-
Conociendo E Dios Berdadero—Kico Esei Ta Nifica?Hamas Lo Yega di Tin un Mundu Sin Guera?
-
-
ser trecí bek na bida. Hopi bes ta ser referí n’e siñansa bíblico aki como ‘e resureccion dje mortonan.’ Esnan resucitá lo incluí no solamente esnan cu a sirbi Dios fielmente sino tambe hopi miyones, asta biyones di hende cu nunca a ricibí un pleno oportunidad pa siña tocante dje i sirbi’é den berdad.—Daniel 12:2, 12 (13, NW, JP); Isaías 26:19; Job 14:14, 15.
18, 19. Pakico un persona mester yega na conocé e Dios berdadero i con e por haci esei?
18 E speransa bíblico aki di resureccion na bida perfecto riba tera no ta un motivacion poderoso pa hende di tur nacion busca i yega na conocé e Dios berdadero? Pero unda e berdadero fuente di instruccion for di Dios ta p’e último dianan aki, manera Isaías 2:2, 3 ta mencioná? Ken por instruí hende den Jehova su caminda, pa nan “por cana den Su berea”? Sea hudaismo of cristiandad por percurá tal instruccion, den lus dje informacion bíblico cu a ser considerá te awor?
19 Segun profecia lo tin un grupo di hende cargando Jehova su nomber den puresa, kende berdaderamente lo a sirbi tantu como su Testigonan como un fuente di lus spiritual n’e nacionnan.—Isaías 60:2, 3.
-
-
Ken Lo Dirigi E Nacionnan Na Pas?Hamas Lo Yega di Tin un Mundu Sin Guera?
-
-
Ken Lo Dirigi E Nacionnan Na Pas?
1, 2. Di ki manera e profecia na Isaías 2:2-4 ta cumpliendo den nos dia?
ISAIAS capítulo 2 ta hopi mas cu un profecia tocante e bolbementu dje pueblo hudiu na Jerusalem despues di 70 aña di cautiverio babilónico. Realmente, e profecia no ta referí na nada ménos cu e bolbementu di pueblonan di tur nacion n’e adoracion puro dje único Dios berdadero, Jehova. E ta implicá e formacion di un hermandad internacional rindiendo sirbishi sagrado aceptabel na Dios.
2 Un transformacion di tal magnitud, encerando hende den tur parti dje mundu, lo tabata no solamente dramático sino tambe visibel, como si fuera tumando lugá riba un ceru den pleno bista di tur hende. Esaki ta exactamente loke ta sosodiendo awe entre Testigonan di Jehova mundialmente. Miyones di hende di religionnan di cristiandad a siña cu Dios ta un so i a stop di adorá e trinidad. Na India, hindúnan a bandoná nan panteón di diosnan i miares di ídolonan pa esun Dios berdadero. Mescos ta cierto di pueblo na Africa, na islanan leu ayá i na Medio Oriente. Esnan cu a subi na Jehova su ceru santu, su adoracion puro, a pone un banda tur odio racial, di tribu i político; nan literalmente ‘no ta siña di guera mas.’—Isaías 2:2-4.
Identidad dje Mesías—Un Fuente di Controversia
3. Segun Isaías 11:10, cua efecto e Mesías lo tabatin riba e nacionnan?
3 E hermandad internacional aki tambe ta relacioná cu e cumplimentu di Dios su propósito pa tur humanidad: cu pueblo di tur nacion lo bendicioná nan mes mediante di un “simia” primintí, un desendencia di Abraham, i asina adorá Dios den berdad i unidad. (Génesis 3:15; 22:18, JP) Profecianan mas despues a indicá cu e “simia” aki tambe lo ta e ‘profeta manera Moises,’ kende lo ta mediador di un pacto nobo cu lo a sirbi como e base legal pa hende sincero di tur nacion adorá Dios den unidad. (Deuteronomio 18:15, 18, 19; Jeremías 31:31-34) Ademas, esun aki mes lo mester tabata e Mesías, un gobernante for dje liña di David, kende su trono Dios lo a establecé pa semper. (1 Crónica 17:11, 12) Segun e profeta Isaías, e Mesías lo ta e personahe unificador cu lo uni hende for di tur nacion (hebreo, Goh·yimʹ). Isaías 11:10 ta bisa: “Lo sosodé den e dia ei, cu e rais di Jese, cu ta para pa un seña [“como un señal,” NW] dje pueblo, ta na dje e nacionnan lo busca; i su lugá di sosiego lo ser glorioso.”—JP.
