Jesus Por Tabatin Fe den Dios?
Un Dilema pa Apoyadornan di Trinidad
“CON Jesus por tabatin fe? E ta Dios; e sa i ta mira tur cos sin cu e tin cu dependé riba cualkier otro persona. Awor, fe ta nificá hustamente dependé riba un otro i reconocé loke no ta ser mirá; p’esei, ta imposibel cu Jesus-Dios por tabatin fe.”
Segun e teólogo frances Jacques Guillet, esei ta e opinion dominante den catolicismo. E splicacion aki ta sorprendé bo? Kisas bo a pensa cu siendo cu Jesus ta un ehempel pa cristiannan den tur cos, e mester ta tambe un modelo di fe. Si bo a pensa asina, anto bo no a tuma cristiandad su dogma di Trinidad na consideracion.
E pregunta di fe di Jesus realmente ta un enigma pa teólogonan católico, protestant i ortodox kendenan ta kere den Trinidad como e “misterio central dje fe i bida cristian.”a Sin embargo, no ta tur di nan ta nenga e fe di Jesus. Jacques Guillet ta afirmá cu “ta imposibel pa keda sin reconocé cu Jesus tabatin fe,” aunke Guillet ta admití cu, den lus dje doctrina di Trinidad, e ta un “contradiccion.”
E jesuita frances Jean Galot, i mescos cuné mayoria teólogo, ta papia masha cla ora nan bisa cu siendo “berdadero Dios i berdadero hende, . . . Cristo no por kere den su mes.” “Fe ta nificá kere den un otro persona, no den bo mes,” e revista La Civiltà Cattolica ta skirbi. E obstáculo pa reconocé e fe di Jesus, anto, ta e dogma di Trinidad, siendo cu e dos conceptonan ta contradecí otro claramente.
“E evangelionan nunca ta papia tocante e fe di Jesus,” segun teólogonan. En efecto, e palabranan usá den e Scritura Griego Cristian pi·steuʹo (kere, tene fe) i piʹstis (fe) generalmente ta referí n’e fe dje disipelnan den Dios of den Cristo, mas bien cu e fe di Jesus den su Tata celestial. Nos mester concluí p’esei cu e Yu di Dios no tabatin fe? Kico nos por comprendé for di loke el a haci i bisa? Kico e Scritura ta bisa?
Oracionnan Sin Fe?
Jesus tabata un homber di oracion. El a resa na tur ocasion—ora el a ser bautisá (Lucas 3:21); henter anochi promé cu el a scoge su 12 apostelnan (Lucas 6:12, 13); i promé cu su transfiguracion milagroso rib’e ceru, miéntras e tabata huntu cu e apostelnan Pedro, Juan i Santiago. (Lucas 9:28, 29) E tabata resando ora un dje disipelnan a puntr’é: “Siña nos con pa resa,” pues el a siña nan e Oracion di Señor (oracion di “Nos Tata”). (Lucas 11:1-4; Mateo 6:9-13) El a resa solitariamente i extensamente parti mainta (Marco 1:35-39); parti anochi, riba un ceru, despues cu el a despidí di su disipelnan (Marco 6:45, 46); huntu cu su disipelnan i pa su disipelnan. (Lucas 22:32; Juan 17:1-26) Sí, oracion tabata un parti importante di Jesus su bida.
El a resa promé cu el a haci milager, por ehempel, promé cu el a resucitá su amigu Lázaro: “Tata, mi ta gradicí bo cu bo a tendé mi. Ta cierto cu mi sa cu semper bo ta tendé mi; ma pa causa dje multitud cu ta pará rond mi a papia, pa nan por kere cu abo a mandá mi.” (Juan 11:41, 42) E echo cu Jesus tabata sigur cu su Tata lo contestá e oracion ei ta indicá e fortalesa di su fe. E relacion aki entre oracion na Dios i fe den Dje ta bisto for di loke Cristo a bisa n’e disipelnan: “Tur loke boso ta resa i pidi p’e, tene fe cu boso prácticamente a ricibi’é.”—Marco 11:24.
Si Jesus no tabatin fe, pakico el a resa na Dios? Cristiandad su siñansa no-bíblico di Trinidad, cu Jesus tabata tantu hende como Dios n’e mésun tempu, ta tapa e mensahe di Bijbel. E ta stroba hende di comprendé e simplesa i poder di Bijbel. Na ken e homber Jesus a suplicá? Na su mes? E tabata inconciente cu e tabata Dios? I si e tabata Dios i tabata sa esei, pakico el a resa?
