BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • fy kap. 6 pág. 64-75
  • Yuda Bo Yu Tiener Desaroyá Su Mes Bon

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Yuda Bo Yu Tiener Desaroyá Su Mes Bon
  • E Secreto pa Felicidad den Famia
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • COMUNICACION ONESTO I FRANCO
  • LOKE PA COMUNICA
  • DISIPLINA I RESPET
  • TRABOU I WEGA
  • FOR DI TIENER PA ADULTO
  • Mayornan, Eduká Boso Yunan ku Amor
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—2007
  • Tin un Rebelde den Cas?
    E Secreto pa Felicidad den Famia
  • Entrená Bo Yu Desde Infancia
    E Secreto pa Felicidad den Famia
  • Entrená Bo Yu Tiner pa Sirbi Yehova
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—2015
Mas Artíkulo
E Secreto pa Felicidad den Famia
fy kap. 6 pág. 64-75

CAPITULO SEIS

Yuda Bo Yu Tiener Desaroyá Su Mes Bon

1, 2. Ki desafionan i ki gosonan e añanan di tiener por trece?

TIN un tiener den cas ta masha diferente cu tin un mucha di cincu aña of asta un di dies aña. E añanan di tiener ta trece nan propio desafio i problemanan, pero tambe nan por trece goso i recompensanan. Ehempelnan manera Josef, David, Hosías i Timoteo ta mustra cu hóbennan por actua responsabel i tene un bon relacion cu Jehova. (Génesis 37:2-11; 1 Samuel 16:11-13; 2 Reynan 22:3-7; Echonan 16:1, 2) Hopi tiener awe ta proba e mésun punto. Probablemente, bo conocé algun di nan.

2 Sin embargo, pa algun hóben e añanan di tiener ta turbulento. Adolesentenan sa tin bon beis i mal beis. Muchanan homber i muher tiener kisas kier ta mas independiente, i nan por sinti nan fastidiá cu e límitenan cu nan mayornan ta pone pa nan. Tog, tal hóbennan ta ainda basta inexperenciá i den necesidad di yudansa amoroso i cu pacenshi di nan mayornan. Sí, e añanan di tiener por ta excitante, pero tambe nan por ta confuso—tantu pa mayornan como pa tienernan. Con hóbennan por ser yudá durante e añanan aki?

3. Den ki manera mayornan por duna nan yunan adolesente un excelente oportunidad den bida?

3 Mayornan cu ta sigui conseho bíblico ta duna nan yunan adolesente e mihó oportunidad posibel pa pasa exitosamente dor dje pruebanan te bira adultonan responsabel. Den tur pais i durante tur tempu, mayornan i tienernan cu a aplicá principionan bíblico huntu a ser bendicioná cu éxito.—Salmo 119:1.

COMUNICACION ONESTO I FRANCO

Plachi na página 67

Sea disponibel ora bo yu tiener mester papia

4. Pakico papiamentu confidencial ta specialmente importante durante añanan di tiener?

4 Bijbel ta bisa: “Plannan ta frustra ora no tin papiamentu confidencial.” (Proverbionan 15:22) Si papiamentu confidencial tabata necesario ora e muchanan tabata mas yong, e ta specialmente vital durante e añanan di tiener—ora hóbennan probablemente ta pasa ménos tempu na cas i mas tempu cu amigunan di scol of cu otro compañeronan. Si no tin papiamentu confidencial—ningun comunicacion onesto i franco entre yunan i mayornan—tienernan por bira un hende desconocí den cas. Pues con por mantené e canalnan di comunicacion habrí?

5. Con tienernan ta ser animá pa mira e asuntu di comunicá cu nan mayornan?

5 Tantu e tienernan como e mayornan mester haci nan parti den esaki. Ta cierto cu adolesentenan por haña ta mas difícil pa papia cu nan mayornan cu ora nan tabata mas yong. No obstante, corda cu “ora no tin direccion ábil, e pueblo ta cai; pero tin salbacion den e multitud di consehero.” (Proverbionan 11:14) E palabranan aki ta aplicá na tur, tantu hóben como bieu. Tienernan cu ta realisá esaki lo comprendé cu nan ainda tin mester di direccion ábil, siendo cu nan ta enfrentando cuestionnan mas complicá cu promé. Nan mester reconocé cu nan mayornan creyente ta bon cualificá como conseheronan, pasobra nan tin mas experencia den bida i a demostrá nan interes amoroso pa hopi aña. P’esei, n’e etapa aki den nan bida, tienernan sabí lo no apartá for di nan mayornan.