4. Kico un rabi a declará encuanto Jesus su efecto riba e rasa humano?
4 E identidad dje Mesías a ser debatí pa siglonan. Segun Isaías 11:10 i otro textonan, lo e ta un hudiu, un desendiente di Rey David (yu di Jese), i pueblo di tur nacion lo acept’é como e Mesías legítimo mandá dor di Dios. Refiriendo n’e maestro hudiu di promé siglo, Jesus, Rabi H. G. Enelow a skirbi: “Ningun hudiu razonabel por ser indiferente n’e echo cu un hudiu mester tabatin un parti asina tremendo den e educacion i direccion religioso dje rasa humano.”10 Cua otro hudiu asina tantu hende gentil a aceptá como e Mesías? Por tin un otro hudiu cu a ricibí mas aceptacion? Tog ainda, tin hende cu ta haña e idea cu Jesus por ta e Mesías masha perturbante. Nan motibunan ta digno di examiná.
Apostasia di Cristiandad
5-7. Pakico hopi hende ta haña e nomber so di Jesus i di cristianismo ofensivo?
5 Pa mayoria di hende no-cristian, ta cristiandad, kende su partidarionan supuestamente ta sigui Cristo su siñansa, cu a causa un repudio pa cu e nomber so di Jesus. Den nomber di Jesus, hopi nacion a sufri na man di cristiandad, pero sin ningun duda e pueblo hudiu a sufri mas cu cualkier di nan.
6 Den nos tempu mes, anti-semitismo [discriminacion contra hudiu] den cristiandad a culminá den e Holocausto Nazista. Aunke tabatin hopi factor enbolbí, no por ignorá odio religioso como un dje factornan principal. I si algun hende den cristiandad lo ta nenga esaki, e echo cu “cristiannan,” tantu católico como protestant, tabata entre esnan cu a cometé e matamentu of a aprobá di dje ta innegabel. Elie Wiesel ta resumí e punto di bista hudiu den su buki A Jew Today: “Con un hende ta splica cu ni Hitler ni Himmler nunca a ser excomunicá dor di iglesia? Cu nunca Pio XII a pensa cu tabata necesario, pa no bisa indispensabel, pa condená [camponan di concentracion] Auschwitz i Treblinka? Cu entre e S.S. [polis secreto aleman] un gran parti tabata creyente cu a keda fiel na nan lasonan cristian te na fin? Cu tabatin asesinonan cu tabata bai confesá entre periodonan di masacre? I cu nan tur a bini di famianan cristian i a ricibí un educacion cristian?”11 P’esei, cuantu fe por spera pa pueblo hudiu demostrá den un persona kende su nomber pa siglonan a ser conectá cu tur humiyacion i golpi cu nan a ricibí?
7 Ademas di persecucion abierto, ki sorto di ehempel moral paisnan “cristian” a duna e resto di mundu? Un poco mas cu gueranan, Cruzadanan i Inkisicionnan “santu.” Asta Guera Mundial I i Guera Mundial II a cuminsá den paisnan “cristian.” Por ser bisá cu moralidad cristian tabata ehemplar? Por ehempel AIDS, ta plamá den nacionnan caminda mayoria dje poblacion ta bisa di ta cristian. E scandalnan entre clero di cristiandad ta notorio. Televangelistanan inmoral cu ta acumulá miyones di dolar i ta biba manera rey i tambe clero homosexual, di cua algun asta a ser demandá pa abusunan sexual cometí contra mucha hombernan menor di edad, ta solamente un par di e cosnan cu hende no-cristian ta sinti cu ta caracterisá cristianismo—fruta cu ta susha e nomber di Jesus, kende “cristiannan” ta pretendé di sigui.
8-10. (a) Pakico cristiandad no por pretendé corectamente di ta representá Jesus i cristianismo berdadero? (b) Cua spiertamentu e Scritura a duna encuanto un apostasia for di Jesus su siñansanan berdadero?
8 Ademas, tantu hudaismo i islam corectamente ta ser repugná dor dje idolatria plamá den cristiandad. Hopi di cristiandad su doctrinanan no-bíblico, tal como veneracion di Maria como “Mama di Dios,” tambe ta inaceptabel pa e religionnan aki. E doctrina di trinidad specialmente ta ser considerá cu menosprecio dor di hudiunan como un contradiccion claro dje esencia di hudaismo—e concepto monoteista encerá den e palabranan “TENDE O ISRAEL: E SEÑOR NOS DIOS, E SEÑOR TA UN SO.”—Deuteronomio 6:4, JP.
9 E persecucionnan cu cristiandad a cometé, su gueranan, inmoralidad, hipocresia i doctrinanan blasfemoso ta impordonabel no solamente den bista di hende no-cristian sino tambe den bista di Dios Todopoderoso. P’e motibu aki, Testigonan di Jehova, aunke nan ta siguidor di Jesucristo, no ta parti di cristiandad. Cristiandad, na otro banda, no ta parti di cristianismo berdadero. Virtualmente e único similaridad entre cristiandad i e cristiannan di promé ta e uso dje nomber di Jesus. Pero si Jesus su siñansanan tabata asina sobresalientemente bon i práctico, con un apostasia asina a tuma lugá?
10 Realmente, e echo cu lo a lanta cristiannan falsu i cu lo tin un apostasia for dje siñansanan berdadero di Jesus, a ser profetisá dor di Jesus mes i tambe dor dje escritornan dje Scritura Griego Cristian, cu incorectamente ta ser referí na dje como e Testament Nobo. (Echo 20:29, 30; 2 Tesalonicense 2:1-12; 1 Timoteo 4:1-3; 2 Pedro 2:1, 2) Segun Mateo 7:21-23, e Mesías mes lo a husga esnan apóstata aki pa loke nan ta i lo a bisa nan, “Nunca mi a conocé boso! Bai fo’i mi, boso hacidornan di maldad.”—NW; compará cu Mateo 13:24-30, 37-43.
Pakico Tabatin Mester di Scritura Adicional?
11, 12. (a) Kico ta e Scritura Griego Cristian? (b) Ken a skirbi e Scritura aki? (c) Pakico tabatin mester di Dios su inspiracion p’e skirbimentunan aki?
11 Na principio, tur e siguidornan di Jesus tabata hudiu. Realmente, miles di hudiu den e promé siglo, incluyendo “un multitud grandi di sacerdote,” a aceptá Jesus como e ‘profeta manera Moises,’ e Mesías. (Echo 2:5, 37, 41; 4:4; 6:7; Deuteronomio 18:18) E mesun hudiunan aki a bira e fundeshi di un grupo nobo internacional di adoradornan di Jehova Dios, establecé legalmente riba base di “un pacto nobo,” intermediá dor dje profeta aki manera Moises.—Jeremías 31:31-34.
12 Cu un pacto nobo a bini e necesidad pa mas skirbimentu inspirá cu lo a percurá informacion adicional necesario pa esnan cu lo a sirbi Dios bou dje areglo di pacto nobo aki. E skirbimentunan aki, e Scritura Griego Cristian, tur tabata skirbí dor di hudiunan. Nan ta informá di Jesus su bida i siñansanan, ta yena detaye encuanto hopi profecia registrá den e Scritura Hebreo i ta clarificá puntonan encuanto e Mesías i su papel den e propósito divino. Adicionalmente, nan ta incluí cartanan cu ta sirbi como conseho i animacion p’e cuerpo nobo internacional di adoradornan.a
Jesus Tabata e Mesías Primintí?
13-16. Kico a convencé hopi hudiu di promé siglo cu Jesus tabata e Mesías?
13 Pero Jesus no a ser rechasá dor dje lidernan religioso di su dia? Sí, i esakinan na nan turno a influenciá e masa. Pero Jeremías i otro profetanan no a ser rechasá tambe dor dje lidernan religioso di nan dia? (Jeremías 7:25, 26; 20:1-6; 2 Crónica 36:15, 16) Esnan di Jesus su generacion cu a kere den dje, kendenan tabatin un oportunidad personal pa examiná su siñansa i su obranan i tambe e profecianan tocante dje, no a cambia di opinion dor dje oposicion dje lidernan religioso, kendenan a mira nan monopolio religioso menasá. Loke e hudiunan sincero ei tabata testigo di dje personalmente, a convencé nan cu e profecianan Mesiánico a haña nan cumplimentu den Jesus. Kico tabata e pruebanan poderoso cu a haci e hudiunan dje promé siglo ei dispuesto pa risca tur cos, asta morto, dor di declará nan creencia den Jesus como e Mesías primintí?—Juan 9:22; 16:2.
14 Na promé lugá, e tempu tabata corecto. E profecia na Daniel capítulo 9, encuanto e Mesías, a indicá cu lo el a aparecé promé cu e destruccion dje segundo tempel.b—Daniel 9:24-27.
15 Di dos, e homber mes tabata esun corecto. E tabata for dje tribu di Huda i un desendiente di Rey David. (Génesis 49:10; 1 Crónica 17:11-14; compará cu Mateo 1:1-16; Lucas 3:23-31.) Tambe, el a nace na Betlehem, unda hudiu di promé siglo generalmente a comprondé cu tabata e lugá di nacementu designá p’e Mesías.c (Miqueas 5:1 [5:2, NW]; compará cu Mateo 2:4-6; Lucas 2:1-7; Juan 7:42.) Tur esakinan tabata credencialnan importante cu hudiu di Jesus su dia a spera p’e Mesías tin como un medio di identificacion.
16 Anto, e siñansa dje homber tabata corecto. Su siñansa no tabata político of legalista sino spiritual i ético.d Simplemente bisá, el a yega n’e curason di asuntunan. Ademas, el a risca apelá solamente n’e Scritura como su autoridad final, no na e dichonan di lidernan religioso di antes, manera tabata e custumber. Esaki a asombrá e multitudnan, pasobra “e tabata siña nan como un persona cu tin autoridad, i no como nan escribanan.” (Mateo 7:29, NW) E relatonan di Jesus su bida ta revelá un personalidad asina poderoso, i un siñansa asina cla, cu historiadornan ta cita esaki como un dje motibunan cu por ser afirmá cu e no tabata un personahe di un mito.e
17-20. (a) Cua profecianan den e Scritura Hebreo a papia dje tempu dje Mesías su binimentu i di su morto sacrificial? (b) Pakico e Mesías mester a muri?
17 Varios profecia dje Scritura Hebreo, pa hopi tempu aceptá como profecia Mesiánico, tabata cumplí mediante e sufrimentu i morto di Jesus. Tal profecianan ta conectá e Mesías su morto cu e pordon di picánan. Den e Scritura Griego Cristian, e compensacion aki cu a ser percurá dor di morto dje Mesías ta ser referí na dje como ‘e sacrificio di rescate.’ (Mateo 20:28; Romano 3:24) Cua tabata algun dje profecianan aki?
