BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • re kap. 33 pág. 235-245
  • E huicio dje muher di mala bida

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • E huicio dje muher di mala bida
  • Revelacion—su gran culminacion ta cerca!
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • ‘Prostitucion’ djawe
  • Sintá riba hopi awa
  • E muher ta monta e bestia
  • Un nomber, un misterio
  • Ehecucion di Babilonia e Grandi
    Revelacion—su gran culminacion ta cerca!
  • Religion Falsu Ta Bayendo pa Su Destruccion!
    Spièrta!—1996
Revelacion—su gran culminacion ta cerca!
re kap. 33 pág. 235-245

Capítulo 33

E huicio dje muher di mala bida

Vision 11—Revelacion 17:1-18

Tema: Babilonia e Grandi ta montá riba e bestia salbahe di color scarlata cu finalmente ta bira contra dje i ta destruyé

Tempo di cumplimento: Desde 1919 te ne tribulacion grandi

1. Kico uno dje siete angelnan a revela na Juan?

JEHOVA DIOS tin cu saca su rabia husto completamente, siete conchi di dje! Ora angel di seis a basha su conchi ne sitio di Babilonia di antigua, esei a wel simboliza e plagamento di Babilonia e Grandi mientras cu e gera final di Armagedón ta yega mas cerca rápidamente. (Revelacion 16:1, 12, 16) Probablemente esei ta e mesun angel cu ta revela awor pakico i di ki manera Jehova ta ehecuta su husto huicio. Juan a keda strañá na loke el a tende i a mira despues: “I un dje siete angel cu tabatin e siete conchi a bini i a papia cu mi, bisando: ‘Bin, lo mi mustrábo e huicio dje gran muher di mala bida cu ta sinta riba hopi awa, cu locual rey di tera a comete fornicacion, mientras tanto esnan cu ta habita e tera a wordu hací burachi cu e biña di su fornicacion.’”—Revelacion 17:1, 2.

2. Cua evidencia tini di cu “e gran muher” (a) no ta Roma di antigua? (b) no ta comercio grandi? (c) ta un elemento religioso?

2 “E gran muher di mala bida”! Pakico mustra tanto desprecio pé? Ken e tá? Algun hende ta identifica e muher simbólico cu Roma di antigua. Pero Roma tabata un poder político. E muher aki ta comete fornicacion cu rey dje tera, i esei aparentemente ta inclui rey di Roma. Además, despues di su destruccion, e ta bisa cu “rey di tera” ta lamenta su morto. P’sei, e muher no por ta un poder político. (Revelacion 18:9, 10) Además, siendo cu comerciante di mundo ta lamenté, e no por simboliza comerciante grandi. (Revelacion 18:15, 16) Sin embargo, nos ta leza cu ‘tur nacion tabata gañá pa su práctica di spiritismo.’ (Revelacion 18:23) Esei ta haci claro cu e gran muher di mala bida tin cu ser un persona religioso di alcance mundial.

3. (a) Pakico e gran muher tin cu simboliza mas cu e Iglesia católico romano of asta tur cristiandad? (b) Cua doctrina babilónico ta ser hayá tanto den casi tur religion oriental como den secta di cristiandad? (c) Kico cardenal católico romano John Henry Newman a admiti tocante e origen di hopi doctrina, ceremonia, i costumber di cristiandad? (Mira nota.)

3 Cua persona religioso? E ta e Iglesia católico romano, manera algun hende ta bisa? Of e ta cristiandad henter? No, e tin cu ser mas grandi cu nan dos pe gaña tur nacion. E realmente ta tur e imperio mundial di religion falso. Su origen den e misterionan di Babilonia ta keda bisto pasobra doctrina i costumber babilónico ta común den religion rond di mundo. Por ehempel, e kerimento di cu curpa ta muri pero cu alma ta spiritu cu no ta muri nunca, e kerimento den un fiernu di tormento, i den un solo dios den tres persona ta ser hayá den casi tur religion oriental i també den secta di cristiandad. Religion falso, cu a nace mas cu 4.000 aña pasá den e stad di Babilonia di antigua, a desaroya pa bira un monster moderno cu ta ser yamá apropiadamente, Babilonia e Grandi.a Pero, pakico e ta ser yamá pa un nomber repugnante e “gran muher di mala bida”?

4. (a) Di ki manera Israel di antigua a comete fornicacion? (b) Di ki manera sobresaliente Babilonia e Grandi a comete fornicacion?