6. Ki actitud mayornan sabí i amoroso lo tin pa cu comunicacion cu nan yunan tiener?

6 Comunicacion franco ta nificá cu e mayor lo haci hopi esfuerso pa ta disponibel ora e tiener ta sinti e necesidad pa papia. Si bo ta un mayor, haci sigur cu comunicacion ta habrí por lo ménos di bo banda. Kisas esaki no ta fácil. Bijbel ta bisa cu tin “un tempu pa keda ketu i un tempu pa papia.” (Eclesiástes 3:7) Ora bo yu tiener sinti cu ta un tempu pa papia, kisas ta bo tempu di keda ketu. Kisas bo a apartá e tempu ei pa studio personal, relahamentu, of trabou rond di cas. Tog, si bo yu hóben kier papia cu bo, trata na ahustá bo plannan i scucha. Sino, kisas lo e no purba atrobe. Corda e ehempel di Jesus. Na un ocasion, el a apartá un tempu p’e relahá. Pero ora hende a bini aglomerando huntu pa scuch’é, el a posponé sosiegu i a cuminsá siña nan. (Marco 6:30-34) Mayoria tiener ta realisá cu nan mayornan ta hiba un bida ocupá, pero nan tin mester di e siguransa cu nan mayornan t’ei pa nan si ta necesario. P’esei, sea disponibel i sea comprensivo.

7. Kico mayornan tin cu evitá?

7 Trata na corda con tabata ora abo tabata un tiener, i no perde bo sentido di humor! Mayornan mester disfrutá di ta huntu cu nan yunan. Ora tin tempu liber disponibel, con e mayornan ta pas’é? Si nan semper kier usa nan tempu liber haciendo cosnan cu no ta incluí nan famia, nan yunan tiener lo ripará esei lihé. Si adolesentenan yega n’e conclusion cu amigunan di scol tin mas aprecio pa nan cu nan mayornan, nan ta riba rumbo pa haña problema.

LOKE PA COMUNICA

8. Con aprecio pa onrades, trabou duru i conducta apropiado por ser inculcá den yunan?

8 Si mayornan no a inculcá ainda den nan yunan un aprecio pa onrades i trabou duru, nan siguramente mester haci esei durante e añanan di tiener. (1 Tesalonicensenan 4:11; 2 Tesalonicensenan 3:10) Ta vital tambe pa nan haci sigur cu nan yunan di henter curason ta kere den e importancia di hiba un bida limpi i moral. (Proverbionan 20:11) Un mayor ta comunicá hopi den e áreanan aki mediante ehempel. Mescos cu esposonan no-creyente por ser “ganá sin un palabra mediante e conducta di nan esposa,” asina tienernan por siña principionan corecto mediante e conducta di nan mayornan. (1 Pedro 3:1) Tog, ehempel riba su mes nunca ta suficiente, siendo cu e muchanan ta ser exponé tambe na hopi mal ehempel i na un diluvio di propaganda seductivo pafó di cas. P’esei, mayornan preocupá, mester sa e punto di bista di nan yunan tiener relacioná cu loke nan ta mira i tende, i esaki ta exigí combersacion significativo.—Proverbionan 20:5.

9, 10. Pakico mayornan mester haci sigur di instruí nan yunan tocante asuntunan sexual, i con nan por haci esaki?

9 Esaki ta particularmente cierto ora ta toca asuntunan sexual. Mayornan, boso tin bergwensa di papia tocante sex cu boso yunan? Asta si ta asina, haci esfuerso pa haci esei, pasobra bo yunan yong siguramente lo siña tocante e tópico ei for di un hende. Si nan no siña cerca bo, ken sa ki informacion trocí nan lo haña? Den Bijbel, Jehova no ta evitá asuntunan di naturalesa sexual, i mayornan tampoco no mester haci esei.—Proverbionan 4:1-4; 5:1-21.

10 Afortunadamente, Bijbel ta contené guia claro den e área di conducta sexual, i e Sociedad Watchtower a publicá hopi informacion útil mustrando cu e guia aki te ainda ta aplicabel den e mundu moderno. Pakico no haci uso dje yudansa aki? Por ehempel, pakico no repasá cu bo yu homber of yu muher e seccion “Sexo i Moralidad” den e buki Loke hovenan sa puntra—Contesta práctica? Lo bo por keda agradablemente sorprendí cu e resultadonan.

