ARTÍKULO DI ESTUDIO 35
KANTIKA 121 Nos Tin Mester di Dominio Propio
Kon pa Gana e Lucha Kontra Deseonan Robes
“No laga piká sigui reina komo rei den boso kurpa mortal, di manera ku boso ta obedesé e deseonan di boso kurpa.”—ROM. 6:12.
LOKE NOS LO SIÑA
Motibunan dikon nos no mester desanimá ora nos tin mal deseo i kon pa lucha kontra nan.
1. Ki lucha nos tur tin?
ABO sa sinti gana di hasi algu ku bo sa ku Yehova lo no aprobá? Kisas bo ta sinti ku ta abo so ta haña bo ku e tentashonnan ei. Pero Beibel ta bisa: “Ningun tentashon ku boso a pasa aden ta fuera di loke ta komun pa hende.” (1 Kor. 10:13) Esei ke men ku kualke deseo robes ku abo ta luchando kuné, tin otro ruman ku tambe ta lucha ku e mesun deseo ei. Pues, bo no ta bo so, i ku Yehova su yudansa bo por gana e lucha.
2. Ki tipo di tentashon kisas algun ruman i studiante di Beibel ta lucha kuné? (Wak e plachinan.)
2 Algu mas ku Beibel ta bisa ta ku “kada hende ta ser poné na prueba ora e ser atraí i sedusí pa su mes deseo.” (Sant. 1:14) Ku otro palabra, loke ta tentashon pa un ruman kisas no ta tentashon pa un otro. Por ehèmpel algun ruman tin gana di ke ta íntimo ku un persona di e sekso opuesto òf di e mesun sekso. Otro ruman ku a logra stòp di wak pornografia por sinti gana di bolbe wak e atrobe. Anto tin hopi ruman ku tabata adikto na alkohòl òf droga ta den e mesun boto. Eseinan ta djis un par di e kosnan ku algun ruman i studiante di Beibel ta lucha kuné. Na dado momento nos tur sa sinti manera Apòstel Pablo, kende a bisa: “Ora mi ta deseá di hasi loke ta korekto, loke ta malu ta den mi.”—Rom. 7:21.
Tentashon por presentá ki ora ku ta i unda ku ta (Wak paragraf 2)c
3. Kon deseo robes ku no ke bai por laga bo sinti?
3 Si bo ta luchando ku un deseo robes ku no ke bai, kisas bo ta sinti ku bo mannan ta mará, komo si fuera bo no tin forsa pa lucha. I komo ku bo tin e deseo robes ei bo por sinti ku Yehova lo no laga bo biba pa semper i ku bo ta un kaso pèrdí. Pero bo ke sa un kos? Niun di nan no ta bèrdat! Pa yuda bo komprondé esei nos lo trata dos pregunta: (1) Kiko ta pone bo sinti ku bo mannan ta mará i ku bo ta un kaso pèrdí? (2) Kiko bo tin ku hasi pa gana e lucha kontra deseonan robes?
LOKE “E MALBADO” KE
4. (a) Kon Satanas ke pa nos sinti? (b) Dikon nos mannan no ta mará den nos lucha kontra deseo robes?
4 Esun ku tin gana pa bo sinti ku bo mannan ta mará ora bo haña bo ku tentashon, ta Satanas. Anto Hesus a indiká esei ora el a siña su disipelnan resa: “No laga nos kai den tentashon, ma libra nos di e Malbado.” (Mat. 6:13) Satanas ta bisa ku ora hende haña gana di hasi algu robes, nan lo skohe pa desobedesé Yehova. (Yòb 2:4, 5) Dikon e ta bisa esei? Pasobra é a laga su mes wòrdu sedusí pa su mes deseo i no a lucha ma a skohe pa desobedesé Yehova. Anto pasobra e ta asina, e ta kere ku tur hende ta meskos kuné. El a asta kere ku e por a laga e Yu perfekto di Dios hasi algu robes! (Mat. 4:8, 9) Pero ta bèrdat ku nos mannan ta mará den nos lucha kontra deseo robes? Niun ora so! Mas bien nos ta uni nos mes na loke Apòstel Pablo a skirbi: “Pa tur kos mi tin forsa pa medio di esun ku ta duna mi poder.”—Flp. 4:13.