4 Babilonia, (of Babel, nificando “Confusion”) a yega e máximo di su grandeza den e tempo di Nabucodonosor. Esei tabata un gobierno religioso i político cu mas cu mil tempel i capel. Su sacerdocio a eherce mashá poder. Aunque Babilonia no a existi for di hopi tempo caba como un poder mundial, Babilonia e Grandi religioso ta sigi existi, i mescos cu su modelo di antigua, e ta purba ainda pa influenciá i forma asunto político. Pero Dios ta aproba di metemento di religion den político? Den e Scritura Hebreo, e ta bisa cu Israel a bira prostituta ora el a metele den adoracion falso i, en bez di confia den Jehova, el a cera conbenio cu nacion pagano. (Jeremías 3:6, 8, 9; Ezekiel 16:28-30) Babilonia e Grandi també ta comete fornicacion. E ta sobresalí den hacimento di loke ta parcele conbeniente pe gana influencia i poder riba rey reinante di mundo.—1 Timoteo 4:1.

5. (a) Clero religioso ta disfruta di cua popularidad? (b) Pakico un deseo pa popularidad mundano ta un contradiccion directo dje palabra di Jesucristo?

5 Awe, frecuentemente guía religioso ta corre campaña pa haya puesto político halto, i den algun país, nan ta sinta den gobierno, asta ta ocupa puesto di gabinete. Na 1988 dos clero protestante bon conocí a corre campaña pa puesto di presidente americano. Lider di Babilonia e Grandi ta stima prominencia; hopi bez nan portret ta ser mirá den curant den nan freimento cu homber político prominente. Na contraste, Jesús a evita enbolbimento den político i a bisa di su disípelnan: “Nan no ta parti di mundo, mescos cu mi no ta parti di mundo.”—Juan 6:15; 17:16; Mateo 4:8-10; mira també Santiago 4:4.

‘Prostitucion’ djawe

6, 7. (a) Con e partido nazista di Hitler a gana poder den Alemania? (b) Con e pacto cu Vaticano a cera cu Alemania nazista a yuda Hitler den su marcha pa dominacion mundial?

6 Door di metele den político, e gran muher a causa dolor incontable pa humanidad. Por ehempel, considera echo tras di subimento di Hitler na poder den Alemania—echo mahós cu algun hende kier scrap for di buki di historia. Den Mei di 1924 e partido nazista a ocupa 32 asiento den e parlamento alemán. Den Mei di 1928 eseinan a mengua te na 12 asiento. Sin embargo, e depresion económico grandi a plama den tur e mundo na 1930; probechando dje situacion, nazista a recupera notablemente, obteniendo 230 di 608 asiento den eleccion alemán di Juli di 1932. Pronto despues, ex-canciller Franz von Papen, un Caballero Papal, a duna yudanza na nazista. Segun historiador, von Papen tabatin un vision di un imperio romano santo nobo. Su mes tempo corto como canciller tabata un fracaso, pues awor el a spera di gana poder mediante nazista. Na Januari di 1933, el a recluta homber grandi di industria pa apoya Hitler, i usando intriga astuto el a segura cu Hitler a bira canciller di Alemania dia 30 di Januari, 1933. E mes tabata hací vice-canciller i Hitler a usé pa haya apoyo di sector católico di Alemania. Dentro di dos luna despues di haya poder, Hitler a liquida parlamento, a manda miles di lider dje oposicion na concentrasicamp, i a cuminza un campaña abierto di opresion di hudío.

7 Dia 20 di Juli di 1933, e Vaticano a mustra interés den e poder aumentante di nazismo ora cardenal Pacelli (cu a bira papa Pío XII despues) a firma un pacto den Roma entre e Vaticano i Alemania nazista. Von Papen a firma e documento como representante di Hitler, i Pacelli a duna von Papen ei e condecoracion papal halto dje Cruz Grandi di Ordu di Pío.b Den su buki Satanás cu sombré di copa (na inglés), Tibor Koeves a skirbi tocante esei, bisando: “E pacto tabata un gran victoria pa Hitler. Esei a duné e promé apoyo moral cu el a recibi di mundo djafó, i biniendo dje fuente di mas halto.” E pacto a exigi pe Vaticano kita su apoyo for dje Partido Central Católico alemán, i asina a aproba dje “gobierno totalitario” dje solo partido di Hitler.c Además, artículo 14 di dje a bisa: “Nombramento di arzobispo, obispo, i otronan lo ser hací solamente despues cu e gobernador cu e Rijk ta instala ta segura debidamente cu no ta existi duda respecto punto político general.” Promé cu e fin di 1933 (cu papa Pío XI a proclama un “Aña Santo”), apoyo di Vaticano a bira un factor importante den esfuerzo di Hitler pa establece dominacion mundial.

