NKHANI YOPFUNZIRA 19
Ko bukhu ya Chivumbulutso inaphindu yanyi kwa imwepo ntsiku zino?
‘Wodala ni munthu yemwe achawerenga mokuwa . . . mawu ya ulosi moyu.’—CHIV. 1:3.
NYIMBO NA. 15 Tamandani Mwana Woyamba Kubadwa wa Yehova
VOMWE TIPFUNZIREa
1-2. Ni chifukwa chibodzi chiponi chomwe chinkuchitisa kuti bukhu ya Chivumbulutso ikhale yokomedza maninge?
KO MUNTHU adakupasankoni kale mafoto kuti muyawone? Panango pamunganyang’anisisa mafoto yale, mudawona kuti nkhope zizinji muzidziwalini. Koma munkudabwa kuwona kuti foto inango inkugumanika pomwe pamwapo. Ndawa chani? Ndawa yakuti imwepombo mulipo pafoto mweyo. Pamunkuinyang’anisisa, munkukumbukira nthawe yamudaichosa mpakana malo yamudaichosera. Munkuyesesa pomwe kuzindikira munthu aliyese wa pafoto mweyo. Foto mweyi yakukomedzani maninge.
2 Bukhu ya Chivumbulutso inkulingana maninge na foto mweyi. Ndawa chani? Tinkulewa teno pa vifukwa viwiri. Chifukwa choyamba nchakuti bukhu mweyi idanemberewa isepano. Vesi yoyambirira ya m’bukhu mweyi ifotokoza kuti: ‘Chivumbuluso choperekewa na Yesu Khrisitu chomwe Mulungu adamupasa, kuti awonese anyabasa wake vinthu vomwe vichadekana kuchitika manjemanje.’ (Chiv. 1:1) Koma vomwe vidanembewa m’bukhu mweyi vilibe kundonemberewa wanthu wose, koma isepano atumiki wodzipereka wa Mulungu. Pakuti ndise atumiki wodzipereka wa Mulungu, tidabwalini maninge tikawona kuti tinkuthandizirambo kukwanisirika kwa maulosi yonembewa m’bukhu yokomedza mweyi. M’mawu yanango, tingalewe kuti tinkugumanikambo ‘pafoto mweyi.’
3-4. Ko bukhu ya Chivumbulutso idati maulosi yake yadzakwanirisike nthawe yanyi, ndipo tichadekana kuchita chani?
3 Chifukwa chachiwiri ni nthawe yokwanirisikira maulosi mwaya. Pakulewa va nthawe mweyi mtumi Yohane adati: ‘Mwa mzimu, nidagumanika kuti nili mu ntsiku ya Ambuya.’ (Chiv. 1:10) Panthawe yomwe Yohane anganemba mawu mwaya cha m’ma 96 Yesu wayenda kale kudzulu, ‘ntsiku ya Ambuya’ yenze idakali kutali. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:12) Koma maulosi ya m’Baibolo yankuwonesa kuti ntsiku mweyi idayamba mu 1914 pomwe Yesu adaikhiwa kukhala Mpfumu kudzulu. Kundochokera nthawe mweyi, maulosi ya m’bukhu ya Chivumbulutso yolewa va wanthu wa Mulungu yadayamba kukwanirisika. Ni vosachita kubvunza kuti tinkukhala mu ‘ntsiku ya Ambuya’!
4 Pakuti tinkukhala munthawe yodabwisa maninge, tichadekana kukhala tcheru na malangizo yachikondi ya pa Chivumbulutso 1:3 yakuti: ‘Wodala ni munthu yemwe achawerenga mokuwa, kubvesera mawu ya ulosi moyu na omwe ankutewedza vonembewamo, ndawa yakuti nthawe yoikhiwiratu ili pafupi.’ Inde, tichadekana ‘kuwerenga mokuwa,’ ‘kubva mawu ya ulosi moyu’ na ‘kuyatewedza.’ Ko ni mawu yaponi yomwe tichadekana kuyatewedza?
