KSIĘGA WYJŚCIA

1 Oto imiona synów Izraela, czyli Jakuba, którzy razem z nim i swoimi rodzinami przybyli do Egiptu+: 2 Ruben, Symeon, Lewi, Juda+, 3 Issachar, Zebulon, Beniamin, 4 Dan, Naftali, Gad i Aszer+. 5 A Józef był już wtedy w Egipcie. Jakub miał w sumie 70 potomków*+. 6 Po jakimś czasie umarł Józef+ oraz wszyscy jego bracia. Przeminęło całe to pokolenie. 7 A Izraelitów* wciąż przybywało, bo rodziło im się bardzo dużo dzieci. Stawali się coraz liczniejsi i potężniejsi i w rezultacie napełnili kraj+.

8 Z czasem w Egipcie zaczął panować nowy król, który nie znał Józefa. 9 I przemówił do swojego ludu: „Spójrzcie tylko! Izraelici są liczniejsi i potężniejsi od nas+. 10 Musimy coś z tym zrobić, bo inaczej dalej będą się mnożyć. I jeśli dojdzie do wojny, to przyłączą się do naszych wrogów i będą walczyć przeciwko nam, a potem opuszczą kraj”.

11 Ustanowiono więc nad nimi ludzi, którzy nadzorowali roboty przymusowe i gnębili ich ciężką pracą+. Izraelici zbudowali dla faraona miasta-spichlerze, Pitom oraz Raamses+. 12 Ale im bardziej uciskano Izraelitów, tym liczniejsi się stawali i tym bardziej rozprzestrzeniali się po kraju, co wzbudzało w Egipcjanach strach i odrazę+. 13 Dlatego Egipcjanie zniewolili Izraelitów i traktowali ich w okrutny sposób+. 14 Sprawili, że ich życie stało się nie do zniesienia — kazali im wyrabiać glinianą zaprawę i cegły oraz ciężko pracować w polu. Tyranizowali ich i zmuszali do wszelkiego rodzaju niewolniczej pracy+.

15 W dodatku król Egiptu wezwał hebrajskie położne, Szifrę i Puę, 16 i wydał im taki rozkaz: „Kiedy pomagacie Hebrajkom przy porodzie+ i widzicie, że rodzi im się syn, to macie go uśmiercić, a jeśli córka, to zostawcie ją przy życiu”. 17 Jednak położne bały się prawdziwego Boga, dlatego nie posłuchały króla Egiptu i zostawiały chłopców przy życiu+. 18 Po pewnym czasie król Egiptu wezwał je i zapytał: „Dlaczego zostawiacie chłopców przy życiu?”. 19 A one odpowiedziały: „Hebrajki nie są takie jak Egipcjanki. Są zdrowe i silne. Rodzą, zanim zdąży przyjść położna”.

20 Bóg wspierał więc położne, a lud stawał się coraz liczniejszy i potężniejszy. 21 Ponieważ położne te bały się prawdziwego Boga, On potem obdarzył je rodzinami. 22 W końcu faraon nakazał całemu swojemu ludowi: „Każdego chłopca, który urodzi się Hebrajczykom, macie wrzucić do Nilu, ale każdą dziewczynkę pozostawcie przy życiu”+.

2 Mniej więcej w tym czasie pewien mężczyzna z rodu Lewiego ożenił się z kobietą z tego samego rodu+. 2 I ta kobieta zaszła w ciążę, i urodziła syna. Gdy zobaczyła, jaki jest śliczny, schowała go i trzymała w ukryciu przez trzy miesiące+. 3 Nie była jednak w stanie dłużej go ukrywać+, wzięła więc kosz* z papirusu, powlekła asfaltem i smołą, po czym włożyła do niego dziecko i umieściła go wśród trzcin nad brzegiem Nilu. 4 Ale jego siostra+ obserwowała z pewnej odległości, co się z nim stanie.

5 Kiedy córka faraona przyszła wykąpać się w Nilu, a jej służące spacerowały nad brzegiem, zobaczyła w trzcinie kosz. Natychmiast posłała po niego niewolnicę+. 6 Gdy go otworzyła, zobaczyła płaczącego chłopca. Zrobiło jej się żal dziecka i powiedziała: „To mały Hebrajczyk”. 7 Wtedy jego siostra zapytała córkę faraona: „Czy mam pójść i sprowadzić Hebrajkę, żeby wykarmiła dla ciebie to dziecko?”. 8 „Idź!” — odrzekła córka faraona. Dziewczynka od razu poszła i przyprowadziła matkę chłopca+. 9 Córka faraona zwróciła się do niej: „Weź to dziecko do siebie i wykarm je dla mnie, a ja ci zapłacę”. Kobieta zabrała więc dziecko i je wykarmiła. 10 Kiedy chłopiec podrósł, przyprowadziła go do córki faraona, a ona uznała go za swojego syna+. Dała mu na imię Mojżesz*, bo powiedziała: „Wyciągnęłam go z wody”+.

11 Gdy Mojżesz był już dorosły*, wyszedł do swoich hebrajskich braci i zobaczył, jak ciężko pracują+. Ujrzał też Egipcjanina, który bił jednego z nich. 12 Rozejrzał się dookoła, a widząc, że nikogo nie ma, zabił tego Egipcjanina i ukrył w piasku+.

13 Następnego dnia wyszedł i zobaczył, jak bije się dwóch Hebrajczyków. Zapytał więc tego, który nie miał racji: „Dlaczego bijesz swojego brata?”+. 14 Na to on rzekł: „Kto cię ustanowił księciem i sędzią nad nami? Masz zamiar mnie zabić, tak jak zabiłeś tego Egipcjanina?”+. Wtedy Mojżesz się zląkł i pomyślał: „Na pewno wszyscy już wiedzą, co zrobiłem!”.

15 Faraon usłyszał o tym, co się stało, i usiłował zabić Mojżesza. Ale on uciekł przed faraonem i zamieszkał w krainie Midian+. Kiedy siedział przy pewnej studni, 16 przyszło tam siedem córek midianickiego kapłana+, żeby naczerpać wody, napełnić koryta i napoić trzodę ojca. 17 Ale jak zwykle przyszli też pasterze i je odpędzili. Widząc to, Mojżesz wstał i pośpieszył kobietom na pomoc*, po czym napoił ich trzodę. 18 Gdy wróciły do domu, ich ojciec, Reuel*+, zapytał zaskoczony: „Jak to się stało, że dzisiaj tak szybko przyszłyście do domu?”. 19 Odrzekły: „Jakiś Egipcjanin+ obronił nas przed pasterzami, a do tego jeszcze naczerpał za nas wody, żeby napoić trzodę”. 20 Wtedy powiedział do nich: „Ale gdzie on jest? Dlaczego go zostawiłyście? Zawołajcie go! Niech przyjdzie z nami zjeść”. 21 Mojżesz zgodził się zostać u tego człowieka, a on dał mu swoją córkę Cypporę+ za żonę. 22 Później urodziła ona syna, któremu nadał imię Gerszom*+, bo powiedział: „Mieszkam w obcej ziemi”+.

23 Minęło dużo czasu* i król Egiptu umarł+. Ale Izraelici dalej cierpieli niewolę i głośno skarżyli się na swój los, i wołali o pomoc do prawdziwego Boga+. 24 Bóg usłyszał ich jęk+ i postanowił działać zgodnie z przymierzem*, które zawarł z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem+. 25 Tak więc Bóg zwrócił uwagę na Izraelitów i ulitował się nad nimi.

3 Mojżesz został pasterzem trzody swojego teścia, Jetra+, kapłana midianickiego. Pewnego razu pędził trzodę na zachód przez pustkowie i dotarł do Horebu, góry prawdziwego Boga+. 2 Wtedy w płomieniu ognia wydobywającego się z ciernistego krzewu ukazał mu się anioł Jehowy+. Mojżesz zobaczył, że ciernisty krzew płonie, ale się nie spala. 3 Powiedział: „Co za niezwykłe zjawisko! Podejdę bliżej, żeby się przyjrzeć, czemu ten krzew się nie spala”. 4 Kiedy Jehowa ujrzał, że on podchodzi, zawołał do niego spośród ciernistego krzewu: „Mojżeszu! Mojżeszu!”, na co ten odpowiedział: „Słucham!”. 5 Wówczas Bóg rzekł: „Nie zbliżaj się. Zdejmij z nóg sandały, bo ziemia, na której stoisz, jest święta”.

6 I mówił dalej: „Jestem Bogiem twojego ojca, Bogiem Abrahama+, Bogiem Izaaka+ i Bogiem Jakuba”+. Wtedy Mojżesz zakrył twarz, ponieważ bał się patrzeć na prawdziwego Boga. 7 I Jehowa dodał: „Widziałem, jak mój lud cierpi w Egipcie, i słyszałem, jak woła o pomoc, zmuszany do ciężkiej pracy. Dobrze wiem, jakiego bólu zaznaje+. 8 Zstąpię, żeby go wyzwolić z rąk Egipcjan+ i wyprowadzić z tego kraju do ziemi dobrej i przestronnej, do ziemi mlekiem i miodem płynącej+, którą zamieszkują Kananejczycy, Hetyci, Amoryci, Peryzzyci, Chiwwici i Jebusyci+. 9 Usłyszałem krzyk Izraelitów i zobaczyłem, w jak okrutny sposób gnębią ich Egipcjanie+. 10 Chodź, poślę cię do faraona i wyprowadzisz Izraelitów, mój lud, z Egiptu”+.

11 Jednak Mojżesz powiedział do prawdziwego Boga: „Kim jestem, żebym miał iść do faraona i wyprowadzić Izraelitów z Egiptu?”. 12 Na to On odrzekł: „Będę z tobą+. A oto po czym poznasz, że to ja cię posłałem: Gdy wyprowadzisz lud z Egiptu, na tej górze+ będziecie oddawać cześć* prawdziwemu Bogu”.

13 Lecz Mojżesz zwrócił się do prawdziwego Boga: „Załóżmy, że pójdę do Izraelitów i powiem im: ‚Bóg waszych praojców posłał mnie do was’, a oni zapytają: ‚Jakie jest Jego imię?’+. Co mam im odpowiedzieć?”. 14 Wtedy Bóg rzekł do Mojżesza: „Stanę się, kim zechcę* się stać”*+. I dodał: „Powiedz Izraelitom: ‚„Stanę się” posłał mnie do was’”+. 15 I Bóg jeszcze raz rzekł do Mojżesza:

„Masz powiedzieć Izraelitom tak: ‚Jehowa, Bóg waszych praojców, Bóg Abrahama+, Bóg Izaaka+ i Bóg Jakuba+, posłał mnie do was’. To jest moje imię na zawsze+ — będą je pamiętać wszystkie pokolenia. 16 Teraz idź, zbierz starszych Izraela i przekaż im: ‚Jehowa, Bóg waszych praojców, Bóg Abrahama, Izaaka i Jakuba, ukazał mi się i powiedział: „Zwróciłem na was uwagę+ i widzę waszą udrękę w Egipcie. 17 Obiecuję więc, że uwolnię was od cierpień+, które zadają wam Egipcjanie, i zaprowadzę was do ziemi Kananejczyków, Hetytów, Amorytów+, Peryzzytów, Chiwwitów i Jebusytów+, do ziemi mlekiem i miodem płynącej”’+.

18 „Na pewno cię posłuchają+. Wtedy razem ze starszymi Izraela pójdziecie do króla Egiptu i powiecie mu: ‚Jehowa, Bóg Hebrajczyków+, przemówił do nas. Dlatego, prosimy, pozwól nam pójść na trzy dni na pustkowie, żebyśmy mogli złożyć ofiarę swojemu Bogu, Jehowie’+. 19 Ale ja dobrze wiem, że król Egiptu nie pozwoli wam pójść, chyba że zostanie do tego zmuszony+. 20 Wyciągnę więc rękę i uderzę Egipt, dokonując w nim wielu zdumiewających czynów. Dopiero wtedy was wypuści+. 21 I sprawię, że Egipcjanie potraktują was przychylnie i na pewno nie wyjdziecie stamtąd z pustymi rękami+. 22 Każda kobieta poprosi swoją sąsiadkę i kobietę mieszkającą w jej domu o przedmioty ze srebra i złota i o ubrania. Wszystko to włożycie na swoich synów i swoje córki. W ten sposób ograbicie Egipcjan”+.

4 Jednak Mojżesz odezwał się: „A jeśli mi nie uwierzą i nie posłuchają mnie+, bo powiedzą: ‚Jehowa ci się nie ukazał’?”. 2 Wówczas Jehowa zapytał: „Co masz w ręku?”, a on odpowiedział: „Laskę”. 3 Polecił mu więc: „Rzuć ją na ziemię”. Kiedy Mojżesz rzucił ją na ziemię, zamieniła się w węża+. Mojżesz cofnął się przestraszony, 4 a Jehowa rzekł do niego: „Wyciągnij rękę i chwyć go za ogon”. On tak zrobił i gdy chwycił węża, ten stał się w jego ręku laską. 5 Wtedy Bóg powiedział: „Dzięki temu uwierzą, że ukazał ci się Jehowa, Bóg ich praojców, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba”+.

6 Jehowa powiedział mu jeszcze: „Włóż, proszę, rękę w fałdę szaty na piersi”. Włożył więc tam rękę, a gdy ją wyjął, była pokryta trądem i biała jak śnieg+. 7 Bóg rzekł: „Włóż rękę z powrotem w fałdę szaty”. I Mojżesz z powrotem włożył tam rękę, a gdy ją wyjął, znowu była zdrowa jak reszta ciała. 8 Wtedy Bóg oświadczył: „Jeśli ci nie uwierzą i nie zwrócą uwagi na pierwszy cud, to na pewno przekona ich drugi+. 9 A jeśli nie uwierzą nawet tym dwóm cudom i cię nie posłuchają, to nabierzesz wody z Nilu i wylejesz ją na ziemię. A woda, której nabierzesz z Nilu, zamieni się na ziemi w krew”+.

10 Na to Mojżesz powiedział do Jehowy: „Wybacz mi, Jehowo, ale nie jestem dobrym mówcą — nie byłem nim dawniej ani się nim nie stałem, gdy zacząłeś przemawiać do swojego sługi. Nie umiem się dobrze wysłowić*”+. 11 Jehowa mu odrzekł: „Kto dał człowiekowi usta albo kto sprawia, że jest niemy lub głuchy, że dobrze widzi albo jest ślepy? Czyż nie ja, Jehowa? 12 Idź więc, a ja będę z tobą, gdy będziesz mówić*, i pouczę cię, co masz powiedzieć”+. 13 Lecz Mojżesz odparł: „Wybacz mi, Jehowo, ale proszę, wyślij kogoś innego zamiast mnie”. 14 Wówczas Jehowa bardzo rozgniewał się na Mojżesza i rzekł: „Masz brata, Lewitę Aarona+. Wiem, że on jest dobrym mówcą. Idzie już na spotkanie z tobą. Kiedy cię zobaczy, bardzo się ucieszy*+. 15 Porozmawiaj z nim i przekaż mu moje słowa+. A ja będę z wami, gdy będziecie mówić+, i pouczę was, co macie robić. 16 On będzie za ciebie przemawiał do ludu — będzie twoim rzecznikiem, a ty będziesz dla niego jak Bóg*+. 17 I weźmiesz do ręki tę laskę, żeby dokonywać nią cudów”+.

18 Mojżesz wrócił więc do Jetra, swojego teścia+, i powiedział: „Chciałbym pójść do swoich braci, którzy są w Egipcie, żeby zobaczyć, czy jeszcze żyją”. „Idź w pokoju” — odpowiedział Jetro. 19 Wtedy Jehowa rzekł do Mojżesza w Midianie: „Wróć do Egiptu, bo poumierali wszyscy, którzy chcieli cię zabić*”+.

20 Mojżesz wziął więc żonę oraz synów i wsadził ich na osła, po czym wyruszył do ziemi egipskiej. Zabrał też ze sobą laskę prawdziwego Boga. 21 Jehowa powiedział jeszcze do Mojżesza: „Dałem ci moc, żebyś dokonał tych wszystkich cudów. Masz ich dokonać, kiedy wrócisz do Egiptu i staniesz przed faraonem+. Ja jednak pozwolę, żeby jego serce zacięło się w uporze+. I nie wypuści ludu+. 22 Powiedz faraonowi: ‚Oto słowa Jehowy: „Izrael jest moim synem, moim pierworodnym+. 23 Nakazuję ci: ‚Wypuść mojego syna, żeby mógł mi oddać cześć*. A jeśli nie będziesz chciał tego zrobić, to ja zabiję twojego syna, twojego pierworodnego’”’”+.

24 Gdy w czasie drogi zatrzymali się na nocleg, ukazał mu się Jehowa+ i chciał go uśmiercić+. 25 W końcu Cyppora+ wzięła krzemień* i obrzezała swojego syna, a napletkiem dotknęła jego stóp*. I powiedziała: „Jesteś dla mnie oblubieńcem krwi”. 26 Wtedy On go zostawił. Cyppora nazwała go oblubieńcem krwi ze względu na obrzezanie.

27 Później Jehowa odezwał się do Aarona: „Idź na pustkowie, żeby spotkać się z Mojżeszem”+. Aaron poszedł więc, a gdy się z nim spotkał przy górze prawdziwego Boga+, pocałował go na powitanie. 28 Mojżesz przekazał Aaronowi wszystkie słowa Jehowy, który go posłał+, i opowiedział o wszystkich cudach, których kazał mu dokonać+. 29 Potem Mojżesz i Aaron poszli i zebrali starszych Izraela+. 30 Aaron przekazał im wszystko, co Jehowa powiedział Mojżeszowi, a on dokonał cudów+ w obecności ludu. 31 Wtedy lud uwierzył+. Kiedy Izraelici usłyszeli, że Jehowa zwrócił na nich uwagę+ i zobaczył ich udrękę+, padli przed Nim na twarze.

5 Potem Mojżesz i Aaron przyszli do faraona i powiedzieli: „Oto co mówi Jehowa, Bóg Izraela: ‚Wypuść mój lud, żeby mógł na pustkowiu obchodzić święto ku mojej czci’”. 2 Lecz faraon odparł: „A kto to jest ten Jehowa+, żebym miał Go posłuchać i wypuścić Izraela?+ Nie znam żadnego Jehowy i nie mam zamiaru wypuścić Izraela”+. 3 Oni jednak powiedzieli: „Bóg Hebrajczyków przemówił do nas. Dlatego pozwól nam pójść na trzy dni na pustkowie i złożyć ofiarę Jehowie, naszemu Bogu+. W przeciwnym razie On ukarze nas chorobą lub mieczem”. 4 Na to król Egiptu rzekł: „Mojżeszu i Aaronie, dlaczego odrywacie ludzi od pracy? Wracajcie do swoich zajęć!*”+. 5 I dodał: „Zobaczcie tylko, ilu was tu jest! A wy chcecie, żeby wszyscy rzucili pracę i poszli z wami?!”.

6 Jeszcze tego dnia faraon rozkazał nadzorcom robót i ich pomocnikom: 7 „Nie dawajcie już tym ludziom słomy do wyrabiania cegieł+. Niech sami ją sobie zbierają. 8 Ale dalej mają wyrabiać tyle cegieł, co poprzednio. Nic im nie ujmujcie, bo się rozleniwili. To dlatego krzyczą: ‚Chcemy iść, chcemy złożyć ofiarę swojemu Bogu!’. 9 Postarajcie się, żeby pracowali jeszcze ciężej i byli bez przerwy zajęci. Wtedy nie w głowie im będzie słuchanie kłamstw”.

10 Nadzorcy+ i ich pomocnicy wyszli więc do Izraelitów i oświadczyli: „Oto słowa faraona: ‚Nie będę już wam dawał słomy. 11 Idźcie tam, gdzie można ją znaleźć, i sami ją sobie zbierajcie! Ale liczba cegieł, które macie wykonywać, nie zmniejszy się ani trochę’”. 12 Wówczas Izraelici rozproszyli się po całej ziemi egipskiej i zbierali ścierń zamiast słomy. 13 A nadzorcy robót ciągle ich popędzali, mówiąc: „Każdego dnia wszyscy musicie wykonać tyle samo cegieł, co wtedy, gdy dostawaliście słomę”. 14 Poza tym nadzorcy wyznaczeni przez faraona bili pomocników, których wybrali spośród Izraelitów+. I pytali ich: „Dlaczego ani wczoraj, ani dzisiaj nie zrobiliście tyle cegieł, ile mieliście zrobić?”.

15 Pomocnicy wybrani spośród Izraelitów poszli więc do faraona i zaczęli się skarżyć: „Dlaczego tak traktujesz swoich sług? 16 Nie dają słomy twoim sługom, a mimo to mówią: ‚Róbcie cegły!’. I biją nas, chociaż winny jest twój lud”. 17 Lecz on rzekł: „Jesteście leniwi, po prostu leniwi!+ Dlatego powtarzacie: ‚Chcemy iść, chcemy złożyć ofiarę Jehowie’+. 18 Natychmiast wracajcie do pracy! Nie dostaniecie słomy, ale dalej macie robić tyle cegieł, co poprzednio”.

19 Kiedy pomocnicy wybrani spośród Izraelitów usłyszeli, że każdego dnia muszą wyrabiać tyle cegieł, ile wcześniej ustalono, zdali sobie sprawę ze swojej ciężkiej sytuacji. 20 Gdy wychodzili od faraona, natknęli się na Mojżesza i Aarona, którzy tam na nich czekali. 21 Od razu powiedzieli do nich: „Niech Jehowa zobaczy, co zrobiliście, i osądzi was, bo to przez was faraon i jego słudzy gardzą nami*. Włożyliście im do ręki miecz, żeby nas pozabijali”+. 22 Wówczas Mojżesz zwrócił się do Jehowy: „Jehowo, dlaczego krzywdzisz ten lud? Dlaczego mnie posłałeś? 23 Odkąd stanąłem przed faraonem, żeby mówić w Twoim imieniu+, on traktuje ten lud jeszcze gorzej+. A Ty wcale nie ratujesz swojego ludu”+.

6 Jehowa rzekł więc do Mojżesza: „Teraz zobaczysz, co uczynię faraonowi+. Zmuszony moją silną ręką, wypuści ich, wręcz wypędzi ze swojego kraju”+.

2 Bóg powiedział jeszcze do Mojżesza: „Ja jestem Jehowa. 3 Ukazywałem się Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi jako Bóg Wszechmocny+, ale jeśli chodzi o moje imię, Jehowa+, nie dałem im się poznać+. 4 Zawarłem też z nimi przymierze i obiecałem, że dam im ziemię Kanaan, ziemię, w której przebywali jako cudzoziemcy+. 5 I usłyszałem jęk Izraelitów, których Egipcjanie gnębią w niewoli, i postanowiłem działać zgodnie ze swoim przymierzem*+.

6 „Dlatego powiedz Izraelitom: ‚Ja jestem Jehowa. Uwolnię was od ciężkiej pracy dla Egipcjan, wyzwolę was z niewoli+. Wyratuję was potężnym* ramieniem, wykonując na nich surowe wyroki+. 7 Przygarnę was do siebie i będziecie moim ludem, a ja będę waszym Bogiem+. Przekonacie się, że ja jestem Jehowa, wasz Bóg, który uwolni was spod jarzma Egiptu. 8 I zaprowadzę was do ziemi, którą przysiągłem* dać Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi. I dam wam ją na własność+. Ja jestem Jehowa’”+.

9 Mojżesz przekazał te słowa Izraelitom, ale oni nie chcieli go słuchać, bo byli zniechęceni i udręczeni ciężką niewolą+.

10 Wówczas Jehowa rzekł do Mojżesza: 11 „Idź do faraona, króla Egiptu, i powiedz mu, żeby wypuścił Izraelitów ze swojej ziemi”. 12 Lecz Mojżesz tak odezwał się do Jehowy: „Skoro nie posłuchali mnie Izraelici+, to jak posłucha mnie faraon, zwłaszcza że mam trudności z mówieniem*?”+. 13 Ale Jehowa znowu powiedział Mojżeszowi i Aaronowi, jakie nakazy mają wydać Izraelitom i faraonowi, królowi Egiptu, żeby Izraelici mogli wyjść z ziemi egipskiej.

14 Oto głowy rodzin Izraelitów. Synami Rubena, pierworodnego Izraela+, byli: Chanoch, Pallu, Checron i Karmi+. To są potomkowie Rubena.

15 Synami Symeona byli: Jemuel, Jamin, Ohad, Jachin, Cochar i Szaul, syn Kananejki+. To są potomkowie Symeona.

16 Oto imiona synów Lewiego+, którzy stali się głowami rodów: Gerszon, Kehat i Merari+. Lewi żył 137 lat.

17 Oto synowie Gerszona, którzy stali się głowami rodzin: Libni i Szimej+.

18 Synami Kehata byli: Amram, Icchar, Hebron i Uzziel+. Kehat żył 133 lata.

19 Synami Merariego byli: Machli i Muszi.

To były rodziny Lewitów wymienione według rodów+.