5. Kon nos sa ku Yehova sí ta konvensí ku nos por gana e lucha kontra deseonan robes?
5 Kontrali na Satanas, Yehova sí ta konvensí ku nos por lucha kontra deseo robes. Kon nos sa esei? Pasobra den Beibel el a profetisá ku un multitut grandi di hende lo keda fiel na dje i lo sobrebibí e tribulashon grandi. Anto algu ku nos sa di Yehova ta ku e no por gaña. Pues si el a bisa ku un kantidat grandi di hende lo drenta Paradeis “bistí na paña largu blanku,” e no ke men ku ta djis un pipita di hende lo ta limpi den su bista. (Rev. 7:9, 13, 14) Ta bisto anto ku den Yehova su bista nos mannan no ta mará den nos lucha kontra deseo robes.
6-7. Kon mas Satanas ke pa nos sinti?
6 Pero Satanas ke pa bo sinti tambe ku, pasobra bo tin mal deseo, Yehova lo no laga bo biba pa semper i ku bo ta un kaso pèrdí. Dikon? E sa bon bon ku den bista di Yehova, é ta un kaso pèrdí i ku nunka lo e biba pa semper. (Gén. 3:15; Rev. 20:10) Loke tiné loko ta ku nos sí tin e speransa di biba pa semper. Anto p’esei e ke pa nos sinti ku nos tin mesun futuro kuné. Pero nos no tin mesun futuro kuné pasobra Beibel ta bisa nos ku Yehova ke yuda nos i no kondená nos. E “no ta deseá pa ningun hende ser destruí, ma e ta deseá pa tur haña chèns di arepentí.”—2 Ped. 3:9.
7 Si nos ta sinti ku sea nos mannan ta mará òf ku nos ta un kaso pèrdí, loke nos ta sinti ei ta nèt loke Satanas ke. Anto unabes nos kapta esei, nos lo ta mas determiná pa para firme kontra dje.—1 Ped. 5:8, 9.
LOKE PIKÁ TA HASI KU NOS
8. Aparte di akshon robes, kiko mas piká por referí na dje? (Salmo 51:5) (Wak “Splikashon.”)
8 Aparte di Satanas, pikáa por pone ku nos ta sinti ku nos mannan ta mará i ku nos ta un kaso pèrdí. Piká ta algu ku nos tur a heredá for di Ádam ku Eva.—Yòb 14:4; lesa Salmo 51:5.
9-10. (a) Kon piká a afektá Ádam ku Eva? (Wak e plachi.) (b) Kon piká a afektá nos?
9 Promé ku Ádam i Eva a peka, tur kos tabata bon i nan tabatin un bunita amistat ku Yehova. Pero despues ku nan a desobedesé Yehova nan a bai skonde i a tapa nan kurpa. Dikon nan a hasi esei? Piká a pone nan kuminsá sinti insigur, ansiedat, bèrgwensa i nan konsenshi a kuminsá kansa nan. Ni maske kiko nan a hasi nan no por a libra nan mes for di e sintimentunan ei. Nan a pèrdè nan bunita amistat ku Yehova pa semper. Pero, piká no ta afektá nos den e mesun manera ku el a afektá Ádam ku Eva.
10 E motibu pakiko nos sirkunstansia ta diferente for di Ádam ku Eva ta ku nos tin e reskate, i nan nò. E reskate ta hasi posibel pa nos haña pordon pa nos pikánan i nos por tin un bunita amistat ku Yehova. (1 Kor. 6:11) Pero e reskate no ta kita ku ketu bai nos ta pekadó. Pues, ta lógiko ku nos tambe ta duda den nos mes, ta sinti ansiedat, bèrgwensa i ta lucha ku un konsenshi ku ta kansa nos. De echo Beibel ta konfirmá ku ketu bai piká tin humanidat den su gara. I e tin e gara ei “asta riba hende ku no a kometé un piká manera Adam a kometé.” (Rom. 5:14) Pero, djis pasobra nos a nase ku piká no ke men nos tin ku sinti ku nos mannan ta mará i ku nos ta un kaso pèrdí. Ban wak awor kiko nos por hasi pa trata ku sintimentunan asina.
Despues ku Ádam ku Eva a peka nan a kuminsá sinti insigur, ansiedat, bèrgwensa i nan konsenshi a kuminsá kansa nan (Wak paragraf 9)
11. Segun Romanonan 6:12, ki nos por skohe pa hasi?
11 Ora bo sinti ku bo mannan ta mará, komo si fuera bo no tin forsa pa lucha kontra mal deseo, bo tin ku realisá ku ta piká ta papiando i bo no mester skuch’é. Beibel mes ta bisa ku nos no mester laga piká sigui “reina komo rei” riba nos. (Lesa Romanonan 6:12.) Esei ta nifiká ku nos por skohe pa no bai tras di nos deseonan robes. (Gal. 5:16) Yehova tin konfiansa ku nos por hasi esei. Hamas lo e pidi nos algu ku ta fuera di nos alkanse. (Deu. 30:11-14; Rom. 6:6; 1 Tes. 4:3) Ta bisto anto ku nos mannan no ta mará.
