Wprowadzenie do Listu do Tytusa

Paweł napisał ten list prawdopodobnie między 61 a 64 r. n.e., czyli między swoim pierwszym a drugim uwięzieniem w Rzymie. Z listu wynika, że w pewnym okresie przebywał z Tytusem na Krecie (Tyt 1:5). Co prawda w drodze na swój pierwszy proces w Rzymie płynął statkiem wzdłuż wybrzeża tej wyspy, nie ma jednak żadnej wzmianki, że zatrzymał się tam, żeby głosić. Dlatego jest bardziej prawdopodobne, że przybył na Kretę po wyjściu na wolność, a przed drugim uwięzieniem. List do Tytusa przypuszczalnie napisał z Macedonii (1Tm 1:3).

Apostoł Paweł udzielił Tytusowi wskazówek, jak ma się troszczyć o potrzeby zborów na Krecie, i zapewnił go o swoim pełnym poparciu (Tyt 1:5; 2:15). Było to wymagające zadanie.

• Zborom zagrażały podziały. Niektórzy „ludzie buntowniczy” w dalszym ciągu ‛obstawali przy obrzezaniu’. Być może nauczali, że jest ono konieczne do wybawienia. Poza tym rozpowszechniali „żydowskie baśnie oraz nakazy ludzi”. W ten sposób ‛burzyli całe domy’ (Tyt 1:10, 11, 14). Tytus miał ‛surowo upominać’ takich oszustów (Tyt 1:13; 3:9-11).

• Chrześcijanie na Krecie wywodzili się z bardzo zepsutego środowiska. Najwyraźniej niektórzy z nich przejawiali złe cechy, z których Kreteńczycy byli znani (Tyt 1:12; 3:2). Tytus miał wskazać współwyznawcom, czego wymaga się od chrześcijan — młodszych i starszych, kobiet i mężczyzn, wolnych i niewolników. Sam miał dawać dobry przykład swoimi szlachetnymi uczynkami i ‛uczyć tego, co jest czyste’ (Tyt 2:1-12).

List do Tytusa ma wiele wspólnego z 1 Listem do Tymoteusza, który Paweł napisał mniej więcej w tym samym czasie. Oba mają podobny styl i poruszają podobne tematy. Na przykład w jednym i drugim Paweł wymienia wymagania stawiane nadzorcom (1Tm 3:1-7; Tyt 1:6-9). Co ciekawe, dwa listy do Tymoteusza i List do Tytusa bywają nazywane „listami pasterskimi” Pawła. Słowo „pasterski” pochodzi od łacińskiego wyrazu, który znaczy „prowadzić na pastwisko; paść”. Tymoteusz i Tytus usługiwali w zborach jako duchowi pasterze, a Paweł udzielił im wskazówek, jak mają troszczyć się o owce Chrystusa i je chronić.

We wszystkich znaczących starożytnych katalogach Chrześcijańskich Pism Greckich, począwszy od kanonu Muratoriego z końca II w. n.e., List do Tytusa zaliczono do listów Pawła. Cytują z niego pisarze wczesnochrześcijańscy Ireneusz (II w.) i Orygenes (III w.). Znajduje się on w wiarygodnych manuskryptach biblijnych — Kodeksie synajskim i Kodeksie aleksandryjskim. Fragmenty Listu do Tytusa (Tyt 1:11-15 oraz 2:3-8) zawiera papirusowy kodeks znany jako P³², datowany mniej więcej na r. 200 (zob. Multimedia, „Papirus zawierający fragmenty listu Pawła do Tytusa”). Jest on przechowywany w Bibliotece Johna Rylandsa należącej do Uniwersytetu w Manchesterze (Wielka Brytania).