NKHANI YOPFUNZIRA 23
Azibereki, thandizani wana wanu kukonda Yahova
‘Uchadekana kukonda Yahova Mulungu wako na moyo wako wose, mtima wako wose na maganizo yako yose.’—MAT. 22:37.
NYIMBO NA. 134 Ana Ndi Mphatso Yochokera kwa Mulungu
VOMWE TIPFUNZIREa
1-2. Ndawa chani Malemba yanango yakhala yofunika maninge kwa isepano vinthu vikachinja?
PA NTSIKU yomwe mwamuna na nkazi wake akulowolana, nthawe zose nkulu akamba nkhani yochokera m’Baibolo yofotokoza va banja. Mpfundo za munkhani mweyo zikhalalini zachilendo kwa iwo. Koma kundochokera ntsiku mweyo kuyenda kutsogolo, mpfundo zimwezo zikhala zaphindu maninge kwa iwo. Ndawa chani? Ndawa yakuti manje ambaziphatise basa m’banja yawo chaimo.
2 Vimwevi ndivo vichachitika pomwe mwamuna na nkazi wake akakhala na mwana. Kwa magole yazinji, iwo adakhala ankubva nkhani zizinji zofotokoza kaleredwe ka wana. Koma apa manje mpfundo zimwezo zinaphindu ikulu maninge kwa iwo. Viri teno ndawa yakuti manje anaudindo wolera wana. Umoyu ni udindo ukulu maninge. Vinthu vikachinja pamoyo wathu, mpfundo zinango zikhala zodikana maninge kwa isepano. Ndipomwapa Yahova afuna kuti atumiki wake ambawerenge Malemba na kuyaganizira ‘ntsiku zose pamoyo wawo’ ninge mwevenzere na mafumu ya Izirayeli.—Deut. 17:19.
3. Ko tikambirane chani munkhani ino?
3 Azibereki wachikhrisitu, imwepo munaudindo ukulu maninge wopfunzisa wana wanu kuti adziwe Yahova. Koma sikuti kundowafotokozera nkhani za Mulungu ni kokwana. Muchadekana kuwathandiza kuti ambamukonde ntsiku zose. Ko mungachite tani kuti muwathandize wana wanu kukonda Yahova? Munkhani ino tikambirane mpfundo zinayi za m’Baibolo zomwe zingakuthandizeni imwepo azibereki. (2 Tim. 3:16) Tiwone pomwe momwe azibereki anango adaphindulira ndawa yophatisa basa malangizo ya m’Baibolo.
MPFUNDO ZINAYI ZOMWE ZINGATHANDIZE AZIBEREKI
Ko wana wanu angaphindule tani peno muyesesa kufaga malangizo ya Yahova na kuwapasa chitsanzo chabwino? (Onani ndime 4, 8)
4. Ko ni mpfundo yoyamba iponi yomwe ingathandize azibereki kupfunzisa wana wawo kukonda Yahova? (Yakobo 1:5)
4 Mpfundo 1: Fagafagani malangizo ya Yahova. Kumbirani Yahova kuti akupaseni nzeru kuti mukwanise kupfunzisa wana wanu kuti ayambe kumukonda. (Lewengani Yakobo 1:5.) Yahova ndiye woyenerera kukupasani malangizo. Tinkulewa teno pavifukwa vizinji. Onani vifukwa viwiri ivi. Choyamba nchakuti Yahova adziwa bwino kuti kukhala m’bereki nchani. (Sal. 36:9) Ndipo chachiwiri nchakuti iye nthawe zose apereka malangizo yothandiza.—Yes. 48:17.
5. (a) Ko gulu ya Yahova inkupereka malangizo yaponi yothandiza azibereki? (b) Mobverana na vidiyo, ko mwapfunzira chani na momwe m’bale na mulongo Amorim adalelera wana wawo?
5 Pakuphatisa basa gulu yake, Yahova ankupereka malangizo yazinji yomwe yangathandize azibereki kupfunzisa wana wawo kukonda Yahova. (Mat. 24:45) Mwakulinganiza, mungagumane malangizo yothandiza maninge pankhani zakuti “Mfundo Zothandiza Mabanja,” zomwe zakhala zinkubwera mu Galamukani! kwa magole yazinji ndipo zinkugumanika pomwe pa jw.org. Pa webusaiti mweyi panamavidiyo yazinji yomwe yangathandize azibereki kupfunzisa wana wawo kuti ambakonde Yahova.b—Miy. 2:4-6.