11. Cua ta e manera mas eficas pa mayornan siña nan yunan con pa sirbi Jehova?

11 Cua ta e tópico di mas importante cu mayornan i yunan mester considerá? Apostel Pablo a referí na dje ora el a skirbi: “Sigui cria [boso yunan] den e disiplina i reglamentu mental di Jehova.” (Efesionan 6:4) Yunan mester sigui siña tocante Jehova. En particular, nan mester siña stim’é, i nan lo mester kier sirbié. Aki tambe, por instruí hopi mediante ehempel. Si e adolesentenan ta mira cu nan mayornan ta stima Dios ‘cu henter nan curason i cu henter nan alma i cu henter nan mente’ i cu esaki ta producí bon fruta den nan mayornan su bida, nan por bien ser influenciá pa haci mescos. (Mateo 22:37) Di igual manera, si hóbennan mira cu nan mayornan tin un punto di bista razonabel di cosnan material, poniendo e Reino di Dios na promé lugá, nan lo ser yudá pa desaroyá e mésun actitud mental.—Eclesiástes 7:12; Mateo 6:31-33.

Plachi na página 69

Studio di Bijbel regular ta esencial p’e famia

12, 13. Cua puntonan mester tene na mente p’e studio di famia por ta un éxito?

12 Un studio semanal di famia ta un yudansa sobresaliente den comunicá balornan spiritual na hóbennan. (Salmo 119:33, 34; Proverbionan 4:20-23) Teniendo un studio asina regularmente ta vital. (Salmo 1:1-3) Mayornan i nan yunan mester realisá cu otro cosnan mester ser programá rondó dje studio di famia, no vise versa. Ademas, e actitud corecto ta esencial pa e studio di famia por ta eficas. Un tata a bisa: “E secreto ta p’e conductor fomentá un atmósfera relahá tog respetuoso durante e studio di famia—informal pero no ridículo. No semper ta fácil pa logra e balansa corecto, i frecuentemente lo mester ahustá e actitud di hóbennan. Si cosnan no bai bon un par di biaha, perseverá i wak padilanti p’e siguiente biaha.” E mésun tata aki a bisa cu den su oracion promé cu cada studio, specíficamente e tabata pidi yudansa di Jehova p’e punto di bista corecto di parti di tur enbolbí.—Salmo 119:66.

13 Conduciendo e studio di famia ta e responsabilidad di mayornan creyente. Ta cierto cu algun mayor kisas no ta maestronan cu tin e don di siña, i e por ta difícil pa nan haña maneranan pa haci e studio di famia interesante. No obstante, si bo ta stima bo tienernan “cu echo i cu berdad,” lo bo deseá pa yuda nan den un manera humilde i onrado pa progresá spiritualmente. (1 Juan 3:18) De bes en cuando nan por keha, pero probablemente nan lo sinti bo interes profundo den nan bienestar.

14. Con Deuteronomio 11:18, 19 por ser aplicá ora di comunicá cosnan spiritual na tienernan?

14 E studio di famia no ta e único ocasion pa comunicá asuntunan cu ta spiritualmente importante. Bo ta corda Jehova su mandamentu na mayornan? El a bisa: “Boso tin cu aplicá e palabranan aki di mi na boso curason i na boso alma i mara nan como un señal na boso man, i nan mester sirbi como banchi di frenta meimei di boso wowonan. Tambe boso tin cu siña nan na boso yunan, pa asina papia di nan ora bo ta sinta den bo cas i ora bo ta cana riba caminda i ora bo ta cai drumi i ora bo ta lanta.” (Deuteronomio 11:18, 19; mira tambe Deuteronomio 6:6, 7.) Esaki no ta nificá cu mayornan mester predicá constantemente na nan yunan. Pero un cabes di famia amoroso semper mester ta alerto pa oportunidadnan pa edificá e punto di bista spiritual di su famia.

DISIPLINA I RESPET

15, 16. (a) Kico ta disiplina? (b) Ken ta responsabel pa duna disiplina, i ken tin e responsabilidad di sigurá cu lo haci caso di dje?