E oracionnan di Jesus rib’e último dia di su bida terenal ta duna nos un perspicacia asta mas profundo den su fe firme den su Tata celestial. Manifestando speransa i expectativa sigur, el a suplicá: “Pues, awor, Tata, glorificá mi banda di bo mes cu e gloria cu mi tabatin banda di bo promé cu e mundu a existí.”—Juan 17:5.
Sabiendo cu su pruebanan di mas difícil i su morto tabata inminente, e anochi cu e tabata den e hardin di Getsémani rib’e Ceru di Olijfi, “el a cuminsá bira tristu i sumamente trastorná,” i el a bisa: “Mi alma ta profundamente tristu, te na morto.” (Mateo 26:36-38) Anto el a hinca rudia i a resa: “Tata, si bo kier, kita e copa aki for di mi. No obstante, laga, no mi boluntad, sino di bo tuma lugá.” Anto “un angel for di cielu a aparecé na dje i a fortalec’é.” Dios a scucha su oracion. Debí n’e intensidad di su emocionnan i e severidad di su prueba, “su sodó a bira manera gota di sanger cayendo na suela.”—Lucas 22:42-44.
Kico Jesus su sufrimentunan, su necesidad pa ser fortalecí i su súplicanan ta indicá? “Un cos ta sigur,” Jacques Guillet ta skirbi, “Jesus a resa, i oracion ta un aspecto esencial di su bida i di su accionnan. El a resa manera hende ta resa, i el a resa na fabor di hende. Awor, oracion di hende no ta posibel sin fe. E oracionnan di Jesus lo tabata posibel sin fe?”
Cologando n’e staca di tormento poco promé cu su morto, Jesus a sclama na bos haltu, citando un salmo di David. Anto, den fe, na bos haltu, el a sclama un súplica final: “Tata, den bo man mi ta entregá mi spiritu.” (Lucas 23:46; Mateo 27:46) Un traduccion intersectario, Parola del Signore, ta bisa cu Jesus ‘a entregá su bida’ na su Tata.
Jacques Guillet ta comentá: “Dor di mustra nos e Cristo crucificá, sclamando na su Tata segun cu el a cita e salmonan di Israel, e escritornan di evangelio ta convencé nos cu e sclamacion ei, e sclamacion dje unigénito Yu, un sclamacion di angustia completo, un sclamacion di confiansa total, ta un sclamacion di fe, e sclamacion di un morto den fe.”
Enfrentá cu e evidencia di fe claro i dramático aki, algun teólogo ta purba haci un distincion entre fe i “confiansa.” Sin embargo, un distincion asina, no ta basá riba e Scritura.
Pero kico exactamente e pruebanan severo cu Jesus a soportá ta revelá tocante su fe?
E “Perfeccionador di Nos Fe” Perfeccioná
Den capítulo 11 di su carta n’e hebreonan, apostel Pablo ta mencioná e nubia grandi di homber i muhernan fiel di tempunan pre-cristian. E ta concluí, señalando n’e ehempel di fe di mas grandi i perfecto: “Nos ta mira atentamente n’e Agente Principal i Perfeccionador di nos fe, Jesus. Pa e goso cu a ser poní su dilanti el a wanta un staca di tormento, despreciando bergwensa . . . Considerá cuidadosamente esun cu a wanta tal papiamentu contrario dor di pecadornan contra nan propio interesnan, pa boso no cansa i desmayá den boso almanan.”—Hebreo 12:1-3.
Mayoria teólogo ta bisa cu e versículo aki no ta papia di “Jesus su fe personal” sino, mas bien, di su papel como “iniciador of fundador di fe.” E palabra griego te·lei·o·teś cu ta aparecé den e frase aki ta referí na un persona cu ta perfeccioná, cu ta realisá of completá algu. Como e “Perfeccionador,” Jesus a completá fe den e sentido cu su binimentu na tera a cumpli cu profecianan di Bijbel i a establecé asina un fundeshi mas sólido pa fe. Pero esaki ta nificá cu e mes no tabatin fe?
