Pytania czytelników

● Jak można pogodzić doniesienie o śmierci króla judzkiego Ochozjasza z 2 Królewskiej 9:27 ze sprawozdaniem 2 Kroniki 22:8, 9?

Sprawozdanie z 2 Królewskiej 9:27 brzmi: „Ochozjasz, król judzki, widząc to uciekał drogą do domu ogrodowego; i gonił go Jehu, i rzekł: ‚I tego też zabijcie na wozie jego!’ I zranili go na wstępowaniu do Gawer, które jest koło Jeblaam, a on uciekł do Magedda i tam umarł.” W 2 Kroniki 22:8, 9 można przeczytać: „Gdy tedy Jehu wytracał dom Achaba, znalazł książąt judzkich i synów braci Ochozjasza, którzy mu służyli, i zabił ich. Samego też Ochozjasza szukając, pojmał go kryjącego się w Samarii, a przywiedzionego przed siebie zabił; i pogrzebali go.” — Oba cytaty według przekładu Wujka.

Pozornie trudna kwestia się wyjaśni, gdy weźmiemy pod uwagę, że pisarze Biblii nie zawsze donoszą o wydarzeniach w dokładnym porządku chronologicznym. Ponadto nie mieli jeszcze interpunkcji, jak my dzisiaj, którą mogliby zaznaczać dygresje, czyli myśli wtrącone do kolejnego porządku wydarzeń. W księdze Królewskiej pisarz prócz krótkiej wzmianki o Ochozjaszu i jego ucieczce po prostu donosi, co jeszcze wie o życiu Ochozjasza i jego śmierci, bez podkreślenia, czy to się odgrywało w porządku chronologicznym. Z tego powodu wzmiankę o wydarzeniach, jakie miały miejsce dopiero później, „Przekład Nowego Świata” umieszcza w nawiasach, a hebrajski spójnik waw, którym rozpoczyna się wtrącenie, tłumaczy jako „potem”. O tym hebrajskim słowie waw powiedziano we wstępie do „Pism Hebrajskich w Przekładzie Nowego Świata” (w języku angielskim, tom 1, str. 18, wydanie 1953), co następuje:

„Chociaż waw („i”) występuje w hebrajskim bardzo często, nie pomijamy i nie opuszczamy go po prostu jako słowo niepotrzebne, ociężałe lub charakterystyczne dla przestarzałego stylu, lecz oddajemy je przez odpowiednie spójniki lub inne zwroty, które nasuwa treść tekstu hebrajskiego. Znaczenie jego uzależniliśmy od stosunku do czasownika, z którym się wiąże. W związku z tym słówko waw oprócz swego podstawowego znaczenia ‚i’ stało się podstawą do wydobycia jeszcze wielu innych odcieni znaczeniowych.”

Jehu więc kontynuował ściganie króla Ochozjasza, wysławszy za nim swoich ludzi. Wydaje się, że w sprawozdaniu Kroniki wydarzenia występują w kolejności, w jakiej się faktycznie działy, chociaż miejsce, gdzie Ochozjasz na rozkaz Jehu został śmiertelnie zraniony, oraz miejscowość, gdzie w końcu zmarł, nie są tam podane, jak w sprawozdaniu księgi Królewskiej.

Z zestawienia obu doniesień wynika, że prawdopodobnie wydarzyło się, co następuje: W drodze do Jezreel Jehu spotkał Jorama i Ochozjasza. Jorama powalił, natomiast Ochozjasz uciekł. Jehu zrazu nie ścigał Ochozjasza, lecz udał się do Jezreel, aby tam dokończyć swego dzieła egzekutora. Tymczasem Ochozjasz starał się uratować i powrócić do Jeruzalemu, lecz dotarł tylko do Samarii, gdzie się ukrył. Ścigający go ludzie Jehu wykryli go tam, pojmali i dostarczyli do Jehu, który się zatrzymał koło Jeblaam, miasteczka w pobliżu Jezreel. Gdy Jehu zobaczył Ochozjasza, rozkazał swoim ludziom zabić go na jego wozie. Zranili go śmiertelnie na drodze do Gawer, w pobliżu Jeblaam. Ochozjasz umknął jeszcze raz i uciekł do Mageddo, gdzie umarł z powodu odniesionych ran.