6. Ko mwamuna munango na nkazi wake ankutembeja tani malangizo yoperekewa na gulu ya Yahova?
6 Azibereki azinji ankutembeja maninge ndawa ya chithandizo chomwe Yahova ankupereka pakuphatisa basa gulu yake. Baba munango Joe adalewa kuti: “Venze voshupa maninge kuti tipfunzise wana wathu choonadi. Nthawe zose inepano na nkazi wangu tingapemphera kwa Yahova kuti atithandize. Ndipo kawirikawiri tikanyang’anira vidiyo panango kuwerenga nkhani, tingawona kuti yabwera panthawe yake ndawa ingatithandiza pabvuto yathu. Nthawe zose tingakumbira Yahova kuti atipase malangizo.” Joe na nkazi wake adawona kuti nkhani zimwezi na mavidiyo ndivo vinkuthandiza wana wawo kukhala pa ushamwali na Yahova.
7. Ndawa chani azibereki achadekana kuyesesa kukhala chitsanzo chabwino kwa wana wawo? (Aroma 2:21)
7 Mpfundo 2: Khalani chitsanzo chabwino. Wana anyang’anisisa mwatcheru azibereki wawo ndipo nthawe zose awatewedzera. Koma bvuto ni yakuti abereki wose achaphonyesa vinthu. (Aro. 3:23) Podiya kuti viri teno, azibereki wanzeru ayesesa kukhala chitsanzo chabwino kwa wana wawo. (Lewengani Aroma 2:21.) Pankhani mweyi ya wana, baba munango adati: “Wana ali ninge thonje yomwe ichebwalini kutenga vinthu.” Iye adalewa pomwe kuti: “Iwo achebwalini kutengera vinthu ndipo angawone mwakankulumize peno tinkuchitalini vinthu mobverana na vomwe tichawapfunzisa.” Ndipomwapa peno tichada kuti wana wathu ambakonde Yahova, vochita vathu vimbawonese kuti timukondambo maninge.
8-9. Ko mwapfunzira chani pa vomwe Andrew na Emma adafotokoza?
8 Pananjira zizinji zomwe azibereki angapfunzisire wana wawo kukonda Yahova. Bvani vomwe m’bale Andrew wa magole 17 adalewa. Iye adati: “Abereki wangu nthawe zose ambaniuza phindu yochita pemphero. Olo usiku tani, ababa wangu ambapemphera nane podiya kuti nenze napemphera kale panekha. Nthawe zose azibereki wathu ambatikumbusa kuti: ‘Imwepo mungapemphere kwa Yahova olo maulendo yazinji pantsiku.’ Manjeuno nishupikalini kupemphera ndipo niwona kuti Yahova ni Baba yemwe anikonda maninge.” Azibereki mumbakumbukire kuti kukonda kwanu Yahova ndiko kungathandize kuti wana wanu ayambembo kumukonda.
9 Bvani pomwe vomwe Emma adafotokoza. Ababa wake adamalisa banja nkuthawa na vikwerete kuti alipire ni amayi wake. Emma adati: “Nthawe zinango amayi angasoweratu kobiri, koma nthawe zose angatifotokozera kuti Yahova angasiyelini atumiki wake ne pang’ono. Vomwe amayi angachita pamoyo wawo vimbawoneseratu kuti akhulupirira maninge vimwevi. Iwo angatewedza vomwe anganipfunzisa.” Ko pamwapa azibereki ankupfunzirapo chani? Ankupfunzira kuti achadekana kupereka chitsanzo chabwino kwa wana wawo olo panthawe yoshupa.—Agal. 6:9.
10. Ko abereki wachiizirayeli enze na mwayi woyankhula na wana wawo va Yahova panthawe iponi? (Deuteronomo 6:6, 7)
10 Mpfundo 3: Mumbayankhule na wana wanu nthawe zose. Yahova adauza Aizirayeli kuti ambapfunzise wana wawo nthawe zose kuti amudziwe bwino. (Lewengani Deuteronomo 6:6, 7.) Azibereki mwawa enze na mipata yazinji ntsiku iliyose kuti ambapfunzise wana wawo kukonda Yahova. Mwakulinganiza, mulumbwana wachiizirayeli wenze na mwayi womala nthawe itali na ababa wake pakubzala mbewu na pakukolola. Mulongosi wake wenze na mwayi womala nthawe itali na amayi wake pakukonza vovala, kuluka na basa zinango zapamuyi. Pakuphata basa pabodzi, iwo enze na mwayi wokambirana nkhani zizinji. Mwakulinganiza, iwo adakakambirana va khalidwe ya Yahova ya kukoma mtima na momwe iye ankuthandizira banja yawo.