18 Tuma nota dje palabranan di e profecia na Daniel 9:24, 25 (JP): “Setenta siman ta ser decretá riba bo pueblo i riba bo stad santu, pa terminá e violacion di ley i pa pone un fin na picá i pa pordoná maldad i pa trece husticia eterno . . . te na un ungí [“Mesías,” hebreo, Ma·shiʹach], un prins.” Un persona no por keda sin nota e coneccion establecí den e texto entre e “Mesías” (Esun Ungí) i e ‘terminacion di violacion di ley i poniendo un fin na picá.’ Versículo 26 ta sigui declará cu “despues dje sesenta i dos siman un ungí [“Mesías,” hebreo, Ma·shiʹach], lo ser cortá,” cu otro palabra, ser matá. (Mira cuadro, página 26.)
19 Un otro texto cu ta relacioná cu ‘cortamentu,’ of matamentu, dje Mesías como un sacrificio di compensacion, ta ser hañá na Isaías 52:13 te 53:12. (Mira cuadro, página 28.) Rabinan den e promé siglo a aplicá e texto aki n’e Mesías, mescos cu Rambam i otronan den Edad Media a aplik’é. E texto ta haci perfectamente cla cu pordon ta conectá cu e Mesías i su morto.
20 Pa e motibunan mencioná ariba, e siñansa di cu e morto di Mesías lo a haci posibel e pordon completo di picá den bista di Dios a ser comprondí un bes dor di hopi hudiu di promé siglo. Nan tabata sa cu e Scritura a papia di hende su imperfeccion heredá. (Eclesiastés 7:20) E necesidad di sacrificio pa compensá pa picá tabata un les cu nan a percibí diariamente; e tabata hincá den e structura i naturalesa mes dje pacto di Ley. E sucesonan describí den e relatonan di Jesus su bida ta present’é como un homber perfecto kende su morto lo por a trece compensacion pa picá di humanidad.f (Mateo 20:28; Lucas 1:26-38) Ora e Scritura Griego Cristian a resaltá cu e varios sacrificionan bou dje Ley a prefigurá esun sacrificio final i completo aki, mas pleno nificacion tabata duná na henter e structura dje Ley i tambe na otro partinan dje Scritura.g—Hebreo 10:1-10.
Manera Moises—Un Profeta Confiabel
21, 22. (a) Con sucesonan histórico encuanto e destruccion di Jerusalem ta proba cu Jesus tabata un profeta berdadero? (b) Di ki manera sucesonan histórico di nos dia tambe ta proba esaki?
21 Ademas di splica Jesus su morto como un sacrificio di rescate, e Scritura Griego Cristian ta resaltá tambe su papel como un ‘profeta manera Moises.’ (Deuteronomio 18:18; mira página 14, §17 te 19.) Como tal, el a profetisá e destruccion di Jerusalem i a instruí su disipelnan pa hui dje stad ora nan lo a mir’é rondoná dor di ehército. (Mateo 23:37–24:2; Lucas 21:20, 21) Pero con un persona por hui di un stad ora e ta rondoná dor di tropanan? E historiador hudiu Yoseph ben Mattatiyahu (Josefo), e mes un testigo ocular dje sucesonan aki, ta registrá e contesta: “Cesto [e comandante romano, 66 E.C.] . . . di ripiente a retirá su hombernan, a bandoná speransa aunke e no a sufri ningun derota i bayendo contra tur razon a retirá for dje Stad.”13 Esei tabata e oportunidad cu cristiannan tabatin mester pa hui for dje stad. Cuater aña despues, na 70 E.C., e tropanan romano, awor bou di General Tito, a bolbe i atrobe a sitia e stad. Jesus a profetisá cu e enemigu lo a edificá ‘un fortificacion cu stacanan cu punta i lo a rondoná e stad i afligi’é for di tur banda.’ (Lucas 19:43, NW) Josefo ta confirmá cu Tito a edificá un fortificacion asina di stacanan cu punta, casi ocho kilometer largu, desnudando e districto di cunucu di palu den un radio di rond di 16 kilometer. Jesus su profecianan a duna instruccionnan precis encuanto con pa evitá destruccion na man dje romanonan i a ser probá cu nan ta berdad p’e echo cu tur esnan cu a haci caso nan bida a ser salbá.—Lucas 21:20-24.