8, 9. (a) Con tanto e Vaticano como e Iglesia católico i su clero a reacciona na tiranía nazista? (b) Cua declaracion obispo católico alemán a saca na principio di Gera Mundial II? (c) Relacion di religion i político a resulta den kico?

8 Aunque un man yen so di pastor i soeur a protesta contra brutalidad di Hitler—i a sufri pa nan protesta—e Vaticano i també e Iglesia católico i su ehército di clero a duna apoyo activo of silencioso na tiranía nazista, cu nan a considera como un defensa contra e progreso di comunismo mundial. Bon sintá den e Vaticano, papa Pío XII a laga e holocausto di hudío i persecucion cruel di Testigo di Jehova i di otro hende sigi sin crítico. Ta irónico cu papa Juan Pablo II, ora el a bishita Alemania den Mei di 1987, a glorifica e posicion anti-nazista di un solo pastor sincero. Kico e otro miles di clero alemán tabata haci durante e reinado di terror di Hitler? Un carta pastoral cu obispo católico alemán a skirbi den September di 1939 na principio di Gera Mundial II ta ilumina e asunto. E ta bisa en parti: “Den e ora decisivo aki nos ta conseha soldad católico di cumpli cu nan deber den obedencia ne Hefe i para cla pa sacrifica tur nan individualidad. Nos ta apela na hende fiel pa uni den oracion ardiente pe Providencia Divino guia e gera na un éxito bendito.”

9 Tal diplomacia católico ta ilustra e clase di prostitucion cu religion a practica durante e último 4.000 aña den su freimento cu gobierno político pe alcanza poder i bentaha. Tal relacion religioso i político a promove gera, persecucion, i hopi dolor humano. Ki feliz humanidad por keda ya cu e huicio di Jehova Dios riba e gran muher ta cerca. Laga su ehecucion bini pronto!

Sintá riba hopi awa

10. Kico ta e “hopi awa” riba locual Babilonia e Grandi ta depende pa proteccion, i kico ta sosodénan?

10 Babilonia e grandi di antigua a sinta riba hopi awa—dje rio Eufrates i di un gran cantidad di canal. Esei tabata un proteccion pe i també un fuente di comercio produciendo riqueza, te cu nan a seca den un solo anochi. (Jeremías 50:38; 51:9, 12, 13) Babilonia e Grandi també ta spera pa “hopi awa” protehé i hacié ricu. Tal awa simbólico ta “pueblo i multitud i nacion i lenga,” esta, tur e miles di miyones di hende cu e ta domina i di locual e ta recibi apoyo material. Pero tal awa també ta seca, of ta kita su apoyo.—Revelacion 17:15; compara cu Salmo 18:4; Isaías 8:7.

11. (a) Con Babilonia di antigua ‘a haci tur e tera burachi’? (b) Con Babilonia e Grandi a ‘haci tur e tera burachi’?

11 Ademas, Babilonia di antigua tabata pintá como “un copa di oro den e man di Jehova, e ta haci tur e tera burachi.” (Jeremías 51:7) Babilonia di antigua a obliga nacion beciña di guli expresion di rabia di Jehova ora el a dominánan cu su forza militar, haciendo nan swak manera hende burachi. Dje manera ei, e tabata un instrumento di Jehova. Babilonia e Grandi, també, a haci triunfo te ne punto di bira un imperio mundial. Pero siguramente e no ta instrumento di Dios. Mas bien, e ta sirbi “rey di tera” cu locual e ta comete fornicacion religioso. E ta satisface tal rey usando su doctrina engañoso i costumber esclabizador pa haci e multitud di pueblo, “esnan cu ta habita e tera,” swak manera hende burachi, sumiso sin resistencia na nan gobernante.

12. (a) Con un parti di Babilonia e Grandi den Hapón tabata responsabel pa hopi dramamento di sanger durante Gera Mundial II? (b) Con “awa” cu a apoya Babilonia e Grandi a retira den Hapón, i cu cua resultado?

12 E religion sinto di Hapón ta pone ehempel notable di esei. Soldad haponés indoctriná a considera cu e onor di mas halto tabata pa duna nan bida pe emperador—e dios sintoísta supremo. Durante Gera Mundial II, mas cu 1.500.000 soldad haponés a muri den bataya; casi tur considerando cu ta bergonzoso pa entrega. Pero como consecuencia dje derota di Hapón, emperador Hirohito a keda obligá di nenga públicamente su divinidad. Esei a resulta den un secamente notable di “awa” cu a apoya e sector sinto di Babilonia e Grandi—pero despues cu sintoismo a aproba di bashamento di mashá sanger den e campo di bataya di Pacífico! Tal swakmento di influencia sintoísta també a habri camina den añanan reciente pa mas cu 200.000 haponés, e mayoría grandi di locual tabata ex-sintoísta i budista, bira sirbidor dedicá i bautizá di Señor Soberano Jehova.

E muher ta monta e bestia

13. Juan a mira cua bista asombroso ora e angel a hibé den poder di spiritu na un desierto?

13 Kico mas e profecía ta revela tocante e gran muher i loke ta pasé? Manera Juan ta relata awor, el a haya otro bista gráfica: “I [e angel] a hibámi den poder di spiritu na desierto. I mi a haya bista di un muher sintá riba un bestia salbahe di color scarlata cu tabata yen di nomber di blasfemia i cu tabatin siete cabez i diez cachu.”—Revelacion 17:3.

14. Pakico tabata apropiado pa Juan ser hibá na desierto?

14 Pakico Juan tabata hibá na desierto? Un declaracion di condenacion sacá na antes contra Babilonia di antigua a bisa cu e tabata “contra e desierto di lamá.” (Isaías 21:1, 9) Esei a duna e debido aviso di cu, apesar di awa cu a protehé, Babilonia di antigua lo bira un desierto sin bida. Tabata apropiado, anto, pa Juan ser hibá den un vision te na desierto pe mira loke lo pasa Babilonia e Grandi. E també tabatin cu bira desolá i un desierto. (Revelacion 18:19, 22, 23) Pero, Juan a keda asombrá pa loke el a mira ei. E gran muher no tabata so! E tabata sintá ariba un monstruoso bestia salbahe!

15. Splica e diferencia entre e bestia salbahe di Revelacion 13:1 i esun di Revelacion 17:3.

15 E bestia salbahe tabatin siete cabez i diez cachu. Pues, e tabata e mesun bestia salbahe cu Juan a mira promé, cu també tabatin siete cabez i diez cachu? (Revelacion 13:1) No, tin diferencia. E bestia salbahe aki ta di color scarlata i, distinto dje bestia salbahe di antes, e no ta menciona diadema. En bez di tin nomber di blasfemia riba su siete cabez so, e ta “yen di nomber di blasfemia.” No obstante, mester tin un relacion entre e otro bestia salbahe aki i esun di antes; nan ta parce otro mucho pa esei ser pa casualidad.

16. Identifica e bestia salbahe di color scarlata. Kico ta ser declará tocante su propósito?

16 Pues, kico ta e otro bestia salbahe aki di color scarlata? E mester ta e imagen dje bestia salbahe cu a wordu producí bao di esfuerzo dje bestia salbahe anglo-americano cu tin dos cachu manera lamchi. Despues cu e imagen tabata trahá, tabata permití pe bestia salbahe cu dos cachu duna rosea ne imagen dje bestia salbahe. (Revelacion 13:14, 15) Awor Juan a mira e imagen bibo i halando rosea. Esei ta simboliza e organizacion dje Liga di Nacion na locual e bestia salbahe cu dos cachu a duna existencia na 1920. Presidente americano Wilson a mira e vision dje Liga “sirbiendo como foro pa rindi husticia pa tur hende i elimina pa semper e peliger di gera.” Ora e tabata resusitá despues dje segundo gera mundial como Naciones Unidas, su propósito segun statuut di dje tabata “pa mantene paz i siguridad internacional.”

17. (a) Di ki manera e bestia salbahe simbólico di color scarlata ta yen di nomber di blasfemia? (b) Ken ta montá riba e bestia salbahe di color scarlata? (c) Con religion babilónico a enlaza su mes cu e Liga di Nacion i su sucesor desde e principio mes?

17 Di ki manera e bestia salbahe simbólico tabata yen di nomber di blasfemia? Pasobra hende a establece un imagen internacional como sustituto dje Reino di Dios—pa haci loke Dios ta bisa cu su Reino so por haci. (Daniel 2:44; Mateo 12:18, 21) Sin embargo, loke ta notable tocante e vision di Juan ta cu Babilonia e Grandi ta montá riba e bestia salbahe di color scarlata. Conforme cu e profecía, religion babilónico, specialmente den cristiandad, a enlaza su mes cu e Liga di Nacion i su sucesor. Tanto leu den pasado como 18 di December di 1918, e organizacion yamá awor E Concilio Nacional di Iglesia di Cristo na América a adopta un declaracion cu a bisa en parti: “Un Liga asina no ta simplemente un necesidad político; sino mas bien ta expresion político dje Reino di Dios riba tera. . . . E Iglesia por duna un spiritu di bon boluntad, sin locual ningun Liga di Nacion por dura. . . . E Liga di Nacion tin su raíz den Evangelio. Mescos cu Evangelio su doel ta ‘paz riba tera, bon boluntad pa cu hende.’”

18. Con e clero di cristiandad a demostra nan apoyo pe Liga di Nacion?

18 Dia 2 di Januari di 1919, e curant San Francisco Chronicle a publica e sigiente título riba su promé bladji: “Papa ta pidi adopcion dje Liga di Nacion di Wilson.” Dia 16 di October di 1919, un peticion cu 14.450 clero di religion principal a firma tabata presentá ne senado americano, animando e senado pa “aproba e pacto di paz di París cu a incorpora e pacto pe liga di nacion.” Aunque e senado americano no a aproba e pacto, e clero di cristiandad a sigi nan campaña na fabor dje Liga. I con e Liga tabata inaugurá? Un noticia di Suiza cu e fecha di 15 di November di 1920, a bisa: “E apertura dje promé asamblea dje Liga di Nacion tabata anunciá diesun or’ awe maínta cu batimento di klok di tur misa den Ginebra.”

19. Ora e bestia salbahe di color scarlata a presenta, e grupo cu Juan a simboliza a scoge cua rumbo?

19 E grupo cu Juan a simboliza, e solo grupo riba tera cu a acepta cu gusto establecimento dje Reino Mesiánico a participa cu cristiandad rindiendo homenahe ne bestia salbahe di color scarlata? Leu di dje! Diadomingo, 7 di September di 1919, e asamblea dje pueblo di Jehova den Cedar Point, Ohío, a presenta e discurso público “E speranza pa humanidad afligí.” Su mañan e curant Star-Journal di Sandusky a informa cu J. F. Rutherford, papiando cu casi 7.000 hende, a duna “siguranza di cu Señor siguramente lo demonstra su desagrado contra e Liga . . . pasobra e clero—católico i protestante—yamando nan mes representante di Dios, a bandona su plan i ta apoya e Liga di Nacion, aclamando esei como expresion político dje reino di Cristo riba tera.”

20. Pakico tabata blasfemia pe clero aclama e Liga di Nacion como “expresion político dje Reino di Dios riba tera”?

20 E fracaso grandi dje Liga di Nacion mester a mustra e clero cu tal organizacion di hende no ta parti dje Reino di Dios riba tera. Ta ki blasfemia pa declara esei! Esei ta haci parce cu Dios tabatin parti den e fracaso enorme cu e Liga a resulta di ser. Pero en cuanto Dios, “su actividad ta perfecto.” E Reino celestial di Jehova Dios bao di Cristo—i no un combinacion di homber político pleitista, hopi di locual ta ateísta—ta e medio cu lo e usa pa introduci paz i hacimento di su boluntad riba tera mescos cu den cielo.—Deuteronomio 32:4; Mateo 6:10.