20 Amram ożenił się z Jochebed, siostrą swojego ojca+, która urodziła mu Aarona i Mojżesza+. Amram żył 137 lat.

21 Synami Icchara byli: Korach+, Nefeg i Zikri.

22 Synami Uzziela byli: Miszael, Elcafan+ i Sitri.

23 Aaron ożenił się z Eliszebą, córką Amminadaba, siostrą Nachszona+. Eliszeba urodziła Nadaba, Abihu, Eleazara i Itamara+.

24 Synami Koracha byli: Assir, Elkana i Abiasaf+. To były rodziny Korachitów+.

25 Eleazar+, syn Aarona, ożenił się z jedną z córek Putiela, która urodziła mu Pinechasa+.

To są głowy rodów i rodzin Lewitów+.

26 Taki jest rodowód Aarona i Mojżesza, którym Jehowa polecił: „Wyprowadźcie Izraelitów z ziemi egipskiej, oddział za oddziałem*”+. 27 To właśnie Mojżesz i Aaron rozmawiali z faraonem, królem Egiptu, żeby móc wyprowadzić Izraelitów z ziemi egipskiej+.

28 W dniu, w którym Jehowa przemówił do Mojżesza w Egipcie, 29 Jehowa polecił mu: „Ja jestem Jehowa. Przekaż faraonowi, królowi Egiptu, wszystko, co ci mówię”. 30 Wtedy Mojżesz powiedział do Jehowy: „Przecież mam trudności z mówieniem*! Faraon na pewno mnie nie posłucha”+.

7 Jehowa odpowiedział Mojżeszowi: „Będziesz dla faraona jak Bóg*, a twój brat, Aaron, będzie twoim prorokiem+. 2 Masz mu powtarzać wszystko, co ci nakażę, natomiast Aaron, twój brat, będzie przekazywał to faraonowi i ten w końcu wypuści Izraelitów ze swojego kraju. 3 A ja pozwolę, żeby serce faraona zacięło się w uporze+, i uczynię w ziemi egipskiej wiele znaków i cudów+. 4 Ale faraon was nie posłucha. Dlatego uderzę Egipt swoją ręką i wykonam na nim surowe wyroki, i wyprowadzę z niego mój lud, mój liczny lud*, Izraelitów+. 5 A gdy użyję swej mocy przeciwko Egiptowi i wyprowadzę z niego Izraelitów, Egipcjanie przekonają się, że ja jestem Jehowa”+. 6 Mojżesz z Aaronem zrobili tak, jak im Jehowa nakazał. Tak właśnie zrobili. 7 Kiedy rozmawiali z faraonem, Mojżesz miał 80 lat+, a Aaron 83 lata.

8 Potem Jehowa rzekł do Mojżesza i Aarona: 9 „Gdy faraon zażąda: ‚Uczyńcie jakiś cud’, wtedy powiedz Aaronowi: ‚Weź swoją laskę i rzuć ją przed faraona’. A zamieni się ona w wielkiego węża”+. 10 Mojżesz i Aaron przyszli więc do faraona i uczynili wszystko, co im nakazał Jehowa. Aaron rzucił laskę przed faraona i jego sług, a ona stała się wielkim wężem. 11 Ale wtedy faraon wezwał mędrców oraz uprawiających czary i egipscy kapłani zajmujący się magią+ zrobili to samo za pomocą swoich magicznych sztuczek+. 12 Każdy rzucił swoją laskę i te zamieniły się w wielkie węże. Jednak laska Aarona połknęła ich laski. 13 Mimo to serce faraona zacięło się w uporze+ i ich nie posłuchał, tak jak to zapowiedział Jehowa.

14 Wówczas Jehowa rzekł do Mojżesza: „Faraon trwa w uporze+. Nie chce wypuścić mojego ludu. 15 Jutro rano zrobisz tak: Kiedy faraon przyjdzie nad Nil, idź do niego i stań na brzegu rzeki. Weź ze sobą laskę, która się zamieniła w węża+. 16 I powiedz mu: ‚Jehowa, Bóg Hebrajczyków, kazał mi przyjść do ciebie+ i przekazać ci takie polecenie: „Wypuść mój lud, żeby mógł mi oddać cześć* na pustkowiu”. Ale ty do tej pory nie okazałeś posłuszeństwa. 17 Jehowa mówi: „Przekonasz się, że ja jestem Jehowa+, gdy laską uderzę wodę w Nilu, a ona zamieni się w krew. 18 Ryby w Nilu pozdychają, Nil zacznie cuchnąć i Egipcjanie nie będą mogli pić z niego wody”’”.

19 Następnie Jehowa rzekł do Mojżesza: „Powiedz Aaronowi: ‚Weź swoją laskę i wyciągnij rękę nad wody Egiptu+, nad jego rzeki, kanały*, rozlewiska+ i wszystkie zbiorniki wodne, a wtedy zamienią się w krew’. I krew będzie w całej ziemi egipskiej, nawet w naczyniach z drewna i kamienia”. 20 Mojżesz i Aaron natychmiast zrobili tak, jak nakazał Jehowa. Aaron podniósł laskę i na oczach faraona oraz jego sług uderzył wodę w Nilu, i cała woda w rzece zamieniła się w krew+. 21 Ryby w Nilu pozdychały+, rzeka zaczęła cuchnąć i Egipcjanie nie mogli pić z niej wody+. Krew była w całej ziemi egipskiej.

22 Jednak egipscy kapłani uprawiający magię za pomocą swoich sztuk tajemnych zrobili to samo+. Faraon trwał więc w uporze i ich nie posłuchał, tak jak to zapowiedział Jehowa+. 23 Faraon wrócił do swojego domu i również tym razem nie wziął sobie do serca tego, co się wydarzyło. 24 Wszyscy Egipcjanie zaczęli kopać w całej okolicy nad Nilem, szukając wody pitnej, bo woda z tej rzeki nie nadawała się do picia. 25 I minęło siedem dni od czasu, gdy Jehowa uderzył Nil.

8 Wtedy Jehowa polecił Mojżeszowi: „Idź do faraona i powiedz mu: ‚Tak mówi Jehowa: „Wypuść mój lud, żeby mi oddał cześć*+. 2 A jeśli znowu nie będziesz chciał go wypuścić, to na całe twoje terytorium ześlę plagę żab+. 3 Nil się od nich zaroi. Powchodzą do twojego domu, twojej sypialni, na twoje łóżko, do domów twoich sług i twojego ludu, do twoich pieców i dzież*+. 4 Będą wchodzić na ciebie, na twój lud i na wszystkich twoich sług”’”.

5 Później Jehowa rzekł do Mojżesza: „Powiedz Aaronowi: ‚Wyciągnij laskę nad rzeki, kanały Nilu i rozlewiska, a wyjdą z nich żaby, które rozprzestrzenią się po całej ziemi egipskiej’”. 6 Aaron wyciągnął więc rękę nad wody Egiptu i żaby zaczęły wychodzić i pokrywać ziemię. 7 Jednak kapłani uprawiający magię zrobili to samo za pomocą swoich sztuk tajemnych i też sprowadzili żaby na ziemię egipską+. 8 Potem faraon wezwał Mojżesza i Aarona i zwrócił się do nich: „Błagajcie Jehowę, żeby uwolnił mnie i mój lud od żab+, bo chcę wypuścić wasz lud, żeby mógł złożyć ofiarę Jehowie”. 9 Wtedy Mojżesz rzekł do faraona: „Zechciej mi powiedzieć, kiedy mam wstawić się za tobą, twoimi sługami i twoim ludem, a żaby znikną z twoich domów. Pozostaną tylko w Nilu”. 10 „Jutro” — odparł faraon. Mojżesz powiedział więc: „Dobrze, stanie się, jak chcesz. Dzięki temu przekonasz się, że nie ma nikogo takiego jak Jehowa, nasz Bóg+. 11 Żaby znikną z twoich domów i z domów twoich sług, i twojego ludu. Pozostaną tylko w Nilu”+.

12 Kiedy Mojżesz i Aaron wyszli od faraona, Mojżesz błagał Jehowę, żeby usunął żaby, które zesłał na faraona+. 13 Jehowa spełnił prośbę Mojżesza. I pozdychały żaby w domach, na dziedzińcach i na polach. 14 Zgarniano je na stosy i w kraju zaczęło cuchnąć. 15 Gdy faraon zobaczył, że sytuacja się poprawiła, znowu zaciął się w uporze+ i ich nie posłuchał, tak jak to zapowiedział Jehowa.

16 Jehowa zwrócił się więc do Mojżesza: „Powiedz Aaronowi: ‚Wyciągnij swoją laskę i uderz w ziemię, a pył w całym Egipcie zamieni się w komary’”. 17 I tak zrobili. Aaron wyciągnął rękę, w której trzymał laskę, i uderzył w ziemię. Wtedy komary obsiadły ludzi i zwierzęta. W całym Egipcie pył ziemi zamienił się w komary+. 18 Kapłani uprawiający magię też próbowali sprowadzić komary za pomocą swoich sztuk tajemnych+, lecz nie byli w stanie. Komary dokuczały ludziom i zwierzętom. 19 Dlatego kapłani uprawiający magię rzekli do faraona: „To palec Boży!”+. Ale faraon trwał w uporze i ich nie posłuchał, tak jak to zapowiedział Jehowa.

20 Potem Jehowa polecił Mojżeszowi: „Wstań wcześnie rano i kiedy faraon przyjdzie nad wodę, podejdź do niego i powiedz: ‚Tak mówi Jehowa: „Wypuść mój lud, żeby mógł mi oddać cześć. 21 A jeśli nie wypuścisz mojego ludu, to na ciebie, twoich sług i twój lud ześlę gzy. Napełnią one twoje domy i domy Egipcjan i wprost pokryją waszą ziemię. 22 Tego dnia wyróżnię ziemię Goszen, w której mieszka mój lud, i nie będzie tam żadnego gza+ — żebyś się przekonał, że to ja, Jehowa, jestem Panem tej ziemi+. 23 I pokażę różnicę między moim ludem a twoim ludem. Ten cud nastąpi jutro”’”.

24 I Jehowa tak uczynił. Do pałacu faraona i domów jego sług zaczęły się wdzierać wielkie roje gzów. Napełniły cały Egipt+ i spowodowały wielkie szkody+. 25 W końcu faraon wezwał Mojżesza i Aarona i powiedział: „Idźcie, złóżcie ofiarę swojemu Bogu tutaj, w tej ziemi”. 26 Lecz Mojżesz odparł: „Nie możemy tak zrobić, bo ofiara, jaką chcemy złożyć swojemu Bogu, Jehowie, obraziłaby Egipcjan+. Gdybyśmy na ich oczach złożyli taką ofiarę, to pewnie by nas ukamienowali. 27 Pójdziemy na trzy dni na pustkowie i tam złożymy ofiarę Jehowie, swojemu Bogu, tak jak nam polecił”+.

28 Na to faraon odrzekł: „Wypuszczę was na pustkowie, żebyście złożyli ofiarę swojemu Bogu, Jehowie. Tylko nie odchodźcie za daleko. Wstawcie się za mną u swojego Boga”+. 29 Wtedy Mojżesz oświadczył: „Pójdę teraz i będę błagał Jehowę w tej sprawie. Jutro gzy znikną z domu faraona, jak również z domów jego sług i jego ludu. Tylko niech faraon przestanie nas zwodzić* — niech nie cofa pozwolenia, żeby lud mógł pójść i złożyć ofiarę Jehowie”+. 30 Potem Mojżesz wyszedł od faraona i modlił się do Jehowy+. 31 Jehowa spełnił prośbę Mojżesza i gzy zniknęły z domu faraona, jak również z domów jego sług i jego ludu. Nie pozostał ani jeden. 32 Ale i tym razem faraon zaciął się w uporze i nie wypuścił ludu.

9 Jehowa polecił więc Mojżeszowi: „Idź do faraona i powiedz mu: ‚Tak rzekł Jehowa, Bóg Hebrajczyków: „Wypuść mój lud, żeby mógł mi oddać cześć*+. 2 Ale jeśli nie będziesz chciał go wypuścić i dalej go będziesz zatrzymywał, 3 to ja, Jehowa, dotknę+ niszczycielską plagą+ twoje zwierzęta. Spadnie ona na konie, osły, wielbłądy, bydło i owce. 4 I ja, Jehowa, oddzielę zwierzęta Izraelitów od zwierząt Egipcjan, i nie padnie nic, co należy do Izraelitów”’”+. 5 Jehowa wyznaczył też na to czas, mówiąc: „Jutro ja, Jehowa, dokonam tego w tej ziemi”.

6 Następnego dnia Jehowa tak właśnie zrobił i wszelkiego rodzaju zwierzęta należące do Egipcjan zaczęły zdychać+, ale z żywego inwentarza Izraelitów nie padła ani jedna sztuka. 7 Kiedy faraon zapytał o to swoich sług, dowiedział się, że Izraelitom nie zdechło ani jedno zwierzę. Mimo to trwał w uporze i nie wypuścił ludu+.

8 Potem Jehowa powiedział do Mojżesza i Aarona: „Weźcie obaj dwie pełne garście sadzy z pieca i niech Mojżesz podrzuci ją do góry na oczach faraona, 9 a pył rozniesie się po całej ziemi egipskiej i wywoła u ludzi oraz zwierząt ropiejące wrzody”.

10 Wzięli więc sadzę z pieca i poszli do faraona. Gdy Mojżesz rzucił ją w górę, na ludziach i zwierzętach pojawiły się ropiejące wrzody. 11 A kapłani uprawiający magię nie mogli stanąć przed Mojżeszem, bo byli pokryci wrzodami tak jak pozostali Egipcjanie+. 12 Ale Jehowa pozwolił, żeby serce faraona znowu zacięło się w uporze. I faraon ich nie posłuchał, tak jak Jehowa powiedział Mojżeszowi+.

13 Wtedy Jehowa rzekł do Mojżesza: „Wstań wcześnie rano, idź do faraona i przekaż mu: ‚Tak mówi Jehowa, Bóg Hebrajczyków: „Wypuść mój lud, żeby mógł mi oddać cześć. 14 Zsyłam na ciebie, twoich sług i twój lud wszystkie te plagi, abyś się przekonał, że na całej ziemi nie ma nikogo takiego jak ja+. 15 Bo już dawno mogłem wyciągnąć rękę, aby ukarać ciebie i twój lud niszczycielską plagą i zetrzeć cię z powierzchni ziemi. 16 Zostawiłem cię przy życiu tylko dlatego, żeby ci pokazać swoją moc i żeby moje imię było rozgłaszane po całej ziemi+. 17 Ty jednak dalej zachowujesz się wyniośle i nie chcesz wypuścić mojego ludu. 18 Jutro o tej porze spuszczę niszczycielski grad, jakiego w Egipcie jeszcze nigdy nie było. 19 Każ więc wprowadzić do miejsca schronienia cały żywy inwentarz oraz wszystko, co masz na polu. A jeśli jakiś człowiek lub zwierzę pozostaną na zewnątrz, to zginą od gradu”’”.

20 Ci spośród sług faraona, którzy z bojaźnią potraktowali słowa Jehowy, szybko sprowadzili swoich sług i zwierzęta w bezpieczne miejsce. 21 Ale ci, którzy nie wzięli sobie do serca słów Jehowy, zostawili sług i zwierzęta na polu.

22 Potem Jehowa polecił Mojżeszowi: „Wyciągnij rękę ku niebu, a grad spadnie na całą ziemię egipską+, na ludzi, zwierzęta i wszelkie rośliny”+. 23 Mojżesz wyciągnął więc swą laskę ku niebu, a Jehowa zesłał na ziemię grzmoty, grad i ogień*. I Jehowa spuszczał grad na cały Egipt. 24 A wśród gradu błyskał ogień. Tak niszczycielskiego gradu nie było w całej historii Egiptu+. 25 Wybił on wszystko, co było na polu w całej ziemi egipskiej — ludzi, zwierzęta i wszelkie rośliny. Zniszczył też wszystkie drzewa+. 26 Nie wystąpił tylko w ziemi Goszen, gdzie przebywali Izraelici+.

27 Faraon posłał po Mojżesza i Aarona i zwrócił się do nich: „Tym razem zgrzeszyłem. Jehowa jest prawy, a ja i mój lud zawiniliśmy. 28 Błagaj Jehowę, żeby grad i grzmoty ustały. Wtedy was wypuszczę, nie będę was dłużej zatrzymywał”. 29 Mojżesz powiedział więc do niego: „Gdy tylko wyjdę z miasta, podniosę ręce ku Jehowie. Grzmoty i grad ustaną, abyś się przekonał, że ziemia należy do Jehowy+. 30 Wiem jednak, że nawet wtedy ty i twoi słudzy nie okażecie bojaźni przed Jehową Bogiem”.

31 Len i jęczmień zostały zniszczone, ponieważ jęczmień miał już kłosy, a len zakwitł. 32 Ale pszenica i orkisz ocalały, bo dojrzewają później. 33 Kiedy Mojżesz wyszedł od faraona, poszedł za miasto i podniósł ręce ku Jehowie. Wówczas grzmoty i grad ustały i przestał padać deszcz+. 34 Gdy faraon zobaczył, że deszcz, grad i grzmoty ustały, znowu zgrzeszył i zaciął się w uporze+, zarówno on, jak i jego słudzy. 35 Dalej upierał się przy swoim i nie chciał wypuścić Izraelitów, tak jak Jehowa zapowiedział przez Mojżesza+.

10 Potem Jehowa polecił Mojżeszowi: „Idź do faraona, bo pozwoliłem, aby on i jego słudzy zacięli się w uporze+. Zrobiłem tak, żeby zobaczył moje cuda+ 2 i żebyś ty mógł opowiadać swoim synom oraz wnukom o tym, jak ukarałem Egipcjan i jakich cudów wśród nich dokonałem+. I przekonacie się, że ja jestem Jehowa”.

3 Mojżesz i Aaron poszli więc do faraona i powiedzieli: „Tak mówi Jehowa, Bóg Hebrajczyków: ‚Jak długo będziesz mi się sprzeciwiał?+ Wypuść mój lud, żeby mógł mi oddać cześć*. 4 Jeśli znowu nie będziesz chciał go wypuścić, to jutro sprowadzę na twój kraj szarańcze. 5 I pokryją one całą ziemię, tak że nie będzie można dojrzeć jej powierzchni. Pożrą to, co zostało po gradzie, i objedzą wszystkie drzewa rosnące na waszych polach+. 6 Napełnią twoje domy, domy wszystkich twoich sług oraz pozostałe domy w Egipcie. Takiej chmary szarańczy nigdy nie widzieli twoi ojcowie ani dziadkowie’”+. Następnie Mojżesz i Aaron wyszli od faraona.

7 Wtedy słudzy faraona odezwali się do niego: „Jak długo ten człowiek będzie sprowadzał na nas nieszczęścia*? Wypuść tych ludzi, żeby mogli oddać cześć swojemu Bogu, Jehowie. Czy nie widzisz, że Egipt został zrujnowany?”. 8 Przyprowadzono więc Mojżesza i Aarona z powrotem do faraona, który rzekł do nich: „Idźcie, oddajcie cześć Jehowie, swojemu Bogu. Powiedzcie tylko, kto ma tam iść”. 9 Mojżesz odrzekł: „Pójdą z nami młodzi i starzy, nasi synowie i nasze córki, a także nasze owce i bydło+, bo będziemy obchodzić święto ku czci Jehowy”+. 10 Na to faraon odparł: „Naprawdę myślicie, że kiedykolwiek wypuszczę was i wasze dzieci? Jeśli tak się stanie, to Jehowa naprawdę jest z wami!+ To jasne, że knujecie coś złego. 11 Nie zgadzam się! Tylko wasi mężczyźni mogą pójść i oddać cześć Jehowie, bo o to przecież prosiliście”. I faraon ich wypędził.

12 A Jehowa przemówił do Mojżesza: „Wyciągnij rękę nad ziemię egipską, żeby pojawiły się szarańcze. Pokryją one kraj i pożrą całą jego roślinność — wszystko, co zostało po gradzie”. 13 Mojżesz od razu wyciągnął laskę nad ziemię egipską i Jehowa sprawił, że wschodni wiatr wiał nad krajem przez cały ten dzień i całą noc i nad ranem przyniósł szarańcze. 14 Kiedy szarańcze nadleciały, obsiadły całe terytorium Egiptu+ i powodowały ogromne szkody+. Takiej chmary szarańczy nigdy wcześniej nie było i nigdy więcej nie będzie. 15 Pokryły całą powierzchnię kraju, aż ziemia od nich pociemniała. Pożarły wszelką roślinność i wszystkie owoce na drzewach, jakie pozostały po gradzie. W Egipcie nie został ani jeden zielony listek na drzewie i ani jedno źdźbło trawy.

16 Faraon szybko wezwał Mojżesza i Aarona i powiedział: „Zgrzeszyłem przeciwko Jehowie, waszemu Bogu, i przeciwko wam. 17 Proszę, przebaczcie mój grzech jeszcze tym razem i błagajcie Jehowę, swojego Boga, żeby oddalił ode mnie tę śmiertelną plagę”. 18 Wyszedł* więc od faraona i modlił się do Jehowy+. 19 Wtedy Jehowa zmienił kierunek wiatru. I bardzo gwałtowny zachodni wiatr porwał szarańcze, i wrzucił je do Morza Czerwonego. Na całym terytorium Egiptu nie pozostała ani jedna szarańcza. 20 Faraon jednak nie wypuścił Izraelitów, bo Jehowa pozwolił, żeby jego serce znowu zacięło się w uporze+.

21 Dlatego Jehowa polecił Mojżeszowi: „Wyciągnij rękę ku niebu, żeby ziemię egipską ogarnęła ciemność, bardzo gęsta ciemność”. 22 Mojżesz natychmiast wyciągnął rękę ku niebu i w całym Egipcie na trzy dni zapanowała gęsta ciemność+. 23 Ludzie nie widzieli siebie nawzajem. Przez trzy dni nikt nie wychodził z domu. Ale tam, gdzie mieszkali Izraelici, było jasno+. 24 Potem faraon wezwał Mojżesza i powiedział: „Idźcie, oddajcie cześć Jehowie+. Tylko zostawcie swoje owce i bydło. Dzieci mogą pójść z wami”. 25 Lecz Mojżesz odrzekł: „Daj nam* zwierzęta na ofiary i całopalenia, żebyśmy je złożyli Jehowie, swojemu Bogu+. 26 Zabierzemy cały swój żywy inwentarz. Nie może tu pozostać ani jedno zwierzę*. Bo niektóre z nich złożymy w ofierze ku czci swojego Boga, Jehowy, ale dopiero jak tam przyjdziemy, będziemy wiedzieć, co ofiarujemy Jehowie”. 27 Wtedy Jehowa pozwolił, żeby serce faraona znowu zacięło się w uporze, i faraon dalej nie chciał ich wypuścić+. 28 Powiedział do Mojżesza: „Wynoś się stąd! Nie pokazuj mi się więcej na oczy! Bo jak cię tu jeszcze raz zobaczę, to zginiesz”. 29 Na to Mojżesz rzekł: „Będzie tak, jak sobie życzysz. Już do ciebie nie przyjdę”.

11 Jehowa przemówił do Mojżesza: „Zamierzam zesłać na faraona i Egipt jeszcze jedną plagę, po której was stąd wypuści+, wręcz wypędzi+. 2 Powiedz ludowi, żeby każdy mężczyzna i każda kobieta poprosili swoich sąsiadów o przedmioty ze srebra i złota”+. 3 Jehowa sprawił, że Egipcjanie odnosili się do Izraelitów przychylnie. Co więcej, Mojżesz zyskał w Egipcie wielki szacunek — zarówno wśród sług faraona, jak i całego jego ludu.

4 Mojżesz rzekł do faraona: „Oto co mówi Jehowa: ‚Około północy przejdę przez Egipt+ 5 i umrze każdy pierworodny w tej ziemi+ — od pierworodnego syna faraona, który zasiada na tronie, do pierworodnego służącej, która pracuje przy żarnach, a także każde pierworodne zwierzę+. 6 W całej ziemi egipskiej rozlegnie się wielki lament, jakiego jeszcze nigdy nie było i nigdy więcej nie będzie+. 7 Lecz na Izraelitów i na ich zwierzęta nawet pies nie zaszczeka*. I przekonacie się, że Jehowa może inaczej potraktować Egipcjan, a inaczej Izraelitów’+. 8 W rezultacie wszyscy twoi słudzy przyjdą do mnie, padną przede mną na twarz i powiedzą: ‚Idź, ty i cały twój lud’+. Wtedy pójdę”. I Mojżesz, bardzo rozgniewany, wyszedł od faraona.

9 A Jehowa rzekł do Mojżesza: „Faraon was nie posłucha+. Stanie się tak, żeby w ziemi egipskiej ujrzano jeszcze więcej moich cudów”+. 10 Mojżesz i Aaron dokonali wszystkich tych cudów przed faraonem+. Jehowa pozwolił jednak, żeby jego serce zacięło się w uporze. I faraon nie wypuścił Izraelitów ze swojego kraju+.