15 Disiplina ta entrenamentu cu ta corigí i e ta incluí comunicacion. Disiplina ta duna mas e idea di coreccion cu di castigu—aunke castigu por ta necesario. Bo yunan tabatin mester di disiplina ora nan tabata mas yong, i awor cu nan ta tiener, ainda nan tin mester algun forma di dje, kisas asta mas ainda. Tienernan sabí sa cu esaki ta cierto.

16 Bijbel ta bisa: “Cualkier persona bobo ta trata cu falta di respet e disiplina di su tata, pero cualkier cu ta haci caso di reprendementu ta di bon huicio.” (Proverbionan 15:5) Nos ta siña hopi for dje texto aki. E ta indicá cu disiplina lo ser duná. Un tiener no por “haci caso di reprendementu” si esei no ser duná. Jehova ta duna e responsabilidad di aplicá disiplina na e mayornan, particularmente e tata. Sin embargo, e responsabilidad pa scucha n’e disiplina ei ta pertenecé n’e tiener. Lo e siña mas i cometé ménos eror si e haci caso di e disiplina sabí di su tata i mama. (Proverbionan 1:8) Bijbel ta bisa: “Esun cu ta descuidá disiplina ta yega na pobresa i desonor, pero esun cu ta warda un reprendementu ta esun cu ta ser glorificá.”—Proverbionan 13:18.

17. Ki balansa mayornan mester kier logra ora di duna disiplina?

17 Ora di disipliná tienernan, mayornan mester ta balansá. Nan mester evitá di ta asina estricto cu nan ta iritá nan yunan, kisas asta perhudicando nan yunan su confiansa propio. (Colosensenan 3:21) I tog mayornan no mester ta asina permisivo cu nan hóbennan ta keda sin haña entrenamentu vital. Un permisividad asina por ta desastroso. Proverbionan 29:17 ta bisa: “Castigá bo yu i lo e trece descanso pa bo i duna hopi placer na bo alma.” Sin embargo, versículo 21 ta bisa: “Si un hende ta malcriando su sirbidor for di hubentud padilanti, mas despues den su bida lo e asta bira unu ingrato.” Aunke e versículo aki ta papiando di un sirbidor, e ta aplicá igualmente na cualkier hóben den e famia.

18. Disiplina ta un prueba di kico, i kico ta ser evitá ora mayornan ta duna disiplina consistente?

18 Berdaderamente, disiplina apropiado ta un prueba dje mayor su amor pa su yu. (Hebreonan 12:6, 11) Si bo ta un mayor, bo sa cu ta difícil pa mantené disiplina consistente i razonabel. Pa mantené pas, por parce cu ta mas fácil pa permití un tiener obstiná haci loke e kier. Sin embargo, cu tempu, un mayor cu ta sigui e curso último aki lo cosechá un famia cu ta fuera di control.—Proverbionan 29:15; Galationan 6:9.

TRABOU I WEGA

19, 20. Con mayornan por trata sabiamente cu e asuntu di recreo pa nan yunan tiener?

19 Den tempunan pasá generalmente a ser sperá di yunan pa yuda na cas of den cunucu. Awe hopi tiener tin un cantidad di tempu liber sin supervision. Pa yena e tempu ei, e mundu comercial ta percurá un sobreabundancia di material pa yena tempu liber. Añadí na esaki e echo cu e mundu ta duna masha poco balor na normanan bíblico di moralidad, i bo tin e ingredientenan pa posibel desaster.

20 P’esei, e mayor huicioso ta mantené e derecho di tuma e decision final tocante recreo. Sin embargo, no lubidá, cu e tiener ta creciendo. Tur aña, probablemente lo e spera pa e ser tratá mas manera un adulto. Pues, ta sabí pa un mayor permití mas libertad den e scogementu di recreo segun cu e tiener ta bira mas bieu—tanten cu e decisionnan ei ta reflehá progreso den direccion di madures spiritual. Tin biaha, e tiener por tuma decisionnan imprudente tocante música, compañeronan, etcétera. Ora esaki sosodé, mester papia cu e tiener di manera cu mihó decisionnan lo ser tumá den futuro.