YESESANI KUTI KUPEMPHERA KWANU KUKHALE KOBVUMIZIKA
5. Ko bukhu ya Chivumbulutso inkutsindika tani kuti kupemphera kwathu kumbakhale kobvumizika kwa Yahova?
5 Bukhu ya Chivumbulutso inkuwonesa kuti Yesu adziwa bwino vomwe vinkuchitikira wanthu wake mmipingu. (Chiv. 1:12-16, 20; 2:1) Vomwe Yesu adafotokozera mipingu 7 ya ku Ásia Menor vinkuwonesa kuti adziwadi vomwe vinkuchitikira aliyese. Iye adapereka malangizo ya sitiriti kwa Akhrisitu woyambirira kuti kupemphera kwawo kukhale kobvumizika kwa Yahova. Malangizo yomwe iye adawapasa ni yothandiza pomwe kwa wanthu wa Mulungu ntsiku zino. Ko isepano tinkupfunzirapo chani? Tinkupfunzira kuti Mtsogoleri wathu Yesu Khrisitu ankudziwa bwino momwe moyo wathu wauzimu ulili. Yesu ndiye ankutitsogolera na kutiteteza ndipo palibe chinthu chomwe angakangire kuwona. Iye ankudziwa bwino vomwe tichadekana kuchita kuti timbakhale wobvumizika kwa Yahova. Ko iye ankutipasa malangizo yaponi yomwe tichadekana kutewedza ntsiku zino?
6. (a) Mobverana na Chivumbulutso 2:3, 4, ko ni bvuto iponi yomwe Yesu adaigumana mumpingu wa Efeso? (b) Ko tinkupfunzirapo chani?
6 Lewengani Chivumbulutso 2:3, 4. Tichadekanalini kusiya chikondi chathu cha poyamba kwa Yahova. Vomwe Yesu adauza wanthu wa mumpingu wa Efeso vidawoneseratu kuti iwo ambapirira ndipo ambapitiriza kutumikira Yahova podiya kuti ambagumana na mabvuto yazinji. Podiya kuti venze teno, iwo enze adaluza chikondi chawo cha poyamba. Peno iwo ambafuna kuti Yahova awabvume, angadekana kuyamba pomwe kumukonda ninge poyamba. Isembo ntsiku zino tichadekana kuchita vizinji osati kundopirira chabe. Tichadekana kumbapirira pa vifukwa vabwino. Sikuti Mulungu andoikhira nzeru pa vomwe tinkuchita, koma afuna pomwe kudziwa kuti ndawa chani tinkuchita vimwevo. Yahova afuna kuti timbamutumikire ndawa ya kumukonda na kutembeja pa vomwe ankutichitira. Ndipomwapa timbakhale na vifukwa vabwino tikambachita vinthu.—Miy. 16:2; Maliko 12:29, 30.
7. (a) Mobverana na Chivumbulutso 3:1-3, ko Yesu adagumana bvuto iponi mumpingu wa Sade? (b) Ko tichadekana kuchita chani?
7 Lewengani Chivumbulutso 3:1-3. Tichadekana kupitiriza kukhala maso. Wanthu wa mumpingu wa Sade enzembo na bvuto inango. Pakuyamba iwo ambatumikira Yahova bwinobwino, koma patsogolo pake adadzaleka. Ndipomwapa Yesu adawauza kuti achadekana ‘kukhala maso.’ Ko tinkupfunzira chani pamwapa? Tinkupfunzira kuti Yahova adzayebwelini basa yathu. (Aheb. 6:10) Olo kuti viri teno, osati timbaganize kuti vomwe tidachitira Yahova kalekale ni vokwana basi nkumbandokhala. Podiya kuti manjeuno panango tingakwaniselini kutumikira Yahova ninge kalekale, tichadekana kupitiriza kukhala bize pa ‘basa ya Ambuya’ mpakana mapeto.—1 Akor. 15:58; Mat. 24:13; Maliko 13:33.
8. Ko tinkupfunzira chani pa mawu yogumanika pa Chivumbulutso 3:15-17 yomwe yangayenda kwa abale waku Laodikaya?
8 Lewengani Chivumbulutso 3:15-17. Tichadekana kukhala wakhama nkumbatumikira Yahova na moyo wose. Vomwe Yesu adafotokoza, vidawoneseratu kuti adawona pomwe bvuto inango mumpingu wa Laodikaya. Kupemphera kwawo kwenzelini ‘kwakupsa.’ Ndawa ya ulesi wawo, Yesu adawauza kuti ni ‘obonera na wobvesa chifundo.’ Iwo angadekana kuchita khama maninge pakutumikira Yahova. (Chiv. 3:19) Ko tinkupfunzira chani pamwapa? Peno khama yathu ya poyamba yaluzika, timbapitirize kutembeja vomwe gulu ya Yahova inkutipasa. (Chiv. 3:18) Tichadekanalini kubvuma kuti shungu yofuna kulemera itisokoneze mpakana kukangira kuikha vinthu vauzimu pamalo yoyamba.