11. Ko azibereki wachikhrisitu anamwayi wokhalira pabodzi na wana wawo panthawe iponi?
11 Ntsiku zino, moyo ni wosiyana maninge na kalekale. M’madziko yazinji ni voshupa kuti azibereki ambagumane nthawe yocheza na wana wawo kukachena. Iwo akhala kubasa ndipo wana akhala kushikola. Ndipomwapa vikhala voshupa kuti azibereki agumane nthawe yocheza na wana wawo. (Aef. 5:15, 16; Afil. 1:10) Pfunziro ya banja ipereka mpata wokhalira pabodzi. M’bale wachilumbwana Alexander adalewa kuti: “Nthawe zose ababa ayesesa kuti pfunziro ya banja ichitike ndipo abvumalini kuti pagumanike chinthu chokangisa. Tikandomaliza kupfunzira, tikambirana pomwe nkhani zofunika pabanja yathu.”
12. Ko msolo wa banja achadekana kumbayesesa kuchita chani papfunziro ya banja?
12 Peno imwepo ndimwe msolo wa banja, ko mungachite tani kuti pfunziro ya banja imbawakomedze wana wanu? Mungachite bwino kumbapfunzira na wana wanu bukhu yakuti Kondwani na moyo mpaka kalekale! Kupfunzira bukhu mweyi kungakuthandizeni kukhala na macheza yabwino na wana wanu. Tinashuwa kuti mufuna kuti wana wanu ambakuuzeni vomwe ankuganiza na vomwe achita navo mantha. Ndipomwapa mbawathandizani nthawe zose, osati pa pfunziro ya banja basi. Ndipo ayi kumbathamingira kukalipa peno mwana wanu ankufotokoza vinthu vosabverana na mpfundo za m’Baibolo. Koma muyamikireni ndawa yakuti ankukubisiranilini chinthu ndipo mulimbikiseni kuti apitirize kumasuka namwe. Dziwani kuti mungakwanise kuthandiza mwana wanu pokhapokha peno mwadziwa vomwe iye ankuganiza.
Ko azibereki angaphatise tani basa chilengedwe pakupfunzisa wana wawo makhalidwe ya Yahova? (Onani ndime 13)
13. Ko azibereki anamipata yanango yaponi yothandizira wana wawo kukonda Yahova?
13 Azibereki, mbayesesani ntsiku iliyose kugumana mpata wopfunzisa wana wanu kukonda Yahova. Ayi kumbadikhira nthawe ya pfunziro ya Baibolo kuti mumuuze bwino va Mulungu wathu wachikondi. Bvani vomwe mayi munango dzina yake Lisa adalewa. Iye adati: “Tiphatisa basa chilengedwe kuti tipfunzise wana wathu kudziwa Yahova. Mwakulinganiza mbwaya yathu ikachita vinthu vomwe vachitisa kuti wana wathu aseke, tiwauza momwe vimwevi vinkuwonesera kuti Mulengi wathu ni wachikondi ndipo afuna kuti timbakondwe na moyo.”
Azibereki, ko muwadziwa bwino azishamwali wa wana wanu? (Onani ndime 14)d
14. Ndawa chani ni vofunika kuti azibereki ambathandize wana wawo kusankhula azishamwali mwanzeru? (Miyambo 13:20)
14 Mpfundo 4: Thandizani wana wanu kusalula azishamwali wabwino. Mawu ya Mulungu yalewa mobveka bwino kuti azishamwali angatilimbikise kuchita vabwino panango voipa. (Lewengani Miyambo 13:20.) Azibereki, ko imwepo muwadziwa bwino azishamwali wa wana wanu? Ko mudagumanako nawo kale muchicheza nawo? Nchani chamungachite kuti muthandize wana wanu kusankhula azishamwali wokonda Yahova? (1 Akor. 15:33) Kuti muwathandize kusalula azishamwali wabwino, mumbachemerere kumuyi kwanu wanthu womwe ali pa ushamwali wabwino na Yahova kuti imwepo na wana wanu mudzachitire nawo pabodzi vinthu.—Sal. 119:63.
