Di Con Bo Ta Kere Loke Bo Ta Kere?
Un definicion di “kere” ta: “aceptá como berdadero, genuino of real.” E Declaracion Universal di Derechonan Humano di Nacionnan Uní ta defendé e “derecho riba libertad di pensamentu, concenshi i religion” di tur hende. E derecho aki ta incluí e libertad pa ‘cambia di religion of creencia’ si e hende kier.
PERO pakico un hende lo kier cambia di religion of creencia? E punto di bista cu hopi hende ta trece padilanti ta: “Mi tin mi propio creencianan, i mi ta contentu cu nan.” Hopi hende ta haña cu asta creencianan robes no ta haci niun hende masha daño. Por ehempel, casi sigur un hende lo no haci su mes ni otro hende daño debí cu e ta kere cu mundu ta plat. Tin hende ta bisa cu “simplemente nos mester aceptá cu no ta tur hende ta pensa mescos.” Semper esei ta un cos sabí pa haci? Un dokter lo djis aceptá cu e ta pensa otro for di un colega cu ta kere cu e por bai examiná un pashent na hospital, direct despues di trata cu cadaver na mortuario?
Historia ta mustra cu ora ta trata di religion, creencia robes a yega di causa hopi daño. Djis pensa riba e horornan cu a tuma lugá ora lidernan religioso a “inspirá fanáticonan religioso na actonan di violencia sin misericordia” den e asina yamá Crusadanan Santu di Edad Medio. Of pensa riba e pistoleronan “cristian” di tempu moderno den un guera civil recien, cu “a plak prenchi di La Bírgen riba nan cabu di scopet, mescos cu e guereronan di Edad Medio cu tabatin nomber di santu riba nan cabu di spada.” Tur e fanáticonan aki a pensa cu nan tabatin rason. I sin embargo, ta obvio cu tabatin algu completamente robes den e luchanan aki i otro enfrentamentunan religioso.
Di con tin tantu cáos i conflicto? E contesta di Bijbel ta cu Satanas e Diabel ta “gañando henter e tera habitá.” (Revelacion 12:9; 2 Corintionan 4:4; 11:3) Apostel Pablo a spierta cu lamentablemente, hopi hende religioso lo ta “condená na perecé” debí cu Satanas, kende lo producí “milager i maraviyanan falsu pa gaña hende,” lo engañá nan. Pablo a bisa cu hendenan asina lo “cera nan mente p’e amor dje berdad cu lo por a scapa nan” i asina lo ‘ser gañá pa kere un mentira.’ (2 Tesalonicensenan 2:9-12, The New Testament, di William Barclay) Con bo por evitá mas tantu posibel di kere un mentira? De echo, di con bo ta kere loke bo ta kere?
Loke Bo Ta Kere Ta Debí na Bo Criansa?
Kisas bo famia a lanta bo den nan creencianan. Esei por ta un bon cos. Dios kier pa mayornan siña nan yunan. (Deuteronomio 6:4-9; 11:18-21) E hóben Timoteo, por ehempel, a beneficiá mashá di scucha su mama i su wela. (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15) E Scritura ta animá pa nos respetá loke nos mayornan ta pensa. (Proverbionan 1:8; Efesionan 6:1) Pero e intencion di bo Creador tabata pa bo kere cos simplemente pasobra bo mayornan ta kere nan? Keda pegá sin pensa na loke generacionnan di pasado a kere i haci, de echo por ta peligroso.—Salmo 78:8; Ámos 2:4.
Un señora samaritano cu a topa Jesucristo, a lanta den e religion samaritano. (Juan 4:20) Jesus a respetá su libertad di scoge kico e kier a kere aden, pero loke sí el a mustr’é ta: “Boso ta adorá loke boso no conocé.” De echo, hopi di su creencianan religioso tabata robes, i Jesus a bis’é cu lo e mester a haci cambio den su bida si e kier a adorá Dios na un manera aceptabel: “cu spiritu i cu berdad.” Na lugá di keda mará na creencianan cu sin duda nan a stima, cu tempu e señora i otro hende mescos cuné lo mester a “obedecé e fe” revelá pa medio di Jesucristo.—Juan 4:21-24, 39-41; Echonan 6:7.
Loke Bo Ta Kere Ta Debí na Bo Educacion?
Hopi maestro i experto riba terenonan di conocimentu specialisá merecé gran respet. Sin embargo, historia ta yen di caso di maestronan renombrá cu tabata completamente robes. Por ehempel, historiadó Bertrand Russell a bisa tocante dos buki riba temanan científico dje filósofo griego Aristóteles, cu “casi ni un solo frase den tur dos [buki] por ser aceptá a base di conocimentu científico moderno.” Asta expertonan actual hopi bes ta saca conclusionnan completamente robes. Na 1895 e científico británico Lord Kelvin a declará cu confiansa cu “ta imposibel pa mashin di bula cu ta mas pisá cu aire por funcioná.” P’esei, un hende sabí no ta kere ciegamente cu algu ta berdad djis pasobra cierto maestro respetá ta bisa cu ta asina.—Salmo 146:3.