21. Con razonabilidad den e cantidad di tempu dedicá na recreo ta protehá un tiener?

21 Cuantu tempu lo mester pone un banda pa recreo? Den algun pais nan ta laga tienernan kere cu nan tin derecho riba entretenimentu continuo. P’esei, un adolesente por planea su programa di tal manera cu e por bai for di un recreo p’e siguiente. Ta keda n’e mayornan pa transmití e les cu mester dedicá tempu na otro cosnan tambe, manera e famia, studio personal, asociacion cu personanan spiritualmente maduro, reunionnan cristian i tareanan di cas. Esaki lo stroba e “placernan dje bida aki” di sofocá e Palabra di Dios.—Lucas 8:11-15.

22. Cu kico recreo mester ser balansá den e bida di un tiener?

22 Rey Sálomon a bisa: “Mi a bin sa cu no tin nada mihó pa nan cu gosa i haci bon durante un persona su bida; i tambe cu tur hende mester come i en berdad bebe i mira e bon pa tur su trabou duru. Esei ta e don di Dios.” (Eclesiástes 3:12, 13) Sí, alegria ta parti di un bida balansá. Pero trabou duru tambe. Hopi tiener awe no ta siña conocé e satisfaccion cu ta resultá di trabou duru of e sintimentu di respet propio cu ta resultá di enfrentá un problema i resolv’é. Algun tiener no ta ser duná e oportunidad pa desaroyá un abilidad of ofishi di cua nan por sostené nan mes despues den bida. Esaki ta un berdadero desafio p’e mayor. Lo bo haci sigur cu bo yu hóben tin oportunidadnan asina? Si bo por tin éxito den siña bo yu tiener pa balorá i asta disfrutá di trabou duru, lo e desaroyá un punto di bista saludabel cu lo trece beneficionan duradero.

FOR DI TIENER PA ADULTO

Plachi na página 70

Expresá amor i aprecio pa bo yunan

23. Con mayornan por animá nan yunan tiener?

23 Asta ora bo tin problema cu bo yu tiener, tog e texto ta cierto: “Amor nunca ta faya.” (1 Corintionan 13:8) Nunca stop di demostrá e amor cu sin duda bo ta sinti. Puntra bo mes, ‘Mi ta felicitá cada yu riba su éxito den atendé problemanan i vence obstáculonan? Mi ta probechá di oportunidadnan pa expresá mi amor i aprecio pa mi yunan, promé cu e oportunidadnan ei pasa forbij?’ Aunke tin biaha por tin malcomprendimentunan, si e tienernan ta sinti nan sigur di bo amor pa nan, muy probablemente nan ta debolbé e amor ei bek.

24. Cua principio bíblico ta cierto como un regla general den criamentu di yunan, pero kico mester tene na mente?

24 Naturalmente, segun cu yunan ta crece pa bira adulto, cu tempu nan lo tuma decisionnan masha pisá pa nan mes. Den algun caso mayornan kisas no ta gusta e decisionnan ei. Kico si nan yu dicidí di no sigui sirbi Jehova Dios? Esaki por sosodé. Asta algun di Jehova su mes yunan spiritual a rechasá su conseho i a resultá di ta rebelde. (Génesis 6:2; Hudas 6) Yunan no ta computer, cu por ser programá pa actua e manera cu nos kier. Nan ta criaturanan cu boluntad liber, responsabel dilanti Jehova p’e decisionnan cu nan tuma. Tog, Proverbionan 22:6 ta keda cierto como un regla general: “Entrená un mucha homber conforme cu e caminda p’e; asta ora e bira bieu lo e no desviá for di dje.”

25. Cua ta e mihó manera pa mayornan demostrá gratitud na Jehova p’e privilegio di ser un mayor?

25 Pues anto, mustra bo yunan hopi amor. Haci bo esfuerso pa sigui principionan bíblico den cria bo yunan. Pone un bunita ehempel di conducta piadoso. Asina lo bo duna bo yunan e mihó oportunidad pa crece bira adultonan responsabel i temeroso di Dios. Esaki ta e mihó manera pa mayornan mustra gratitud na Jehova p’e privilegio di ser un mayor.

CON E PRINCIPIONAN BIBLICO AKI POR YUDA . . . MAYORNAN CRIA NAN YUNAN TIENER?

Comunicacion ta necesario.—Proverbionan 15:22.

Nos mester considerá e Palabra di Dios regularmente.—Salmo 1:1, 2.

Un persona di bon huicio ta scucha na disiplina.—Proverbionan 15:5.

Tantu trabou como wega tin nan lugá. —Eclesiástes 3:12, 13.

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí