“Iufala Mas Rememberim Disfala Day”
“Iufala mas rememberim disfala day, and iufala mas celebratem diswan for mekhae long Jehovah.”—EX. 12:14.
1, 2. Wanem anniversary nao olketa Christian shud interest long hem, and why nao olsem?
TAEM iu herem datfala word “anniversary,” wanem nao iu tingim? Sapos iu marit, maet iu tingim wedding anniversary bilong iu. Maet samfala pipol tingim day wea wanfala big samting happen long history, olsem taem kantri bilong olketa hem kasem independence. Bat waswe, iu savve long wanfala anniversary wea plande pipol celebratem for winim 3,500 year finis?
2 Datfala anniversary nao hem Pasova. Hem celebration bilong olketa Israelite for tingim taem wea olketa kamap free from wei for slave long Egypt. Iu tu shud tinghae long datfala Pasova. Why nao olsem? Bikos hem affectim laef bilong iu long samfala barava important wei. Maet iu ting olsem: ‘Datfala Pasova hem celebration bilong olketa Jew, bat mi wanfala Christian. Why nao mi shud interest long Pasova?’ Ansa hem stap long disfala scripture wea sei: “Christ wea hem nao Pasova sheepsheep bilong iumi, hem dae finis olsem wanfala sakrifaes.” (1 Cor. 5:7) Wanem nao datwan minim? For kasem ansa, iumi mas lanem moa samting abaotem Pasova bilong olketa Jew and hao disfala anniversary hem join witim wanfala komand wea Jesus talem for evri Christian.
WHY NAO OLKETA ISRAELITE CELEBRATEM PASOVA?
3, 4. Wanem nao happen bifor firstfala Pasova?
3 Plande handred million pipol wea no Jew savve long story abaotem samting wea happen bifor firstfala Pasova. Maet olketa read abaotem diswan long Bible buk bilong Exodus, herem nara pipol storyim, or lukim movie abaotem datwan. Waswe, iu savve long datfala story?
4 Bihaen olketa Israelite slave long Egypt for plande year finis, Jehovah sendem Moses and Aaron go long Pharaoh. Olketa askem hem for letem pipol bilong Hem go free. Bat Pharaoh hem praod and no letem olketa Israelite for go. So Jehovah iusim tenfala trabol for panisim pipol bilong Egypt. Datfala mek-ten trabol killim dae evri firstborn long Egypt. Bihaen datwan nao, Pharaoh disaed for letem olketa Israelite go free.—Ex. 1:11; 3:9, 10; 5:1, 2; 11:1, 5.
5. Wanem nao olketa Israelite mas duim bifor olketa go free? (Lukim piksa long start bilong study.)
5 Bat bifor olketa Israelite go free, God givim samfala instruction wea olketa mas followim. Diswan happen long year 1513 B.C.E., long month bilong Abib, wea bihaen olketa kolem datwan Nisan.a God talem olketa for start redyim samfala samting long Nisan 10 for wanfala celebration wea bae kamap long Nisan 14 taem sun hem go daon. Why nao olketa mas duim datwan taem sun hem go daon? Diswan bikos day bilong olketa Jew hem start and hem end taem sun hem go daon. Long Nisan 14, evri famili mas killim dae wanfala man sheepsheep (or goat) and putim lelebet blood bilong hem long timba wea stap raonem door long haos. (Ex. 12:3-7, 22, 23) Evri famili mas kaikaim pikinini sheepsheep witim bred wea no garem yeast and samfala herb. Angel bilong God bae kam and killim dae olketa firstborn long Egypt, bat no killim dae olketa firstborn bilong olketa Israelite wea obey. Bihaen datwan, olketa bae kamap free nao.—Ex. 12:8-13, 29-32.
6. Why nao olketa Israelite mas celebratem Pasova evri year?
6 Olketa Israelite mas rememberim day wea God mekem olketa kamap free from Egypt. God sei long olketa: “Iufala mas rememberim disfala day, and iufala mas celebratem diswan for mekhae long Jehovah for olowe. Hem wanfala law wea iufala mas keepim for olowe.” Bihaen olketa Israelite celebratem Pasova long Nisan 14, olketa mas duim datfala celebration for kaikaim bred wea no garem yeast, wea datwan bae gohed for sevenfala day. Olketa savve kolem eitfala day hia Pasova tu. (Ex. 12:14-17; Luke 22:1; John 18:28; 19:14) Datfala Pasova hem wanfala long olketa celebration, or “anniversary” wea olketa Israelite mas celebratem evri year.—2 Chron. 8:13, The Bible in Living English.