12 Potem Jehowa przemówił do Mojżesza i Aarona w ziemi egipskiej: 2 „Ten miesiąc będzie dla was pierwszym miesiącem roku+. 3 Powiedz całemu zborowi Izraela: ‚W 10 dniu tego miesiąca każdy ma sobie wziąć baranka+ dla swojej rodziny*, baranka na dom. 4 Jeśli rodzina będzie za mała, żeby zjeść całego baranka, to niech zaprosi do siebie najbliższego sąsiada. Niech podzielą baranka proporcjonalnie do liczby osób*, które będą go spożywać. 5 Macie wybrać zdrowego+ rocznego baranka. Zamiast baranka możecie też wziąć koziołka. 6 Będziecie go trzymać do 14 dnia tego miesiąca+ i każda izraelska rodzina* zarżnie go o zmierzchu*+. 7 Weźmiecie trochę krwi i opryskacie nią oba węgary i nadproże* domów, w których będziecie jeść+.

8 „‚I tej samej nocy zjecie mięso+. Macie je upiec na ogniu i zjeść z przaśnym chlebem+ oraz gorzkimi ziołami+. 9 Nie spożywajcie mięsa surowego ani ugotowanego w wodzie. Baranka macie upiec w całości — razem z głową, kończynami i wnętrznościami. 10 Niczego nie wolno wam pozostawić do rana, ale gdyby coś zostało, macie to spalić+. 11 Będziecie jeść w pośpiechu — z przepasanymi biodrami, w sandałach na nogach i z laską w ręku. Jest to Pascha ku czci Jehowy. 12 A ja przejdę tej nocy przez ziemię egipską i uśmiercę każdego pierworodnego, od człowieka do zwierzęcia+, i osądzę wszystkich bogów Egiptu+. Ja jestem Jehowa. 13 Krew na waszych domach będzie znakiem — gdy ją zobaczę, ominę ten dom i nie dotknę was niszczycielską plagą, którą ześlę na ziemię egipską+.

14 „‚Macie upamiętniać ten dzień. Będziecie wtedy obchodzić święto ku czci Jehowy. Jest to trwałe postanowienie dla wszystkich waszych pokoleń. 15 Siedem dni macie jeść przaśny chleb+. Pierwszego dnia pozbędziecie się zaczynu ze swoich domów, bo każdy, kto* by w ciągu tych siedmiu dni zjadł coś przygotowanego na zakwasie, zostanie zgładzony*. 16 Pierwszego i siódmego dnia urządzicie święte zgromadzenie. Nie wolno wam wtedy wykonywać żadnej pracy+. Możecie jedynie przyrządzić dla siebie* coś do jedzenia.

17 „‚Będziecie obchodzić Święto Przaśników+, bo w tym właśnie dniu wyprowadzę was* z ziemi egipskiej. Macie obchodzić to święto przez wszystkie pokolenia — będzie to dla was trwałe postanowienie. 18 W miesiącu pierwszym, od wieczora 14 dnia tego miesiąca do wieczora 21 dnia, macie jeść przaśny chleb+. 19 Przez siedem dni nie może się znaleźć w waszych domach żaden zaczyn, ponieważ każdy, kto* zje coś przygotowanego na zakwasie, zostanie zgładzony*+ — zarówno cudzoziemiec, jak i rodowity Izraelita+. 20 Nie wolno wam jeść niczego, co zostało przygotowane na zakwasie. We wszystkich waszych domach macie jeść przaśny chleb’”.

21 Mojżesz natychmiast zwołał wszystkich starszych Izraela+ i polecił im: „Idźcie, wybierzcie dla każdej rodziny młode zwierzę* i zarżnijcie je na ofiarę paschalną. 22 Potem zanurzcie wiązkę hizopu we krwi zebranej w misie i strząśnijcie ją na nadproże oraz dwa węgary. I niech nikt aż do rana nie wychodzi ze swojego domu. 23 Jehowa będzie przechodził przez kraj i wymierzał karę Egipcjanom. Ale gdy Jehowa zobaczy krew na nadprożu i na dwóch węgarach, ominie te drzwi i nie pozwoli, żeby śmiercionośna plaga* dotknęła wasze domy+.

24 „Będzie to trwały przepis dla was i waszych synów+. 25 Macie obchodzić to święto, kiedy wejdziecie do ziemi, którą Jehowa wam da, tak jak zapowiedział+. 26 A gdy wasi synowie zapytają: ‚Dlaczego obchodzimy to święto?’+, 27 odpowiecie im: ‚Jest to ofiara paschalna dla Jehowy, który ominął nasze domy, kiedy przechodził przez Egipt. Egipcjan ukarał, a nas ocalił’”.

Wtedy lud padł na kolana i pokłonił się do ziemi. 28 Następnie Izraelici poszli i zrobili tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi i Aaronowi+. Tak właśnie zrobili.

29 O północy Jehowa uśmiercił każdego pierworodnego w ziemi egipskiej+, od pierworodnego potomka faraona, który zasiada na tronie, do pierworodnego potomka jeńca, który jest uwięziony w lochu*, jak też każdego pierworodnego potomka zwierzęcia+. 30 Faraon, wszyscy jego słudzy oraz wszyscy inni Egipcjanie wstali tej nocy i w całym Egipcie rozległ się wielki lament, bo w każdym domu ktoś zmarł+. 31 Jeszcze w nocy faraon wezwał Mojżesza i Aarona+ i rzekł: „Zabierajcie się stąd, zostawcie mój lud, wy i cała reszta Izraelitów. Idźcie, oddajcie cześć* Jehowie, tak jak chcieliście+. 32 Zabierzcie też wasze stada, tak jak się domagaliście+. Ale musicie mnie pobłogosławić”.

33 I Egipcjanie zaczęli nalegać na lud Izraela, żeby szybko+ odszedł z tej ziemi, bo mówili: „Inaczej wszyscy umrzemy!”+. 34 Izraelici wzięli więc niezakwaszone ciasto i nieśli je na ramionach w dzieżach* zawiniętych w ubrania. 35 Zgodnie z poleceniem Mojżesza poprosili Egipcjan o przedmioty ze srebra i ze złota i o ubrania+. 36 Jehowa sprawił, że Egipcjanie potraktowali ich przychylnie i dali im to, o co prosili. W ten sposób Izraelici ograbili Egipcjan+.

37 Tak więc Izraelici wyruszyli z Rameses+ do Sukkot+: około 600 000 mężczyzn*, nie licząc dzieci+. 38 Poszło z nimi także wielu ludzi z różnych narodów*+. Izraelici zabrali ze sobą wielkie stada owiec, kóz i bydła. 39 A z ciasta, które wzięli z Egiptu, zaczęli piec przaśny chleb. Był on bez zakwasu, bo zostali wypędzeni tak nagle, że nie zdążyli sobie przygotować żadnego prowiantu+.

40 Izraelici, którzy mieszkali w Egipcie+, przebywali na obczyźnie 430 lat+. 41 Cały lud* Jehowy wyszedł z ziemi egipskiej dokładnie w dniu, w którym upłynęło te 430 lat. 42 Właśnie tej nocy będą świętować, ponieważ Jehowa wyprowadził ich z Egiptu. Ta noc będzie świętem ku czci Jehowy — ma je obchodzić cały Izrael przez wszystkie pokolenia+.

43 Potem Jehowa przemówił do Mojżesza i Aarona: „To jest postanowienie dotyczące Paschy: Żaden cudzoziemiec nie może jeść posiłku paschalnego+. 44 Niewolnik nabyty za pieniądze może go spożywać tylko pod warunkiem, że zostanie obrzezany+. 45 Osiedleniec i wynajęty pracownik nie może go jeść. 46 Baranka należy jeść w jednym domu. Nie wolno wynieść na zewnątrz żadnego kawałka mięsa i nie wolno złamać żadnej kości baranka+. 47 To święto ma obchodzić cały zbór Izraela. 48 A jeśli jakiś cudzoziemiec, który mieszka wśród was, chce obchodzić Paschę ku czci Jehowy, to wszyscy mężczyźni w jego domu muszą zostać obrzezani. Dopiero wtedy może ją obchodzić i będzie dla was jak rodowity Izraelita. Lecz żaden nieobrzezany mężczyzna nie może jeść posiłku paschalnego+. 49 To samo prawo będzie obowiązywać zarówno was, jak i cudzoziemca, który wśród was mieszka”+.

50 Wszyscy Izraelici zrobili tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi i Aaronowi. Tak właśnie zrobili. 51 W tym dniu Jehowa wyprowadził wszystkich Izraelitów* z ziemi egipskiej.

13 Jehowa rzekł jeszcze do Mojżesza: 2 „Poświęć mi* każdego pierworodnego płci męskiej* w Izraelu, zarówno człowieka, jak i zwierzę. Wszyscy pierworodni należą do mnie”+.

3 Wtedy Mojżesz przemówił do ludu: „Zapamiętajcie ten dzień, w którym wyszliście z Egiptu+, z domu niewoli, bo Jehowa wyprowadził was stamtąd silną ręką+. Nie możecie więc jeść niczego, co zostało przygotowane na zakwasie. 4 Wychodzicie dzisiaj, w miesiącu abib*+. 5 Jehowa przysiągł waszym praojcom+, że da wam ziemię Kananejczyków, Hetytów, Amorytów, Chiwwitów i Jebusytów+ — ziemię mlekiem i miodem płynącą+. Kiedy was do niej wprowadzi, macie co roku w miesiącu abib świętować w następujący sposób: 6 Przez siedem dni będziecie jeść przaśny chleb+, a w siódmym dniu urządzicie święto ku czci Jehowy. 7 Przaśny chleb należy jeść siedem dni+. Nie możecie mieć w domu niczego, co zostało przygotowane na zakwasie+. Na całym waszym terytorium* nie może się znaleźć żaden zaczyn. 8 Tego dnia powiecie swoim synom: ‚Robimy tak, żeby upamiętnić wszystko, co Jehowa dla nas uczynił, kiedy wyprowadzał nas z Egiptu’+. 9 I to święto będzie wam o tym przypominać jak znak na ręce i na czole*+ — żeby prawo Jehowy było na waszych ustach, bo Jehowa silną ręką wyprowadził was z Egiptu. 10 Macie przestrzegać tego postanowienia w wyznaczonym czasie rok w rok+.

11 „A gdy Jehowa wprowadzi was do ziemi Kananejczyków, którą wam da zgodnie z przysięgą złożoną wam i waszym praojcom+, 12 macie poświęcić Jehowie każdego pierworodnego płci męskiej* i każdego pierworodnego samca spośród zwierząt, które nabędziecie. Należą do Jehowy+. 13 Każdego pierworodnego osła macie wykupić owcą, a jeśli go nie wykupicie, musicie złamać mu kark. Macie też wykupić każdego swojego pierworodnego syna+.

14 „Gdyby wasi synowie pytali później, co to znaczy, odpowiecie im: ‚Jehowa silną ręką wyprowadził nas z Egiptu, z domu niewoli+. 15 Ponieważ faraon trwał w uporze i nie chciał nas wypuścić+, Jehowa zabił każdego pierworodnego w ziemi egipskiej, od pierworodnego potomka człowieka do pierworodnego potomka zwierzęcia+. Dlatego składamy Jehowie w ofierze wszystkie pierworodne samce* i wykupujemy każdego pierworodnego syna’. 16 Będzie to dla was jak znak na ręce oraz opaska na czole*+, byście pamiętali, że Jehowa silną ręką wyprowadził nas z Egiptu”.

17 Gdy faraon wypuścił Izraelitów, Bóg nie poprowadził ich przez ziemię Filistynów, chociaż tamtędy byłoby bliżej, bo powiedział: „Jak lud zobaczy, że będzie musiał walczyć, może zmienić zdanie i wrócić do Egiptu”. 18 Bóg prowadził więc lud okrężną drogą po pustkowiu nad Morzem Czerwonym+. A Izraelici wyszli z Egiptu w szyku bojowym. 19 Mojżesz wziął ze sobą kości Józefa, bo synowie Izraela uroczyście przysięgli to Józefowi, kiedy ten powiedział do nich: „Bóg na pewno przyjdzie wam z pomocą. Obiecajcie mi, że zabierzecie stąd moje kości”+. 20 I wyruszyli z Sukkot, i rozłożyli się obozem w Etamie, na skraju pustkowia.

21 Jehowa ich prowadził — za dnia wskazywał im drogę słupem obłoku+, a w nocy oświetlał ją słupem ognia. Dzięki temu mogli wędrować i dniem, i nocą+. 22 Tak więc przed ludem zawsze był słup obłoku w dzień i słup ognia w nocy+.

14 Jehowa rzekł do Mojżesza: 2 „Powiedz Izraelitom, żeby zawrócili i rozłożyli się obozem pod Pi-Hachirot, między Migdolem a morzem, w pobliżu Baal-Cefon+. Macie rozłożyć się obozem naprzeciw niego, nad morzem. 3 Wtedy faraon powie o Izraelitach: ‚Błąkają się bezładnie po pustkowiu. Nie mogą się z niego wydostać’. 4 Pozwolę, żeby serce faraona znowu zacięło się w uporze+. I rzuci się on za nimi w pościg, a ja okryję się chwałą, zwyciężając jego i całą jego armię+. W ten sposób Egipcjanie przekonają się, że ja jestem Jehowa”+. Izraelici zrobili więc tak, jak im polecono.

5 Później doniesiono królowi Egiptu, że Izraelici uciekli. Faraon oraz jego słudzy natychmiast zmienili do nich nastawienie+ i zaczęli mówić: „Co myśmy najlepszego zrobili? Dlaczego wypuściliśmy naszych niewolników?”. 6 Faraon przygotował więc rydwany wojenne i zabrał ze sobą swoich ludzi+. 7 Wziął 600 najlepszych rydwanów i wszystkie inne rydwany Egiptu, a na każdym byli wojownicy. 8 Jehowa pozwolił, żeby serce faraona, króla Egiptu, zacięło się w uporze. I ruszył on w pościg za Izraelitami, którzy w tym czasie odchodzili z podniesioną głową*+. 9 Egipcjanie — wszystkie rydwany faraona i jego jeźdźcy, jego armia — ścigali Izraelitów+ i zaczęli się do nich zbliżać, gdy ci obozowali nad morzem, pod Pi-Hachirot, naprzeciw Baal-Cefon.

10 Kiedy faraon był już blisko, Izraelici zobaczyli, że Egipcjanie ich ścigają. Wtedy się przerazili i zaczęli wzywać Jehowę na pomoc+. 11 I pytali Mojżesza: „Czy w Egipcie brakuje grobowców, że zabrałeś nas tutaj, żebyśmy poumierali na tym pustkowiu?+ Dlaczego nam to zrobiłeś? Dlaczego wyprowadziłeś nas z Egiptu? 12 Przecież mówiliśmy ci w Egipcie: ‚Zostaw nas w spokoju! Dalej będziemy służyć Egipcjanom’. Już lepiej im służyć, niż umrzeć na pustkowiu”+. 13 Mojżesz odpowiedział: „Nie bójcie się+. Stójcie niewzruszenie i patrzcie, jak Jehowa was dzisiaj wybawi+. Już nigdy więcej nie zobaczycie Egipcjan, których dzisiaj widzicie+. 14 Sam Jehowa będzie za was walczył+, a wy spokojnie* czekajcie”.

15 Jehowa rzekł do Mojżesza: „Dlaczego do mnie wołasz? Każ Izraelitom zwinąć obóz, 16 a sam podnieś swoją laskę, wyciągnij rękę nad morze i je rozdziel, żeby mogli przejść przez środek morza po suchej ziemi. 17 A ja pozwolę, by Egipcjanie trwali w uporze i poszli za nimi. Wtedy pokonam faraona i całą jego armię z jego rydwanami wojennymi i jeźdźcami. W ten sposób okryję się chwałą+. 18 A gdy okryję się chwałą, zwyciężając faraona z jego rydwanami wojennymi i jeźdźcami, Egipcjanie przekonają się, że ja jestem Jehowa”+.

19 Wówczas anioł prawdziwego Boga+, idący na czele Izraelitów, odszedł na ich tyły. Także słup obłoku, który był na przedzie, przeniósł się na tyły i stanął za nimi+. 20 Znalazł się więc między Egipcjanami a Izraelitami+. Z jednej strony obłok powodował ciemność, z drugiej natomiast rozświetlał noc+. I przez całą noc jedni nie zbliżyli się do drugich.

21 Potem Mojżesz wyciągnął rękę nad morze+ i Jehowa sprawił, że przez całą noc wiał silny wiatr wschodni, tak iż wody się rozdzieliły+ i ukazało się suche dno+. 22 Izraelici szli więc przez środek morza po suchej ziemi+, a po ich prawej i lewej stronie stała ściana wody+. 23 Egipcjanie ruszyli za nimi i wszystkie rydwany wojenne faraona oraz jego jeźdźcy zaczęli wchodzić w morze+. 24 Podczas straży porannej* Jehowa spojrzał na Egipcjan spośród słupa ognia i obłoku+ i wywołał wśród nich zamieszanie. 25 Sprawił, że odpadały koła od ich rydwanów, przez co z trudem nimi powozili. I wołali: „Uciekajmy jak najdalej od Izraelitów, bo Jehowa walczy za nich przeciwko Egiptowi!”+.

26 Wtedy Jehowa powiedział do Mojżesza: „Wyciągnij rękę nad morze, żeby wody wróciły na swoje miejsce i zalały Egipcjan, ich rydwany wojenne i jeźdźców”. 27 Mojżesz od razu wyciągnął rękę nad morze i nad ranem wody wróciły na swoje miejsce. Gdy Egipcjanie uciekali, Jehowa rzucił ich w sam środek morza+. 28 Powracające wody zakryły rydwany wojenne i jeźdźców — całą armię faraona, która weszła za Izraelitami w morze+. Żaden Egipcjanin nie przeżył+.

29 Natomiast Izraelici przeszli po suchej ziemi przez środek morza+, a po ich prawej i lewej stronie stała ściana wody+. 30 Tego dnia Jehowa wybawił Izraela z rąk Egipcjan+. Izraelici widzieli na brzegu morza ich zwłoki. 31 Ujrzeli, jak Jehowa posłużył się swoją wielką mocą* przeciwko Egipcjanom, i zaczęli się bać Jehowy. Uwierzyli Jehowie oraz Jego słudze Mojżeszowi+.

15 Wtedy Mojżesz razem z Izraelitami zaśpiewał Jehowie taką pieśń+:

„Zaśpiewam Jehowie, bo okrył się wielką chwałą+.

Konia i jeźdźca wrzucił do morza+.

 2 Jah* jest moją siłą i potęgą, bo stał się moim Wybawcą+.

To mój Bóg — będę Go sławił+. To Bóg mojego ojca+ — będę Go wychwalał+.

 3 Jehowa jest potężnym wojownikiem+. Jehowa to Jego imię+.

 4 Wrzucił do morza rydwany faraona oraz jego wojsko+.

W Morzu Czerwonym potonęli jego najdzielniejsi wojownicy+.

 5 Zakryły ich wzburzone wody, poszli na dno jak kamień+.

 6 W Twojej prawej ręce, Jehowo, tkwi wielka moc+.

Twoja prawa ręka, Jehowo, potrafi zmiażdżyć nieprzyjaciela.

 7 Swoim niezrównanym majestatem powalasz tych, którzy występują przeciwko Tobie+.

Płomień Twojego gniewu pochłania ich jak słomę.

Wzburzone wody stężały w sercu morza.

 9 Nieprzyjaciel wołał: ‚Ruszę za nimi w pościg i dopadnę ich!

Będę dzielił łupy, aż się nimi nasycę*!

Chwycę za miecz, moja ręka ich dosięgnie!’+.

10 Ale Ty dmuchnąłeś i zakryło ich morze+.

Utonęli niczym ołów w rozhukanych wodach.

11 Który bóg jest taki jak Ty, Jehowo?+

Czy ktoś może Ci dorównać w świętości?+

Ciebie należy się bać i wysławiać w pieśniach, Ty dokonujesz cudów+.

12 Wyciągnąłeś swoją prawą rękę i pochłonęła ich ziemia+.

13 Ty w swej lojalnej miłości prowadzisz lud, który wyzwoliłeś+.

Swoją mocą powiedziesz ich do świętego miejsca*, w którym zamieszkasz.

14 Gdy usłyszą o tym narody+, zadrżą.

Mieszkańcy Filistei będą cierpieć męki*.

15 Szejkowie* Edomu wpadną w przerażenie.

Potężni* władcy Moabu zadrżą ze strachu+.

Wszyscy mieszkańcy Kanaanu upadną na duchu+.

16 Ogarnie ich obezwładniający strach+.

18 Jehowa będzie Królem po wieczne czasy, już na zawsze+.

Ale lud Izraela przeszedł przez środek morza po suchej ziemi”+.

20 A prorokini Miriam, siostra Aarona, wzięła do ręki tamburyn. Wszystkie kobiety zrobiły tak samo i zaczęły grać na tamburynach i tańczyć. 21 W odpowiedzi na śpiew mężczyzn Miriam śpiewała tak:

„Śpiewajcie Jehowie, bo okrył się wielką chwałą+.

Konia i jeźdźca wrzucił do morza”+.

22 Później Mojżesz wyprowadził Izraelitów znad Morza Czerwonego na pustkowie Szur. Trzy dni szli przez to pustkowie, ale nie znaleźli wody. 23 Dotarli do Mary*+, nie mogli jednak pić tam wody, bo była gorzka. Właśnie dlatego nazwano to miejsce Mara. 24 I lud zaczął szemrać przeciwko Mojżeszowi+, i pytał: „Co mamy pić?”. 25 Wówczas Mojżesz błagał Jehowę o pomoc+ i Jehowa wskazał mu pewne drzewo. Gdy on wrzucił je do wody, stała się słodka.

Tam Bóg dał im prawa, które miały być podstawą osądu. I tam poddał ich próbie+. 26 Powiedział: „Jeśli będziecie uważnie słuchać mnie, Jehowy, swojego Boga, czynić to, co słuszne w moich oczach, zwracać uwagę na moje przykazania i przestrzegać wszystkich moich przepisów+, to nie sprowadzę na was żadnej z chorób, jakie sprowadziłem na Egipcjan+, bo ja, Jehowa, was uzdrawiam”+.

27 Potem przybyli do Elim, gdzie było 12 źródeł i 70 palm. Tam, nad wodą, rozłożyli się obozem.

16 Później odeszli z Elim i w końcu cały zbór Izraelitów przybył na pustkowie Sin+, które znajduje się między Elim a Synajem. Było to 15 dnia drugiego miesiąca po wyjściu z Egiptu.

2 Na pustkowiu cały zbór Izraelitów zaczął szemrać przeciwko Mojżeszowi i Aaronowi+. 3 Izraelici mówili do nich: „Lepiej by było, żebyśmy zginęli z ręki Jehowy w ziemi egipskiej, gdzie siedzieliśmy przy garnkach mięsa+ i jedliśmy chleb do syta. A wy przyprowadziliście nas na to pustkowie, żeby cały naród* zagłodzić na śmierć”+.

4 Wtedy Jehowa rzekł do Mojżesza: „Dam wam chleb, który będzie padał z nieba jak deszcz+. I niech każdy wychodzi nazbierać tyle, ile potrzebuje na dany dzień+. W ten sposób poddam ich próbie i zobaczę, czy będą przestrzegać mojego prawa, czy nie+. 5 Ale szóstego dnia+ niech nazbierają i przygotują sobie do jedzenia dwa razy tyle, co w inne dni”+.

6 Mojżesz i Aaron powiedzieli więc do wszystkich Izraelitów: „Wieczorem przekonacie się, że to Jehowa wyprowadził was z ziemi egipskiej+. 7 Rano ujrzycie chwałę Jehowy, ponieważ Jehowa usłyszał, jak szemracie przeciwko Niemu. Bo kim my jesteśmy, żebyście mieli szemrać przeciwko nam?”. 8 I Mojżesz mówił dalej: „Gdy Jehowa wieczorem da wam mięso, a rano chleb, żebyście najedli się do syta, przekonacie się, że Jehowa usłyszał, jak szemracie przeciwko Niemu. Bo kim my jesteśmy? Nie szemracie przeciwko nam, lecz przeciwko Jehowie”+.

9 Potem Mojżesz zwrócił się do Aarona: „Powiedz całemu zborowi Izraelitów: ‚Stańcie przed Jehową, bo usłyszał wasze szemranie’”+. 10 Kiedy tylko Aaron przemówił do wszystkich Izraelitów, spojrzeli w stronę pustkowia, a wtedy chwała Jehowy ukazała się w obłoku+.

11 Jehowa rzekł jeszcze do Mojżesza: 12 „Usłyszałem szemranie Izraelitów+. Powiedz im: ‚O zmierzchu* będziecie jeść mięso, a rano nasycicie się chlebem+. I przekonacie się, że ja jestem Jehowa, wasz Bóg’”+.

13 Wieczorem rzeczywiście nadleciały przepiórki i pokryły obóz+, a rano na ziemi wokół obozu pojawiła się rosa. 14 Gdy rosa wyparowała, na pustkowiu pozostały drobniutkie ziarenka czegoś, co przypominało szron+. 15 Kiedy Izraelici to zobaczyli, zaczęli pytać jeden drugiego: „Co to jest?”, bo nie wiedzieli, co to było. Mojżesz odpowiedział im: „To jest chleb, który daje wam Jehowa+. 16 Oto co Jehowa nakazał: ‚Każdy ma nazbierać go tyle, ile może zjeść. Niech weźmie po omerze*+ dla każdej osoby*, która mieszka z nim w namiocie’”. 17 Izraelici zaczęli tak robić i jedni nazbierali dużo, a drudzy mało. 18 Kiedy odmierzyli to omerem, okazało się, że ten, kto nazbierał dużo, nie miał nadmiaru, a ten, kto nazbierał niewiele, nie miał za mało+. Każdy zebrał tyle, ile mógł zjeść.

19 Potem Mojżesz powiedział do nich: „Niech nikt nie zostawia z tego nic do rana”+. 20 Ale niektórzy nie posłuchali Mojżesza. Gdy zostawili trochę do rana, zalęgły się w tym robaki i wszystko zaczęło cuchnąć. I Mojżesz rozgniewał się na nich. 21 Każdego ranka wszyscy zbierali tyle, ile mogli zjeść. Kiedy słońce zaczynało grzać, wtedy to topniało.

22 A szóstego dnia nazbierali podwójną ilość chleba+, po 2 omery na osobę. Wszyscy naczelnicy ludu przyszli do Mojżesza i poinformowali go o tym. 23 Wówczas powiedział do nich: „Tak rzekł Jehowa: ‚Jutro będzie szczególny dzień odpoczynku*, święty szabat ku czci Jehowy+. Upieczcie, co chcecie upiec, i ugotujcie, co chcecie ugotować+, a resztę przechowajcie do rana’”. 24 Zostawili więc jedzenie do rana, tak jak polecił Mojżesz. I nie zaczęło ono cuchnąć ani nie zalęgły się w nim robaki. 25 Wtedy Mojżesz powiedział: „Jedzcie to dzisiaj, bo dzisiaj jest szabat ku czci Jehowy i nie znajdziecie tego na ziemi. 26 Sześć dni będziecie to zbierać, ale w siódmym dniu jest szabat+ i nic się nie pojawi”. 27 Mimo to niektórzy poszli zbierać jedzenie siódmego dnia, jednak nic nie znaleźli.

28 Jehowa rzekł więc do Mojżesza: „Jak długo będziecie lekceważyć moje przykazania i prawa?+ 29 Pamiętajcie, że to Jehowa ustanowił dla was szabat+. Dlatego w szóstym dniu daje wam chleb na dwa dni. Niech w siódmym dniu każdy pozostanie na swoim miejscu i niech go nie opuszcza”. 30 I lud w siódmym dniu zaczął obchodzić szabat*+.

31 Izraelici nazwali ten chleb „manną*”. Była ona biała jak nasiona kolendry, a smakowała jak placki z miodem+. 32 Potem Mojżesz powiedział: „Jehowa wydał taki rozkaz: ‚Przygotujcie omer manny i przechowujcie ją z pokolenia na pokolenie+, żeby wasi potomkowie mogli widzieć chleb, którym was karmiłem na pustkowiu, gdy wyprowadziłem was z Egiptu’”. 33 Mojżesz polecił więc Aaronowi: „Weź dzban i wsyp do niego omer manny, a następnie złóż ją przed Jehową. Ma być przechowywana z pokolenia na pokolenie”+. 34 I zgodnie z tym, co Jehowa nakazał Mojżeszowi, Aaron umieścił mannę przed Świadectwem+, żeby była tam przechowywana. 35 Izraelici jedli mannę przez 40 lat+, aż weszli do ziemi, która była zamieszkana+. Jedli mannę, dopóki nie dotarli do granicy Kanaanu+. 36 A omer stanowi dziesiątą część efy*.

17 Cały zbór Izraelitów wyruszył z pustkowia Sin+ i szedł z miejsca na miejsce zgodnie z rozkazami Jehowy+. W końcu rozłożyli się obozem w Refidim+, ale nie mieli tam wody do picia.

2 Zaczęli więc kłócić się z Mojżeszem+ i mówili: „Daj nam wody do picia”. Lecz Mojżesz odparł: „Dlaczego się ze mną kłócicie? Dlaczego ciągle wystawiacie Jehowę na próbę?”+. 3 Ale oni byli bardzo spragnieni i dalej szemrali przeciwko Mojżeszowi+. Pytali go: „Po co wyprowadziłeś nas z Egiptu? Żebyśmy razem z naszymi synami i zwierzętami poumierali z pragnienia?”. 4 Mojżesz zawołał wtedy do Jehowy: „Co mam zrobić z tym ludem? Jeszcze trochę, a mnie ukamienują!”.

5 Wówczas Jehowa rzekł do Mojżesza: „Wyjdź przed lud z niektórymi starszymi Izraela. Weź do ręki laskę, którą uderzyłeś Nil+, i idź. 6 Będę tam stał na skale przy Horebie. Uderz w tę skałę, a wypłynie z niej woda i lud będzie ją pił”+. I Mojżesz tak uczynił na oczach starszych Izraela. 7 Nazwał to miejsce Massa*+ i Meriba*+, bo Izraelici się tam kłócili i wystawili Jehowę na próbę+, mówiąc: „Czy Jehowa jest wśród nas, czy nie?”.

8 Potem nadciągnęli Amalekici+ i zaatakowali Izraelitów w Refidim+. 9 Wtedy Mojżesz polecił Jozuemu+: „Wybierz ludzi i wyrusz do walki z Amalekitami. Jutro stanę na szczycie wzgórza i będę trzymał w ręku laskę prawdziwego Boga”. 10 Jozue zrobił tak, jak mu polecił Mojżesz+, i walczył z Amalekitami. A Mojżesz, Aaron i Chur+ weszli na szczyt wzgórza.

11 Dopóki Mojżesz trzymał ręce w górze, Izraelici wygrywali, ale gdy tylko opuszczał ręce, przewagę zyskiwali Amalekici. 12 Kiedy Mojżeszowi zaczęły ciążyć ręce, Aaron i Chur przynieśli kamień, żeby mógł na nim usiąść, i podpierali mu ręce — jeden z jednej strony, a drugi z drugiej. Dzięki temu nie opuścił rąk aż do zachodu słońca. 13 Tak oto Jozue pokonał mieczem Amalekitów i ich sprzymierzeńców+.

14 Wtedy Jehowa rzekł do Mojżesza: „Zapisz w księdze, żeby o tym pamiętano*, i powtórz Jozuemu: ‚Zetrę Amaleka z powierzchni ziemi* i pamięć o nim zaginie’”+. 15 Potem Mojżesz zbudował ołtarz, który nazwał Jehowa-Nissi*, 16 i powiedział: „Ponieważ Amalek podniósł rękę na tron Jah*+, Jehowa będzie toczył z nim wojnę z pokolenia na pokolenie”+.

18 Teść Mojżesza, Jetro, kapłan midianicki+, usłyszał o wszystkim, co Bóg uczynił dla Mojżesza i dla Izraela, swojego ludu — o tym, jak Jehowa wyprowadził Izraelitów z Egiptu+. 2 Jetro wziął do siebie Cypporę, żonę Mojżesza, gdy ten odesłał ją do niego. 3 Wziął także obu jej synów+. Jeden z nich miał na imię Gerszom*+, bo Mojżesz powiedział: „Mieszkam w obcej ziemi”. 4 Drugi nazywał się Eliezer*, ponieważ Mojżesz rzekł: „Bóg mojego ojca przyszedł mi z pomocą, ocalił mnie od miecza faraona”+.

5 I Jetro, teść Mojżesza, przybył do niego na pustkowie razem z jego synami i żoną. Mojżesz obozował wtedy przy górze prawdziwego Boga+. 6 Jetro przesłał mu wiadomość: „Ja, twój teść, Jetro+, przychodzę do ciebie z twoją żoną i jej dwoma synami”. 7 Mojżesz od razu wyszedł teściowi na spotkanie, pokłonił mu się i go ucałował. Zapytali się wzajemnie, jak im się wiedzie, a potem weszli do namiotu.

8 Mojżesz opowiedział teściowi o wszystkim, co Jehowa zrobił z faraonem i Egipcjanami ze względu na Izraela+, o trudnościach, które spotkały ich w drodze+, i o tym, jak Jehowa im pomagał. 9 Jetro bardzo się ucieszył, gdy usłyszał, ile dobra Jehowa wyświadczył Izraelitom, wyzwalając ich z Egiptu*. 10 I powiedział: „Niech będzie wysławiany Jehowa, który uwolnił was z rąk Egipcjan i faraona — wyzwolił lud z niewoli egipskiej. 11 Teraz wiem, że Jehowa jest większy niż wszyscy inni bogowie+, bo ukarał tych, którzy zuchwale traktowali Jego lud”. 12 Potem Jetro, teść Mojżesza, przyniósł całopalenie i ofiary dla Boga. Aaron oraz wszyscy starsi Izraela przyszli, żeby z teściem Mojżesza zjeść posiłek przed prawdziwym Bogiem.

13 Następnego dnia Mojżesz jak zwykle zasiadł, żeby sądzić lud. I ludzie stali w kolejce do niego od rana do wieczora. 14 Kiedy teść Mojżesza to zobaczył, zapytał: „Dlaczego robisz to w ten sposób? Dlaczego zajmujesz się tym sam i wszyscy ci ludzie czekają tu od rana do wieczora?”. 15 Mojżesz odpowiedział: „Dlatego, że lud przychodzi do mnie pytać, jaka jest wola Boga. 16 Gdy między dwiema osobami wyniknie jakiś spór, przychodzą do mnie, a ja go rozstrzygam i przekazuję im postanowienia i prawa prawdziwego Boga”+.

17 Wtedy teść Mojżesza rzekł do niego: „To nie jest najlepszy sposób. 18 Zamęczysz siebie i ten lud, który jest z tobą, bo to dla ciebie za duży ciężar. Sam nie będziesz w stanie go dźwigać. 19 Posłuchaj, dam ci pewną radę, a Bóg będzie z tobą+. Reprezentujesz Izraelitów przed prawdziwym Bogiem+ i masz przedstawiać prawdziwemu Bogu ich sprawy+. 20 Pouczaj ich o przepisach i prawach+, wskazuj, jaką drogą mają iść i jakie są ich obowiązki. 21 Ale wybierz sobie z ludu kompetentnych mężczyzn+, którzy boją się Boga, są godni zaufania i nienawidzą nieuczciwego zysku+, i ustanów ich przełożonymi nad każdym tysiącem, nad każdą setką, pięćdziesiątką i dziesiątką+. 22 Niech sądzą lud, gdy zajdzie taka potrzeba*. Z trudnymi sprawami niech przychodzą do ciebie+, a łatwiejsze niech rozstrzygają sami. Pozwól im wziąć na siebie część tego ciężaru, a wtedy będzie ci lżej+. 23 Jeżeli tak zrobisz — i jeśli Bóg tak ci nakaże — to będziesz mógł się wywiązać z tego zadania i wszyscy wrócą do domu zadowoleni”.

24 Mojżesz od razu posłuchał swojego teścia i zrobił dokładnie tak, jak ten mu powiedział. 25 Wybrał kompetentnych mężczyzn z całego Izraela i wyznaczył ich na zwierzchników ludu — na przełożonych nad tysiącami, setkami, pięćdziesiątkami i dziesiątkami. 26 A oni sądzili lud, gdy zachodziła taka potrzeba. Z trudnymi sprawami zwracali się do Mojżesza+, a łatwiejsze rozstrzygali sami. 27 Potem Mojżesz pożegnał się z teściem+ i ten odszedł do swojej krainy.

19 W trzecim miesiącu po wyjściu z ziemi egipskiej Izraelici przybyli na pustkowie Synaj. Tego samego dnia, 2 w którym opuścili Refidim+, przybyli na pustkowie Synaj i rozłożyli się tam obozem naprzeciw góry+.

3 Wtedy Mojżesz wszedł na górę, żeby stawić się przed prawdziwym Bogiem, a Jehowa zawołał tam do niego+: „Powiedz domowi Jakuba, wszystkim Izraelitom: 4 ‚Sami widzieliście, co zrobiłem z Egipcjanami+ — jak uniosłem was na orlich skrzydłach i przyprowadziłem do siebie+. 5 Jeśli więc będziecie mi we wszystkim posłuszni* i będziecie przestrzegać mojego przymierza, to staniecie się moją szczególną* własnością wśród wszystkich ludów+, bo do mnie należy cała ziemia+. 6 Staniecie się dla mnie królestwem kapłanów i świętym narodem’+. Przekaż te słowa Izraelitom”.

7 Kiedy Mojżesz wrócił, wezwał starszych ludu i przekazał im wszystko, co Jehowa mu polecił+. 8 Potem cały lud jednogłośnie oświadczył: „Jesteśmy gotowi czynić wszystko, co powiedział Jehowa”+. Mojżesz natychmiast przekazał Jehowie odpowiedź ludu. 9 I Jehowa odezwał się do Mojżesza: „Przyjdę do ciebie w ciemnym obłoku, żeby lud słyszał, gdy z tobą rozmawiam, i żeby również tobie zawsze wierzył”. Mojżesz powtórzył Jehowie słowa ludu.

10 A Jehowa przemówił do Mojżesza: „Idź do ludu i powiedz, żeby dzisiaj i jutro przygotował się na święto*. I niech wypiorą swoje ubrania. 11 Mają być gotowi na trzeci dzień, bo tego dnia Jehowa na oczach całego ludu zstąpi na górę Synaj. 12 Dookoła niej wyznacz granice i przekaż ludowi: ‚Nie wolno wam wchodzić na górę ani nawet postawić na niej nogi. Każdy, kto się dotknie góry, ma zostać bezwarunkowo uśmiercony. 13 Niech nikt nie dotyka tego człowieka ręką, ale niech go ukamienują albo przebiją*. Ani człowiek, ani zwierzę nie pozostanie przy życiu’+. Kiedy jednak lud usłyszy dźwięk baraniego rogu+, może podejść do góry”.

14 Wówczas Mojżesz zszedł z góry i polecił Izraelitom przygotować się na święto*. I wyprali swoje ubrania+. 15 Powiedział do nich: „Bądźcie gotowi na trzeci dzień. Powstrzymajcie się od stosunków płciowych*”.

16 Trzeciego dnia rano pojawiły się grzmoty i błyskawice, a na górze ukazał się gęsty obłok+. Rozległ się donośny dźwięk rogu i wszyscy w obozie zaczęli się trząść ze strachu+. 17 Wtedy Mojżesz wyprowadził ich z obozu na spotkanie z prawdziwym Bogiem i stanęli u stóp góry. 18 A góra Synaj cała dymiła, ponieważ Jehowa zstąpił na nią w ogniu+. Dym unosił się z niej jak z pieca i góra bardzo drżała+. 19 Dźwięk rogu stawał się coraz głośniejszy. Mojżesz mówił, a prawdziwy Bóg odpowiadał mu donośnym głosem.

20 Jehowa zstąpił więc na szczyt góry Synaj. Potem Jehowa zawołał tam Mojżesza. A gdy Mojżesz wszedł na górę+, 21 Jehowa odezwał się do niego: „Zejdź i ostrzeż ludzi — niech nie próbują przedostać się na górę, żeby zobaczyć mnie, Jehowę, bo wielu musiałoby zginąć. 22 I niech kapłani, którzy regularnie zbliżają się do mnie, Jehowy, oczyszczą się*, żebym ja, Jehowa, ich nie uśmiercił”+. 23 Wtedy Mojżesz powiedział do Jehowy: „Lud nie wejdzie na górę Synaj, bo już nas ostrzegłeś, mówiąc: ‚Wyznacz granice wokół góry i uczyń ją świętą’”+. 24 Lecz Jehowa rzekł do niego: „Zejdź z góry, a potem wróć z Aaronem. Ale kapłani i lud niech nie próbują przedostać się na górę, żeby podejść do mnie, Jehowy, bo ich uśmiercę”+. 25 Mojżesz zszedł więc na dół i przekazał to ludowi.

20 Potem Bóg dał następujące przykazania+:

2 „Ja jestem Jehowa, twój Bóg, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej, z domu niewoli+. 3 Nie wolno ci mieć żadnych innych bogów oprócz mnie*+.

4 „Nie wolno ci robić sobie rzeźbionego wizerunku ani żadnej podobizny czegokolwiek, co jest w niebie, na ziemi albo w wodzie+. 5 Nie wolno ci się im kłaniać ani im służyć*+, bo ja, Jehowa, twój Bóg, jestem Bogiem, który wymaga wyłącznego oddania+. Za grzech ojców zsyłam karę na synów, do trzeciego i czwartego pokolenia tych, którzy mnie nienawidzą, 6 lecz tym, którzy mnie kochają i przestrzegają moich przykazań+, okazuję lojalną miłość aż do tysiącznego pokolenia.

7 „Nie wolno ci używać imienia Jehowy, swojego Boga, w sposób niegodny+, bo Jehowa nie pozostawi bez kary tego, kto używa Jego imienia w sposób niegodny+.

8 „Pamiętaj, że dzień szabatu jest święty+. 9 Przez sześć dni masz wykonywać wszelką swoją pracę+, 10 ale siódmy dzień jest szabatem ku czci Jehowy, twojego Boga. Nie wolno ci wtedy wykonywać żadnej pracy — tobie, twojemu synowi ani twojej córce, twojemu niewolnikowi ani twojej niewolnicy, ani zwierzęciu domowemu, ani cudzoziemcowi, który mieszka w twoim mieście*+. 11 W ciągu sześciu dni Jehowa uczynił niebo i ziemię, morze i wszystko, co w nich jest, a w siódmym dniu zaczął odpoczywać+. Dlatego Jehowa pobłogosławił dzień szabatu i uznał go za święty.

12 „Szanuj ojca i matkę+, żeby móc długo żyć w ziemi, którą wam daje Jehowa, wasz Bóg+.

13 „Nie wolno ci mordować+.

14 „Nie wolno ci cudzołożyć+.

15 „Nie wolno ci kraść+.

16 „Nie wolno ci składać fałszywego świadectwa przeciwko swojemu bliźniemu+.

17 „Nie wolno ci pożądać domu swojego bliźniego. Nie wolno ci pożądać jego żony+, jego niewolnika ani niewolnicy, jego byka ani osła, ani żadnej rzeczy, która należy do twojego bliźniego”+.

18 Cały lud słyszał grzmoty i dźwięk rogu, widział błyskawice oraz dymiącą górę. Na widok tego wszystkiego ludzie drżeli ze strachu i trzymali się od niej z daleka+. 19 Dlatego odezwali się do Mojżesza: „Ty przemawiaj do nas, a my będziemy słuchać. Ale Bóg niech do nas nie przemawia, żebyśmy nie umarli”+. 20 Wtedy Mojżesz zwrócił się do ludu: „Nie bójcie się. Prawdziwy Bóg przyszedł poddać was próbie+, bo chce, żebyście zawsze czuli przed Nim bojaźń i nie grzeszyli”+. 21 Lud więc wciąż stał z daleka, lecz Mojżesz zbliżył się do ciemnego obłoku, gdzie był prawdziwy Bóg+.

22 I Jehowa rzekł do Mojżesza: „Powiedz Izraelitom: ‚Sami widzieliście, że mówiłem do was z nieba+. 23 Nie sporządzajcie sobie bogów ze srebra lub złota, bo nie wolno wam mieć żadnych innych bogów oprócz mnie+. 24 Macie zbudować dla mnie ołtarz z ziemi i będziecie na nim składać ofiary całopalne i ofiary współuczestnictwa* z bydła, owiec i kóz. Gdziekolwiek nakażę wam wspominać moje imię+, przyjdę tam do was i was pobłogosławię. 25 A jeśli będziecie budować dla mnie ołtarz z kamieni, nie wolno wam używać kamieni ciosanych+. Gdy przyłożycie do niego dłuto, zbezcześcicie go. 26 I nie wolno wam wchodzić do mojego ołtarza po stopniach, żeby nie została odsłonięta wasza nagość*’.

21 „To są prawa, które masz przedstawić ludowi+:

2 „Jeżeli kupisz hebrajskiego niewolnika+, będzie ci służyć sześć lat, ale w siódmym roku uwolnisz go bez żadnej opłaty+. 3 Jeżeli przyszedł sam, to sam odejdzie. Jeśli miał żonę, to żona odejdzie razem z nim. 4 Ale jeśli żonę da mu pan i ta urodzi mu synów lub córki, to żona i jej dzieci będą należeć do jej pana, a niewolnik odejdzie sam+. 5 Jeżeli jednak niewolnik będzie usilnie zapewniał: ‚Kocham swojego pana, swoją żonę i dzieci i nie chcę odchodzić’+, 6 to jego pan przyprowadzi go przed prawdziwego Boga. Potem przy drzwiach lub węgarze przekłuje mu ucho szydłem. I ten niewolnik będzie służył swojemu panu do końca życia.

7 „Jeżeli ktoś sprzeda w niewolę córkę, to ona nie może odejść wolno tak, jak odchodzą mężczyźni. 8 Jeśli jej pan nie będzie z niej zadowolony i nie będzie chciał, żeby została jego nałożnicą*, ale postanowi ją komuś sprzedać*, to nie ma prawa sprzedać jej cudzoziemcom, bo postępuje z nią niesprawiedliwie*. 9 Jeśli przeznaczy ją dla swojego syna, to ma jej przyznać prawa przysługujące córce. 10 Jeżeli weźmie sobie jeszcze inną żonę, to nie może pierwszej żonie ująć niczego z wyżywienia i odzieży ani zaniedbywać wobec niej powinności małżeńskich+. 11 Gdyby nie spełniał tych trzech warunków, to uwolni ją bez żadnej opłaty.

12 „Kto uderzy drugiego człowieka, tak że on umrze, ma ponieść śmierć+. 13 Ale jeśli nie zrobi tego umyślnie, a prawdziwy Bóg do tego dopuści, to będzie mógł uciec do miejsca, które ci wyznaczę+. 14 Jeśli jednak ktoś rozgniewa się na bliźniego i zabije go z premedytacją+, to masz go uśmiercić, choćbyś musiał go zabrać od mojego ołtarza+. 15 Kto uderzy swojego ojca albo swoją matkę, ma ponieść śmierć+.

16 „Jeżeli ktoś porwie innego człowieka+ i go sprzeda lub będzie przetrzymywał+, ma ponieść śmierć+.

17 „Każdy, kto złorzeczy swojemu ojcu lub swojej matce*, ma ponieść śmierć+.

18 „Jeżeli w czasie kłótni jeden człowiek uderzy drugiego kamieniem lub pięścią* i ten nie umrze, ale będzie przykuty do łóżka, 19 to jeśli wstanie i będzie mógł wychodzić na zewnątrz, podpierając się laską, wtedy ten, kto go uderzył, nie poniesie kary. Będzie jedynie dawał mu odszkodowanie za stracony czas pracy, dopóki tamten całkowicie nie wyzdrowieje.

20 „Jeżeli ktoś uderzy kijem i zabije swojego niewolnika lub niewolnicę, to ma zostać ukarany+. 21 Jeśli jednak niewolnik przeżyje dzień lub dwa, to pan nie poniesie kary, bo niewolnik jest jego własnością.

22 „Jeżeli mężczyźni biją się i wyrządzą krzywdę kobiecie w ciąży, tak że ona przedwcześnie urodzi*+, ale nikt nie umrze*, to sprawca musi zapłacić odszkodowanie, jakiego za zgodą sędziów zażąda od niego mąż tej kobiety+. 23 Ale jeśli ktoś poniesie śmierć, to należy dać życie za życie*+, 24 oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę+, 25 oparzenie za oparzenie, ranę za ranę, cios za cios.

26 „Jeżeli ktoś uderzy swojego niewolnika lub niewolnicę w oko i je wybije, to w ramach odszkodowania pozwoli takiej osobie odejść wolno+. 27 Jeśli wybije niewolnikowi lub niewolnicy ząb, to w ramach odszkodowania pozwoli takiej osobie odejść wolno.

28 „Jeżeli byk pobodzie mężczyznę lub kobietę i ktoś taki umrze, to byka należy ukamienować+, a jego mięsa nie wolno jeść. Właściciel byka nie zostanie ukarany. 29 Jeśli jednak byk już wcześniej bódł, a właściciel — choć zwracano mu na to uwagę — nie pilnował byka i ten zabił mężczyznę lub kobietę, to byk zostanie ukamienowany, a jego właściciel także ma ponieść śmierć. 30 Gdyby na właściciela byka nałożono okup*, to ma zapłacić za swoje życie* taką cenę, jaką mu wyznaczono. 31 Prawo to należy zastosować wobec właściciela byka również wtedy, gdy byk zabodzie chłopca lub dziewczynkę. 32 Jeśli byk zabodzie niewolnika lub niewolnicę, to właściciel da ich panu 30 syklów*, a byk zostanie ukamienowany.

33 „Jeżeli ktoś zostawi odkryty dół albo jeżeli wykopie dół i go nie przykryje, a wpadnie do niego byk lub osioł, 34 to ten człowiek ma wyrównać właścicielowi stratę+. Wypłaci mu odpowiednią sumę pieniędzy, a martwe zwierzę będzie należeć do niego. 35 Jeżeli czyjś byk ranił śmiertelnie innego byka, to właściciele sprzedadzą żywego byka i podzielą się zapłatą za niego. Mają się też podzielić martwym bykiem. 36 Gdyby jednak właściciel wiedział, że byk bodzie, ale go nie pilnował, to jako odszkodowanie ma dać byka za byka, a martwe zwierzę będzie należeć do niego.

22 „Jeżeli ktoś ukradnie byka lub owcę i zarżnie takie zwierzę albo je sprzeda, to za byka ma dać jako odszkodowanie pięć byków, a za owcę — cztery owce+.

2 „(Jeżeli w nocy ktoś przyłapie złodzieja+ na włamaniu i zada mu cios, tak że ten umrze, to nie poniesie winy za przelanie jego krwi. 3 Ale jeśli stanie się to po wschodzie słońca, to będzie winny przelania jego krwi).

„Złodziej ma dać odszkodowanie za to, co ukradł. Jeśli niczego nie posiada, zostanie sprzedany. 4 Jeżeli to, co ukradł, zostanie znalezione u niego żywe — byk, osioł czy owca — ma dać podwójne odszkodowanie.

5 „Jeżeli ktoś wypasa swoje zwierzęta na polu lub w winnicy i pozwoli im paść się na cudzym polu, to jako odszkodowanie ma dać coś najlepszego ze swego pola lub swojej winnicy.

6 „Jeżeli wybuchnie pożar i rozprzestrzeni się na ciernie, i spłoną snopy lub niezebrane zboże, lub całe pole, to człowiek, który wzniecił ten pożar, ma dać odszkodowanie za to, co spłonęło.

7 „Jeżeli ktoś da swemu bliźniemu na przechowanie pieniądze lub jakieś przedmioty, a one zostaną skradzione z domu tego człowieka, to złodziej — jeśli zostanie wykryty — ma dać podwójne odszkodowanie+. 8 Gdyby jednak złodzieja nie wykryto, to właściciela tego domu należy przyprowadzić przed prawdziwego Boga+, żeby stwierdzić, czy nie wyciągnął ręki po mienie swojego bliźniego. 9 Jeżeli wyniknie sprawa dotycząca prawa własności i dwie osoby będą się spierać, do kogo należy byk, osioł, owca, szata lub coś zgubionego, niech przedłożą tę sprawę prawdziwemu Bogu+. Ten, kogo Bóg uzna za winnego, ma dać swemu bliźniemu podwójne odszkodowanie+.

10 „Jeżeli ktoś da swemu bliźniemu do pilnowania osła lub byka, lub owcę, lub jakieś inne zwierzę domowe i ono zdechnie albo zostanie okaleczone lub uprowadzone, a nikt tego nie widział, 11 to ten, któremu powierzono zwierzę, powinien przysiąc przed Jehową, że nie wyciągnął ręki po mienie swojego bliźniego. Właściciel ma uznać jego oświadczenie i tamten nie musi dawać odszkodowania+. 12 Jeśli jednak takie zwierzę zostało mu skradzione, ma dać odszkodowanie jego właścicielowi. 13 A jeśli zostało rozszarpane przez dzikie zwierzę, należy przynieść jako dowód to, co z niego pozostało. W takim wypadku nie trzeba dawać odszkodowania.

14 „Jeżeli ktoś pożyczy od swego bliźniego zwierzę, a ono zostanie okaleczone lub zdechnie pod nieobecność właściciela, to pożyczający zapłaci właścicielowi odszkodowanie. 15 Ale jeżeli właściciel był przy tym obecny, pożyczający nie musi dawać odszkodowania. Jeśli zwierzę było wynajęte, to opłata za wynajem wyrówna stratę.

16 „Jeżeli mężczyzna uwiedzie dziewicę, która nie jest zaręczona, i będzie z nią współżył, to ma uiścić opłatę za narzeczoną i wziąć ją za żonę+. 17 Gdyby jej ojciec stanowczo odmówił mu swojej córki, to i tak ma zapłacić tyle, ile się płaci za narzeczoną.

18 „Nie wolno wam zostawić przy życiu czarownicy+.

19 „Kto współżyje ze zwierzęciem, musi zostać uśmiercony+.

20 „Kto składa ofiary jakimkolwiek bogom oprócz Jehowy, ma ponieść śmierć*+.

21 „Nie wolno wam źle traktować mieszkającego wśród was cudzoziemca ani go uciskać+, bo sami byliście cudzoziemcami w Egipcie+.

22 „Nie wolno wam krzywdzić wdowy ani sieroty*+. 23 Jeśli je skrzywdzicie, a one będą wołać do mnie o pomoc, na pewno usłyszę ich krzyk+. 24 Wtedy wybuchnę gniewem i pozabijam was mieczem — wasze żony zostaną wdowami, a dzieci sierotami.

25 „Jeżeli pożyczysz pieniądze komuś ubogiemu spośród mojego ludu, to nie postępuj wobec niego jak lichwiarz. Nie wolno ci obciążać go odsetkami+.

26 „Jeżeli weźmiesz w zastaw szatę swojego bliźniego+, to masz mu ją zwrócić do zachodu słońca. 27 Jest ona jedynym okryciem jego ciała*. Czym się przykryje, kiedy pójdzie spać?+ Gdy zawoła do mnie o pomoc, wysłucham go, bo jestem Bogiem współczującym*+.

28 „Nie wolno ci znieważać* Boga+ ani tego, kto sprawuje władzę* wśród twojego ludu+.

29 „Bez ociągania składaj ofiary ze swych obfitych plonów — z tego, co zbierzesz na polu i co uzyskasz z tłoczni*+. Masz mi dać każdego pierworodnego spośród swoich synów+. 30 Z pierworodnym cielęciem i jagnięciem masz postąpić tak+: Siedem dni pozostanie z matką, a w ósmym dniu dasz je mnie+.

31 „Macie być dla mnie ludem świętym+. Nie wolno wam jeść mięsa zwierzęcia, które zostało rozszarpane na polu przez dzikie zwierzę+. Macie je rzucić psom.

23 „Nie rozpowszechniaj nieprawdziwych wiadomości+. Nie współpracuj z niegodziwym, składając zeznania w złych zamiarach+. 2 Nie idź za większością, jeśli czyni zło. Kiedy składasz zeznania, nie wypaczaj prawdy, żeby się przypodobać większości. 3 Masz być bezstronny w sporze dotyczącym ubogiego+.

4 „Jeżeli zobaczysz zabłąkanego byka lub osła swojego nieprzyjaciela, to masz go do niego zaprowadzić+. 5 Gdybyś zobaczył, że osioł należący do kogoś, kto cię nienawidzi, upadł pod ciężarem, to nie wolno ci obojętnie przejść obok. Masz mu pomóc uwolnić zwierzę+.

6 „Nie wypaczaj sprawiedliwości, gdy jest rozstrzygana sprawa ubogiego+.

7 „Nie miej nic wspólnego z fałszywymi oskarżeniami*. Nie przyczyniaj się do śmierci niewinnego i prawego, bo ja nie uniewinnię niegodziwego*+.

8 „Nie przyjmuj łapówki, bo łapówka zaślepia nawet rozsądnych i może wypaczyć słowa prawych+.

9 „Nie wolno ci uciskać mieszkającego wśród was cudzoziemca. Dobrze wiesz, co to znaczy być cudzoziemcem*, bo sam nim byłeś w Egipcie+.

10 „Przez sześć lat masz obsiewać swoją ziemię i zbierać jej plon+. 11 Ale w siódmym roku nie uprawiaj jej, niech leży odłogiem. To, co samo na niej wyrośnie, będą jeść ubodzy spośród twojego ludu, a co pozostawią, zjedzą dzikie zwierzęta. Masz tak postąpić również ze swoją winnicą i sadem oliwnym.

12 „Sześć dni wykonuj swoją pracę. Ale w siódmym dniu nie pracuj, żeby mógł odpocząć twój byk i osioł i żeby odetchnął twój niewolnik* oraz mieszkający wśród was cudzoziemiec+.

13 „Przestrzegaj wszystkiego, co ci powiedziałem+. Nie wspominaj imion innych bogów. Nikt nie może ich usłyszeć z twoich ust+.

14 „Trzy razy w roku masz obchodzić święto ku mojej czci+. 15 Będziesz obchodził Święto Przaśników+. Przez siedem dni będziesz jadł przaśny chleb, tak jak ci nakazałem. Masz to robić w wyznaczonym czasie w miesiącu abib*+, bo wtedy wyszedłeś z Egiptu. Niech nikt nie staje przede mną z pustymi rękami+. 16 Masz też obchodzić Święto Żniw*, gdy zbierasz pierwsze dojrzałe plony swojej pracy — to, co posiałeś w polu+. A pod koniec roku, gdy będziesz zbierał z pola ostatnie plony swojej pracy, masz obchodzić Święto Zbiorów*+. 17 Trzy razy w roku wszyscy mężczyźni mają stanąć przed prawdziwym Panem, Jehową+.

18 „Nie wolno ci ofiarować krwi mojej ofiary razem z czymś, co zostało przygotowane na zakwasie. A tłuszcz ofiarowany w czasie moich świąt nie może być przechowywany przez noc aż do rana.

19 „Najlepsze z pierwszych dojrzałych plonów swej ziemi masz przynieść do domu Jehowy, swojego Boga+.

„Nie wolno ci gotować koźlęcia w mleku jego matki+.

20 „Posyłam przed wami anioła+, żeby was strzegł w drodze i zaprowadził na miejsce, które przygotowałem+. 21 We wszystkim słuchajcie jego głosu. Nie buntujcie się przeciwko niemu. Jeżeli się zbuntujecie, on nie przebaczy waszych przewinień+, bo występuje w moim imieniu*. 22 Jeśli jednak będziecie całkowicie posłuszni jego głosowi i będziecie robić wszystko, co wam powiem, to stanę się wrogiem dla waszych wrogów i przeciwstawię się waszym przeciwnikom. 23 Mój anioł pójdzie przed wami i zaprowadzi was do kraju Amorytów, Hetytów, Peryzzytów, Kananejczyków, Chiwwitów i Jebusytów, a ja ich zgładzę+. 24 Nie wolno wam się kłaniać ich bogom ani im służyć*. Nie wolno wam naśladować ich praktyk+. Macie zniszczyć ich bożki i roztrzaskać ich święte słupy*+. 25 Służcie Jehowie, swojemu Bogu+. A ja pobłogosławię wasz chleb i waszą wodę+. Usunę spośród was choroby+. 26 Żadna kobieta w waszej ziemi nie będzie niepłodna ani nie poroni+. I dam wam długie życie*.

27 „Narody, do których pójdziecie, usłyszą o mnie i zanim jeszcze was zobaczą, będą się bać+. I wywołam wśród nich zamieszanie. Sprawię, że wszyscy wasi wrogowie będą przed wami uciekać*+. 28 Spowoduję, że jeszcze zanim przybędziecie, Chiwwitów, Kananejczyków oraz Hetytów ogarnie bezsilność*+, i ich wypędzę+. 29 Nie wypędzę ich od razu*, żeby ta ziemia nie stała się pustkowiem i żeby nie namnożyło się tam dzikich zwierząt, które by wam zagrażały+. 30 Będę ich wypędzał stopniowo, aż staniecie się liczni i weźmiecie tę ziemię na własność+.

31 „Sprawię, że granice waszego kraju będą się rozciągać od Morza Czerwonego do morza Filistynów i od pustkowia do Eufratu*+. Wydam w wasze ręce mieszkańców tej ziemi i ich wypędzicie+. 32 Nie wolno wam zawierać przymierza z nimi ani z ich bogami+. 33 Nie mogą mieszkać w waszej ziemi, żeby nie skłonili was do grzechu przeciwko mnie. Gdybyście służyli ich bogom, na pewno stałoby się to dla was sidłem”+.

24 Potem Bóg rzekł do Mojżesza: „Wejdź na górę razem z Aaronem, Nadabem, Abihu+ i 70 starszymi Izraela i z daleka pokłońcie się Jehowie. 2 Niech do Jehowy zbliży się tylko Mojżesz, pozostali niech się nie zbliżają. Ludowi nie wolno iść z nim na górę”+.

3 Wówczas Mojżesz poszedł do ludu i przekazał mu wszystkie słowa i rozporządzenia Jehowy+, a cały lud jednogłośnie oświadczył: „Jesteśmy gotowi czynić wszystko, co powiedział Jehowa”+. 4 Mojżesz spisał więc wszystkie słowa Jehowy+. Wstał wcześnie rano i u podnóża góry zbudował ołtarz oraz postawił 12 słupów odpowiadających 12 plemionom Izraela. 5 Następnie polecił młodym Izraelitom, żeby złożyli Jehowie ofiary całopalne oraz byki jako ofiary współuczestnictwa*+. 6 Wtedy Mojżesz połowę krwi wlał do mis, a drugą połową pokropił ołtarz. 7 Potem wziął księgę przymierza i odczytał ją na głos ludowi+. A lud oświadczył: „Jesteśmy gotowi czynić wszystko, co powiedział Jehowa, i będziemy Mu posłuszni”+. 8 Mojżesz wziął więc krew, pokropił nią lud+ i rzekł: „To jest krew przymierza, które zawarł z wami Jehowa na podstawie tych wszystkich słów”+.

9 Mojżesz, Aaron, Nadab i Abihu oraz 70 starszych Izraela weszli na górę 10 i ujrzeli Boga Izraela+. Pod Jego stopami zobaczyli coś, co wyglądało jak płyty z szafiru i było czyste jak bezchmurne niebo+. 11 Bóg nie wyrządził krzywdy tym mężczyznom wybranym spośród Izraelitów+. Oglądali w wizji prawdziwego Boga i jedli, i pili.

12 Następnie Jehowa zwrócił się do Mojżesza: „Wejdź do mnie na górę i tam pozostań. Dam ci kamienne tablice z prawami i przykazaniami, które napiszę, żeby pouczyć lud”+. 13 Mojżesz wyruszył więc z Jozuem, swoim pomocnikiem+, i wszedł na górę prawdziwego Boga+. 14 Do starszych powiedział: „Czekajcie tu na nas, aż wrócimy+. Aaron i Chur+ zostają z wami. Jeśli ktoś ma jakąś sprawę do rozstrzygnięcia, niech zwróci się do nich”+. 15 Gdy Mojżesz wszedł na górę, zakrywał ją obłok+.

16 Chwała Jehowy+ pozostawała na górze Synaj+ i obłok zakrywał górę przez sześć dni. Siódmego dnia Bóg odezwał się do Mojżesza z obłoku. 17 W oczach Izraelitów chwała Jehowy była jak ogień trawiący szczyt góry. 18 Mojżesz wszedł w obłok i wspiął się na górę+. Przebywał tam 40 dni i 40 nocy+.

25 Jehowa przemówił do Mojżesza: 2 „Powiedz Izraelitom, żeby zebrali dla mnie dar ofiarny. Przyjmijcie go od każdego, kogo serce pobudza do złożenia daru+. 3 Macie od nich przyjąć: złoto+, srebro+, miedź+, 4 niebieską nić, purpurową wełnę*, szkarłat*, len wysokiej jakości, sierść kozią, 5 skóry baranie farbowane na czerwono, skóry focze, drewno akacjowe+, 6 oliwę do lamp+, balsam do sporządzania olejku do namaszczania+ i wonnego kadzidła+, 7 onyks oraz inne kamienie, które mają ozdabiać efod*+ i napierśnik+. 8 Zbudujecie dla mnie sanktuarium i będę pośród was przebywał+. 9 Przybytek oraz całe jego wyposażenie masz wykonać dokładnie według wzoru*, który ci pokażę+.

10 „Wykonasz Arkę* z drewna akacjowego, długą na dwa i pół łokcia*, szeroką na półtora łokcia i wysoką na półtora łokcia+. 11 Wewnątrz i na zewnątrz pokryjesz ją szczerym złotem+, a wokół górnej krawędzi zrobisz dekoracyjne obramowanie ze złota+. 12 I odlejesz ze złota cztery pierścienie, które umieścisz nad czterema nogami Arki — dwa pierścienie po jednej stronie i dwa po drugiej. 13 Poza tym wykonasz drążki z drewna akacjowego i pokryjesz je złotem+. 14 Drążki te włożysz w pierścienie po bokach Arki, żeby można ją było przenosić. 15 Pozostaną one w pierścieniach Arki. Nie wolno ich stamtąd wyjmować+. 16 A do Arki włożysz Świadectwo, które ci dam+.

17 „Zrobisz pokrywę ze szczerego złota, długą na dwa i pół łokcia i szeroką na półtora łokcia+. 18 I wykujesz ze złota dwa cheruby, które masz umieścić na obu końcach pokrywy+. 19 Jeden cherub będzie na jednym końcu pokrywy, a drugi — na drugim. Będą się znajdować na obu jej końcach. 20 Cheruby mają rozpościerać swe dwa skrzydła ku górze i osłaniać nimi pokrywę+. Mają być zwrócone do siebie, a ich twarze powinny być skierowane ku pokrywie. 21 Pokrywę+ położysz na Arce, a w Arce umieścisz Świadectwo, które ci dam. 22 I tam będę się z tobą spotykał, i będę rozmawiał z tobą znad pokrywy+. Spomiędzy dwóch cherubów, które są na Arce Świadectwa, objawię ci wszystko, co masz przekazać Izraelitom.

23 „Wykonaj również stół+ z drewna akacjowego, długi na 2 łokcie, szeroki na łokieć i wysoki na półtora łokcia+. 24 Pokryj go szczerym złotem, a wzdłuż krawędzi zrób dekoracyjne obramowanie ze złota. 25 Wzdłuż krawędzi stołu umocuj też listwę o szerokości dłoni* i zrób wokół niej dekoracyjne obramowanie ze złota. 26 Wykonaj cztery złote pierścienie i przytwierdź je do czterech narożników stołu tam, gdzie przymocowane są nogi. 27 Pierścienie powinny znajdować się blisko listwy. Będą służyć jako uchwyty na drążki do przenoszenia stołu. 28 Drążki te wykonaj z drewna akacjowego i pokryj złotem.

29 „Ze szczerego złota wykonasz też misy, kielichy, dzbany i czasze, którymi będą wylewane ofiary płynne+. 30 A na stole zawsze będziesz kłaść przede mną chleb pokładny+.

31 „Ponadto wykonasz świecznik+ ze szczerego złota. Jego podstawę, trzon, ramiona, kielichy, gałki i kwiaty masz wykuć z jednej bryły+. 32 Świecznik będzie miał sześć ramion: trzy ramiona z jednej strony i trzy ramiona z drugiej. 33 Na każdym ramieniu będą trzy kielichy w kształcie kwiatów migdałowca, z gałkami i kwiatami na przemian. Tak będzie wyglądać sześć ramion wychodzących z trzonu świecznika. 34 Na trzonie świecznika będą cztery kielichy w kształcie kwiatów migdałowca, z gałkami i kwiatami na przemian. 35 Pod pierwszą parą ramion wychodzących z trzonu będzie się znajdować gałka, podobnie pod drugą parą i pod trzecią — pod wszystkimi sześcioma ramionami wychodzącymi z trzonu świecznika. 36 Gałki, ramiona i cały świecznik mają być wykute z jednej bryły szczerego złota+. 37 Wykonasz do niego siedem lamp, a kiedy lampy zostaną zapalone, będą oświetlać miejsce przed nim+. 38 Również gasidła* i pojemniki na wypalone knoty mają być ze szczerego złota+. 39 Świecznik wraz z tymi przyborami ma być wykonany z talentu* szczerego złota. 40 Dopilnuj, żeby wszystko zostało zrobione według wzoru*, który pokazano ci na górze+.

26 „Przybytek+ masz wykonać z 10 płócien utkanych ze skręcanego lnu wysokiej jakości, niebieskiej nici, purpurowej wełny i szkarłatu. Wyhaftujesz na nich cheruby+. 2 Długość każdego płótna będzie wynosić 28 łokci*, a szerokość 4 łokcie. Wszystkie płótna mają mieć takie same rozmiary+. 3 Pięć płócien należy połączyć w jedną część, a pięć pozostałych w drugą. 4 Na skraju jednej części, w miejscu, w którym będzie się ona łączyć z drugą częścią, wykonasz pętle z niebieskiej nici. To samo zrobisz na skraju drugiej części. 5 Wykonasz 50 pętli na jednej części i 50 na skraju drugiej — pętla naprzeciw pętli — tak żeby można było połączyć obie części. 6 Wykonasz też 50 złotych klamer i zepniesz nimi obie części połączonych ze sobą płócien. W ten sposób przybytek będzie tworzył jedną całość+.

7 „Wykonasz również 11 tkanin z koziej sierści+ jako nakrycie przybytku+. 8 Długość każdej tkaniny ma wynosić 30 łokci, a szerokość 4 łokcie. Każda z tych 11 tkanin ma mieć takie same rozmiary. 9 Pięć tkanin połączysz w jedną część, a sześć pozostałych w drugą część. Tę szóstą tkaninę złożysz na pół nad wejściem do namiotu. 10 Wykonasz 50 pętli na skraju jednej części, na brzegu ostatniej tkaniny, i 50 na skraju drugiej części, tak żeby obie części można było ze sobą połączyć. 11 Zrobisz też 50 miedzianych klamer, włożysz je do pętli i zepniesz namiot. W ten sposób powstanie jedna całość. 12 Nakrycie to będzie większe od płócien namiotu o 2 łokcie. Dodatkowy materiał będzie zwisał z tyłu przybytku. 13 Nakrycie zwisające po bokach przybytku będzie dłuższe od płócien o łokieć. Będzie osłaniać przybytek z obu stron.

14 „Wykonasz też nakrycie na namiot ze skór baranich farbowanych na czerwono, a na wierzch nakrycie ze skór foczych+.

15 „Z drewna akacjowego zrobisz ramy+ przybytku i postawisz je pionowo+. 16 Wysokość każdej ramy ma wynosić 10 łokci, a szerokość półtora łokcia. 17 Każda rama będzie miała dwa czopy osadzone obok siebie. Tak wykonasz wszystkie ramy przybytku. 18 Na południową stronę przybytku zrobisz 20 ram.

19 „Pod te 20 ram wykonasz 40 srebrnych podstaw z gniazdem+ — dwie podstawy z gniazdem pod każdą z ram z dwoma czopami+. 20 Również na drugą stronę przybytku, stronę północną, zrobisz 20 ram, 21 a do nich 40 srebrnych podstaw z gniazdem — dwie podstawy z gniazdem pod każdą ramę. 22 Na tylną, zachodnią, stronę przybytku wykonasz sześć ram+. 23 Zrobisz dwie ramy jako podpory w dwóch tylnych narożnikach przybytku. 24 Każda ma się składać z dwóch takich samych elementów, umocowanych przy podstawie i połączonych u góry przy pierwszym pierścieniu. Obie ramy mają być wykonane w ten sam sposób. Będą stanowić dwie narożne podpory przybytku. 25 Będzie więc osiem ram oraz 16 srebrnych podstaw z gniazdem — po dwie podstawy z gniazdem pod każdą ramą.

26 „Aby połączyć ze sobą ramy, wykonasz poprzeczki z drewna akacjowego: pięć do ram z jednej strony przybytku+ 27 i pięć do ram z drugiej strony przybytku oraz pięć do ram na tylną, zachodnią, stronę przybytku. 28 Przez środek ram — od jednego końca do drugiego — będzie przechodzić poprzeczka środkowa.

29 „Ramy pokryjesz złotem+ i wykonasz pierścienie ze złota jako uchwyty dla poprzeczek. Poprzeczki również pokryjesz złotem. 30 Postawisz przybytek według planu, który pokazano ci na górze+.

31 „Wykonasz zasłonę+ z niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości. Wyhaftujesz na niej cheruby. 32 Zawiesisz ją na czterech akacjowych słupach pokrytych złotem, na których umocujesz haki ze złota. Słupy mają być osadzone na srebrnych podstawach z gniazdem. 33 Zasłonę zawiesisz pod klamrami i wniesiesz za nią Arkę Świadectwa+. Zasłona ta będzie oddzielać Miejsce Święte+ od Miejsca Najświętszego+. 34 Na Arce Świadectwa, umieszczonej w Miejscu Najświętszym, położysz pokrywę.