E mésun cuidou ta necesario ora ta trata di educacion religioso. Apostel Pablo su maestronan di religion a eduk’é bon, i e tabata sumamente “celoso p’e tradicionnan di [su] tatanan.” Pero de echo, su celo p’e creencianan tradicional di su antepasadonan a hink’é den problema. E celo ei a pon’é “persiguí e congregacion di Dios i destruyé.” (Galationan 1:13, 14; Juan 16:2, 3) Pió ainda, pa hopi tempu Pablo a keda “tira skop contra e puinan” dor di resistí e influencianan cu lo mester a pon’é kere den Jesucristo. Jesus mes mester a intervení na un manera dramático pa impulsá Pablo pa ahustá su creencianan.—Echonan 9:1-6; 26:14.
Influenciá dor di Medionan di Comunicacion?
Kisas medionan di comunicacion a influenciá bo creencianan hopi. Mayoria hende ta contentu cu tin libertad di expresion den medionan di comunicacion, loke ta duna nan acceso na informacion cu por ta útil. Pero tin forsanan poderoso cu por manipulá medionan di comunicacion, i cu hopi bes ta hacié tambe. Hopi bes loke ta keda presentá ta informacion di un banda so, cu por influenciá bo moda di pensa na un manera sutil.
Ademas medionan di comunicacion sa duna publicidad na cos sensacionalista i extravagante, pa nan hala atencion of cai na agrado di un público mas grandi. Cos cu hende casi no por a bisa of skirbi pa público apénas un par di aña pasá, a bira comun i coriente awe. Poco-poco pero sigur, normanan di conducta establecí ta ser atacá, i nan ta caba na nada. Gradualmente hende su manera di pensa ta ser trocí. Nan ta cuminsá kere cu “bon ta malu i cu malu ta bon.”—Isaías 5:20; 1 Corintionan 6:9, 10.
Haña un Base Sólido pa Bo Creencianan
Traha riba idea i filosofia di hende ta manera construí riba santu. (Mateo 7:26; 1 Corintionan 1:19, 20) Riba kico anto bo por basa bo creencianan cu confiansa? Ya cu Dios a duna bo e capacidad intelectual pa investigá e mundu rond di bo i haci pregunta tocante asuntunan spiritual, no ta razonabel pa spera cu lo e duna bo e medionan necesario tambe pa bo haña contesta exacto pa bo preguntanan? (1 Juan 5:20) Claro cu sí! Pero con bo por determiná kico ta berdadero, genuino of real den asuntu di adoracion? Nos no ta duda pa bisa cu e Palabra di Dios, Bijbel, ta percurá e único base pa haci esaki.—Juan 17:17; 2 Timoteo 3:16, 17.
Pero algun hende lo bisa: “Wanta un ratu. No ta net esnan cu tin Bijbel a ocasioná gran parti dje conflicto i cáos cu mundu ta pasando aden?” Wel, ta berdad cu lidernan religioso cu ta pretendé di ta sigui Bijbel a producí hopi idea confuso i na conflicto cu otro. Esei ta precisamente debí cu nan no a basa nan creencianan riba Bijbel. Apostel Pedro ta describí nan como ‘profeta falsu’ i ‘maestro falsu’ cu lo crea “sectanan destructivo.” Pedro ta bisa cu como consecuencia di loke nan ta haci, hende “lo papia malu di e caminda dje berdad.” (2 Pedro 2:1, 2) Pero Pedro ta bisa cu “nos tin e palabra profético hací mas sigur; i boso ta haci bon di presta atencion na dje manera na un lampi cu ta briya den un lugá scur, te ora di dia habri i un strea di dia lanta, den boso curason.”—2 Pedro 1:19; Salmo 119:105.
Bijbel ta animá nos pa compará nos creencianan cu loke e ta siña, pa wak si nan ta berdad. (1 Juan 4:1) Miyones di hende cu ta lesa e revista aki por duna testimonio di cu nan a haña mas propósito i stabilidad den nan bida dor di haci asina. Pues, haci manera e bereanonan cu tabatin un disposicion noble. Promé cu bo dicidí kico pa kere aden, ‘examiná e Scritura cuidadosamente tur dia.’ (Echonan 17:11) Testigonan di Jehova gustosamente lo yuda bo haci esaki. Claro cu ta abo ta dicidí kico bo kier kere aden. Sin embargo, ta sabí pa bo haci sigur cu no ta sabiduria i deseonan humano ta forma bo creencianan, sino mas bien, Dios su Palabra di berdad cu el a revelá.—1 Tesalonicensenan 2:13; 5:21.
[Plachi na página 6]
Bo por basa bo creencianan cu confiansa riba Bijbel