21. Kico ta mustra cu e gran muher di mala bida ta apoya i ta admira Naciones Unidas, sucesor dje Liga?

21 Kico di Naciones Unidas, sucesor dje Liga? Desde su principio mes, e organizacion tabatin e gran muher montá riba su lomba, asociando su mes visiblemente cu e organizacion i haciendo esfuerzo pa guia su destino. Por ehempel, ora el a celebra binti aña di existencia den Juni di 1965, representante dje Iglesia católico romano i e Iglesia católico ortodoxo oriental, hunto cu protestante, hudío, hindú, budista, i mohamedano—cu segun informe ta representa dos mil miyón hende di poblacion di mundo—a reuni den San Francisco pa celebra e apoyo i admiracion cu nan ta duna NU. Ora papa Pablo VI a bishita NU den October di 1965, el a yamé “e organizacion internacional di mas grandi” i a agrega: “Pueblo di mundo ta acudi na Naciones Unidas como e último speranza pa armonía i paz.” Un otro papa cu a haci bishita, papa Juan Pablo II, a dirigié na NU den October di 1979 i a bisa: “Mi ta spera cu Naciones Unidas semper lo sigi ser e foro supremo di paz i husticia.” Ta significativo cu e papa a duna masha tiki atencion na Jesucristo of na e Reino di Dios den su discurso. Durante su bishita na América den September 1987, informe di The New York Times a bisa cu “Juan Pablo a bisa hopi tocante e papel positivo di Naciones Unidas promoviendo . . . ‘un solidaridad mundial nobo.’”

Un nomber, un misterio

22. (a) E gran muher di mala bida a scoge cua clase di bestia pa monta? (b) Ki detaye Juan a duna dje muher simbólico Babilonia e Grandi?

22 Pronto apóstol Juan a siña cu e gran muher a scoge un bestia peligroso pa monta. Pero promé, su atencion a bolbe na Babilonia e Grandi mes. E ta dorná cu riqueza, pero, ai, e ta ki repugnante! “I e muher tabata bistí cu púrpura i scarlata, i tabata dorná cu oro i piedra precioso i perla i tabatin den su man un copa di oro cu tabata yen di cos repugnante i cos impuro di su fornicacion. I riba su frenta tabatin un nomber skirbí, un misterio: ‘Babilonia e Grandi, mama di muher di mala bida i di cos repugnante dje tera.’ I mi a mira cu e muher tabata burachi cu e sanger dje santonan i dje sanger di testigo di Jesús.”—Revelacion 17:4-6a.

23. Cua ta e nomber completo di Babilonia e Grandi, i ki nificacion esei tin?

23 Segun e costumber di Roma di antigua, e prostituta ta ser identificá pa un nomber riba su frenta.d E nomber ta largu: “Babilonia e Grandi, mama di muher di mala bida i di cos repugnante dje tera.” E nomber ta “un misterio,” algo cu un nificacion scondí. Pero, ne debido tempo di Dios, e nomber lo ser splicá. Realmente, e angel a duna Juan suficiente informacion pa permiti sirbidor di Jehova djawe distingi e plena nificacion dje nomber di identificacion. Nos ta reconoce Babilonia e Grandi di ser tur religion falso. E ta “mama di muher di mala bida” pasobra tur religion falso individual di mundo, incluyendo e cantidad di secta di cristiandad, ta mescos cu yiu di dje, i ta imité cometiendo prostitucion spiritual. També e ta mama di “cos repugnante” pasobra el a duna luz na yiu repugnante tal como idolatría, spiritismo, divinacion, astrología, lezamento di plant’i man, sacrificio humano, prostitucion den tempel, burachería den onor di dios falso, i otro costumber obseno.

24. Pakico ta apropiado pa Babilonia e Grandi presenta bistí den “púrpura i scarlata” i “dorná cu oro i piedra precioso i perla”?

24 Babilonia e Grandi ta bistí den “púrpura i scarlata,” e color di hende real, i ta “dorná cu oro i piedra precioso i perla.” Ki apropiado! Corda tur edificio magnífico, imagen i pintura raro, standbeeld preciosísimo, i otro obheto religioso, i també e cantidad increíbel di propiedad i placa, cu religion di mundo a montona. Sea den Vaticano, den imperio di evangelista di TV na América, of den edificio i tempel extravagante di Oriente, Babilonia e Grandi a montona—i aveces a perde—riqueza fabulosa.

25. (a) Loke e “copa di oro cu ta yen di cos repugnante” ta contene ta simboliza kico? (b) Den ki sentido e muher simbólico ta burachi?

25 Mira awor loke e muher di mala bida tin den su man. Juan mester a keda babucá ora el a miré—un copa di oro “yen di cos repugnante i di cos impuro di su fornicacion”! Esei ta e copa cu ta contene “e biña dje rabia di su fornicacion” cu locual el a haci tur nacion burachi. (Revelacion 14:8; 17:4) Pafó e ta parce ricu, pero su contenido ta repugnante i impuro. (Compara cu Mateo 23:25, 26.) E ta contene tur costumber i mentira fies cu e gran muher a usa pa tenta e nacionan i someténan na su influencia. Asta mas repugnante, Juan a mira cu e muher mes ta fuma, burachi cu e sanger di sirbidor di Dios! Realmente, nos ta leza despues cu “den dje tabata hayá e sanger di profeta i dje santonan i di tur esnan cu a ser matá riba tera.” (Revelacion 18:24) Ki terrible culpa pa sanger dramá!