35 „Przed zasłoną postawisz stół, a naprzeciw stołu, po południowej stronie przybytku, ustawisz świecznik+. Stół ma stać po stronie północnej. 36 Z niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości utkasz kotarę, która będzie zasłaniać wejście do namiotu+. 37 Aby zawiesić kotarę, wykonasz pięć akacjowych słupów i pokryjesz je złotem. Umocujesz na nich haki ze złota. Do osadzenia słupów odlejesz z miedzi pięć podstaw z gniazdem.

27 „Wykonasz z drewna akacjowego kwadratowy ołtarz+, długi na 5 łokci*, szeroki na 5 łokci i wysoki na 3 łokcie+. 2 Na czterech narożnikach zrobisz rogi+, które będą stanowiły z ołtarzem jedną całość. Pokryjesz go miedzią+. 3 Wykonasz kubły do usuwania popiołu* z ołtarza, a także szufelki, misy, widełki i pojemniki na rozżarzone węgle. Wszystkie te przybory zrobisz z miedzi+. 4 Wykonasz kratę do ołtarza — miedzianą siatkę. Przy czterech narożnikach zrobisz na siatce cztery miedziane pierścienie. 5 Umieścisz ją wewnątrz ołtarza poniżej okalającej go listwy, w połowie jego wysokości. 6 Z drewna akacjowego wykonasz drążki do ołtarza i pokryjesz miedzią. 7 Drążki te należy wkładać w pierścienie po dwóch stronach ołtarza, żeby można go było przenosić+. 8 Ołtarz ma być zrobiony z desek i pusty w środku. Ma zostać wykonany tak, jak ci pokazałem na górze+.

9 „Wokół przybytku wydzielisz dziedziniec+. Ogrodzisz go zasłonami wykonanymi ze skręcanego lnu wysokiej jakości. Południowy bok dziedzińca będzie miał 100 łokci długości+. 10 Do jego wykonania użyjesz 20 słupów i 20 miedzianych podstaw z gniazdem. Haki na tych słupach i mocowania* będą ze srebra. 11 Ogrodzenie z zasłon od północnej strony dziedzińca też ma mieć długość 100 łokci. Będzie się składać z 20 słupów i 20 miedzianych podstaw z gniazdem, a na słupach będą srebrne haki i mocowania*. 12 Od zachodniej strony dziedzińca ogrodzenie z zasłon ma mieć długość 50 łokci i składać się z 10 słupów i 10 podstaw z gniazdem. 13 Długość wschodniego boku dziedzińca będzie wynosić 50 łokci. 14 Po jednej stronie bramy dziedzińca ogrodzenie z zasłon będzie miało długość 15 łokci. Będzie się składać z trzech słupów i trzech podstaw z gniazdem+. 15 Po drugiej stronie bramy dziedzińca ogrodzenie z zasłon też będzie miało długość 15 łokci i będzie się składać z trzech słupów i trzech podstaw z gniazdem.

16 „W bramie dziedzińca ma być kotara długa na 20 łokci, utkana z niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości+. Ma wisieć na czterech słupach z czterema podstawami z gniazdem+. 17 Wszystkie słupy dookoła dziedzińca będą mieć srebrne zaczepy i srebrne haki, ale ich podstawy z gniazdem będą miedziane+. 18 Dziedziniec ma mieć 100 łokci długości+, 50 łokci szerokości, a wysokość ogrodzenia z zasłon, wykonanego ze skręcanego lnu wysokiej jakości, ma wynosić 5 łokci. Podstawy z gniazdem należy zrobić z miedzi. 19 Wszystkie przybory używane do służby w przybytku, wszystkie paliki namiotowe i wszystkie paliki ogrodzenia dziedzińca będą z miedzi+.

20 „Powiedz Izraelitom, że mają przynosić do lamp świecznika czystą oliwę z rozgniecionych oliwek, tak żeby lampy stale się paliły+. 21 Aaron i jego synowie będą dbać o to, żeby w namiocie spotkania, przed zasłoną, za którą jest Arka Świadectwa+, lampy paliły się przed Jehową od wieczora do rana+. Będzie to trwałe postanowienie dla wszystkich pokoleń Izraelitów+.

28 „Wezwij do siebie spośród Izraelitów swojego brata, Aarona+, oraz jego synów, Nadaba, Abihu+, Eleazara i Itamara+, żeby mogli pełnić dla mnie służbę kapłańską+. 2 Dla swojego brata, Aarona, wykonasz święte szaty, które przydadzą mu chwały i piękna+. 3 Masz polecić wszystkim zdolnym* rzemieślnikom, których napełniłem duchem mądrości+, by wykonali szaty dla Aarona na dowód, że został uświęcony. I będzie pełnił dla mnie służbę kapłańską.

4 „Wykonają taki strój: napierśnik+, efod+, płaszcz bez rękawów+, długą szatę w kratę, zawój+ i szarfę+. Wykonają te święte szaty dla twojego brata, Aarona, oraz dla jego synów, żeby mogli pełnić dla mnie służbę kapłańską. 5 Ci zdolni rzemieślnicy użyją do tego złota, niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i lnu wysokiej jakości.

6 „Efod wykonają ze złota, niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości i ozdobią go haftem+. 7 Będzie miał dwa naramienniki, łączące jego dwa górne końce. 8 Aby się nie przesuwał, należy do niego przymocować ozdobny* pas+, który ma być wykonany z tych samych materiałów: ze złota, niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i lnu wysokiej jakości.

9 „Weźmiesz dwa onyksy+ i wyryjesz na nich imiona synów Izraela+ 10 według kolejności ich narodzin: sześć imion na jednym kamieniu i sześć na drugim. 11 Imiona synów Izraela rzemieślnik wygraweruje na tych dwóch kamieniach tak, jak się graweruje pieczęć+. Potem osadzisz je w złotych oprawach. 12 Te dwa kamienie umieścisz na naramiennikach efodu jako przypomnienie dla synów* Izraela+. Ich imiona Aaron będzie nosił na swoich ramionach przed Jehową jako przypomnienie. 13 Oprawy wykonasz ze złota. 14 Spleciesz też dwa sznurki z nici ze szczerego złota+ i przymocujesz je do tych opraw+.

15 „Napierśnik sądu+ wykonasz podobnie jak efod — ze złota, niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości. Ozdobisz go haftem+. 16 Po złożeniu na pół powinien być kwadratowy. Jego długość ma wynosić piędź* i szerokość piędź. 17 Wysadzisz go czterema rzędami oprawionych kamieni. W pierwszym rzędzie umieścisz rubin, topaz i szmaragd; 18 w drugim — turkus, szafir i jaspis; 19 w trzecim — kamień leszem*, agat i ametyst; 20 w czwartym — chryzolit, onyks i jadeit. Wszystkie kamienie mają być osadzone w złotych oprawach. 21 Kamienie będą odpowiadać imionom 12 synów Izraela. Imiona mają być wygrawerowane tak, jak się graweruje pieczęć. Każde imię będzie reprezentować jedno z 12 plemion.

22 „Ze szczerego złota upleciesz łańcuszki, które przymocujesz do napierśnika+. 23 Zrobisz dwa złote pierścienie i umieścisz je na dwóch rogach napierśnika. 24 W te dwa pierścienie na rogach napierśnika włożysz dwa złote łańcuszki. 25 Końce dwóch łańcuszków przewleczesz przez obie oprawy i przymocujesz je do naramienników z przodu efodu. 26 Wykonasz dwa złote pierścienie i umieścisz je na dwóch dolnych rogach napierśnika po jego wewnętrznej stronie, przylegającej do efodu+. 27 Wykonasz dwa dodatkowe złote pierścienie z przodu efodu, poniżej dwóch naramienników, nad miejscem, w którym ozdobny pas jest przymocowany do efodu+. 28 Przez pierścienie napierśnika i efodu przewleczesz niebieski sznurek, żeby napierśnik trzymał się nad ozdobnym pasem i nie przesuwał się po efodzie.

29 „Kiedy Aaron będzie wchodził do Miejsca Świętego, ma nosić na napierśniku sądu, na swoim sercu, imiona synów Izraela jako stałe przypomnienie przed Jehową. 30 Do napierśnika sądu włożysz urim i tummim*+. Mają one być na sercu Aarona, gdy będzie wchodził przed Jehowę. Stając przed Jehową, zawsze ma je mieć na swoim sercu. Za ich pomocą będzie podawał rozstrzygnięcia dotyczące Izraelitów.

31 „Wykonasz płaszcz bez rękawów, w całości z niebieskiej nici, który będzie noszony pod efodem+. 32 Na środku będzie miał otwór na głowę. Otwór ten powinien mieć dookoła obwódkę wykonaną przez tkacza. Ma być podobny do otworu pancerza, żeby się nie rozdarł. 33 Wzdłuż całego brzegu płaszcza przymocujesz owoce granatu wykonane z niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu, a między nimi złote dzwoneczki — 34 na przemian złoty dzwoneczek i owoc granatu. Tak ma być ozdobiony cały brzeg płaszcza bez rękawów. 35 Aaron powinien nosić ten płaszcz w trakcie pełnienia służby. Gdy będzie wchodził do sanktuarium, żeby się pojawić przed Jehową, i gdy będzie z niego wychodził, będzie słychać dźwięk dzwoneczków — dzięki temu nie umrze+.

36 „Wykonasz lśniącą płytkę ze szczerego złota i wygrawerujesz na niej napis, jak się graweruje pieczęć: ‚Jehowa jest święty’*+. 37 I przymocujesz ją niebieskim sznurkiem do przedniej strony zawoju+. 38 Będzie ona na czole Aarona i Aaron będzie odpowiadał za grzechy, jakie Izraelici popełnią w związku ze świętymi rzeczami+, które ofiarują jako święte dary dla Boga. Ma on ją stale nosić na czole, żeby Izraelici cieszyli się uznaniem Jehowy.

39 „Z lnu wysokiej jakości utkasz długą szatę w kratę, zawój oraz szarfę+.

40 „Również dla synów Aarona wykonasz długie szaty, szarfy i nakrycia głowy+, które przydadzą im chwały i piękna+. 41 Ubierzesz w nie swojego brata, Aarona, oraz jego synów. Namaścisz ich+, wprowadzisz na urząd*+ i uświęcisz. I będą pełnić dla mnie służbę kapłańską. 42 Wykonaj też dla nich lnianą bieliznę*, żeby zakrywała ich nagość+. Powinna sięgać od bioder po uda. 43 Aaron oraz jego synowie mają ją nosić, gdy będą wchodzić do namiotu spotkania lub gdy będą się zbliżać do ołtarza, żeby usługiwać w świętym miejscu*. W przeciwnym razie obciążą się winą i umrą. Będzie to trwałe postanowienie dla Aarona i jego potomków.

29 „Gdy będziesz ich uświęcał, żeby pełnili dla mnie służbę kapłańską, masz postąpić w następujący sposób: Weź młodego byka, dwa barany bez skazy+, 2 przaśny chleb, przaśne okrągłe placki z oliwą i przaśne cienkie placki posmarowane oliwą+. Zrobisz je z najlepszej mąki pszennej, 3 włożysz do kosza, po czym przyniesiesz je w tym koszu+. Przyprowadzisz także byka oraz dwa barany.

4 „Przed wejście do namiotu spotkania przyprowadzisz Aarona oraz jego synów+ i ich umyjesz*+. 5 Potem weźmiesz szaty+ i ubierzesz Aarona w długą szatę, płaszcz bez rękawów, który będzie noszony pod efodem, efod i napierśnik. Przepaszesz go ozdobnym* pasem efodu+ 6 i włożysz mu na głowę zawój, a na zawoju umieścisz święty znak oddania dla Boga*+. 7 Weźmiesz olejek do namaszczania+, wylejesz na jego głowę i w ten sposób go namaścisz+.

8 „Następnie polecisz podejść jego synom i ubierzesz ich w długie szaty+. 9 I przepaszesz ich szarfami — Aarona, jak również jego synów — i włożysz im nakrycia głowy. Kapłaństwo będzie na stałe należeć do nich+. Tak oto wprowadzisz Aarona i jego synów na urząd kapłański*+.

10 „Przed namiot spotkania przyprowadzisz byka. Aaron z synami położą ręce na jego głowie+. 11 Zarżniesz tego byka przed Jehową, przy wejściu do namiotu spotkania+. 12 Weźmiesz nieco krwi byka na palec i posmarujesz nią rogi ołtarza+. Resztę krwi wylejesz przy podstawie ołtarza+. 13 Cały tłuszcz+, który okrywa jelita, tłuszcz na wątrobie, obie nerki i tłuszcz, który jest na nich, spalisz* na ołtarzu+. 14 Ale mięso byka, jego skórę oraz zawartość jelit spalisz poza obozem. Jest to ofiara za grzech.

15 „Następnie weźmiesz jednego barana i niech Aaron z synami położą ręce na jego głowie+. 16 Zarżniesz barana, weźmiesz jego krew i pokropisz nią ołtarz ze wszystkich stron+. 17 Porozcinasz barana na części, obmyjesz jego jelita+ oraz golenie i wszystkie te części wraz z głową ułożysz obok siebie. 18 Spalisz całego barana na ołtarzu. Jest to całopalenie dla Jehowy, a jego woń będzie dla Niego przyjemna*+. Jest to ofiara dla Jehowy spalana w ogniu.

19 „Potem weźmiesz drugiego barana i niech Aaron z synami położą ręce na jego głowie+. 20 Zarżniesz tego barana, weźmiesz nieco jego krwi i posmarujesz nią płatek prawego ucha Aarona oraz płatek prawego ucha jego synów i kciuk ich prawej ręki oraz wielki palec ich prawej stopy. Pokropisz też krwią ołtarz ze wszystkich stron. 21 Weźmiesz trochę krwi, która jest na ołtarzu, i nieco olejku do namaszczania+ i pokropisz nimi Aarona i jego szaty oraz jego synów i ich szaty. Wtedy Aaron i jego synowie staną się święci, również ich szaty staną się święte+.

22 „Weźmiesz z barana tłuszcz, tłusty ogon, tłuszcz okrywający jelita i tłuszcz na wątrobie, obie nerki i tłuszcz, który jest na nich+, oraz prawy udziec. Jest to baran ofiarowany z okazji wprowadzenia kapłanów na urząd+. 23 Z kosza przaśników, który jest przed Jehową, weźmiesz okrągły chleb, okrągły placek z oliwą oraz cienki placek. 24 Położysz to wszystko na dłoniach Aarona i jego synów i będziesz tym kołysał. Jest to ofiara kołysana przed Jehową. 25 Później weźmiesz to z ich rąk i spalisz na ołtarzu razem z ofiarą całopalną, żeby Jehowa poczuł przyjemną woń. Jest to ofiara dla Jehowy spalana w ogniu.

26 „Następnie weźmiesz mostek barana ofiarowanego z okazji wprowadzenia Aarona na urząd kapłański+ i będziesz nim kołysał. Będzie to ofiara kołysana przed Jehową. Ta część przypadnie tobie. 27 I uświęcisz mostek złożony w ofierze kołysanej oraz udziec ze świętej części, którą kołysano, wzięte z barana ofiarowanego z okazji wprowadzenia Aarona i jego synów na urząd kapłański+. 28 Będzie to dar od Izraelitów, który na stałe przypadnie Aaronowi oraz jego synom+. Będzie to święta część, którą Izraelici mają składać Jehowie ze swoich ofiar współuczestnictwa*+.

29 „Święte szaty+ należące do Aarona zostaną przekazane jego synom+, którzy będą pełnić służbę po nim. Mają je wkładać, gdy będą namaszczani i wprowadzani na urząd kapłański. 30 Kapłan — jeden z jego synów, który zajmie jego miejsce i będzie wchodził do namiotu spotkania, żeby usługiwać w świętym miejscu* — będzie nosił te szaty przez siedem dni+.

31 „Weźmiesz barana ofiarowanego z okazji wprowadzenia kapłanów na urząd i ugotujesz jego mięso w świętym miejscu+. 32 Aaron i jego synowie zjedzą+ mięso barana oraz chleb, który jest w koszu przy wejściu do namiotu spotkania. 33 Mają zjeść ofiarę, którą dokonano przebłagania, żeby wprowadzić ich na urząd kapłański* i uświęcić. Ale nikomu innemu* nie wolno tego jeść, ponieważ jest to coś świętego+. 34 A jeśli jakaś część mięsa ofiarowanego z okazji wprowadzenia kapłanów na urząd lub część chleba zostanie do rana, to ją spalisz+. Nie wolno tego jeść, bo jest to coś świętego.

35 „W ten sposób postąpisz z Aaronem oraz jego synami — zgodnie ze wszystkim, co ci nakazałem. Wprowadzenie ich na urząd kapłański zajmie siedem dni+. 36 Codziennie będziesz składał w ofierze byka, żeby dokonać przebłagania. Będzie to ofiara za grzech. Masz oczyścić ołtarz z grzechu, składając ofiarę przebłagalną. I masz go namaścić, żeby go uświęcić+. 37 Siedem dni będziesz dokonywał przebłagania za ołtarz. Masz go uświęcić, dzięki czemu stanie się szczególnie święty+. Ołtarza może dotykać tylko ten, kto jest święty.

38 „Na ołtarzu będziesz składał jednoroczne baranki — każdego dnia po dwa, dzień w dzień+. 39 Jednego baranka ofiarujesz rano, a drugiego o zmierzchu*+. 40 Razem z pierwszym barankiem złożysz w ofierze dziesiątą część efy* najlepszej mąki wymieszanej z ćwiercią hinu* oliwy, a także ofiarę płynną z ćwierci hinu wina. 41 Drugiego baranka złożysz o zmierzchu* razem z ofiarą zbożową* i ofiarą płynną, taką samą jak rano. Będzie to ofiara dla Jehowy spalana w ogniu, a jej woń będzie dla Niego przyjemna. 42 Jest to ofiara całopalna, którą będziecie składać przed Jehową codziennie przez wszystkie swoje pokolenia. Będziecie ją składać przy wejściu do namiotu spotkania, gdzie będę się objawiał, żeby z tobą rozmawiać+.

43 „Będę się tam pojawiał przed Izraelitami i to miejsce zostanie uświęcone moją chwałą+. 44 Uświęcę namiot spotkania i ołtarz. Uświęcę też Aarona oraz jego synów+, żeby mogli pełnić dla mnie służbę kapłańską. 45 Będę przebywał wśród Izraelitów i będę ich Bogiem+. 46 I przekonają się, że ja jestem Jehowa, ich Bóg, który wyprowadził ich z ziemi egipskiej, żeby przebywać wśród nich+. Ja jestem Jehowa, ich Bóg.

30 „Wykonasz ołtarz z drewna akacjowego, który będzie służył do spalania kadzidła+. 2 Ma być kwadratowy — długi na łokieć*, szeroki na łokieć i wysoki na 2 łokcie. Jego rogi będą stanowiły z nim jedną całość+. 3 Pokryjesz go szczerym złotem: jego wierzch, wszystkie boki oraz rogi. Wokół jego górnej krawędzi zrobisz dekoracyjne obramowanie ze złota. 4 Poniżej obramowania na dwóch przeciwległych bokach przytwierdzisz po dwa złote pierścienie, żeby służyły jako uchwyty na drążki do przenoszenia ołtarza. 5 Drążki wykonaj z drewna akacjowego i pokryj złotem. 6 Ołtarz masz umieścić przed zasłoną wiszącą w pobliżu Arki Świadectwa+, przed pokrywą, która znajduje się nad Świadectwem, gdzie będę się z tobą spotykał+.

7 „Na tym ołtarzu Aaron+ będzie spalał wonne kadzidło+. Będzie to robił każdego ranka podczas przygotowywania lamp+. 8 Ma je spalać również o zmierzchu*, gdy będzie zapalał lampy. Kadzidło ma być spalane przed Jehową codziennie przez wszystkie wasze pokolenia. 9 Nie wolno ofiarować na ołtarzu kadzidła innego niż dozwolone+ ani całopalenia, ani ofiary zbożowej* i nie wolno wylewać na niego ofiary płynnej. 10 Raz w roku Aaron pomaże rogi ołtarza krwią z ofiary za grzech, żeby dokonać przebłagania za ołtarz+. Będzie to robił raz w roku przez wszystkie wasze pokolenia. Ołtarz ten jest szczególnie święty dla Jehowy”.

11 Potem Jehowa powiedział do Mojżesza: 12 „Kiedy będziesz przeprowadzał spis i liczył synów Izraela+, każdy z nich ma dać Jehowie okup za swoje życie*. Dzięki temu, gdy będą spisywani, nie spadnie na nich żadna plaga. 13 Wszyscy, którzy podlegają spisowi, mają dać pół sykla* według wagi świętego sykla*+. (Sykl odpowiada 20 gerom*). Pół sykla to dar ofiarny dla Jehowy+. 14 Każdy podlegający spisowi — od 20 lat wzwyż — złoży Jehowie ten dar+. 15 Aby wykupić* swoje życie*, bogaty nie powinien dać Jehowie więcej niż pół sykla, a ubogi mniej niż pół sykla*. 16 Masz wziąć srebrne pieniądze, które Izraelici dali jako okup za swoje życie*, i przekazać je na rzecz służby związanej z namiotem spotkania, żeby przypominały Jehowie o Izraelitach*”.

17 Jehowa powiedział jeszcze do Mojżesza: 18 „Zrobisz miedziany basen do mycia wraz z podstawą+. Umieścisz go między namiotem spotkania i ołtarzem i nalejesz do niego wody+. 19 Aaron i jego synowie mają tam myć ręce i nogi+. 20 Umyją się tą wodą, gdy będą wchodzić do namiotu spotkania albo zbliżać się do ołtarza, żeby pełnić swą służbę i składać Jehowie ofiary spalane w ogniu. W przeciwnym razie poniosą śmierć. 21 Aby nie umrzeć, muszą umyć ręce i nogi. Będzie to trwały przepis, który ma obowiązywać Aarona i jego potomków przez wszystkie pokolenia”+.

22 I Jehowa dalej mówił do Mojżesza: 23 „Potem weź najwyborniejsze wonności: 500 miar zastygłej mirry, połowę tej ilości, czyli 250 miar, słodkiego cynamonu oraz 250 miar słodkiej trzciny, 24 500 miar kasji (wszystko według wagi świętego sykla*)+, a także hin* oliwy z oliwek. 25 Sporządzisz z tego święty olejek do namaszczania, umiejętnie łącząc składniki*+. Będzie to święty olejek służący do namaszczania.

26 „Namaścisz nim namiot spotkania+ i Arkę Świadectwa, 27 jak też stół ze wszystkimi naczyniami, świecznik i jego przybory, ołtarz kadzielny, 28 ołtarz całopalny i wszystkie jego przybory oraz basen razem z podstawą. 29 Masz je uświęcić, dzięki czemu staną się szczególnie święte+. Może ich dotykać tylko ten, kto jest święty+. 30 I namaścisz Aarona+ oraz jego synów+, i uświęcisz ich, żeby pełnili dla mnie służbę kapłańską+.

31 „Izraelitom powiesz: ‚Jest to święty olejek do namaszczania, którego będziecie używać w służbie dla mnie przez wszystkie swoje pokolenia+. 32 Nie wolno go stosować na ciało człowieka i nie wolno sporządzać niczego o podobnym składzie. Jest on święty i taki ma dla was pozostać. 33 Każdy, kto sporządzi podobną maść i posmaruje nią osobę nieupoważnioną*, zostanie zgładzony*’”+.

34 Potem Jehowa rzekł do Mojżesza: „Weź w jednakowych ilościach następujące wonności+: krople stakte*, onychę*, wonne galbanum oraz olibanum. 35 Sporządzisz z tego kadzidło+, umiejętnie łącząc składniki*. Tę wonną mieszaninę należy posolić+, ma być czysta i święta. 36 Część z niej rozetrzesz na drobny proszek i trochę tego proszku położysz przed Świadectwem w namiocie spotkania, gdzie będę się z tobą spotykał. Kadzidło to ma być dla was szczególnie święte. 37 Kadzidła o takim składzie nie wolno ci sporządzać dla własnego użytku+. Masz je uważać za coś świętego dla Jehowy. 38 Kto sporządzi sobie podobne kadzidło, żeby się rozkoszować jego zapachem, zostanie zgładzony*”.

31 Jehowa dalej mówił do Mojżesza: 2 „Wybrałem* Becalela+, syna Uriego, syna Chura z plemienia Judy+. 3 Napełnię go duchem Bożym, dając mu mądrość, zrozumienie i wiedzę, dzięki czemu będzie mistrzem w każdym rodzaju rzemiosła. 4 Będzie umiał tworzyć projekty, obrabiać złoto, srebro oraz miedź, 5 ciąć kamienie i osadzać je w oprawach+, a także wykonywać wszelkiego rodzaju wyroby z drewna+. 6 Ponadto wyznaczyłem mu do pomocy Oholiaba+, syna Achisamacha z plemienia Dana. I napełniam mądrością serca wszystkich zdolnych* rzemieślników, żeby mogli wykonać wszystko, co ci nakazałem+: 7 namiot spotkania+ i Arkę Świadectwa+ oraz pokrywę+, która jest na niej, i wszystkie sprzęty namiotu, 8 stół+ wraz z naczyniami, świecznik ze szczerego złota i wszystkie jego przybory+, ołtarz kadzielny+, 9 ołtarz całopalny+ i wszystkie jego przybory, basen razem z podstawą+, 10 misternie utkane szaty, święte szaty dla kapłana Aarona i dla jego synów do pełnienia służby kapłańskiej+, 11 olejek do namaszczania oraz wonne kadzidło używane w sanktuarium+. Wykonają wszystko, co ci nakazałem”.

12 Jehowa rzekł jeszcze do Mojżesza: 13 „Przekaż Izraelitom: ‚Koniecznie macie przestrzegać moich szabatów+, bo to jest znak przymierza między mną a wami. Przez wszystkie wasze pokolenia będzie on wam przypominał, że ja, Jehowa, was uświęciłem. 14 Przestrzegajcie szabatu, ponieważ jest dla was czymś świętym+. Kto go zbezcześci, poniesie śmierć. Człowiek*, który by tego dnia pracował, zostanie zgładzony*+. 15 Sześć dni możecie pracować, ale w siódmym dniu jest szabat, dzień całkowitego odpoczynku+. Jest on czymś świętym dla Jehowy. Kto by wykonywał pracę w szabat, musi zostać uśmiercony. 16 Izraelici mają przestrzegać szabatu przez wszystkie swoje pokolenia. Jest to trwałe przymierze, 17 trwały znak między mną a ludem Izraela+, bo w ciągu sześciu dni Jehowa stworzył niebo i ziemię, a siódmego dnia zaczął odpoczywać’”+.

18 Kiedy Bóg zakończył rozmowę z Mojżeszem na górze Synaj, dał mu dwie kamienne tablice ze Świadectwem+, zapisane palcem Bożym+.

32 Gdy lud zauważył, że Mojżesz długo nie schodzi z góry+, zebrał się wokół Aarona i zwrócił się do niego: „Zrób nam boga. Niech nas poprowadzi+. Bo nie wiemy, co się stało z tym Mojżeszem, który nas wyprowadził z Egiptu”. 2 Na to Aaron odpowiedział: „Zbierzcie złote kolczyki+, które mają w uszach wasze żony, synowie i córki, i przynieście je do mnie”. 3 Wszyscy zaczęli więc zdejmować swoje złote kolczyki i przynosić je Aaronowi. 4 A on wziął od nich to złoto, obrobił je i wykonał* z niego posąg cielca+. Wtedy lud zaczął mówić: „To jest twój Bóg, Izraelu, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej”+.

5 Kiedy Aaron to zobaczył, zbudował przed cielcem ołtarz i ogłosił: „Jutro jest święto ku czci Jehowy”. 6 Następnego dnia wstali więc wcześnie rano i zaczęli składać ofiary całopalne oraz ofiary współuczestnictwa*, po czym zasiedli do jedzenia i picia. Potem wstali, żeby się bawić+.

7 Wówczas Jehowa rzekł do Mojżesza: „Zejdź z góry, bo twój lud, który wyprowadziłeś z Egiptu, dopuszcza się niegodziwości+. 8 Szybko zeszli z drogi, którą kazałem im iść+. Zrobili sobie posąg cielca i mu się kłaniają. Składają mu ofiary i powtarzają: ‚To jest twój Bóg, Izraelu, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej’”. 9 I Jehowa dalej mówił do Mojżesza: „Widzę, że ten lud jest uparty*+. 10 Zapłonąłem na nich gniewem. Nie próbuj mnie powstrzymywać — wytracę ich, a ty staniesz się ojcem wielkiego narodu”+.

11 Wtedy Mojżesz zaczął błagać Jehowę*, swojego Boga+: „Jehowo, przecież wyprowadziłeś ten lud z Egiptu swoją wielką mocą, swą silną ręką. Dlaczego miałbyś go teraz zniszczyć w gniewie?+ 12 Dlaczego Egipcjanie mieliby mówić: ‚Celowo ich wyprowadził, bo chciał zabić ich w górach i zetrzeć z powierzchni ziemi’?+ Powstrzymaj swój płonący gniew. Zmień decyzję* i nie sprowadzaj na swój lud tego nieszczęścia. 13 Zrób to ze względu na Abrahama, Izaaka i Izraela, twoich sług, którym przysiągłeś na samego siebie: ‚Rozmnożę wasze potomstwo jak gwiazdy na niebie+, a całą tę ziemię, którą dla was wybrałem, dam waszemu potomstwu i będzie ona jego własnością na zawsze’”+.

14 Jehowa więc zmienił decyzję* i nie sprowadził na swój lud nieszczęścia, które zapowiedział+.

15 Potem Mojżesz odwrócił się i zszedł z góry, trzymając w ręku dwie tablice ze Świadectwem+, zapisane po obu stronach — z przodu i z tyłu. 16 Tablice były dziełem Boga, a pismo na nich wyryte było pismem Bożym+. 17 Tymczasem Jozue usłyszał okrzyki ludu i powiedział do Mojżesza: „Z obozu dochodzą odgłosy bitwy”. 18 Ale Mojżesz odrzekł:

Słyszę jakiś inny śpiew”.

19 Gdy tylko Mojżesz zbliżył się do obozu i zobaczył cielca+ oraz tańczących ludzi, wpadł w wielki gniew, rzucił tablice i roztrzaskał je u podnóża góry+. 20 Wziął cielca, którego zrobili, spalił go i starł na proch+. Wsypał ten proch do potoku i kazał Izraelitom pić z niego wodę+. 21 Następnie zapytał Aarona: „Jak to się stało, że ściągnąłeś na tych ludzi tak wielki grzech? Jak cię do tego nakłonili?”. 22 Aaron odrzekł: „Nie gniewaj się, mój panie. Dobrze wiesz, że tych ludzi zawsze ciągnie do zła+. 23 Powiedzieli do mnie: ‚Zrób nam boga. Niech nas poprowadzi. Bo nie wiemy, co się stało z tym Mojżeszem, który nas wyprowadził z Egiptu’+. 24 Dlatego odpowiedziałem im: ‚Jeśli ktoś ma jakieś złoto, niech je z siebie zdejmie i mi da’. Potem wrzuciłem je w ogień i tak powstał ten cielec”.

25 Mojżesz zobaczył, że trudno zapanować nad Izraelitami, bo Aaron pozwolił, żeby się rozzuchwalili. W rezultacie okryli się hańbą nawet w oczach swoich przeciwników. 26 Mojżesz stanął więc w bramie obozu i zawołał: „Kto jest po stronie Jehowy, do mnie!”+. I zebrali się przy nim wszyscy Lewici. 27 Wtedy przemówił do nich: „Oto co rzekł Jehowa, Bóg Izraela: ‚Niech każdy z was weźmie miecz i przejdzie przez cały obóz, od jednego końca do drugiego*, i niech zabija swoich braci, sąsiadów i bliskich znajomych’”+. 28 Lewici zrobili tak, jak polecił Mojżesz. Tego dnia zginęło około 3000 mężczyzn. 29 I Mojżesz powiedział: „Oddzielcie się* dziś do służby dla Jehowy, bo wystąpiliście przeciwko własnym synom i braciom+. Bóg udzieli wam dzisiaj błogosławieństwa”+.

30 Następnego dnia Mojżesz zwrócił się do ludu: „Popełniliście ciężki grzech. Teraz wejdę na górę i stanę przed Jehową. Może uda mi się coś zrobić, żeby wam przebaczył”+. 31 Mojżesz wrócił więc do Jehowy i powiedział: „Ten lud tak bardzo zgrzeszył — zrobił sobie boga ze złota!+ 32 Ale teraz zechciej przebaczyć im ten grzech+. A jeśli nie, to proszę, wymaż mnie ze swojej księgi, którą spisujesz”+. 33 Lecz Jehowa rzekł do Mojżesza: „Ze swojej księgi wymażę tego, kto zgrzeszył przeciwko mnie. 34 Teraz zaprowadź lud tam, dokąd ci powiedziałem. Mój anioł pójdzie przed tobą+. A w dniu, w którym dokonam nad nimi sądu, wymierzę im karę za ich grzech”. 35 Wtedy Jehowa zesłał na Izraelitów plagę z powodu cielca, którego na ich prośbę wykonał Aaron.

33 Potem Jehowa powiedział do Mojżesza: „Wyrusz w drogę razem z ludem, który wyprowadziłeś z Egiptu. Idź do ziemi, którą przysiągłem dać Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi, gdy oświadczyłem: ‚Dam ją twemu potomstwu’+. 2 Poślę przed tobą anioła+ i wypędzę Kananejczyków, Amorytów, Hetytów, Peryzzytów, Chiwwitów i Jebusytów+. 3 Idźcie do ziemi mlekiem i miodem płynącej+. Ale ja nie będę szedł wśród was, bo jesteście ludem upartym*+ i po drodze mógłbym was zgładzić”+.

4 Kiedy lud usłyszał te surowe słowa, zaczął się smucić. I nikt nie włożył na siebie swoich ozdób. 5 Jehowa polecił Mojżeszowi: „Tak powiedz Izraelitom: ‚Jesteście ludem upartym*+. W jednej chwili mógłbym przejść między wami i was wytracić+. Dlatego nie zakładajcie ozdób, a ja zdecyduję, co z wami zrobić’”. 6 Odkąd więc Izraelici zdjęli swoje ozdoby pod górą Horeb, już więcej ich nie nosili.

7 Mojżesz zabrał swój namiot i rozbił go w pewnej odległości od obozu. Nazwał go namiotem spotkania. I każdy, kto chciał się zwrócić do Jehowy z jakąś sprawą+, szedł do tego namiotu, który znajdował się poza obozem. 8 Za każdym razem, gdy Mojżesz szedł do namiotu spotkania, wszyscy stawali przy wejściu do swoich namiotów i odprowadzali go wzrokiem, dopóki nie wszedł do środka. 9 Kiedy Mojżesz wchodził do namiotu, słup obłoku+ zstępował i stał przy wejściu tak długo, jak Bóg rozmawiał z Mojżeszem+. 10 Gdy lud widział tam słup obłoku, każdy stawał przy wejściu do swojego namiotu i się kłaniał. 11 Jehowa rozmawiał z Mojżeszem twarzą w twarz+, tak jak człowiek rozmawia z drugim człowiekiem. Kiedy Mojżesz wracał do obozu, jego pomocnik+, Jozue+, syn Nuna, nie oddalał się od namiotu.

12 Potem Mojżesz zwrócił się do Jehowy: „Poleciłeś mi: ‚Poprowadź ten lud’, ale nie wyjawiłeś mi, kogo ze mną poślesz. Powiedziałeś też: ‚Znam cię z imienia* i znalazłeś uznanie w moich oczach’. 13 Jeśli więc zyskałem Twoje uznanie, pozwól mi, proszę, zrozumieć Twoje poczynania+, żebym mógł Cię poznać i dalej cieszyć się Twoją przychylnością. Weź też pod uwagę, że ten naród jest Twoim ludem”+. 14 Bóg* więc rzekł: „Ja sam* pójdę z tobą+ i zapewnię ci odpoczynek”+. 15 Wtedy Mojżesz powiedział do Niego: „Jeżeli nie pójdziesz* z nami, to zostaw nas tutaj. 16 Skąd będzie wiadomo, że ja i Twój lud znaleźliśmy uznanie w Twoich oczach? Czy właśnie nie stąd, że pójdziesz z nami?+ Będzie nas to wyróżniać spośród wszystkich narodów ziemi”+.

17 I Jehowa rzekł do Mojżesza: „Ponieważ zyskałeś moje uznanie i znam cię z imienia, zrobię to, o co prosisz”. 18 Mojżesz powiedział wtedy: „Pokaż mi, proszę, swoją chwałę”. 19 Ale On mu odrzekł: „Przejdę przed tobą i zobaczysz całą moją dobroć. I oznajmię ci swoje imię, Jehowa+. Obdarzę uznaniem tego, kogo chcę nim obdarzyć, i okażę miłosierdzie temu, komu zechcę je okazać”+. 20 Dodał jednak: „Nie możesz zobaczyć mojej twarzy, bo żaden człowiek nie może mnie zobaczyć i pozostać przy życiu”.

21 Jehowa mówił dalej: „Stań tutaj, na tej skale. 22 A gdy będę przechodzić obok ciebie, żebyś zobaczył moją chwałę, ukryję cię w rozpadlinie skały i osłonię swoją ręką, dopóki nie przejdę. 23 Potem zabiorę rękę i zobaczysz mnie z tyłu. Lecz mojej twarzy nie będziesz mógł zobaczyć”+.

34 Później Jehowa rzekł do Mojżesza: „Wyciosaj dwie kamienne tablice, podobne do pierwszych+, a ja wypiszę na tych tablicach słowa, jakie znajdowały się na tablicach+, które roztrzaskałeś+. 2 Przygotuj się na rano, bo wejdziesz na górę Synaj i staniesz tam przy mnie na jej szczycie+. 3 Nikomu jednak nie wolno przyjść z tobą ani nikt inny nie może się pojawić na tej górze. U jej podnóża nie mogą się nawet paść wasze stada”+.

4 Mojżesz wyciosał więc dwie kamienne tablice podobne do pierwszych. Wstał wcześnie rano, wziął te dwie tablice i wszedł na górę Synaj, tak jak mu nakazał Jehowa. 5 Wtedy Jehowa zstąpił+ w obłoku, stanął tam przy nim i oznajmił swoje imię — Jehowa+. 6 I Jehowa przechodził przed Mojżeszem, i mówił: „Jehowa, Jehowa, Bóg miłosierny+ i współczujący*+, nieskłonny do gniewu*+, pełen lojalnej miłości*+ i prawdomówny*+, 7 Bóg, który okazuje lojalną miłość tysiącom+, przebacza niegodziwość, wykroczenie i grzech+, lecz w żadnym razie nie pozwoli winnemu ujść bezkarnie+. Za grzech ojców sprowadzi karę na synów i wnuków do trzeciego i czwartego pokolenia”+.

8 Mojżesz natychmiast padł na kolana, pokłonił się do ziemi 9 i powiedział: „Jehowo, jeśli znalazłem uznanie w Twoich oczach, to proszę, Jehowo, idź z nami+, chociaż jesteśmy ludem upartym*+. Przebacz nasze przewinienia i grzechy+ i pozwól nam dalej należeć do Ciebie”. 10 Bóg odrzekł: „Zawieram z wami przymierze: Na oczach całego ludu dokonam cudów, jakie nie zdarzyły się nigdzie na ziemi, w żadnym narodzie+. I wszyscy ludzie, wśród których żyjecie, zobaczą dzieła Jehowy, bo dla waszego dobra uczynię rzeczy zdumiewające+.

11 „Przestrzegajcie tego, co wam dzisiaj nakazuję+, a ja wypędzę Amorytów, Kananejczyków, Hetytów, Peryzzytów, Chiwwitów i Jebusytów+. 12 Nie zawierajcie przymierza z mieszkańcami ziemi, do której idziecie+, bo może się to okazać dla was sidłem+. 13 Macie zburzyć ich ołtarze, roztrzaskać ich święte słupy* i pościnać święte pale*+. 14 Nie wolno wam kłaniać się innym bogom+, ponieważ Jehowa jest znany z tego, że wymaga wyłącznego oddania*. To Bóg wymagający wyłącznego oddania+. 15 Nie zawierajcie przymierza z mieszkańcami tej ziemi, bo gdy będą oddawać cześć* swoim bogom i składać im ofiary+, ktoś może was zaprosić do siebie i będziecie spożywać te ofiary razem z nim+. 16 Wtedy na pewno zaczniecie brać ich córki na żony dla swoich synów+, a ponieważ one będą oddawać cześć* swoim bogom, nakłonią do tego samego waszych synów+.

17 „Nie wolno wam odlewać bożków z metalu+.

18 „Macie obchodzić Święto Przaśników+. Będziecie jeść przaśny chleb, tak jak wam nakazałem. Będziecie to robić przez siedem dni w wyznaczonym czasie w miesiącu abib*+, bo właśnie w tym miesiącu wyszliście z Egiptu.

19 „Każdy pierworodny płci męskiej* jest mój+, w tym wszystkie pierworodne samce spośród waszych zwierząt, zarówno byki, jak i barany+. 20 Pierworodnego osła macie wykupić owcą. A jeśli go nie wykupicie, musicie złamać mu kark. Macie wykupić każdego pierworodnego syna+. Nikt nie może stanąć przede mną z pustymi rękami.

21 „Sześć dni macie pracować, ale siódmego dnia będziecie odpoczywać*+, nawet w porze orki i żniw.

22 „Gdy zbierzecie pierwsze dojrzałe plony pszenicy, będziecie obchodzić Święto Tygodni, a pod koniec roku Święto Zbiorów*+.

23 „Trzy razy w roku wszyscy mężczyźni mają stanąć przed prawdziwym Panem, Jehową, Bogiem Izraela+. 24 Poszerzę wasze terytorium, wypędzając tamtejsze narody+. I gdy trzy razy w roku będziecie szli, żeby się stawić przed Jehową, swoim Bogiem, nikt nie będzie próbował zagarnąć waszej ziemi.

25 „Nie wolno wam ofiarować krwi mojej ofiary razem z czymś, co zostało przygotowane na zakwasie+. A ofiara złożona podczas święta Paschy nie może być przechowywana przez noc aż do rana+.

26 „Najlepsze z pierwszych dojrzałych plonów swej ziemi macie przynieść do domu Jehowy, swojego Boga+.

„Nie wolno wam gotować koźlęcia w mleku jego matki”+.

27 Jehowa powiedział jeszcze do Mojżesza: „Zapisz sobie te słowa+, bo na ich podstawie zawieram z tobą i Izraelem przymierze”+. 28 I Mojżesz przebywał tam z Jehową 40 dni i 40 nocy. Nie jadł chleba ani nie pił wody+. A On spisał na tablicach słowa przymierza — Dziesięć Przykazań*+.

29 Potem Mojżesz zszedł z góry Synaj, trzymając w ręku dwie tablice ze Świadectwem+. Nie wiedział jednak, że po rozmowie z Bogiem jego twarz promieniała blaskiem. 30 Kiedy Aaron i pozostali Izraelici zauważyli, że jego twarz promienieje, bali się do niego zbliżyć+.

31 Ale Mojżesz ich wezwał, więc Aaron i wszyscy naczelnicy ludu podeszli do niego, a on zaczął z nimi rozmawiać. 32 Później zbliżyli się do niego pozostali Izraelici i wtedy powtórzył im wszystkie nakazy, które otrzymał od Jehowy na górze Synaj+. 33 Za każdym razem, gdy Mojżesz przestawał do nich przemawiać, zakładał sobie na twarz zasłonę+. 34 Zdejmował ją jednak, kiedy wchodził do namiotu, żeby rozmawiać z Jehową+. Potem wychodził i przekazywał Izraelitom otrzymane polecenia+. 35 Izraelici widzieli, że twarz Mojżesza promienieje blaskiem. A Mojżesz zakładał sobie na twarz zasłonę i ją nosił, dopóki znowu nie wszedł do namiotu, żeby rozmawiać z Bogiem+.

35 Później Mojżesz zwołał cały zbór Izraelitów i powiedział im: „Oto co Jehowa nakazał wam robić+: 2 Sześć dni możecie pracować, ale siódmy dzień będzie dla was święty. Będzie to szabat ku czci Jehowy, dzień całkowitego odpoczynku+. Kto by wykonywał wtedy pracę, zostanie uśmiercony+. 3 W dniu szabatu nie wolno wam w domach rozpalać ognia”.

4 Mojżesz dalej mówił do całego zboru Izraelitów: „Oto co nakazał Jehowa: 5 ‚Zbierzcie dar ofiarny dla Jehowy+. Niech każdy, kogo pobudza do tego serce+, przyniesie w darze dla Jehowy: złoto, srebro, miedź, 6 niebieską nić, purpurową wełnę, szkarłat, len wysokiej jakości, sierść kozią+, 7 skóry baranie farbowane na czerwono, skóry focze, drewno akacjowe, 8 oliwę do lamp, balsam do sporządzania olejku do namaszczania i wonnego kadzidła+, 9 onyks oraz inne kamienie, które mają ozdabiać efod+ i napierśnik+.

10 „‚Niech wszyscy zdolni* rzemieślnicy+ spośród was przyjdą i wykonają wszystko, co nakazał Jehowa, 11 mianowicie: przybytek, namiot i jego nakrycie, klamry, ramy, poprzeczki, słupy oraz podstawy z gniazdem; 12 Arkę+ i drążki do niej+, pokrywę+ oraz zasłonę+; 13 stół+ z drążkami i wszystkimi naczyniami, jak również chleb pokładny+; 14 świecznik+ wraz z przyborami i lampami, a także oliwę do lamp+; 15 ołtarz kadzielny+ z drążkami; olejek do namaszczania i wonne kadzidło+; kotarę, która będzie zasłaniała wejście do przybytku; 16 ołtarz całopalny+ wraz z miedzianą kratą, drążkami i wszystkimi innymi przyborami; basen oraz jego podstawę+; 17 zasłony na ogrodzenie dziedzińca+, słupy i podstawy z gniazdem oraz kotarę, która będzie wisiała w bramie dziedzińca; 18 paliki namiotowe przybytku i paliki namiotowe ogrodzenia dziedzińca oraz sznury+; 19 misternie utkane szaty+ do usługiwania w sanktuarium, święte szaty dla kapłana Aarona+ i dla jego synów do pełnienia służby kapłańskiej’”.

20 Cały zbór Izraelitów odszedł więc od Mojżesza. 21 Potem każdy, kogo skłoniło serce+ i kogo pobudził duch, przyniósł Jehowie dar ofiarny przeznaczony na namiot spotkania i na wszelką związaną z nim służbę oraz na święte szaty. 22 I przychodzili wszyscy, których pobudzało do tego serce — mężczyźni, jak również kobiety. Przynosili broszki, kolczyki, pierścienie i inne ozdoby, a także wszelkie przedmioty ze złota. Wszyscy ofiarowali to złoto w darze* dla Jehowy+. 23 Tak samo każdy, kto tylko miał, przyniósł niebieską nić, purpurową wełnę, szkarłat, len wysokiej jakości, sierść kozią, skóry baranie farbowane na czerwono i skóry focze. 24 Wszyscy, którzy przynieśli srebro i miedź, złożyli to w darze dla Jehowy. Również wszyscy, którzy mieli drewno akacjowe, przynieśli je, żeby zostało wykorzystane przy różnych pracach.

25 Wszystkie kobiety biegłe w swoim rzemiośle+ przyniosły to, co własnoręcznie uprzędły: niebieską nić, purpurową wełnę, szkarłat i len wysokiej jakości. 26 I wszystkie umiejętne kobiety, które pobudziło do tego serce, przędły sierść kozią.

27 A naczelnicy przynieśli onyks oraz inne kamienie, które miały ozdabiać efod i napierśnik+, 28 a także balsam oraz oliwę do lamp i do sporządzania olejku do namaszczania+ i wonnego kadzidła+. 29 Wszyscy mężczyźni i kobiety, których pobudziło do tego serce, przynieśli coś, co mogłoby się przydać przy wykonywaniu pracy zleconej przez Jehowę za pośrednictwem Mojżesza. Izraelici przynieśli to jako dobrowolny dar ofiarny dla Jehowy+.

30 Wtedy Mojżesz powiedział do Izraelitów: „Jehowa wybrał Becalela, syna Uriego, syna Chura z plemienia Judy+. 31 I napełnił go duchem Bożym, dając mu mądrość, zrozumienie i wiedzę, dzięki czemu będzie mistrzem w każdym rodzaju rzemiosła. 32 Będzie umiał tworzyć projekty, obrabiać złoto, srebro oraz miedź, 33 ciąć kamienie i osadzać je w oprawach, a także wykonywać wszelkiego rodzaju kunsztowne wyroby z drewna. 34 Ponadto Bóg obdarzył go umiejętnością nauczania innych, podobnie jak Oholiaba+, syna Achisamacha z plemienia Dana. 35 Napełnił ich serca mądrością*+, żeby mogli wykonać wszelkiego rodzaju prace rzemieślnicze, prace związane z projektowaniem, haftowaniem i tkaniem z użyciem niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i lnu wysokiej jakości. Mężczyźni ci wykonają wszelkie prace i przygotują wszystkie projekty.

36 „Becalel będzie pracował wraz z Oholiabem, a także z każdym zdolnym rzemieślnikiem*, któremu Jehowa udzielił mądrości i zrozumienia, żeby umieli wykonać wszelką pracę związaną ze świętym namiotem i zrobić wszystko zgodnie z poleceniem Jehowy”+.

2 Mojżesz wezwał Becalela i Oholiaba oraz każdego zdolnego rzemieślnika, którego Jehowa obdarzył mądrością+ — każdego, kogo serce pobudzało do wykonania tej pracy+. 3 I wzięli oni od Mojżesza wszystkie dary+, które Izraelici przynieśli na wykonanie pracy związanej ze świętym namiotem. Ale Izraelici dalej przynosili mu co rano dobrowolne dary ofiarne.