9. Mobverana na vomwe Yesu adauza Akhrisitu wa ku Pegamo na ku Tiyatira, ko isembo tichadekana kupewa ngozi iponi?
9 Timbapewe vipfunziso va wanthu wa mpatuko. Yesu adatsuula abale wa ku Pegamo ndawa yakuti ambayambisa magawano. (Chiv. 2:14-16) Iye adatembeja wanthu wa ku Tiyatira ndawa yoyesesa kusiya ‘vipfunziso va Satana’ ndipo adawalimbikisa kuti ‘aphatisise’ choonadi. (Chiv. 2:24-26) Akhrisitu omwe enze adafoka mpakana kuyamba kutewedza vipfunziso vonama angadekana kulapa. Isembo ntsiku zino tichadekana kupewa vipfunziso vomwe ni vosiyana maninge na momwe Yahova achaganizira. Wanthu wa mpatuko ‘angawoneke ninge odzipereka kwa Mulungu,’ koma ‘amulamba na vochita vawo.’ (2 Tim. 3:5) Kuti tikwanise kuzindikira vipfunziso vabodza na kuvipewa, tichadekana kukhala wakhama pakupfunzira Mawu ya Mulungu.—2 Tim. 3:14-17; Yuda 3, 4.
10. Ko tinkupfunzira pomwe chani pa vomwe Yesu adauza mpingu wa Pegamo na Tiyatira?
10 Tichadekana kupewa khalidwe iliyose yoipa. Ku Tiyatira na ku Pegamo kwenze pomwe bvuto inango. Yesu adaipidwa maninge ndawa yakuti anango ku mipingu mwaya angachita makhalidwe yoipa. (Chiv. 2:14, 20) Ko tinkupfunzira chani pamwapa? Osati timbaganize kuti Yahova angakondwe nase peno tichita makhalidwe yoipa podiya kuti tamutumikira kwa magole yazinji ndipo tinamaudindo yazinji mu gulu yake. (1 Sam. 15:22; 1 Pet. 2:16) Iye achada kuti tipitirize kutewedza mpfundo zake za makhalidwe yabwino podiya kuti kudziko ambawone kuti palibe bvuto.—Aef. 6:11-13.
11. Ko tapfunzira chani pakufika pano? (Onani pomwe bokosi yakuti “Vomwe tinkupfunzirapo ntsiku zino.”)
11 Manje tingalewe kuti tapfunzira chani pakufika pano? Tawona kuti tichadekana kuyesesa kuti kupemphera kwathu kumbakhale kobvumizika kwa Yahova. Peno tachita vinthu vomwe vachitisa kuti Yahova aleke kubvuma kupemphera kwathu, tichadekana kukonza vinthu mwakankulumize. (Chiv. 2:5, 16; 3:3, 16) Koma pali pomwe chinthu chinango chomwe Yesu adauza mipingu mwaya. Ko adawauza chani?
KHALANI WOKONZEKA KUPIRIRA MUKAMBADZUDZIWA
Padandoti Satana wathamingisiwa kudzulu, ko ankuwaukira tani atumiki wa Mulungu? (Onani ndime 12-16)
12. Ko Yesu adawauza chani abale wa ku Simuna na ku Filadefiya, ndipo ndawa chani ni vothandizambo kwa ise ntsiku zino? (Chivumbulutso 2:10)
12 Naboni manje tikambirane vomwe Yesu adauza mpingu wa Simuna na Filadefiya. Iye adauza Akhrisitu wa kumoku kuti osati ambagope kudzudziwa ndipo akachita teno adzadalisiwe maninge. (Lewengani Chivumbulutso 2:10; 3:10) Ko pamwapa pali pfunziro iponi kwa ise ntsiku zino? Timbadziwe kuti ntsiku inango tidzadzudziwe ndipo timbakhale wokonzeka kupirira. (Mat. 24:9, 13; 2 Akor. 12:10) Ndawa chani kudziwa vimwevi ni kodikana maninge?
13-14. Ko vinthu votomolewa pa Chivumbulutso 12 vawabweresera mabvuto yanyi atumiki wa Mulungu?
13 Bukhu ya Chivumbulutso inkutifotokozera kuti wanthu wa Mulungu adzadzudziwe mu ‘ntsiku za Ambuya’ zomwe ni ntsiku zathu zino. Msolo 12 wa Chivumbulutso unkufotokoza kuti kudzulu kudachitika nkhondo ndipo Ufumu wa Mulungu udakhazikisiwa panthawe mweyo. Mikayeli yemwe ni Yesu Khrisitu padandoti wabwerera kudzulu, iye na angelo wake adamenya nkhondo yolimbana na Satana pabodzi na viwanda vake. (Chiv. 12:7, 8) Vimwevi vidachitisa kuti adani wa Mulungu athamangisiwe kudzulu nkubwera padziko yapasi ndipo abweresa mabvuto yosawerengeka kwa wanthu wapadziko pano. (Chiv. 12:9, 12) Koma ko nchani chachitikira atumiki wa Mulungu?
14 Bukhu ya Chivumbulutso inkutifotokozera vomwe vidachitikira Satana patsogolo pake. Iye alibe kukhala pomwe na mwayi wobwerera kudzulu ndipo ukali wake unkufuzira pa wodzozewa omwe ankuimira Ufumu wa Mulungu pano pa dziko yapasi ndipo ‘ankuphata basa yochitira umboni va Yesu.’ (Chiv. 12:17; 2 Akor. 5:20; Aef. 6:19, 20) Ko ulosi moyu unkukwanirisika tani?
15. Ko ‘mboni ziwiri’ za m’bukhu ya Chivumbulutso 11 zinkuimira mbani, ndipo nchani chidawachitikira?
15 Satana adayamba kuukira abale wodzozewa omwe angatsogolera basa ya Ufumu. ‘Mboni ziwiri’ zofotokozewa m’bukhu ya Chivumbulutso zomwe zenze zidaphewa zinkuimira amuna mwawa.b (Chiv. 11:3, 7-11) Mu 1918, abale omwe angatsogolera adanamiziriwa vinthu vomwe alibe kuchita nkuuziwa kuti ni wophonya nkuikhiwa mudjeri kuti akhalemo kwa nthawe itali. Wanthu azinji angaganiza kuti pavakhala tene, basa ya wodzozewa mwaya yamaliratu.
16. Ko nchinthu chokomedza chiponi chomwe chidachitika mu 1919, koma Satana adapitiriza kuchita chani kundochokera mwapo?
16 Ulosi wa m’bukhu ya Chivumbulutso msolo 11 udafotokoza kuti ‘mboni ziwiri’ zimwezi zidzakhale pomwe na moyo pakandodzapita kanthawe kochepa. Ulosi moyu udakwanirisika munjira yochitisa chidwi maninge ikalibe kumala gole kuchokera pomwe iwo adaikhiwa mudjeri. Kumayambiriro kwa gole ya 1919, abale wodzozewa mwawa adachosewa mudjeri ndipo ambawamangalini pomwe. Mwakankulumize abale wathu adayambiratu basa yolalikira va Ufumu. Koma vimwevi vilibe kuchitisa kuti Satana aleke kuukira atumiki wa Mulungu. Kundochokera panthawe mweyo, Satana adayambisa ‘kamadzi’ ka madzunzo kuti atumiki wa Mulungu ambabonere. (Chiv. 12:15) Vimwevi vinkuwonesa kuti tose tichadekana ‘kuyesesa kumbapirira na kukhala wokhulupirika.’—Chiv. 13:10.