26. Ki evidencia tin di culpa pa dramamento di sanger di parti di Babilonia e Grandi?

26 Através dje siglonan, e imperio mundial di religion falso a drama lamá di sanger. Por ehempel, den Hapón di mil aña pasá, tempel den Kyoto tabata transformá na fortaleza, i frere-soldad, inbocando e “santo nomber di Buda,” a bringa cu otro te cu caya tabata corá cu rio di sanger. Den siglo 20, clero di cristiandad a marcha cu ehército di nan respectivo país, i esakinan a mata otro, cu perdimento di por lo menos cien miyón bida. Den October di 1987 ex-presidente americano Nixon a bisa: “Siglo 20 ta esun di mas sangriente den historia. Mas hende a ser matá den gera dje siglo aki cu den tur gera bringá promé cu e siglo aki a cuminza.” Dios ta huzga desfavorablemente religion di mundo pa nan parti den esei; Jehova ta odia intensamente “man cu ta drama sanger inocente.” (Proverbio 6:16, 17) Mas promé, Juan a tende un grito sali for dje altar: “Te ki ora, Señor Soberano santo i berdadero, bo ta abstene di huzga i vinga nos sanger riba esnan cu ta biba riba tera?” (Revelacion 6:10) Babilonia e Grandi, mama di muher di mala bida i di cosnan repugnante di mundo, ta keda profundamente enbolbí ora e tempo ta yega pa contesta e pregunta.

[Nota]

a Indicando e origen no cristian di hopi doctrina, ceremonia, i costumber di cristiandad, e cardenal católico romano di siglo 19 John Henry Newman a skirbi den su buki Ensayo riba e desaroyo di doctrina cristian (na inglés): “E uso di tempel, dedicá na un cierto santo, i dorná na cierto ocasion cu rama di mata; cencia, lampi, bela; ofrenda di boto ora hende ta recobra di maleza; awa bendita; asilio; dia i temporada santo; uso di calendario; procesion, bendicion di campo; bistí di pastor, tonsura, rinchi di matrimonio, biramento di cara pariba, imagen na un tempo despues, kizás cantamento di coro, i kirieleisón [e cantica “Señor, tene misericordia”], tur ta di origen pagano, i ta santificá via nan adopcion den e Iglesia.”

En bez di santifica tal idolatría, “Jehova Todopoderoso” ta manda hende cristian: “Sali foi di den nan, i separa boso, . . . i kita for di contacto cu cos impuro.”—2 Corintio 6:14-18.

b E buki histórico di William L. Shirer na inglés E subimento i caimento dje Tercer Rijk ta bisa cu von Papen tabata “mas responsabel cu cualkier otro hende den Alemania pe subimento na poder di Hitler.” Den Januari di 1933 ex-canciller alemán von Schleicher a bisa di von Papen: “El a resulta di ser e clase di traidor cu na comparacion cuné Hudas Iscariote ta un santo.”

c Papiando cu e Colegio di Mondragone dia 14 di Mei di 1929, papa Pío XI a bisa cu lo e negociá cu e Diabel mes pe probecho di alma di hende.

d Compara esei cu e palabra dje autor romano Seneca tocante un sacerdotisa gedwal (segun un cita di Swete): “Abo, hovencita, a para den e cas di mala fama . . . bo nomber a colga na bo frenta; bo a acepta placa pa bo desonra.”—Controv. i, 2.

[Kuadro na página 237]

Churchill a denuncia ‘prostitucion’

Den su buki na inglés E tempestad ta forma (1948), Winston Churchill a informa cu Hitler a nombra Franz von Papen como minister alemán den Viena “pa saboteá of gana hende principal den político di Austria.” Churchill a cita e palabra cu e minister americano den Viena a bisa tocante von Papen: “Di manera mas franco i cu mayor desprecio . . . Papen a sigi bisámi cu . . . su intencion tabata pa usa su fama como un bon católico pa gana influencia cu austriaco tal como cardenal Innitzer.”

