Pytania czytelników

● Dlaczego Dawid, wierny sługa Jehowy, tolerował u swej żony Michol posiadanie terafim, jak to wynika z 1 Samuelowej 19:12, 13?

Doniesienie księgi 1 Samuelowej 19:12, 13 brzmi, jak następuje: „Spuściła Mikhal [Michol, BG] Dawida oknem, a tak uszedł, a uciekając, ocalił się. Mikhal, wziąwszy następnie terafim, ułożyła na łóżku, plecionkę zaś z sierści koziej umieściła u jego wezgłowia i nakryła derą.” — Kr.

Znaleziska archeologiczne z terenu Mezopotamii i okolicznych obszarów wskazują, że terafim były ważnym dokumentem w sprawach spadku rodzinnego, podobnie jak dzisiaj dowód własności i pisemny testament. Według ówczesnego zwyczaju zięć, który posiadał bóstwa rodzinne, mógł przed sądem dochodzić praw do majątku swego teścia. Może to potwierdzać wypadek z Rachelą, która zabrała ze sobą terafim, gdy Jakub z swymi domownikami potajemnie opuścił Labana.

Trudno jednak się zgodzić, żeby ten zwyczaj był nadal uznawany u Izraelitów, kiedy zostali zorganizowani w naród i otrzymali Dziesięcioro Przykazań, z których drugie wyraźnie zabraniało wykonywania wizerunków, w tym także terafim, zarówno ze względu na korzystanie z nich przy bałwochwalstwie, jak i w sprawach spadkowych. Gdyby posługiwanie się nimi było czymkolwiek usprawiedliwione, to Samuel nie powiedziałby królowi Saulowi: „Oto posłuszeństwo jest lepsze od ofiary, a uwaga od tłuszczu baranów. Albowiem jak grzech wróżbiarstwa jest opór, a krnąbrność jak cześć bałwanów i terafim.” — Kr.

Z hebrajskiej Biblii wydania Soncino wynika, że dawniejsi komentatorzy wiele trudu poświęcali wyjaśnianiu obecności terafim w domu Dawida. O samym Dawidzie wiemy z całą pewnością, że nie czcił żadnego terafim, ponieważ był oddany wyłącznie Jehowie; w przeciwnym razie nie czytalibyśmy w tak wielu miejscach, że jego serce było „zupełne” albo „doskonałe”, to znaczy niepodzielnie oddane Jehowie. (1 Król. 11:4; 15:3) Możemy więc dojść tylko do jednego wniosku: że serce jego żony nie było całkowicie przy Jehowie i że Dawid albo nie wiedział, iż posiadała terafim, albo tolerował go, bo była córką króla Saula.

● Co oznacza nakaz z 2 Mojżeszowej 23:19: „Nie będziesz warzył koźlęcia w mleku matki jego”?

Ten przepis, jak wiele innych, zdaje się podkreślać, że dla wszystkiego istnieje odpowiedni i stosowny porządek, który powinien być przestrzegany. Bóg zatroszczył się o to, by matka miała mleko do karmienia swych młodych. Gdyby tego mleka użyto do ugotowania młodych, oznaczałoby to obrócenie go na ich szkodę, a nawet śmierć, czyli wprost przeciwnie do zamierzonego celu.

Poza tym Jehowa chciał chyba tym przepisem także nauczyć lud, z którym zawarł przymierze, aby postępował ze współczuciem, a nie bezwzględnie. Jehowa w całym swym postępowaniu ze stworzeniami okazuje współczucie, lecz wymaga od nich, by naśladowały Jego doskonały przykład.

Jest również możliwe, że Jehowa chciał przez to pobudzić swój lud do unikania bezmyślnych i szkodliwych zwyczajów okolicznych narodów pogańskich. Według książki „The Bible and Archeology” (1940), którą opracował Sir Frederic Kenyon, warzenie, czyli gotowanie koźlęcia w mleku własnej matki było pogańskim rytuałem, mającym sprowadzić deszcz.

● Jakim kapłanem był Jetro, o którym jest mowa w 2 Mojżeszowej 3:1?

Tekst 2 Mojżeszowej 3:1 brzmi: „Mojżesz pasł owce Jetry, teścia swego, kapłana madianickiego.” (Wk) Jetro był widocznie patriarchalnym przywódcą plemienia Madianitów, a jako taki byt według ówczesnego zwyczaju obowiązany do pouczania swego plemienia i kierowania nim we wszystkich sprawach, tak religijnych, jak i świeckich. Jak czyste były praktyki religijne tego Madianity, Biblia nie podaje. Nie zapominajmy jednak, iż lud ten pochodził od potomka Abrahama z żony Ketury, którą pojął w jakiś czas po śmierci Sary. Za czasów Mojżesza utrzymywała się w nim jeszcze pamięć o czystym wielbieniu, które Abraham zawsze wpajał swoim domownikom — o wielbieniu prawdziwego Boga, Jehowy. Na przykład z doniesienia 2 Mojżeszowej 18:1-24 (NW) można wywnioskować, że Jetro respektował Jehowę i stosunkowo dużo o Nim wiedział, ponieważ błogosławił Jego, złożył Jemu ofiarę oraz wspólnie z Mojżeszem, Aaronem i starszymi Izraela jadł chleb przed Nim. Co więcej, dał też Mojżeszowi bardzo dobrą radę, aby sobie upatrzył „mężów dzielnych i bogobojnych, w których by była prawda i którzy by nienawidzili chciwości”. (Wk) i aby ich ustanowił swoimi pomocnikami w sądzeniu ludu. Mojżesz bezzwłocznie przyjął tę radę. W każdym razie urząd kapłański, jaki Jetro piastował, odziedziczył on naturalnym biegiem rzeczy po swoich przodkach albo był do niego powołany przez swoje plemię; nic nie wskazuje na to, by został do tego specjalnie wyznaczony przez Boga.