Skróty używane w tej publikacji
Przekłady Biblii
Przekłady polskie:
Bb Biblia brzeska (1563), przedruk 2001, wyd. Ferdinand Schöningh
Bg Biblia gdańska (1632), Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, wyd. 1988
Bl Biblia lubelska, Redakcja Wydawnictw KUL, 1991 i nn.
Bp Biblia poznańska (1973), wyd. III, Księgarnia św. Wojciecha, 1991-1994
Br Różne księgi biblijne w tłum. R. Brandstaettera, PAX, 1978 i nn.
BT Biblia Tysiąclecia (1965), wyd. II, Pallottinum, 1971
Bw Biblia warszawska (1975), Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, wyd. 1980
BWP Biblia Warszawsko-Praska, tłum. K. Romaniuk, Towarzystwo Biblijne w Polsce, 1998
Db Pismo Święte Nowego Testamentu, przekład z greki E. Dąbrowski, Księgarnia św. Wojciecha, 1960
GNŚ Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata, 1994
Kow Pismo Święte Nowego Testamentu, tłum. S. Kowalski (1957), PAX, wyd. 1990
Kr Pismo Święte Starego Testamentu, tłum. J. Kruszyński, 1937 i nn.
KUL Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Pallottinum, 1959 i nn.
KŻNT Komentarz żydowski do Nowego Testamentu, D. H. Stern, tłum. A. Czwojdrak, Vocatio, 2005
Mił Księga Psalmów, tłum. Cz. Miłosz, Éditions du Dialogue, 1981
NŚ Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata, 1997
NTint Grecko-polski Nowy Testament, wydanie interlinearne z kodami gramatycznymi, tłum. R. Popowski i M. Wojciechowski, Vocatio, 1993
PE Pismo Święte Nowego Testamentu i Psalmy, przekład ekumeniczny z języków oryginalnych, Towarzystwo Biblijne w Polsce, 2001
Pop Nowy Testament, tłum. R. Popowski, Vocatio, 2000
STint Hebrajsko-polski Stary Testament, Pięcioksiąg, tłum. A. Kuśmirek, Vocatio, 2003
Wk Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, tłum. J. Wujek (1599), wyd. III popr., Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1962
Wp Nowy Testament. Współczesny przekład, Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, 1991
Przekłady obcojęzyczne:
AS American Standard Version, American Revision Committee (1901), wyd. 1944
AT The Complete Bible — An American Translation, tłum. J. M. Powis Smith i E. J. Goodspeed (1939), wyd. 1951
Da The ‘Holy Scriptures’, tłum. J. N. Darby, wyd. 1949
Dy Challoner-Douay Version (ok. 1750), wyd. 1942
Int The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures, wyd. 1985
JB The Jerusalem Bible, red. A. Jones, 1966
JP The Holy Scriptures According to the Masoretic Text, The Jewish Publication Society of America (1917), wyd. 1952
KJ King James Version (1611), wyd. 1942
Kx The Holy Bible, tłum. R. A. Knox, 1956
La The Holy Bible From Ancient Eastern Manuscripts, tłum. G. M. Lamsa, 1957
Le The Twenty-Four Books of the Holy Scriptures, tłum. I. Leeser (1853), wyd. 1914
LXX Septuaginta (przekład gr., III i II w. p.n.e.), red. A. Rahlfs, 1935
LXX, Bagster The Septuagint With Apocrypha: Greek and English, tłum. na ang. L. C. L. Brenton (1851), wyd. 1986
LXX, Thomson The Septuagint Bible, tłum. na ang. C. Thomson (1808), zrew. C. A. Muses, 1954
Mo A New Translation of the Bible, tłum. J. Moffatt (1935), wyd. 1954
NE The New English Bible, 1970
NW New World Translation of the Holy Scriptures — With References, 1984