E pasashinan dje carta n’e hebreonan cu bo por mira den e cuadro na página 15 no ta laga duda. Jesus a ser perfeccioná dor di su sufrimentu i su obedencia. Aunke ya e tabata un homber perfecto caba, su experencianan a haci’é perfecto i completo den tur cos, asta den fe, p’e por bira plenamente cualificá como Sumo Sacerdote p’e salbacion di cristiannan berdadero. El a roga na su Tata “cu sclamacion fuerte i lágrima,” e tabata “fiel” na Dios, i e tabatin “temor piadoso.” (Hebreo 3:1, 2; 5:7-9) El a ser “probá den tur sentido” exactamente “mescos cu nos mes,” Hebreo 4:15 ta bisa, esta, mescos cu cualkier fiel cristian kende su fe ta pasa den “varios prueba.” (Santiago 1:2, 3) Ta razonabel pa kere cu Jesus por a ser poní na prueba “mescos” cu su siguidornan sin ser probá den su fe manera nan?
Súplica, obedencia, sufrimentu, prueba, fieldad i temor piadoso ta duna prueba dje fe completo di Jesus. Nan ta indicá cu el a bira e “Perfeccionador di nos fe” solamente despues cu el a ser hací perfecto den su mes fe. Claramente, e no tabata Dios-Yu, manera e doctrina di Trinidad ta pretendé.—1 Juan 5:5.
E No A Kere e Palabra di Dios?
E doctrina di Trinidad ta influenciá pensamentu di teólogonan na tal grado cu nan ta yega n’e opinion extremo di pretendé cu Jesus “no por kere e Palabra di Dios i su mensahe” pasobra “como e Palabra mes di Dios, e por solamente proclamá e palabra ei.”—Angelo Amato, Gesù il Signore, un buki cu ta contené imprenta eclesiástico.
Sin embargo, kico Jesus su referencianan continuo n’e Scritura ta demostrá? Ora el a ser tentá, el a cita for dje Scritura tres bes. Su di tres contesta a bisa Satanas cu Jesus a adorá Dios so. (Mateo 4:4, 7, 10) Na varios ocasion Jesus a mencioná profecianan cu a aplicá na su mes, mustrando fe den nan cumplimentu. (Marco 14:21, 27; Lucas 18:31-33; 22:37; compará cu Lucas 9:22; 24:44-46.) For dje examinacion aki nos mester concluí cu Jesus tabata conocé e Scritura inspirá dor di su Tata, el a warda nan cu fe i e tabatin confiansa completo den e cumplimentu dje profecianan cu a pronosticá su pruebanan, sufrimentu, morto i resureccion.
Jesus, e Modelo di Fe pa Imitá
Jesus tabatin cu lucha e lucha di fe te n’e fin p’e por a mantené lealtad na su Tata i pa ‘conkistá e mundu.’ (Juan 16:33) Sin fe, ta imposibel pa logra un victoria asina. (Hebreo 11:6; 1 Juan 5:4) Debí n’e fe victorioso ei, e tabata un ehempel pa su fiel siguidornan. E siguramente tabatin fe den e Dios berdadero.
[Footnotes]
a Bo por haña un consideracion mas extenso dje falta di fundeshi dje siñansa di Trinidad den e foyeto Bo Mester Kere den Trinidad?, publicá dor di Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Box on page 15]
Jesus, e “Perfeccionador,” Perfeccioná
“Tabata apropiado pa esun pa causa di ken tur cos tá i mediante ken tur cos tá, hibando hopi yu na gloria, pa haci e Agente Principal di nan salbacion perfecto mediante sufrimentu.”
“Tabata necesario p’e bira mescos cu su ‘rumannan’ den tur sentido, p’e bira un sumo sacerdote misericordioso i fiel den cosnan cu tin di haber cu Dios, pa ofrecé un sacrificio di reconciliacion p’e picánan dje pueblo. Pasobra dor cu e mes a sufri ora el a ser poní na prueba, e por duna yudansa na esnan cu ta ser poní na prueba.”
“E tabata fiel na Esun cu a haci’é tal, mescos cu Moises tambe tabata den henter e cas di Esun ei.”
“Nos no tin como sumo sacerdote unu cu no por compadecé cu nos debilidadnan, sino unu cu a ser probá den tur sentido mescos cu nos mes, pero sin picá.”
“Den e dianan di su carni Cristo a ofrecé súplica i tambe peticion na Esun cu por a salb’é for di morto, cu sclamacion fuerte i lágrima, i el a ser tendí favorablemente pa su temor piadoso. Aunke e tabata un Yu, el a siña obedencia for dje cosnan cu el a sufri; i despues di a ser hací perfecto el a bira responsabel pa salbacion eterno.”