15. Ko azibereki angachite tani kuti athandize wana wawo kugumana azishamwali wabwino?
15 Baba munango dzina yake Tony na nkazi wake adathandiza wana wawo kusankhula azishamwali wabwino. Iye adati: “Kwa magole yazinji takhala tinkuchemerera kumuyi kwathu abale na alongo wavikhalidwe na misinkhu yosiyanasiyana. Tingadya nawo na kuchitira pabodzi pfunziro ya banja. Imweyi ni njira yabwino maninge yodziwira wanthu okonda Yahova na omwe ankumutumikira mokondwa. Kumuyi kwathu tingachemerera wonyang’anira madera, amishonale na abale anango. Wana wathu adakhala pa ushamwali wolimba na Yahova ndawa ya kubva vomwe vingawachitikira pamoyo wawo, khama yawo na kudzipereka kwawo na moyo wose.” Ndipomwapa, azibereki mbayesesani kuthandiza wana wanu kugumana azishamwali wabwino.
MBATSIMIKIZANI KUTI MWANA WANU ADZACHINJE
16. Ko mungachite tani peno mwana wanu ankufunalini kutumikira Yahova?
16 Manje mungachite tani peno mwayesesa kuchita vose vamungakwanise, koma mwana wanu ankufunalini kutumikira Yahova? Ayi kuthamingira kuganiza kuti imwepo ndimwe munabvuto. Yahova adapasa tose ufulu wofuna kumutumikira panango neye. Peno mwana wanu wasiya kutumikira Yahova, mumbatsimikizire kuti adzabwerere kutsogolo. Kumbukirani fanizo ire ya mwana wolowerera. (Luka 15:11-19, 22-24) Mwana moyu adachita vinthu vizinji voipa. Koma patsogolo pake adabwerera. Panango mungalewe kuti: “Imweyi yandokhala fanizo chabe, muniuza kuti mwana wangu angadzabwereredi kwa Yahova?” Inde angadzabwereredi! Vimwevi ndivo vidachitikira mulumbwana munango dzina yake Elie.
17. Ko nkhani ya Elie yakulimbikisani tani?
17 Pakufotokoza va azibereki wake, Elie adati: “Iwo adayesesa kunipfunzisa mwakhama kuti nimbakonde Yahova na Mawu yake Baibolo. Koma panidafikisa magole 15 nidapanduka.” Akakhala kumbali, Elie angachita vinthu voipa maninge. Azibereki wake angayesesa kumuthandiza kuti akonze ushamwali wake na Yahova, koma iye alibe kuwabvera. Iye adachoka pamuyi nkumbakachita makhalidwe yoipa. Podiya kuti venze teno, nthawe inango iye ambawasimbira va m’Baibolo azinzake. Iye adalewa kuti: “Kusimbira anzangu va m’Baibolo kudanithandiza kuti nimbaganizire maninge va Yahova. Pang’ono na pang’ono, mbewu za choonadi cha m’Baibolo zomwe azibereki wangu adaikha muntima mwangu zidayamba kukula.” Patsogolo pake Elie adabwerera kwa Yahova.c Ndoganizani momwe azibereki wake adabvera padawona kuti vomwe adamupfunzisa ali mn’gono vamuthandiza kuti abwerere kwa Yahova!—2 Tim. 3:14, 15.
18. Ko munkubva tani mukaganizira va azibereki omwe ankuyesesa kupfunzisa wana wawo kuti ambakonde Yahova?
18 Azibereki, Yahova wakupasani udindo wabwino maninge womwe ni kupfunzisa wana wanu kuti ambamukonde. (Sal. 78:4-6) Tinkudziwa kuti umoyu ni udindo ukulu, ndipomwapa tinkukutembejani ndawa ya khama yomwe munkuchita pakupfunzisa wana wanu. Mukapitiriza kuchita vose vamungakwanise pakuthandiza wana wanu kuti ambakonde Yahova na kuwapfunzisa kuti ambamubvere nthawe zose, dziwani kuti Ababa wathu wakudzulu adzakondwe.—Aef. 6:4.
NYIMBO NA. 135 Yehova Akutipempha Kuti: “Mwana wanga, Khala Wanzeru”
a Azibereki wachikhrisitu achakonda maninge wana wawo. Iwo achayesesa mwakhama kuwagumanira vosowa vawo kuti ambakhale wokondwa. Koma chodikana maninge nchakuti achawathandiza kukonda Yahova. Nkhani ino ifotokoze mpfundo zinayi za m’Baibolo zomwe zingathandize azibereki kuti akwanirise cholinga chimwechi.
b Nyang’anirani vidiyo ya Chichewa pa jw.org ya msolo wakuti Yehova Anatithandiza Kulera Ana Athu.
c Onani nkhani yakuti “Baibulo Limasintha Anthu” mu Nsanja ya Olonda ya 1 Abril, 2012.
d MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Pakufuna kudziwa bwino azishamwali wa wana wake, baba ankutchaya bola na mwana wake pabodzi na azishamwali wake.