7. Wanem niu celebration nao Jesus startim long lastfala Pasova?
7 From Jesus and olketa aposol olketa Jew wea obeyim Law bilong Moses, olketa celebratem datfala Pasova. (Matt. 26:17-19) Long lastfala Pasova wea Jesus and olketa aposol bilong hem celebratem tugeta, Jesus startim wanfala niu celebration wea olketa mas duim evri year. Disfala celebration hem Evening Kaikai Bilong Lord. Bat long wanem day nao olketa mas celebratem diswan?
WANEM DAY NAO OLKETA CELEBRATEM EVENING KAIKAI BILONG LORD?
8. Wanem kwestin nao maet samfala askem abaotem Pasova and Evening Kaikai Bilong Lord?
8 Bihaen Jesus celebratem Pasova witim olketa aposol bilong hem, hem givim instruction long hao for celebratem Evening Kaikai Bilong Lord. So Evening Kaikai Bilong Lord hem long sem day olsem Pasova. Bat why nao maet olketa Jew distaem no celebratem Pas-ova long sem day wea iumi celebratem Memorial? Tingim komand wea God givim long olketa Israelite. Hem talem olketa wanem taem long Nisan 14 nao olketa mas busarem pikinini sheepsheep, wea hem tu taem wea Pasova bae start.—Readim Exodus 12:5, 6.
9. Olsem Exodus 12:6 talem, wanem taem nao olketa Israelite mas busarem pikinini sheepsheep for Pasova? (Lukim tu datfala box “Wanem Taem Long Day?”)
9 Buk bilong olketa Jew wea olketa kolem The Pentateuch and Haftorahs storyim Exodus 12:6 wea sei olketa Israelite mas busarem datfala pikinini sheepsheep “long evening bifor hem dark.” Samfala Bible transleison iusim semkaen toktok. Olketa nara Bible transleison sei “long evening,” “taem sun hem go daon, bat taem hem no dark yet,” or “long taem wea sun hem go daon.” So olketa mas busarem datfala pikinini sheepsheep long start bilong Nisan 14, wea datwan hem taem sun hem go daon, bat hem no dark yet.
10. Long tingting bilong samfala Jew, wanem taem nao olketa busarem datfala pikinini sheepsheep, bat datwan mekem wanem kwestin kamap?
10 Staka year bihaen, samfala Jew tingse bae hem tek longtaem tumas for busarem evri pikinini sheepsheep wea olketa Israelite tekem go long temple. So long tingting bilong olketa masbi disfala toktok “long evening bifor hem dark” long Exodus 12:6 hem minim end bilong Nisan 14. Datwan hem midolwan long taem wea sun hem start for go daon long aftanun and taem wea sun hem go daon finis long evening. Bat sapos olketa busarem olketa pikinini sheepsheep long end bilong Nisan 14, wanem taem nao bae olketa Israelite kaikaim datfala Pasova? Jonathan Klawans, wea hem wanfala savveman, sei sapos olketa duim olsem, datwan minim olketa bae kaikaim Pasova long Nisan 15. Bat hem luksavve, Exodus no talem datwan. Hem sei tu long olketa raeting bilong olketa Rabbi, olketa no storyim hao olketa Jew celebratem datfala Pasova long olketa year bifor temple hem distroe long 70 C.E.
11. (a) Wanem nao happen long Jesus long day bilong Pasova long 33 C.E.? (b) Why nao olketa kolem Nisan 15 long 33 C.E. “wanfala spesol” Sabbath? (Lukim footnote.)
11 So iumi laek for savve wanem day nao olketa celebratem Pasova long 33 C.E. Tingim diswan, long Nisan 13, wea hem nao day bifor long Pasova, Jesus sei long Peter and John: “Iufala go and redyim kaikai bilong Pasova for iumi.” (Luke 22:7, 8) Then long start bilong Nisan 14, wea datwan hem long Thursday evening taem sun hem go daon, Jesus kaikaim kaikai bilong Pasova witim olketa aposol bilong hem. Bihaen datwan, hem givim instruction long hao for celebratem Evening Kaikai Bilong Lord. (Luke 22:14, 15) Long datfala naet olketa arrestim hem and kotem hem. Then klosap long midolday bilong Nisan 14, olketa hangem Jesus long wanfala post, and long datfala aftanun hem dae nao. (John 19:14) So “Christ wea hem nao Pasova sheepsheep bilong iumi” hem sakrifaesim laef bilong hem long sem day wea olketa Israelite busarem datfala sheepsheep for Pasova. (1 Cor. 5:7; 11:23; Matt. 26:2) Olketa berem Jesus bifor next day hem start, wea hem Nisan 15.b—Lev. 23:5-7; Luke 23:54.