Ph The New Testament in Modern English, tłum. J. B. Phillips (1958), wyd. 1976
Ro The Emphasised Bible, J. B. Rotherham, 1902
RS Revised Standard Version (1952), wyd. 1971
Sy Peszitta (przekład syryjski, V w. n.e.), red. S. Lee (1826), przedruk United Bible Societies, 1979
Vg Wulgata (przekład łac., Hieronim, ok. r. 400), red. R. Weber, 1975
Yg The Holy Bible, tłum. R. Young, wyd. zrew. 1887
Księgi biblijne
Abd Abdiasza
Ag Aggeusza
Am Amosa
Dn Daniela
Dz Dzieje Apostolskie
Ef Efezjan
Est Estery
Ezd Ezdrasza
Eze Ezechiela
Flm Filemona
Flp Filipian
Gal Galatów (Galacjan)
Hab Habakuka
Heb Hebrajczyków (Żydów)
Hi Hioba (Joba)
Iz Izajasza
Jak Jakuba
Jer Jeremiasza
Jl Joela
Jn Jana
1Jn 1 Jana
2Jn 2 Jana
3Jn 3 Jana
Jon Jonasza
Joz Jozuego
1Kl 1 Królów (1 Królewska)
2Kl 2 Królów (2 Królewska)
1Kn 1 Kronik
2Kn 2 Kronik
1Ko 1 Koryntian
2Ko 2 Koryntian
Kol Kolosan
Kpł Kapłańska (3 Mojżeszowa)
Kzn Kaznodziei (Koheleta, Eklezjastesa)
Lam Lamentacje (Treny)
Lb Liczb (4 Mojżeszowa)
Łk Łukasza
Mal Malachiasza
Mi Micheasza
Mk Marka
Mt Mateusza
Nah Nahuma
Neh Nehemiasza
Obj Objawienie (Apokalipsa)
Oz Ozeasza
PnP Pieśń nad Pieśniami
Prz Przysłów (Przypowieści)
Ps Psalmy
1Pt 1 Piotra
2Pt 2 Piotra
Pwt Powtórzonego Prawa (5 Mojżeszowa)
Rdz Rodzaju (1 Mojżeszowa)
Rz Rzymian
Sdz Sędziów
1Sm 1 Samuela
2Sm 2 Samuela
Sof Sofoniasza
1Tm 1 Tymoteusza
2Tm 2 Tymoteusza
1Ts 1 Tesaloniczan
2Ts 2 Tesaloniczan
Tyt Tytusa
Wj Wyjścia (2 Mojżeszowa)
Za Zachariasza
Inne skróty
akad. akadyjski
ang. angielski
arab. arabski
aram. aramejski
asyr. asyryjski
babil. babiloński
°C stopnie Celsjusza
cd. ciąg dalszy
Chr. Chrystus
cm centymetr
cz. część
dosł. dosłownie
dr doktor
egip. egipski
fr. francuski
g gram
gr. grecki
ha hektar
hebr. hebrajski
hiszp. hiszpański
in. inny
itd. i tak dalej
itp. i tym podobne
j. jezioro
jun. junior
kg kilogram
km kilometr
km/h kilometry na godzinę
ks. księga
l litr
lm. liczba mnoga
lp. liczba pojedyncza
łac. łaciński
m metr
m.in. między innymi
ml mililitr
mm milimetr
nn. następny
nagł. nagłówek
n.e. naszej ery
niem. niemiecki
np. na przykład
n.p.m. nad poziomem morza
nr numer
NT Nowy Testament
ok. około
paźdz. październik
pd. południe, południowy
pers. perski
pn. północ, północny
p.n.e. przed naszą erą
pol. polski
por. porównaj
poz. pozycja
p.p.m. poniżej poziomu morza
prof. profesor
przyp. przypis
r. rok
red. redaktor, redakcja
rodz. rodzaj
rozdz. rozdział
s. strona
ss. strony
ST Stary Testament
sygn. sygnatura
szp. szpalta
środk. środkowy
t tona
t. tom
tj. to jest
tłum. tłumaczył
tzn. to znaczy
tzw. tak zwany
w. werset, wiek
wg według
wsch. wschód, wschodni
wyd. wydanie
zach. zachód, zachodni
zm. zmarł
zob. zobacz
zrew. zrewidował, zrewidowany
Częściej cytowane dzieła pisarzy starożytnych
1. Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela, tłum. Z. Kubiak i J. Radożycki, Księgarnia św. Wojciecha, 1962
2. Józef Flawiusz, Przeciw Apionowi. Autobiografia, tłum. J. Radożycki, Księgarnia św. Wojciecha, 1986
3. Józef Flawiusz, Wojna żydowska, tłum. J. Radożycki, Księgarnia św. Wojciecha, 1980
4. Herodot, Dzieje, tłum. S. Hammer, Czytelnik, 1959
5. Tacyt, Dzieła, tłum. S. Hammer, Czytelnik, 1957