4 Potem, gdy już rozpoczęto świętą pracę, wszyscy zdolni rzemieślnicy zaczęli jeden po drugim przychodzić 5 i mówić Mojżeszowi: „Lud przynosi znacznie więcej, niż jest potrzebne do pracy, którą nakazał wykonać Jehowa”. 6 Mojżesz polecił więc rozgłosić po obozie następującą wiadomość: „Niech nikt już nie przynosi darów na budowę przybytku”. Wtedy Izraelici przestali je przynosić. 7 Materiałów wystarczyło na wykonanie całej pracy, a nawet było ich za dużo.

8 Wszyscy zdolni rzemieślnicy+ wykonali przybytek+ z 10 płócien utkanych ze skręcanego lnu wysokiej jakości, niebieskiej nici, purpurowej wełny i szkarłatu. Wyhaftował* na nich cheruby+. 9 Długość każdego płótna wynosiła 28 łokci*, a szerokość 4 łokcie. Wszystkie płótna miały takie same rozmiary. 10 Następnie pięć płócien połączył w jedną część, a pięć pozostałych w drugą. 11 Potem wykonał pętle z niebieskiej nici na skraju jednej części, na brzegu ostatniego płótna, w miejscu, w którym miała się ona łączyć z drugą częścią. To samo zrobił na skraju drugiej części. 12 Wykonał 50 pętli na jednej części i 50 na skraju drugiej — pętla naprzeciw pętli — tak żeby połączyć obie części. 13 W końcu wykonał 50 złotych klamer i spiął nimi obie części połączonych ze sobą płócien. W ten sposób przybytek tworzył jedną całość.

14 Następnie wykonał 11 tkanin z koziej sierści jako nakrycie przybytku+. 15 Długość każdej tkaniny wynosiła 30 łokci, a szerokość 4 łokcie. Każda z tych 11 tkanin miała takie same rozmiary. 16 Potem pięć tkanin połączył w jedną część, a sześć pozostałych w drugą część. 17 Następnie wykonał 50 pętli na skraju jednej części, na brzegu ostatniej tkaniny, i 50 na skraju drugiej części, tak żeby można je było ze sobą połączyć. 18 Zrobił też 50 miedzianych klamer, żeby połączyć namiot w jedną całość.

19 Ze skór baranich farbowanych na czerwono sporządził nakrycie na namiot, a na wierzch nakrycie ze skór foczych+.

20 Z drewna akacjowego+ zrobił ramy przybytku i postawił je pionowo+. 21 Wysokość każdej ramy wynosiła 10 łokci, a szerokość półtora łokcia. 22 Każda rama miała dwa czopy osadzone obok siebie. Tak wykonał wszystkie ramy przybytku. 23 Wykonał więc 20 ram na południową stronę przybytku. 24 Ponadto pod te 20 ram wykonał 40 srebrnych podstaw z gniazdem — dwie podstawy z gniazdem pod każdą z ram z dwoma czopami+. 25 Również na drugą stronę przybytku, stronę północną, wykonał 20 ram 26 oraz 40 srebrnych podstaw z gniazdem — dwie podstawy z gniazdem pod każdą ramę.

27 A na tylną, zachodnią, stronę przybytku wykonał sześć ram+. 28 Wykonał też dwie ramy jako podpory w dwóch tylnych narożnikach przybytku. 29 Każda podpora składała się z dwóch takich samych elementów, umocowanych przy podstawie i połączonych u góry przy pierwszym pierścieniu. Tak zrobił dwie narożne podpory. 30 Ogółem było więc osiem ram i 16 srebrnych podstaw z gniazdem — po dwie podstawy z gniazdem pod każdą ramą.

31 Potem wykonał poprzeczki z drewna akacjowego: pięć do ram z jednej strony przybytku+, 32 pięć do ram z drugiej strony przybytku i pięć do ram na tylną, zachodnią, stronę przybytku. 33 Przez środek ram — od jednego końca do drugiego — biegła poprzeczka środkowa. 34 Ramy pokrył złotem i wykonał pierścienie ze złota jako uchwyty dla poprzeczek. Poprzeczki również pokrył złotem+.

35 Później wykonał zasłonę+ z niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości. I wyhaftował na niej cheruby+. 36 Potem wykonał cztery akacjowe słupy, na których miała wisieć zasłona, i pokrył je złotem. Zrobił też złote haki i odlał cztery srebrne podstawy z gniazdem do osadzenia słupów. 37 Następnie z niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości utkał kotarę, która miała zasłaniać wejście do namiotu+. 38 Zrobił także pięć słupów i haki do kotary. Wierzchołki słupów i mocowania* pokrył złotem, lecz pięć podstaw z gniazdem było z miedzi.

37 Potem Becalel+ wykonał z drewna akacjowego Arkę+, długą na dwa i pół łokcia*, szeroką na półtora łokcia i wysoką na półtora łokcia+. 2 Wewnątrz i na zewnątrz pokrył ją szczerym złotem, a wokół górnej krawędzi zrobił dekoracyjne obramowanie ze złota+. 3 Następnie odlał ze złota cztery pierścienie, które umieścił nad czterema nogami Arki — dwa pierścienie po jednej stronie i dwa po drugiej. 4 Wykonał też drążki z drewna akacjowego i pokrył je złotem+. 5 Drążki włożył w pierścienie po bokach Arki, żeby można ją było przenosić+.

6 I wykonał pokrywę ze szczerego złota+, długą na dwa i pół łokcia i szeroką na półtora łokcia+. 7 Ponadto wykuł ze złota dwa cheruby+ i umieścił je na obu końcach pokrywy+. 8 Jeden cherub był na jednym końcu, a drugi — na drugim. Umieścił je na obu końcach pokrywy. 9 Dwa cheruby rozpościerały swe skrzydła ku górze i osłaniały nimi pokrywę+. Były zwrócone do siebie, a ich twarze były skierowane ku pokrywie+.

10 Wykonał również stół z drewna akacjowego+, długi na 2 łokcie, szeroki na łokieć i wysoki na półtora łokcia+. 11 Potem pokrył go szczerym złotem, a wzdłuż krawędzi zrobił dekoracyjne obramowanie ze złota. 12 Następnie wzdłuż krawędzi stołu umocował listwę o szerokości dłoni* i zrobił wokół niej dekoracyjne obramowanie ze złota. 13 Ponadto odlał ze złota cztery pierścienie i przytwierdził je do czterech narożników stołu — tam, gdzie są przymocowane nogi. 14 Pierścienie znajdowały się blisko listwy i służyły jako uchwyty na drążki do przenoszenia stołu. 15 Drążki te wykonał z drewna akacjowego i pokrył złotem. 16 Potem wykonał ze szczerego złota naczynia na stół: misy, kielichy, czasze i dzbany, którymi miały być wylewane ofiary płynne+.

17 Następnie zrobił świecznik+ ze szczerego złota. Jego podstawę, trzon, kielichy, gałki i kwiaty wykuł z jednej bryły+. 18 Z jego trzonu wychodziło sześć ramion: trzy ramiona z jednej strony i trzy ramiona z drugiej. 19 Na każdym ramieniu były trzy kielichy w kształcie kwiatów migdałowca, z gałkami i kwiatami na przemian. Tak wyglądało sześć ramion wychodzących z trzonu świecznika. 20 Na trzonie świecznika były cztery kielichy w kształcie kwiatów migdałowca, z gałkami i kwiatami na przemian. 21 Pod pierwszą parą ramion wychodzących z trzonu znajdowała się gałka, podobnie pod drugą parą i pod trzecią — pod wszystkimi sześcioma ramionami wychodzącymi z trzonu świecznika. 22 Gałki, ramiona i cały świecznik zostały wykute z jednej bryły szczerego złota. 23 Następnie wykonał ze szczerego złota siedem lamp świecznika+, a także gasidła* i pojemniki na wypalone knoty. 24 Świecznik wraz z tymi wszystkimi przyborami wykonał z talentu* szczerego złota.

25 Potem wykonał z drewna akacjowego kwadratowy ołtarz kadzielny+, długi na łokieć, szeroki na łokieć i wysoki na 2 łokcie. Jego rogi stanowiły z nim jedną całość+. 26 Pokrył go szczerym złotem: jego wierzch, wszystkie boki oraz rogi. Wokół jego górnej krawędzi zrobił dekoracyjne obramowanie ze złota. 27 Poniżej obramowania na dwóch przeciwległych bokach przytwierdził po dwa złote pierścienie, żeby służyły jako uchwyty na drążki do przenoszenia ołtarza. 28 Drążki te wykonał z drewna akacjowego i pokrył złotem. 29 Prócz tego sporządził święty olejek do namaszczania+ i czyste, wonne kadzidło+, umiejętnie łącząc składniki*.

38 Wykonał z drewna akacjowego kwadratowy ołtarz całopalny, długi na 5 łokci*, szeroki na 5 łokci i wysoki na 3 łokcie+. 2 Na czterech narożnikach ołtarza wykonał rogi, które stanowiły z nim jedną całość. Następnie pokrył go miedzią+. 3 Potem wykonał wszystkie przybory związane ze służbą przy ołtarzu: kubły, szufelki, misy, widełki oraz pojemniki na rozżarzone węgle. Wszystkie te przybory zrobił z miedzi. 4 Wykonał też do ołtarza kratę — miedzianą siatkę, którą umieścił poniżej listwy okalającej ołtarz, w połowie jego wysokości. 5 Następnie odlał cztery pierścienie, które przytwierdził na czterech narożnikach ołtarza, blisko miedzianej kraty, żeby służyły jako uchwyty do drążków. 6 Drążki wykonał z drewna akacjowego i pokrył miedzią. 7 Włożył te drążki w pierścienie po bokach ołtarza, żeby można go było przenosić. Ołtarz został wykonany z desek i w środku był pusty.

8 Potem wykonał z miedzi basen+ i jego podstawę, na co zużył lustra* kobiet, które pełniły służbę przy wejściu do namiotu spotkania.

9 Następnie wydzielił dziedziniec+. Ogrodził go zasłonami zrobionymi ze skręcanego lnu wysokiej jakości. Południowy bok dziedzińca miał długość 100 łokci+. 10 Do jego wykonania wykorzystano 20 miedzianych słupów i 20 miedzianych podstaw z gniazdem. Haki na tych słupach i mocowania* były ze srebra. 11 Od strony północnej ogrodzenie również miało długość 100 łokci. Składało się z 20 miedzianych słupów oraz 20 miedzianych podstaw z gniazdem. Haki na słupach i mocowania* były ze srebra. 12 Ale od strony zachodniej ogrodzenie z zasłon miało długość 50 łokci. Składało się z 10 słupów i 10 podstaw z gniazdem. Haki na słupach i mocowania* były ze srebra. 13 Długość wschodniego boku dziedzińca wynosiła 50 łokci. 14 Po jednej stronie bramy dziedzińca ogrodzenie z zasłon miało długość 15 łokci. Składało się z trzech słupów i trzech podstaw z gniazdem. 15 Po drugiej stronie bramy dziedzińca ogrodzenie z zasłon też miało długość 15 łokci i składało się z trzech słupów i trzech podstaw z gniazdem. 16 Wszystkie zasłony dookoła dziedzińca były ze skręcanego lnu wysokiej jakości. 17 Podstawy z gniazdem, na których stały słupy, były z miedzi, a haki na słupach i mocowania* były ze srebra. Wierzchołki słupów zostały pokryte srebrem i wszystkie słupy dziedzińca miały srebrne zaczepy+.

18 Kotara wisząca w bramie dziedzińca została utkana z niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości. Miała długość 20 łokci, a wysokość 5 łokci, taką samą jak zasłony ogradzające dziedziniec+. 19 Wisiała na czterech słupach z czterema podstawami z gniazdem. Słupy i ich podstawy wykonano z miedzi. Haki i mocowania* były ze srebra, a wierzchołki słupów zostały pokryte srebrem. 20 Wszystkie paliki namiotowe przybytku i ogrodzenia dziedzińca były z miedzi+.

21 Mojżesz polecił spisać materiały użyte do budowy przybytku, Przybytku Świadectwa+. Spisu dokonali Lewici+ pod kierownictwem Itamara+, syna kapłana Aarona. 22 Becalel+, syn Uriego, syna Chura z plemienia Judy, zrobił wszystko, co Jehowa nakazał Mojżeszowi. 23 Pomagał mu Oholiab+, syn Achisamacha z plemienia Dana, znakomity rzemieślnik — hafciarz i tkacz używający niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu oraz lnu wysokiej jakości.

24 Do prac związanych ze świętym miejscem* użyto 29 talentów* i 730 syklów* złota według wagi świętego sykla*. Było to złoto, które przyniesiono na ofiarę kołysaną+. 25 A srebra zebranego od mężczyzn objętych spisem było 100 talentów i 1775 syklów według wagi świętego sykla*. 26 Każdy objęty spisem od 20 lat wzwyż — ogółem 603 550 mężczyzn+ — przyniósł pół sykla według wagi świętego sykla*+.

27 Na odlanie podstaw z gniazdem wykorzystanych w świętym miejscu oraz podstaw z gniazdem umieszczonych przy zasłonie zużyto 100 talentów srebra, czyli po talencie na każdą podstawę z gniazdem; 100 podstaw z gniazdem stanowiło równowartość 100 talentów+. 28 Aby wykonać haki na słupy, pokryć ich wierzchołki i je połączyć, użyto 1775 syklów.

29 A miedzi, którą przyniesiono w darze*, było 70 talentów i 2400 syklów. 30 Wykonano z niej podstawy z gniazdem pod słupy przy wejściu do namiotu spotkania, jak również miedziany ołtarz, miedzianą kratę i wszystkie przybory związane ze służbą przy ołtarzu, 31 a także podstawy z gniazdem pod słupy wokół dziedzińca i podstawy z gniazdem pod słupy bramy dziedzińca oraz wszystkie paliki namiotowe przybytku i ogrodzenia dziedzińca+.

39 Z niebieskiej nici, purpurowej wełny i szkarłatu+ wykonali misternie tkane szaty do usługiwania w świętym miejscu*. Święte szaty dla Aarona+ zrobili tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi.

2 Efod+ wykonał on* ze złota, niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości. 3 Rozklepali złote płytki na cienkie arkusze i pocięli je na nitki, żeby przepleść nimi niebieską nić, purpurową wełnę, szkarłat i len wysokiej jakości i ozdobić efod haftem. 4 Wykonali do efodu naramienniki, które połączyły jego dwa górne końce. 5 Aby efod się nie przesuwał, przymocowali do niego ozdobny* pas+, który był zrobiony z tego samego materiału: ze złota, niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości, tak jak Jehowa nakazał Mojżeszowi.

6 Potem osadzili w złotych oprawach onyksy z imionami synów Izraela wygrawerowanymi tak, jak się graweruje pieczęć+. 7 Umieścił je na naramiennikach efodu jako przypomnienie dla synów Izraela+, tak jak Jehowa nakazał Mojżeszowi. 8 Następnie wykonał napierśnik+ i ozdobił go haftem. Napierśnik, podobnie jak efod, został zrobiony ze złota, niebieskiej nici, purpurowej wełny, szkarłatu i skręcanego lnu wysokiej jakości+. 9 Po złożeniu na pół był on kwadratowy — długi na piędź* i szeroki na piędź. 10 Wysadzili go czterema rzędami kamieni. W pierwszym rzędzie umieścili rubin, topaz i szmaragd; 11 w drugim — turkus, szafir i jaspis; 12 w trzecim — kamień leszem*, agat i ametyst; 13 w czwartym — chryzolit, onyks i jadeit. Osadzono je w złotych oprawach. 14 Kamienie odpowiadały imionom 12 synów Izraela. Imiona zostały wygrawerowane tak, jak się graweruje pieczęć. Każde imię reprezentowało jedno z 12 plemion.

15 Upletli łańcuszki ze szczerego złota i przymocowali je do napierśnika+. 16 Wykonali też dwie złote oprawy oraz dwa złote pierścienie, które umieścili na dwóch rogach napierśnika. 17 Potem w te dwa pierścienie na rogach napierśnika włożyli dwa złote łańcuszki. 18 Końce dwóch łańcuszków przewlekli przez obie oprawy i przymocowali je do naramienników z przodu efodu. 19 Następnie wykonali dwa złote pierścienie i umieścili je na dwóch dolnych rogach napierśnika po jego wewnętrznej stronie, przylegającej do efodu+. 20 Potem wykonali dwa dodatkowe złote pierścienie i umieścili je z przodu efodu, poniżej dwóch naramienników, nad miejscem, w którym ozdobny pas jest przymocowany do efodu. 21 Na koniec niebieskim sznurkiem przywiązali napierśnik za jego pierścienie do pierścieni efodu — żeby trzymał się nad ozdobnym pasem i nie przesuwał się po efodzie — tak jak Jehowa nakazał Mojżeszowi.

22 Następnie z niebieskiej nici utkał płaszcz bez rękawów, który miał być noszony pod efodem+. 23 Na środku płaszcza bez rękawów był otwór na głowę, podobny do otworu pancerza. Otwór ten miał dookoła obwódkę, żeby się nie rozdarł. 24 A na całym brzegu płaszcza przymocowali owoce granatu wykonane z niebieskiej nici, purpurowej wełny i szkarłatu, które ze sobą skręcono. 25 Ponadto ze szczerego złota zrobili dzwoneczki, które umieścili między owocami granatu na brzegu płaszcza bez rękawów — 26 na przemian dzwoneczek i owoc granatu. Tak ozdobili cały brzeg płaszcza bez rękawów, który miał być używany do pełnienia służby. Zrobili tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi.

27 Potem utkali dla Aarona i jego synów długie szaty z lnu wysokiej jakości+, 28 zawój+ z lnu wysokiej jakości i ozdobne nakrycia głowy+ z lnu wysokiej jakości, bieliznę*+ ze skręcanego lnu wysokiej jakości, 29 jak również szarfy ze skręcanego lnu wysokiej jakości, niebieskiej nici, purpurowej wełny i szkarłatu, splecionych ze sobą. Zrobili tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi.

30 Na koniec wykonali ze szczerego złota lśniącą płytkę, święty znak oddania dla Boga*, i wygrawerowali na niej napis, jak się graweruje pieczęć: „Jehowa jest święty”*+. 31 Przymocowali ją do zawoju sznurkiem z niebieskiej nici. Zrobili tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi.

32 W ten sposób zakończono wszelkie prace związane z przybytkiem, namiotem spotkania. Izraelici zrobili wszystko tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi+. Tak właśnie zrobili.

33 I przynieśli przybytek+ do Mojżesza. Przynieśli namiot+ oraz wszystkie jego sprzęty: klamry+, ramy+, poprzeczki+, słupy, podstawy z gniazdem+, 34 nakrycie ze skór baranich farbowanych na czerwono+, nakrycie ze skór foczych, zasłonę+, 35 Arkę Świadectwa z drążkami+ i pokrywą+, 36 stół ze wszystkimi naczyniami+ oraz chleb pokładny, 37 świecznik ze szczerego złota, jego lampy+ — rząd lamp — wszystkie jego przybory+ oraz oliwę do lamp+, 38 złoty ołtarz+, olejek do namaszczania+ i wonne kadzidło+, kotarę+ zasłaniającą wejście do namiotu, 39 miedziany ołtarz+ z miedzianą kratą, drążkami+ i wszystkimi przyborami+, basen i jego podstawę+, 40 zasłony na ogrodzenie dziedzińca wraz ze słupami i podstawami z gniazdem+, kotarę+ na bramę dziedzińca, linki namiotowe i paliki namiotowe+ oraz wszystkie przybory potrzebne do służby związanej z przybytkiem, namiotem spotkania, 41 misternie tkane szaty do usługiwania w sanktuarium, święte szaty dla kapłana Aarona+ i dla jego synów do pełnienia służby kapłańskiej.

42 Izraelici wykonali całe to zadanie zgodnie ze wszystkim, co Jehowa nakazał Mojżeszowi+. 43 Kiedy Mojżesz przyjrzał się wszystkiemu, co zrobili, zobaczył, że wykonali swoją pracę dokładnie tak, jak nakazał Jehowa. I pobłogosławił ich.

40 Wtedy Jehowa rzekł do Mojżesza: 2 „Postawisz ten przybytek, namiot spotkania, w pierwszym dniu miesiąca pierwszego+. 3 Umieść w nim Arkę Świadectwa+ i odgrodź ją zasłoną+. 4 Wnieś stół+ i ułóż na nim to, co powinno się tam znajdować. Przynieś też świecznik+ i zapal lampy+. 5 Przed Arką Świadectwa ustaw złoty ołtarz kadzielny+, a w wejściu do przybytku zawieś kotarę+.

6 „Przed wejściem do przybytku, namiotu spotkania, ustaw ołtarz całopalny+, 7 a między namiotem spotkania i ołtarzem umieść basen i nalej do niego wody+. 8 Dookoła namiotu wydziel dziedziniec+, a w jego bramie zawieś kotarę+. 9 Potem weź olejek do namaszczania+ i namaść przybytek oraz wszystko, co się w nim znajduje+, i uświęć go razem ze wszystkimi sprzętami, dzięki czemu stanie się święty. 10 Masz namaścić ołtarz całopalny ze wszystkimi przyborami i uświęcić go, dzięki czemu stanie się szczególnie święty+. 11 Namaścisz też basen razem z podstawą i go uświęcisz.

12 „Potem przyprowadź Aarona i jego synów w pobliże wejścia do namiotu spotkania i ich umyj*+. 13 I ubierzesz Aarona w święte szaty+, namaścisz go+ i uświęcisz, i będzie pełnił dla mnie służbę kapłańską. 14 Następnie polecisz podejść jego synom i ubierzesz ich w długie szaty+. 15 Namaścisz ich tak jak ich ojca+ i będą pełnić dla mnie służbę kapłańską. Dzięki temu namaszczeniu będą sprawować urząd kapłański przez wszystkie swoje pokolenia”+.

16 Mojżesz zrobił wszystko tak, jak mu nakazał Jehowa+. Tak właśnie zrobił.

17 Przybytek został postawiony w drugim roku, w pierwszym dniu miesiąca pierwszego+. 18 Kiedy Mojżesz stawiał przybytek, położył jego podstawy z gniazdem+, umocował ramy+, założył poprzeczki+ oraz postawił słupy. 19 Potem pokrył przybytek płótnami+, a na nich położył nakrycie+, tak jak Jehowa mu nakazał.

20 Następnie wziął Świadectwo+ i włożył je do Arki+, wsunął drążki+ w jej pierścienie, a na jej wierzch nałożył pokrywę+. 21 Wniósł Arkę do przybytku i zawiesił zasłonę+, żeby odgrodzić dostęp do Arki Świadectwa+, tak jak Jehowa mu nakazał.

22 Potem w przybytku, namiocie spotkania, po jego północnej stronie przed zasłoną, postawił stół+ 23 i ułożył na nim chleby+ przed Jehową, tak jak Jehowa mu nakazał.

24 Naprzeciw stołu, po południowej stronie przybytku, namiotu spotkania, postawił świecznik+. 25 I zapalił lampy+ przed Jehową, tak jak Jehowa mu nakazał.

26 Następnie ustawił w namiocie spotkania, przed zasłoną, złoty ołtarz+, 27 na którym miało być spalane wonne kadzidło+, tak jak Jehowa mu nakazał.

28 A w wejściu do przybytku zawiesił kotarę+.

29 Przy wejściu do przybytku, namiotu spotkania, ustawił ołtarz całopalny+, na którym miały być składane całopalenia+ oraz ofiary zbożowe*, tak jak Jehowa mu nakazał.

30 Potem między namiotem spotkania i ołtarzem umieścił basen do mycia i nalał do niego wody+. 31 Mojżesz i Aaron oraz jego synowie myli w niej ręce i nogi. 32 Myli się za każdym razem, gdy mieli wejść do namiotu spotkania lub zbliżyć się do ołtarza+. Robili tak, jak Jehowa nakazał Mojżeszowi.

33 Na koniec dookoła przybytku i ołtarza wydzielił dziedziniec+, a w jego bramie zawiesił kotarę+.

W ten sposób Mojżesz zakończył pracę. 34 Wtedy obłok zaczął zakrywać namiot spotkania i chwała Jehowy napełniła przybytek+. 35 A ponieważ obłok pozostawał nad namiotem spotkania i chwała Jehowy napełniała przybytek, Mojżesz nie mógł do niego wejść+.

36 Podczas wszystkich etapów wędrówki Izraelici zwijali obóz, gdy tylko obłok uniósł się znad przybytku+. 37 Dopóki obłok się nie uniósł, nie zwijali obozu+. 38 W ciągu dnia nad przybytkiem pozostawał obłok Jehowy, a w nocy ogień. Był widoczny dla całego ludu Izraela podczas wszystkich etapów wędrówki+.