SAMTING WEA IU SAVVE LANEM FROM PASOVA
12, 13. Long olketa wanem wei nao olketa Israelite pikinini join insaed long Pasova?
12 Long taem bilong firstfala Pasova long Egypt, God talem olketa Israelite for celebratem diswan evri year “for olowe.” Evri year, olketa pikinini bae askem dadi and mami why nao olketa celebratem Pasova. (Readim Exodus 12:24-27; Deut. 6:20-23) So olketa pikinini tu bae rememberim datfala day and lanem samting from datwan.—Ex. 12:14.
13 Start long datfala taem evri dadi bae teachim olketa important samting abaotem Pasova long pikinini bilong olketa. Olketa pikinini bae lanem Jehovah savve protectim olketa wea worshipim hem. Olketa bae savve Jehovah hem trufala God wea lukaftarem and protectim pipol bilong hem. Jehovah showimaot hem savve duim datwan taem hem protectim olketa firstborn bilong olketa Israelite taem mek-ten trabol kasem olketa bilong Egypt.
14. Olketa Christian dadi and mami savve iusim story abaotem Pasova for helpem pikinini luksavve long wanem samting?
14 God no sei olketa Christian dadi and mami mas storyim mining bilong Pasova evri year long pikinini bilong olketa. Bat waswe, iu teachim olketa pikinini bilong iu God protectim pipol bilong hem? Waswe, olketa pikinini bilong iu luksavve iu barava bilivim God protectim iumi distaem tu? (Ps. 27:11; Isa. 12:2) Waswe, iu story gud witim pikinini bilong iu abaotem diswan? Sapos olsem, bae iu helpem famili bilong iu for barava trustim Jehovah.
15, 16. Wanem nao iumi lanem abaotem Jehovah from story abaotem Pasova and olketa story long Exodus?
15 Iumi lanem from story abaotem Pasova Jehovah savve protectim pipol bilong hem, and hem savve sevem olketa tu. Tingim samting wea hem duim for sevem olketa. Jehovah iusim cloud long day and fire long naet for leadim olketa go long Red Sea. Then olketa lukim Jehovah divaedem sea, and olketa wakabaot long midol long datfala sea wea hem drae. Taem olketa kasem narasaed, olketa lukim wata hem kavarem army bilong olketa long Egypt and finisim olketa. Olketa Israelite praisem Jehovah from hem sevem olketa and olketa singsing olsem: “Bae mi singsing long Jehovah . . . Hem torowem horse and man wea raedem insaed long deep sea. Jah hem strong bilong mi and paoa bilong mi, from hem sevem mi.”—Ex. 13:14, 21, 22; 15:1, 2; Ps. 136:11-15.
16 Sapos iu garem olketa pikinini, waswe, iu helpem olketa for luksavve Jehovah hem barava strongfala God wea bae sevem pipol bilong hem? Taem iu disaedem olketa samting, or story witim pikinini bilong iu, waswe, olketa luksavve iu barava bilivim God savve sevem iu and famili bilong iu? Maet iu savve storyim tugeta long famili worship samting wea Jehovah duim for sevem pipol bilong hem long olketa scripture long Exodus chapter 12-15, Acts 7:30-36, or Daniel 3:16-18, 26-28. Iumi evriwan, nomata iumi young or olo, shud bilivim Jehovah bae sevem pipol bilong hem long future olsem hem sevem pipol bilong hem long bifor tu.—Readim 1 Thessalonica 1:9, 10.
SAMTING WEA IUMI MAS CELEBRATEM
17, 18. Why nao blood bilong Jesus barava winim blood bilong datfala sheepsheep for Pasova?
17 Olketa tru Christian no celebratem Pasova. Datfala anniversary hem part long Law bilong Moses, and iumi no stap anda long datfala Law. (Rome 10:4; Col. 2:13-16) Bat iumi celebratem narafala anniversary, wea hem nao dae bilong Son bilong God. Nomata olsem, iumi savve lanem plande samting from Pasova wea olketa Israelite start for celebratem long Egypt.
18 Lelebet blood bilong pikinini sheepsheep wea olketa Israelite putim long timba raonem door sevem evri firstborn bilong olketa. Distaem, iumi no sakrifaesim blood bilong olketa animal long God long taem bilong Pasova or long eni narataem. Bat blood bilong narafala sakrifaes hem barava winim olketa sakrifaes hia and savve mekem pipol laef olowe. Aposol Paul sei datfala blood wea Jesus “putim lelebet” long olketa anointed Christian mekem olketa savve laef olowe long heven. Olketa nao “olketa firstborn bilong God wea nem bilong olketa stap long heven.” (Heb. 12:23, 24) Blood bilong Jesus mekem olketa nara sheepsheep tu garem hope for laef olowe long earth. Iumi evriwan mas evritaem tingim disfala promis, wea sei: “From God hem kaen tumas hem peim price for sevem iumi, wea hem nao blood bilong Son bilong hem. Diswan mekem iumi free and iumi kasem forgiveness for olketa sin bilong iumi.”—Eph. 1:7.
19. Wanem samting abaotem wei wea Jesus dae nao savve strongim faith bilong iumi long olketa profesi long Bible?
19 Taem olketa Israelite busarem pikinini sheepsheep for kaikaim long taem bilong Pasova, olketa mas no brekem eni bon bilong hem. (Ex. 12:46; Num. 9:11, 12) Waswe long bon bilong Jesus, datfala “Pikinini Sheepsheep bilong God” wea peim price for sevem iumi? (John 1:29) Olketa nilam hem long post and nilam tufala criminal saed long hem. Olketa Jew askem Pilate for olketa soldia mas brekem bon bilong Jesus and tufala criminal mekem olketa savve dae kwiktaem. Sapos olsem, olketa savve aotem olketa body hia from post bifor Nisan 15 hem start, wea hem wanfala spesol Sabbath. Olketa soldia brekem firstaem leg bilong tufala criminal, “bat taem olketa lukim Jesus hem dae finis, olketa no brekem leg bilong hem nao.” (John 19:31-34) Olketa Israelite no brekem bon bilong sheepsheep for Pasova, and olketa soldia no brekem tu bon bilong Jesus. So datfala sheepsheep for Pasova hem olsem “shadow” bilong sakrifaes bilong Jesus long Nisan 14, 33 C.E. (Heb. 10:1) Diswan mekem profesi long Psalm 34:20 hem kamap tru and hem shud strongim faith bilong iumi long olketa profesi long Bible.
20. Wanem samting nao no semsem long Pasova and long Evening Kaikai Bilong Lord?
20 Bat wei for celebratem Pasova hem no semsem olsem wei for celebratem Evening Kaikai Bilong Lord. Olsem example, olketa Israelite kaikaim meat bilong datfala pikinini sheepsheep bat no drinkim blood bilong hem. Bat Jesus sei olketa wea bae rul witim hem long “Kingdom bilong God” mas kaikaim bred and drinkim wine, wea piksarem body and blood bilong hem. Long nextfala study bae iumi lanem moa samting abaotem diswan.—Mark 14:22-25.
21. Why nao iumi shud savve abaotem Pasova?
21 Pasova hem wanfala important samting long history bilong pipol bilong God, and iumi evriwan savve lanem plande samting from datwan. So nomata Pasova hem celebration bilong olketa Jew, iumi olketa Christian shud savve abaotem and lanem samfala important samting from datfala celebration bikos “evri toktok insaed long olketa Holy Raeting hem kam from God.”—2 Tim. 3:16.
a Firstfala month long kalenda bilong olketa Jew hem Abib, bat bihaen olketa Israelite kam bak from Babylon, olketa kolem datfala month Nisan. Long disfala study, bae iumi iusim nem Nisan.
b Day bihaen long Pasova wea hem Nisan 15, hem nao first day bilong celebration for kaikaim bred wea no garem yeast, and evritaem datfala day hem wanfala sabbath. Long year 33 C.E., Nisan 15 hem kamap long Saturday wea hem Sabbath bilong olketa evri week. From tufala Sabbath hia kamap long sem day long datfala year, olketa kolem datwan “wanfala spesol” Sabbath.—Readim John 19:31, 42.