Despues cu Austria a entrega i soldad invasor di Hitler a marcha den Viena, cardenal católico Innitzer a ordena pa hiza bandera swastika riba tur misa den Austria, bati klok, i haci oracion pa Adolf Hitler na onor di su cumpliaña.

[Kuadro na página 238]

E artículo tabata kitá for dje curant despues. Dia 7 di December di 1941 tabata e dia cu Hapón, aliado di Alemania nazista, a ataca e base militar americano na Pearl Harbor.

‘ORACION DI GERA’ PE RIJK

Cu e título ei a sali den e promé edicion dje curant The New York Times dia 7 di December di 1941, e sigiente artículo:

“Obispo di Fulda ta pidi bendicion i victoria . . .

E Conferencia di Obispo Católico Alemán reuní den Fulda a recomendá e introduccion di un special ‘oracion di gera’ cu tin cu ser lezá na principio i fin di tur sirbishi divino.

E oracion ta pidi Dios bendiciona arma alemán cu victoria i duna proteccion ne bida i salud di tur soldad. Obispo també a instrui clero católico pa celebra un observacion i recordá den predicashi special di diadomingo por lo menos un bez pa luna soldad alemán ‘riba tera, riba lamá, i na laira.’”

[Kuadro na página 244]

“Nomber di blasfemia”

Ora e bestia salbahe cu dos cachu a promove e Liga di Nacion despues di Gera Mundial I, e cantidad di frei religioso di dje a percura un bez pa duna aprobacion religioso na esei. Como resultado, un organizacion nobo di paz a ser “yená cu nomber di blasfemia.”

“Cristianismo por percura e bon boluntad, e forza dinámico tras dje liga [di nacion], i asina cambia e pacto di ser un papelucho pa bira un instrumento dje reino di Dios.”—The Christian Century, EUA, 19 di Juni, 1919, bladji 15.

“E idea dje Liga di Nacion ta di extende relacion internacional dje idea dje Reino di Dios como un ordu mundial di bon boluntad. . . . Esei ta loke tur hende cristian ta pidi ora nan ta bisa, ‘Laga bo Reino bini.’”—The Christian Century, EUA, 25 di September di 1919, bladji 7.

“E enlace di unidad dje Liga di Nacion ta e Sanger di Cristo.”—Dr. Frank Crane, pastor protestante, EUA.

“E Concilio [Nacional di Iglesia Congregacionalista] ta apoya e Pacto [dje Liga di Nacion] como e único instrumento político disponibel awor mediante locual e Spiritu di Jesucristo por haya mas alcance den aplicacion práctica pa asunto dje nacionan.”—The Congregationalist and Advance, EUA, 6 di November di 1919, bladji 642.

“E conferencia ta pidi tur metodista apoya i promove vigorosamente ideal [dje Liga di Nacion] cu ta ser expresá pe idea di Dios e Tata i yiu terrenal di Dios.”—Iglesia Metodista di Wesley, Inglaterra.

“Ora nos ta considera e aspiracion, e posibilidad i determinacion dje acuerdo, nos ta mira cu e ta contene e curazón di siñanza di Jesucristo: E Reino di Dios i su husticia . . . E no ta menos cu esei.”—Predicashi di Arzobispo di Canterbury na apertura dje Asamblea dje Liga di Nacion den Ginebra, 3 di December di 1922.

“E Asociacion dje Liga di Nacion den e país aki tin e mesun derecho santo cu cualkier sociedad humanitario di misionero, pasobra actualmente e ta agencia di mas efectivo dje reino di Cristo como Prinz di Paz den e nacionan.”—Dr. Garvie, pastor congregacionalista, Inglaterra.

[Mapa na página 236]

(Pa e teksto den su formato kompleto, wak publikashon)

Doctrina falso, cu hende rond di mundo ta kere, a origina den Babilonia

Babilonia

Trinidad of dios triple

Alma humano ta spiritu cu no ta muri nunca

Spiritismo—papiamento cu “hende morto”

Uso di imagen den adoracion

Uso di encantamento pa calma demoño

Gobernacion di un sacerdocio poderoso

[Plachi na página 239]

Babilonia di antigua a sinta riba hopi awa

[Plachi na página 239]

E gran muher di mala bida djawe també ta sinta riba “hopi awa”

[Plachi na página 241]

Babilonia e Grandi ta sinta riba un bestia salbahe peligroso

[Plachi na página 242]

E muher religioso a comete fornicacion cu rey di tera

[Plachi na página 245]

E muher ta “burachi cu sanger dje santonan”

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí