Word Bilong Jehovah Hem Laef
Olketa Main Point From Buk Bilong Judges
WANEM nao Jehovah hem duim taem pipol bilong hem lusim hem and start for worshipim olketa false god? Waswe sapos olketa les for obeyim hem, bat olketa singaot long hem for help taem olketa kasem trabol nomoa? Waswe, bae Jehovah helpem olketa long taem olsem? Buk bilong Judges ansarem olketa kwestin hia and samfala nara important kwestin tu. Profet Samuel finis for raetem disfala buk long samting olsem 1100 B.C.E. Hem storyim olketa samting wea happen insaed 330 year—from taem Joshua hem dae go kasem firstfala king bilong Israel.
From buk bilong Judges hem part bilong message bilong God wea garem paoa, hem savve barava helpem iumi. (Hebrews 4:12) Olketa interesting story insaed long disfala buk savve teachim iumi abaotem fasin bilong God. Olketa samting wea iumi lanem savve strongim faith bilong iumi and helpem iumi for hol strong long “datfala really laef,” hem nao laef olowe long niu world wea God promisim. (1 Timothy 6:12, 19; 2 Peter 3:13) Wei wea Jehovah sevem pipol bilong hem piksarem hao, long future, Son bilong hem Jesus Christ bae duim bigfala samting for sevem pipol.
WHY NAO OLKETA NEEDIM OLKETA JUDGE?
Bihaen Joshua leadim olketa Israelite for winim olketa king long land bilong Canaan, evri tribe bilong Israel go tekem pis land bilong olketa. Bat olketa Israelite no aotem pipol wea stap long datfala land. Wei wea olketa fail for duim diswan hem kamap bigfala trap for Israel.
Genereson wea kam bihaen long taem bilong Joshua “no savve long Jehovah and olketa samting wea hem duim finis for Israel.” (Judges 2:10) And tu, olketa pipol start for maritim pipol bilong Canaan and worshipim olketa god bilong olketa. Dastawe Jehovah letem olketa enemy for putim bigfala hevi long olketa. Bat taem diswan hem kamap big tumas, olketa bilong Israel singaot long trufala God for help. Hem nao samting wea happen saed long religion, living, and politik taem Jehovah start for markem olketa judge for kamap for sevem pipol bilong hem from olketa enemy.
Ansa for Olketa Bible Kwestin:
1:2, 4—Why nao Judah hem first tribe for kasem land bilong hem? From Reuben hem firstborn son bilong Jacob, hem nao shud kasem diswan. Bat long profesi wea Jacob talem taem hem redi for dae, hem storyim hao Reuben bae no kasem datwan from hem lusim right bilong hem olsem firstborn. Simeon and Levi, wea duim samting wea barava raf, bae no stap long wanfala ples nomoa insaed long Israel. (Genesis 49:3-5, 7) Dastawe, next wan long laen for kasem disfala privilege hem Judah, mek-foa son bilong Jacob. Simeon, wea go witim Judah, hem kasem samfala smol pis land long planti didifren part bilong bigfala area bilong Judah.a—Joshua 19:9.
1:6, 7—Why nao olketa katem aot olketa first finger and big toe bilong olketa king wea olketa win ovarem? Luk olsem man wea no garem olketa first finger and big toe no fit for faet long army. Wanfala soldia wea no garem olketa first finger no savve holem wanfala sword or spia. And man wea no garem big toe no savve balance gud.
Olketa Leson for Iumi:
2:10-12. Iumi mas studyim Bible evritaem mekem iumi ‘no forgetim evriting wea Jehovah duim.’ (Psalm 103:2) Parents mas putim truth from Word bilong God deep insaed long heart bilong pikinini bilong olketa.—Deuteronomy 6:6-9.
2:14, 21, 22. Olketa reason stap why Jehovah letem olketa nogud samting happen long pipol bilong hem wea no obey—for disciplinem olketa, klinim olketa, and muvim olketa for kam bak long hem.
JEHOVAH MARKEM OLKETA JUDGE
Firstfala story abaotem olketa samting wea olketa judge duim hem abaotem Othniel wea mekem Israel kamap free from wei for stap anda long king bilong Mesopotamia for eitfala year. Judge Ehud no fraet for followim wanfala plan for killim dae King Eglon bilong Moab wea hem baonsa. Man wea no fraet, Shamgar, hemseleva killim dae 600 Philistine witim wanfala sharp stik. From blessing bilong Jehovah and encouragement bilong Deborah wea hem wanfala profet, Barak and ten thousand man bilong hem wea no garem staka samting for faet, ronem and finisim strongfala army bilong Sisera. Jehovah markem Gideon olsem wanfala judge and iusim hem and 300 man bilong hem for winim olketa Midianite.
Thru long Jephthah, Jehovah sevem Israel from olketa Ammonite. Tola, Jair, Ibzan, Elon, and Abdon tu samfala long 12-fala man wea judgem Israel. Lastfala judge hem Samson, wea faet againstim olketa Philistine.
Ansa for Olketa Bible Kwestin:
4:8—Why nao Barak sei profet Deborah mas go witim hem long ples for faet? Luk olsem Barak feel olsem hem no fit for hemseleva go againstim army bilong Sisera. Wei wea datfala profet Deborah go witim hem bae mekem hem and olketa man bilong hem feel sure God hem sapotim olketa and hem mekem olketa no fraet. So, wei wea Barak sei Deborah mas go witim hem, no minim hem wik, bat showimaot hem garem strong faith.
5:20—Long wanem wei nao olketa star faet from heven for saed bilong Barak? Bible no talem sapos diswan piksarem help bilong olketa angel, or hem minim olketa ston foldaon from skae and olketa man bilong Sisera tingse hem wanfala nogud saen, or sapos hem wei for studyim olketa star for talemaot future bilong Sisera wea nating kamap tru. Nomata wanem nao mining bilong olketa star hia, God nao mekem Barak win.
7:1-3; 8:10—Why nao Jehovah sei 32,000 man bilong Gideon hem staka tumas for faet againstim enemy wea hem 135,000 man? Diswan hem bikos Jehovah nao bae mekem Gideon and olketa man bilong hem win. God no laekem olketa for tingse strong bilong olketa seleva mekem olketa winim olketa Midianite.
11:30, 31—Taem hem talem promis bilong hem, waswe, Jephthah ting for givim wanfala person olsem sakrifaes? Nomoa, from Law hem sei: “No eniwan mas stap midolwan long iufala wea bonem son or dota bilong hem long fire.” (Deuteronomy 18:10) Nomata olsem, Jephthah tingim wanfala person and no wanfala animal. Olketa Israelite no keepim olketa animal wea olketa fit for givim olsem sakrifaes insaed haos bilong olketa. And wei for sakrifaesim wanfala animal hem no part long spesol promis from hem samting wea olketa duim evritaem. Jephthah savve hao maet dota bilong hem nao kamaot from haos bilong hem for meetim hem. Disfala dota nao bae kamap wanfala tokpiksa “bone sakrifaes” from hem bae go for servem Jehovah long holy ples long Shiloh.
Olketa Leson for Iumi:
3:10. Spirit bilong Jehovah and no wisdom bilong olketa man helpem iumi for win for kasem olketa spiritual goal.—Psalm 127:1.
3:21. Ehud savve hao for iusim sword bilong hem and hem no fraet. Iumi mas savve hao for iusim “sword bilong spirit, hem nao, word bilong God.” Diswan minim iumi mas no hol bak for iusim Bible long ministry bilong iumi.—Ephesians 6:17; 2 Timothy 2:15.
6:11-15; 8:1-3, 22, 23. Iumi lanem thrifala important samting from hambol fasin bilong Gideon: (1) Taem iumi garem chance for kasem wanfala privilege long service bilong God, iumi shud ting raonem responsibility wea join witim datwan and no bigfala nem or wei wea pipol maet tinghae long iumi. (2) Taem iumi deal witim pipol wea laek raoa, hem wise for iumi showimaot hambol fasin. (3) Hambol fasin protectim iumi from wei for laek kasem wanfala position.
6:17-22, 36-40. Iumi tu mas careful and “no bilivim evri toktok from spirit.” Iumi need for “testim evri toktok from spirit for lukim sapos olketa kam from God.” (1 John 4:1) For helpem wanfala niu elder mek sure kaonsel bilong hem kam from Bible, hem wise sapos firstaem hem askem wanfala elder wea hem garem moa savve.
6:25-27. Gideon iusim gudfala tingting for no mekem olketa wea againstim hem for kros go moa. Taem iumi preachim gud nius, iumi mas careful for mek sure toktok bilong iumi no spoelem feeling bilong pipol.
7:6. Saed long service bilong iumi for Jehovah, iumi shud olsem 300 man bilong Gideon—stap redi and luk aot gud.
9:8-15. Hem krangge for praod and garem feeling for laekem hae position or paoa ovarem pipol!
11:35-37. For sure, gudfala example bilong Jephthah hem helpem dota bilong hem for garem strong faith and fasin for givim hemseleva. Olketa dadi and mami distaem savve showimaot gudfala example olsem for pikinini bilong olketa.
11:40. For praisem samwan wea showimaot willing spirit long service bilong Jehovah savve encouragem hem.
13:8. Saed long wei for teachim olketa pikinini, dadi and mami shud prea long Jehovah for helpem olketa and followim direction bilong hem.—2 Timothy 3:16.
14:16, 17; 16:16. For putim hevi long nara man long wei for ask olowe witim wei for krae savve spoelem wei for fren.—Proverbs 19:13; 21:19.
OLKETA NARA SIN LONG ISRAEL
Last part long buk bilong Judges hem storyim tufala interesting samting wea happen. First wan hem abaotem wanfala man wea nem bilong hem Micah, wea putim wanfala idol long haos bilong hem and peim wanfala Levite for kamap priest bilong hem. Bihaen olketa finisim datfala taon Laish, or Leshem, olketa bilong Dan buildim taon bilong olketa seleva and kolem datwan Dan. Olketa iusim idol and priest bilong Micah and startim wanfala difren wei for worship long Dan. Luk olsem olketa tekovarem Laish taem Joshua hem laef yet.—Joshua 19:47.
Mek-tu samting wea happen hem no longtaem bihaen Joshua hem dae. Samfala man from Gibeah, taon bilong tribe bilong Benjamin, duim bigfala rong taem olketa rapem wanfala woman. From diswan, klosap full tribe bilong Benjamin dae—600 nomoa stap laef. Nomata olsem, olketa kasem olketa waef, and gogo, taem David start for rul, olketa garem klosap 60,000 man for faet.—1 Chronicles 7:6-11.
Ansa for Olketa Bible Kwestin:
17:6; 21:25—From ‘evri man getius for duim samting wea stret long eye bilong hemseleva,’ waswe, diswan mekem evri samting olobaot? Maet nomoa, from Jehovah hem provaedem staka samting for leadim pipol bilong hem. Hem givim Law and olketa priest for teachim olketa for followim wei bilong hem. Hae priest savve iusim datfala Urim and Thummim for faendemaot tingting bilong God abaotem olketa important samting. (Exodus 28:30) Long evri taon tu olketa older man stap wea fit for givim gudfala kaonsel. Taem wanfala Israelite mekius long olketa samting hia, datwan savve leadim conscience bilong hem long stretfala wei. Taem hem “duim samting wea stret long eye bilong hemseleva” followim olketa samting hia, hem kasem gud samting. Long narasaed, sapos hem ting nating long Law and disaed seleva wanem hem bae duim saed long fasin and worship, hem kasem nogud samting.
20:17-48—Why nao Jehovah letem tribe bilong Benjamin winim olketa nara tribe tufala taem, nomata tribe bilong Benjamin nao fit for kasem panis? Wei wea Jehovah letem olketa tribe wea faithful for lus firstaem hem testim hao strong nao feeling bilong olketa for aotem wicked samting from Israel.
Olketa Leson for Iumi:
19:14, 15. Nogud fasin bilong pipol bilong Gibeah showaot long wei wea olketa les for showimaot welkam. Olketa Christian kasem encouragement for “garem fasin for showimaot welkam.”—Romans 12:13.
Salvation Long Future
Klosap nao, Kingdom bilong God anda long datfala King Christ Jesus, bae finisim disfala wicked world and sevem pipol wea raeteous and no garem blame. (Proverbs 2:21, 22; Daniel 2:44) ‘Evri enemy bilong Jehovah bae dae, and olketa wea lovem hem bae kamap olsem taem sun hem shaen go aot witim strong bilong hem.’ (Judges 5:31) Iumi laek for stap midolwan olketa wea lovem Jehovah long wei for followim samting iumi lanem from buk bilong Judges.
Main truth wea showaot evritaem long olketa story abaotem olketa Judge hem olsem: Man wea obeyim Jehovah bae kasem olketa nambawan blessing, man wea no obey bae kasem bigfala trabol. (Deuteronomy 11:26-28) Dastawe iumi mas obeyim will bilong God wea hem showimaot for iumi “from heart” bilong iumi!—Romans 6:17; 1 John 2:17.
[Footnote]
a Insaed long Promis Land olketa Levite kasem 48 taon bat olketa no kasem eni pis land.
[Map long page 25]
(For formatted text, lukim pablikeson)
“Jehovah bae markem olketa judge, and olketa bae sevem olketa from pipol wea laek spoelem olketa.” —Judges 2:16
OLKETA JUDGE
1. Othniel (Tribe of Manasseh)
2. Ehud (Tribe of Judah)
3. Shamgar (Tribe of Judah)
4. Barak (Tribe of Naphtali)
5. Gideon (Tribe of Issachar)
6. Tola (Tribe of Manasseh)
7. Jair (Tribe of Manasseh)
8. Jephthah (Tribe of Gad)
9. Ibzan (Tribe of Asher)
10. Elon (Tribe of Zebulun)
11. Abdon (Tribe of Ephraim)
12. Samson (Tribe of Judah)
DAN
MANASSEH
NAPHTALI
ASHER
ZEBULUN
ISSACHAR
MANASSEH
GAD
EPHRAIM
DAN
BENJAMIN
REUBEN
JUDAH
[Piksa long page 26]
Wanem nao iu lanem from wei wea Barak sei Deborah mas go witim hem long ples for faet?