MUMBAPHATE MOKWANA BASA YOMWE YAHOVA ADATIPASA
17. Ko atumiki wa Mulungu ankuthandiziwa munjira yodabwisa iponi podiya kuti Satana ankuyesesa kuwaukira?
17 Bukhu ya Chivumbulutso msolo 12 inkufotokoza kuti atumiki wa Mulungu adzathandiziwe munjira yosadikhirika. Viri teno ndawa bukhu mweyi ichati ‘dziko’ idzameze ‘kamadzi’ ka madzunzo. (Chiv. 12:16) Vimwevi ndivoletu vinkuchitika. Kazinjikazinji wanthu wa mudziko ya Satana ino makamaka wotonga milandu, atikomera mtima maninge ndipo atonga bwino nkhani zathu. Nthawe na nthawe atumiki wa Mulungu achemerewa kumatiribunali ndipo nkhani zawo zikatongewa apasiwako ufulu. Manje achauphatisa basa tani ufulu moyu? Iwo achayesesa kuphata mwakhama basa yomwe Yahova adawapasa. (1 Akor. 16:9) Ko basa mweyi iphatanidzapo chani?
Ko atumiki wa Mulungu ankulalikira ntontholo wa makhaindi yawiri yaponi? (Onani ndime 18-19)
18. Ko muntsiku zomalizira zino tinabasa ikulu iponi?
18 Yesu adalosera kuti wanthu wake adzalalikire ‘ntontholo wabwino wa Ufumu’ wa Mulungu mapeto yakanati kufika. (Mat. 24:14) Iwo akambalalikira, achathandiziwa na mngelo panango gulu ya angelo yomwe inkufotokozewa kuti ‘inantontholo wabwino wosapera kuti ulengezewe kwa wanthu mu dziko iliyose, dzinza iliyose, chiseweredwe chilichose na khaindi iliyose.’—Chiv. 14:6.
19. Ko wanthu wokonda Yahova achadekana soti kulengeza ntontholo uponi?
19 Koma sikuti atumiki wa Mulungu andofunika kulengeza ntontholo wabwino wa Ufumu wokha basi. Koma iwo afunika pomwe kuthandizira basa ya angelo wofotokozewa pa Chivumbulutso msolo 8 mpakana 10. Angelo mwawa ankulengeza mabvuto ya khaindi na khaindi yomwe wanthu wolamba Ufumu wa Mulungu adzagumane nayo. Mboni za Yahova zichadekana pomwe kulengeza ntontholo wachiweruzo wolingana na ‘matalala na moto,’ vomwe vinkuwonesa kuti Mulungu adzaweruze dziko ya Satana ino munjira zosiyanasiyana. (Chiv. 8:7, 13) Wanthu achadekana kudziwa kuti mapeto yafendera maninge ndipo achadekana kuchinja kuti adzapulumuke pa ntsiku ya ukali wa Yahova. (Zef. 2:2, 3) Tichadekana kukhala wolimba moyo kuti tikwanise kulengeza ntontholo moyu. Nkati mwa chisautso chikulu, ntontholo wachiweruzo udzakhale wa sitiriti maninge.—Chiv. 16:21.
MUMBABVERE MAWU YA ULOSI
20. Ko tidzakambirane chani munkhani ziwiri zomwe zinkubwera?
20 Tichadekana kubvera ‘mawu ya ulosi’ ndawa yakuti tinkukwanirisambo vinthu votomolewa m’bukhu ya Chivumbulutso. (Chiv. 1:3) Koma ko tingachite tani kuti timbapirire madzunzo mokhulupirika na kupitiriza kuchita mbali yathu pakulalikira ntontholo moyu molimba moyo? Vomwe vingatithandize ni vinthu viwiri ivi: chakuyamba ni vomwe bukhu ya Chivumbulutso ichafotokoza pankhani ya wanthu wosabverana na Mulungu, ndipo chachiwiri ni madaliso yomwe tidzatambire tikapitiriza kukhala wokhulupirika. Tidzakambirane vimwevi munkhani ziwiri za patsogolo.
NYIMBO NA. 32 Khalani Okhulupirika kwa Yehova
a Tinkukhala munthawe yodabwisa maninge! Viri teno ndawa yakuti maulosi ya m’bukhu ya Chivumbulutso yankukwanirisika ntsiku zino. Ko maulosi mwaya yatikhudza tani? Nkhani ino na nkhani zinango ziwiri za patsogolo zitithandize kuidziwa bwino bukhu ya Chivumbulutso. Nkhani zimwezi zitithandize kuwona momwe tingapitirizire kutumikira Yahova munjira yobvumizika pakuwona vinthu vomwe vidanembewa m’bukhu mweyi.
b Onani “Mafunso Ochokera kwa Owerenga” mu Nsanja ya Olonda ya 15 Novembro, 2014, tsa. 30.