12. Ki nos tin ku hasi ora nos sinti ku nos ta un kaso pèrdí, i dikon?
12 Anto ora bo sinti ku bo ta un kaso pèrdí, komo si fuera Yehova lo no duna bo bida eterno pasobra bo tin mal deseo, realisá na e momento ei ku ta piká ta papiando i bo no mester skuch’é. Beibel mes ta bisa ku Yehova ta komprondé ku nos a nase pekadó. (Sal. 103:13, 14) E “sa tur kos” tokante nos, i sa presis dikon kada un di nos tin sierto tendensia- òf deseonan robes. (1 Huan 3:19, 20) Tanten nos no bai tras di mal deseo, den Yehova su bista nos ta limpi. Dikon nos por tin sigur di esei?
13-14. Djis pasobra nos tin deseo robes ke men ku nos a faya ku Yehova? Splika.
13 Beibel a bisa ku tin un gran diferensia entre hasi loke ta malu (ku bo por kontrolá) i tin gana, òf deseo, di hasi algu robes (ku por presentá sin ku bo ke). Por ehèmpel, den promé siglo algun ruman na Korinto tabata homoseksual promé ku nan bira kristian. Pablo a bisa: “Esei ta loke algun di boso tabata.” Akaso esei tabata ke men ku nunka mas nan no a haña gana di hasi niun akto homoseksual? Nos no por ferwagt esei, pasobra mayoria di biaha e tipo di deseonan ei ta hopi fuerte. Pero ora e rumannan ei a dominá nan mes i evitá di bai tras di nan deseonan robes, Yehova tabata kontentu ku nan. Den su bista nan tabata limpi. (1 Kor. 6:9-11) I meskos ta konta pa abo.
14 Sea kual sea e mal deseo ku abo tin, bo por resistié. Asta si bo no por kit’é kompleto, sa ku bo por dominá bo mes i keda sin ‘hasi loke bo karni i bo mente ta deseá.’ (Efe. 2:3) Ki por yuda bo gana e lucha kontra deseonan robes?
KON PA GANA E LUCHA
15. Dikon nos mester rekonosé nos debilidatnan si nos ke gana nos lucha kontra deseonan robes?
15 Pa bo por gana bo lucha kontra deseonan robes, bo mester rekonosé ki bo debilidatnan ta. Pero, tene kuidou pa bo no ‘gaña bo mes ku rasonamentu falsu.’ (Sant. 1:22) Si bo ta rasoná ku bo debilidat no ta dje serio ei, dor di bin ku èksküs òf tira falta riba otro hende, ta bira mas fásil pa bo kai den tentashon. Por ehèmpel, un hende ku tin problema ku alkohòl por bin ku e èksküs: ‘Tin hende ta bebe pió ku mi.’ Òf un hende ku tin deseo di wak pornografia por tira falta riba su kasá pensando: ‘Si mi kasá tabata mas kariñoso, lo mi no haña gana di wak porno.’ No traha ni buska èksküs pa hasi loke ta malu. Ta abo ta responsabel pa loke bo ta hasi.—Gal. 6:7.
16. Kon bo por fortalesé bo determinashon pa hasi loke ta korekto?
16 Fuera di rekonosé bo debilidatnan, bo mester fortalesé bo determinashon pa hasi loke ta korekto. (1 Kor. 9:26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Ped. 1:15, 16) Pa hasi esei, lo ta sabí pa bo tuma tempu i analisá ki ta lanta bo mal deseo i na ki momento. Kisas bo ta ripará ku ta den un sierto situashon òf durante sierto orario bo mal deseo ta lanta. Por ehèmpel, bo a ripará ku ta duru pa lucha kontra bo deseonan robes ora bo ta kansá òf ora ta anochi lat? Usa loke bo a analisá ei di bo mes i prepará for di antemano ki lo bo hasi ora e situashon presentá. E mihó momento pa hasi tur esaki ta promé ku e tentashon presentá.—Pro. 22:3.
17. Kiko nos por siña for di Yósef? (Génesis 39:7-9) (Wak e plachi.)
17 Wak loke Yósef a hasi ora kasá di Pótifar a purba di sedusié. Yósef tabata firme i sin pensa dos biaha el a bis’é ku nò! (Lesa Génesis 39:7-9.) Kiko nos ta siña? Yósef ya tabata determiná pa hasi loke ta korekto promé ku kasá di Pótifar a purba di sedusié. Di mes manera, bo tambe por fortalesé bo determinashon pa hasi loke ta korekto promé ku bo haña bo ku un tentashon. Si bo prepará i disidí kiko bo ta bai hasi di antemano, lo ta mas fásil pa bo hasi loke ta korekto ora un tentashon presentá.