22 Jesus a profetisá tambe tocante e destruccion futuro dor di Dios di tur maldad i esnan cu ta caus’é. Na Lucas 21:24 (NW), el a referí na “e tempu señalá dje nacionnan,” mustrando cu Dios tabatin un límite di con largu lo e tolerá gobernacion humano.h Tambe Jesus a profetisá cu e último dianan di hende su gobernacion lo ser marcá dor di gueranan, hamber, temblornan, pest, crímen i violencia i cu promé cu e fin di hende su gobernacion, un trabou educacional mundial lo ser efectuá pa informá hende di tur nacion cu Dios su gobernacion tabata goberná for di cielu. (Mira Mateo 24:3-14; Lucas 21:10, 11.) Testigonan di Jehova ta kere cu e gran señal componí aki tabata bisto desde 1914, ora “e tempu señalá dje nacionnan” a yega na nan fin. Hopi tempu promé cu esei nan tabata anunciá cu 1914 lo ta un fecha marcá den historia humano. Ora e promé guera mundial a cuminsá na augustus dje aña ei, nan expectativanan riba esei a ser confirmá. En realidad, ningun dje Testigonan a ricibí cualkier vision divino; tabata nan studio diligente dje Scritura Santu cu a hiba nan n’e conclusion aki.
Nacionnan Educá den e Caminda di Pas
23. Di ki manera Jesus por a bira e Rey nombrá di Dios su Reino?
23 Sin embargo, e Mesías su papel den percurá un sacrificio di rescate i di ser un profeta manera Moises lo tabatin solamente un balor limitá si e aspecto final di su papel den e desaroyo di Dios su propósito no tabata cumplí—birando e Rey nombrá di Dios su Reino. (Isaías 9:5, 6 [9:6, 7, NW]) Pero con Jesus lo por ocupá e posicion aki si el a muri? Na armonia cu profecianan encuanto e Mesías, Dios a resucitá Jesus riba e di tres dia despues di su morto. (Salmo 16:8-11; Isaías 53:10, 12; compará cu Mateo 28:1-7; Lucas 24:44-46; Echo 2:24-32; 1 Corintio 15:3-8.) Dios a restor’é na bida, no como un hende, ya cu el a ofrecé su bida humano perfecto den sacrificio, sino como un poderoso criatura spiritual, sperando na Dios su man drechi pa mas instruccion.—Salmo 110:1; Echo 2:33-35; Hebreo 10:12, 13.
24-26. Di ki manera Testigonan di Jehova ta teniendo un participacion den cumplimentu dje profecia di Isaías?
24 Rey David a skirbi cu n’e tempu cu e Mesías lo a cuminsá goberná, ‘Dios su pueblo lo a ofrecé nan mes boluntariamente.’ (Salmo 110:3) Aunke condicionnan mundial a progresá di malu pa peor desde e aña marcá di 1914, tabatin tambe un cumplimentu dje aspecto positivo dje profecia; Dios su pueblo boluntariamente a ofrecé nan tempu pa predicá ‘e bon nobo dje reino den tur e tera habitá como un testimonio na tur e nacionnan.’ (Mateo 24:14, NW) Por ehempel, tur aña e Testigonan ta pasa cientos di miyones di ora papiando cu hende tocante Dios su Reino i conduciendo studionan di Bijbel na cas grátis cu esnan interesá den examiná e echonan.
25 Tur esaki ta ser hací sin cobra. Esnan cu ta haci e trabou ta for di tur gremio di bida, di tur edad, i di casi tur ofishi imaginabel. Esakinan ta esnan describí na Isaías 2:3 cu e palabranan: “E hopi hendenan lo bai i bisa: ‘Bin, laga nos subi n’e Ceru di SEÑOR [hebreo, יהוה,
-