Ora Ladron Armá Ta Atacá
NA Ikoyi, un suburbio exclusivo na West Africa, hopi mansion a bira manera forti. Hopi di nan tin muraya di tres meter haltu; riba nan tin un rand di clabu, glas skerpi of rol di prikkeldraad. Bewakernan tin bou di nan encargo curánan inmenso cu ta sigurá cu grendel, trali, cadena i candal. Bentananan tin hekwerk. Portanan di heru ta separá dormitorionan for di e resto dje cas. Anochi ta saca cachónan grandi—duitse herder i rottweiler—for di nan kouchi. Lusnan briyante ta core cu scuridad i, ora tur cos ta normal un sistema di siguridad computerisá ta zona suavemente.
Niun hende no ta duda cu mester tuma medidanan di siguridad. Titularnan den korant ta lamentá: “Ladronnan Armá Ta Pluma Comunidad,” “Muchanan Ladron Ta Incontrolabel,” “Pánico, ora Gèngnan Ta Poderá di [un Stad].” Esaki ta e situacion den hopi pais. Manera Bijbel a predicí, en berdad nos ta biba den un tempu crítico.—2 Timoteo 3:1.
Mundialmente, e nivel di crímen, incluso atraco armá, ta subiendo drásticamente. Mas i mas, gobiernunan no por protehá nan propio ciudadanonan, of nan no kier hacié. Den algun pais e cuerpo policial tin poco personal i ta ménos armá cu e criminalnan. Nan no ta ekipá pa respondé na yamadanan pa yudansa. Mayoria testigo ocular no tin masha gana di mete.
Víctimanan cu no por conta cu yudansa di polis of ni dje público, tin cu defendé nan mes. Un anciano cristian den un pais den desaroyo a bisa: “Si bo grita pa yudansa, e ladronnan lo hací bo mancaron of matá bo. No pensa mes cu bo ta haña yudansa di otro hende. Si e bin, ta bon, pero no stèns riba dje of grita p’e, pasobra grita pa yudansa solamente lo por nificá busca mas problema.”
Proteccion i e Palabra di Dios
Aunke cristiannan no ta parti di mundu, nan ta den mundu. (Juan 17:11, 16) P’esei, mescos cu tur otro hende, nan ta tuma precaucion razonabel pa nan siguridad. Pero, distinto for di hopi hende cu no ta sirbi Jehova, e pueblo di Dios ta busca proteccion den e cuadro di principionan cristian.
Na contraste, den algun pais africano, hopi hende ta usa magia pa protehá nan mes for di ladronicia. Kisas un curandero ta corta e cliente na su pols, den su pechu of su lomba. Despues e ta frega un líkido mágico den e cortá, ta haci algun rito mágico, i supuestamente e persona a bira inmuno pa atraco. Otronan ta pone talisman of líkido mágico den nan cas, keriendo cu “siguransa” asina lo pone cu ladron lo laga nan na pas.
Cristiannan berdadero no ta mete cu ningun clase di magia. Bijbel ta condená tur forma di spiritismo, i cu bon motibu, ya cu e prácticanan ei por pone hende den contacto cu demoño, net esnan cu ta promové violencia riba tera. (Génesis 6:2, 4, 11) Bijbel ta declará bon cla: “Boso no mag practicá magia.”—Levítico 19:26.
Algun hende ta busca siguridad desesperadamente dor di ekipá nan mes cu arma di candela. Pero, cristiannan ta tuma masha na serio e palabranan di Jesus, kende a bisa: “Esnan cu ta tuma spada lo perecé pa spada.” (Mateo 26:52) E pueblo di Dios a “bati nan spada na ploeg” i nan no ta cumpra arma di candela pa protehá nan mes contra ladronicia of atraco.—Mikéas 4:3.
Kico dje areglo pa bewaker armá? Aunke esaki ta un asuntu di decision personal, corda cu un areglo asina ta pone e arma den man di otro hende. Kico un doño di trabou lo verwagt dje bewaker si un ladron pasa ei banda? Lo e spera pa e bewaker tira e ladron, si esei ta necesario pa protehá hende i bienes cu ta bou di su vigilancia?
E posicion cu cristiannan ta tuma dor di rechasá e uso di magia i arma como medio di proteccion kisas ta parce bobedad den bista di hende cu no conocé Dios. Sin embargo, Bijbel ta sigurá nos: “Esun cu ta confia den Jehova lo ser protehá.” (Proverbionan 29:25) Aunke Jehova ta protehá su pueblo como grupo, e no ta intervení den tur caso pa protehá su sirbidónan for di ladronicia. Job a destacá como un homber fiel, i tog Dios a permití salteadó plunder Job su bestianan i mata su sirbidónan. (Job 1:14, 15, 17) Tambe Dios a permití apostel Pablo experenciá “peliger di salteadó.” (2 Corintionan 11:26) Pero tog, Dios ta siña su sirbidónan biba di acuerdo cu principionan cu ta reducí e rísico di bira víctima di ladronicia. Tambe e ta ekipá nan cu conocimentu cu ta yuda nan reaccioná na intentonan di ladronicia di tal manera cu e posibel daño lo keda reducí.
Reducí e Rísico di Bira Víctima di Ladronicia
Hopi tempu pasá un homber sabí a bisa: “E abundancia cu ta pertenecé na e ricu no ta permitié drumi.” (Eclesiástes 5:12) Cu otro palabra, esnan cu ta poseé hopi bien por bira asina preocupá pa no perde nan bienes cu nan por keda sin drumi dor di e ansiedad aki.
Pues, un manera pa reducí no solamente ansiedad, sino tambe e rísico di bira víctima di ladronicia, ta evitá di acumulá un abundancia di pertenencia costoso. E apostel inspirá a skirbi: “Tur loke tin den mundu—e deseo di carni i e deseo di wowo i e exhibicion grandioso di bo medio di biba—no ta originá cu e Tata, sino ta originá cu mundu.” (1 Juan 2:16) E mésun deseo cu ta motivá hende pa cumpra cos costoso ta motivá otronan pa horta. I un “exhibicion grandioso di bo medio di biba” por ta un invitacion pa esnan cu ta cana horta.
Fuera di evitá di hala atencion, un otro medio di proteccion contra ladronicia ta, demostrá di ta un cristian berdadero. Si bo ta demostrá amor pa otronan, ta comportá bo onestamente, i ta activo den e ministerio cristian, bo por edificá den bo comunidad e reputacion di ta un persona recto cu merecé respet. (Galationan 5:19-23) Un conducta cristian asina por sirbi muchu mas mihó como proteccion cu un arma.
Ora Ladron Armá Bini
Pero, kico bo mester haci si ladron logra drenta bo cas i bo hañ’é bo dilanti? Corda cu bo bida ta mas importante cu pertenencia. Cristo Jesus a bisa: “No resistí contra esun malbado; pero ken cu dal bo un boftá na banda drechi di bo cara, bira e otro banda tambe p’e. I si un persona kier . . . bo bistí interior, lagu’e bai cu bo bistí exterior tambe.”—Mateo 5:39, 40.
Esaki ta un conseho sabí. Aunke cristiannan no ta obligá di duna criminalnan informacion tocante nan biennan, ta mas probabel cu ladronnan ta bira violento si nan sinti cu tin resistencia, falta di cooperacion of engaño. Hopi di nan cu “a yega di ta mas ayá di tur sentido moral,” ta sinti nan provocá masha lihé pa desplegá un conducta violento i brutu.—Efesionan 4:19.
Samuel ta biba den un compleho di apartamento. Ladronnan a blokea e edificio i nan a bai di un apartamento pa otro pa horta. Samuel a tende bala di scopet, dalmentu cu porta, i hende ta grita, yora i sclama. Tabata imposibel pa hui. Samuel a bisa su casá i tres yu hombernan pa nan hinca rudia riba flur, hisa nan mannan na laira, cera nan wowo i warda. Ora e ladronnan a basha drenta paden, Samuel a papia cu nan cu su bista na suela, sabiendo cu si e wak nan den nan cara, nan lo por a pensa cu lo e identificá nan despues. “Drenta,” el a bisa. “Coge tur loke boso kier. Boso ta liber pa coge tur cos. Nos ta Testigo di Jehova, i nos lo no resistí boso.” Esaki a sorprendé e ladronnan. Den e mas o ménos un ora cu a sigui, un cantidad di 12 homber armá a drenta den diferente grupo. Aunke nan a baha na awa cu hoya, placa i ekipo eléctrico, nan no a bati e famia ni a kap nan cu machete manera nan a haci cu otro hende den e edificio. Samuel i su famia a gradicí Jehova cu nan a keda na bida.
E ehempel aki ta mustra cu ora ta trata di cen of cos material, víctimanan di ladronicia cu no ta mustra resistencia kisas ta reducí e posibel daño personal.a
Tin biaha, dunamentu di testimonio por protehá un cristian di daño. Ora ladron a bin asaltá e cas di Ade, el a bisa nan: “Mi sa cu bida ta duru pa boso, i cu ta p’esei boso ta haci e tipo di trabou aki. Como Testigo di Jehova nos ta kere cu un dia tur hende lo tin suficiente cuminda pa nan mes i nan famia. Tur hende lo biba felis i na pas bou dje Reino di Dios.” Esei a suavisá e agresividad dje ladronnan. Un di nan a bisa: “Ta duel nos cu nos mester a bini bo cas, pero bo tin cu comprendé cu nos tin hamber.” Aunke nan a horta Ade su pertenencianan, nan no a mishi cuné ni su famia.
Keda Calmu
No ta fácil pa keda calmu den un situacion peligroso, specialmente ora ladronnan tin como meta principal pa terorisá nan víctimanan pa haci nan bira sumiso. Oracion lo yuda nos. Aunke nos gritu pa yudansa ta den silencio i corticu, Jehova por tend’é. Bijbel ta duna nos e siguransa: “E wowonan di Jehova ta den direccion dje hustunan, i su oreanan ta den direccion di nan sclamacion pa yudansa.” (Salmo 34:15) Jehova ta tende nos i e por duna nos e sabiduria pa nos keda calmu den cualkier situacion.—Santiago 1:5.
Ademas di haci oracion, un otro yudansa pa keda calmu ta dicidí di antemano kico lo bo haci i kico lo bo no haci si nan bin hortá bo. Naturalmente, ta imposibel pa bo sa di antemano den ki situacion lo bo hañá bo. Tog, ta bon pa tene principionan na mente, mescos cu ta sabí pa tene na mente medidanan di siguridad den caso cu bo ta den un edificio cu a pega candela. Consideracion di antemano ta yudá bo keda calmu, evitá pánico i scapa daño.
Dios su punto di bista tocante ladronicia ta definí bon cla: “Ami, Jehova, ta stima husticia, ta odia robo huntu cu inhusticia.” (Isaías 61:8) Jehova a inspirá profeta Ezekiel pa categorisá ladronicia como un picá hopi serio. (Ezekiel 18:18) Tog, e mésun buki bíblico tambe ta mustra cu Dios lo pordoná misericordiosamente e persona cu ta repentí i entregá bek loke el a horta.—Ezekiel 33:14-16.
Aunke nan ta biba den un mundu afligí dor di crímen, cristiannan ta alegrá den e speransa di un bida bou dje Reino di Dios, ora cu lo no tin ladronicia mas. Relacioná cu e tempu ei, Bijbel ta primintí: “[Dios su pueblo] realmente lo sinta, cada un bou di su mata di wijndruif i bou di su palu di figu, i lo no tin ningun hende cu ta haci nan tembla; pasobra e boca mes di Jehova di ehércitonan a papia esei.”—Mikéas 4:4.
[Nota]
a Naturalmente, cooperacion ta yega te na un límite. Sirbidónan di Jehova no ta cooperá den ningun forma cu ta violá Dios su ley. Por ehempel, un cristian lo no someté boluntariamente na un violacion sexual.