Meskos ku Yósef, rechasá tentashon mesora! (Wak paragraf 17)
‘SIGUI SAMINÁ BO MES’
18. Kiko mas bo tin ku hasi pa gana e lucha kontra deseonan robes? (2 Korintionan 13:5)
18 Pa bo por gana e lucha kontra deseonan robes, lo bo mester ‘sigui saminá bo mes’ tambe. Ku otro palabra, regularmente bo mester wak kon ta bayendo. (Lesa 2 Korintionan 13:5.) De bes en kuando, analisá bo manera di pensa i aktua i hasi e kambionan nesesario. Por ehèmpel, asta si bo a logra resistí un tentashon, puntra bo mes: ‘Kuantu a tuma mi pa hasi loke ta korekto?’ No desanimá si bo ripará ku bo a tarda pa hasi loke ta korekto. Na lugá di esei, wak kiko bo por hasi pa mehorá. Por ehèmpel, puntra bo mes: ‘Si diripiente mi haña un pensamentu robes, mi por rechas’é mas lihé? Loke mi ta skohe pa entretené mi mes kuné, ta hasi mi lucha kontra deseo robes mas difísil? Ora mi ta wak algu, i un esena inmoral presentá, mi ta kita mi kara mesora? Mi ta komprondé ku Yehova su normanan ta pa mi mes bon, asta si esei ta eksigí hopi dominio propio di mi parti?’—Sal. 101:3.
19. Kon mal desishon den kosnan chikitu por hasié mas difísil pa nos lucha kontra deseonan robes?
19 Segun ku bo ta saminá bo mes, tene kuidou pa bo no hustifiká un akshon robes. Kòrda ku Beibel ta bisa: “No tin nada mas traishonero ku hende su kurason i, komo ku e kurason ta desesperá, e ta kapas di hasi kualke kos.” (Yer. 17:9) Hesus a bisa ku for di kurason ta “sali pensamentu malisioso.” (Mat. 15:19) Por ehèmpel, un hende ku a stòp di wak pornografia, ku tempu, por kere ku no tin peliger p’e wak potrèt ku ta lanta su deseonan seksual, tanten ku no tin hende sunú riba nan. Òf e por rasoná ku no tin nada malu p’e fantasiá riba kosnan inmoral tanten ku e no hasi nan. Si un hende ta pensa asina, ta komo si fuera e ta “plania di antemano pa satisfasé deseo di karni.” (Rom. 13:14) Kon abo por evitá esei? Kòrda ku mal desishon den kosnan ku parse ta chikitu por hiba ku bo ta tuma mal desishon den kos grandi, manera kumpli ku bo deseo.b Rechasá tambe kualke “pensamentu malisioso” ku ta laga bo hustifiká loke ta malu.
20. Den futuro, kiko lo pasa ku deseonan robes, i ki yudansa nos tin aworakí?
20 Manera nos a siña, ku Yehova su yudansa, nos por resistí tentashon. Ademas, danki na su miserikòrdia, nos tin e bunita speransa di biba pa semper den e mundu nobo. Esta dushi e tempu ei lo ta, ora ku nos por sirbi Yehova ku un mente i kurason puru. Turesten, nos mannan no ta mará ni nos no ta un kaso pèrdí den nos lucha kontra nos deseonan robes. Si nos sigui hasi nos esfuerso, Yehova lo bendishoná nos i nos lo gana e lucha kontra nos deseonan robes!
KANTIKA 122 Sea Firme, Inmovibel!
a SPLIKASHON: Den Beibel, e palabra “piká” mayoria di biaha ta papia tokante un akshon, manera hòrta, adulterio òf asesinato. (Éks. 20:13-15; 1 Kor. 6:18) Pero den algun teksto, “piká” por referí na e imperfekshon ku nos a heredá for di Ádam ora nos a nase, aunke nos no a hasi nada robes ainda.
b Ripará ku e hóben ku Proverbionan 7:7-23 ta papia di dje a tuma mal desishon den kosnan ku a parse chikitu ku a pone ku el a tuma mal desishon den kos grandi, esta, inmoralidat seksual.
c DESKRIPSHON DI PLACHI: Man robes: Un ruman hòmber hóben ta sintá den un café i ta mira dos hòmber ta mustra kariño na otro. Man drechi: Un ruman muhé ta mira dos hende ta huma.