Gdy są kłopoty z wychowaniem dzieci
1 W Księdze Przysłów czytamy: „Już po zachowaniu się chłopca można go rozpoznać, czy jego czyny są prawe i czyste” (Prz. 20:11). Wypływa stąd wniosek, że nie można lekceważyć przejawów buntu czy nieposłuszeństwa nawet u dziecka. Nasuwa się zatem pytanie: Jak się uporać z trudnościami? Co rodzice mogą zrobić, żeby sobie z nimi poradzić? Wymuszanie posłuszeństwa krzykiem nic nie daje. Gdy rodzice utrudniają nawiązanie kontaktu ze sobą dzieciom, które mają jakieś problemy, powstają urazy i zanika szacunek. Nie wystarczy ustanawiać jakieś reguły i bezwzględnie żądać ich przestrzegania. W Efezjan 6:4 czytamy: „A wy, ojcowie, nie drażnijcie się ze swymi dziećmi, lecz wychowujcie je w karności i podług wytycznych Jehowy”.
2 Pewien ojciec czterech chłopców mówi, jakie korzyści daje usłuchanie powyższej rady: „Staram się zawsze jak najuważniej ich wysłuchać; dzięki temu dowiaduję się, o czym myślą. Tylko wtedy mogę im naprawdę pomóc. Prowadzę cotygodniowe studium biblijne i zazwyczaj wspólnie szukamy w Biblii sposobu rozwiązania powstałych trudności. Chłopcy rozumieją, że te rady są od Boga, a nie od nas, i to jest bardzo pomocne”.
3 Dalsza wskazówka ułatwiająca rozwiązywanie problemów dotyczy po prostu gotowości do udzielania dzieciom niezbędnej pomocy. Gdy dzieci mają trudności, potrzebują rodziców bardziej niż kiedykolwiek. Pewna matka wypowiedziała się na ten temat następująco: „Staramy się zawsze być do ich dyspozycji. Dajemy im do zrozumienia, że mogą do nas przychodzić ze wszystkim. Nawet wtedy, gdy nam problem wydaje się niewielki, dla nich często bywa poważny. W danej chwili jest to dla nich rzecz najważniejsza. Ponieważ wiedzą, że się o nie troszczymy, przychodzą do nas z każdą sprawą”. Jak by to było pięknie, gdyby wszystkie dzieci mogły przychodzić do rodziców z wszelkimi kłopotami, nie ryzykując, że zostaną skrzyczane lub wyśmiane! Czy tak jest w waszej rodzinie? Czy zachęcacie dzieci, żeby swobodnie z wami rozmawiały, i czy cierpliwie ich wysłuchujecie?
4 Rodzice powinni też pamiętać o tym, jak wielkie znaczenie ma dotrzymywanie słowa. Dzieci na ogół potrafią wiele zrozumieć, ale trudno jest im znieść rozczarowania bądź nagłe zmiany waszych decyzji. Pewna matka powiedziała: „Obietnica czegoś, czego nie mogłam spełnić, wywołałaby u dzieci stan przykrego napięcia. One ufają każdemu memu słowu. Kiedy więc daję słowo, staram się go dotrzymać. Gdyby się jednak zdarzyło, że nie mogę czegoś zrobić, tłumaczę, dlaczego tak jest, i przyznaję, że jest mi bardzo przykro. Daję im przez to odczuć, że czasami ja też nie dopisuję. Prowadzi to do umocnienia łączącej nas więzi”.
5 Inną ważną zasadą w postępowaniu z dziećmi jest bezstronność. Porównywanie jednego dziecka z drugim jest niemądre i krzywdzące. Może być źródłem zazdrości i zadrażnień. Dzieci mają różne uzdolnienia i każde z nich czymś się wyróżnia. Porównywanie ich ze sobą odbiera pewność siebie i poczucie własnej godności albo sprzyja powstawaniu próżności i zarozumialstwa.
6 Kolejną sprawą, której należałoby poświęcić uwagę, to pozwalanie dzieciom na nieumiarkowane korzystanie z telewizji. „Nic tak nie wpłynęło na okres dzieciństwa jednego pokolenia jak telewizja” (New York Times z 4 marca 1979). Słuszność tych wypowiedzi wyczuliła wielu rodziców na przemożny wpływ, jaki wywiera na dzieci oglądanie telewizji. Co prawda nie można jej odmówić pewnych wartości, jeśli chodzi o poznawanie świata, ale trzeba zachować ostrożność, w przeciwnym razie bowiem telewizja może wywrzeć na dzieci bardzo niekorzystny wpływ, chociażby ze względu na programy przesycone erotyzmem i stosowaniem przemocy. W gruncie rzeczy niektórzy są skłonni przypisywać wzrost przestępczości wśród nieletnich oglądaniu przez dzieci programów telewizyjnych nacechowanych brutalnością.
7 Gdy w rodzinie dzieci są zainteresowane pełnieniem świętej służby dla Boga, można się spodziewać, że będą okazywać szacunek rodzicom i wspierać ich w przynoszeniu chwały Bogu przez przyczynianie się do utrzymania w domu czystości i porządku. Godne zachowanie się wśród kolegów szkolnych, respekt dla nauczycieli, głoszenie innym dobrej nowiny przy każdej nadarzającej się sposobności, ścisła współpraca ze zborem oraz udział w służbie polowej — oto sprawy, które Bóg poczytuje za świętą służbę dla Niego. Dobrym sposobem ułatwiającym ustalenie, czy się rzeczywiście pełni świętą służbę, może być zadanie sobie kilku pytań: „Czy wyruszam do służby polowej, żeby głosić ludziom orędzie biblijne? Jak się zachowuję w szkole i gdzie indziej? Czy naśladuję młodzież ze świata, czy przeciwnie, pamiętam, że dniem i nocą mam pełnić świętą służbę dla Jehowy?” Nie zapominaj o tym, że dzięki właściwemu postępowaniu na co dzień możesz się w znacznym stopniu przyczynić do zainteresowania drugich dobrą nowiną.