Czy to się odbija na tobie?

CZY problem zanieczyszczenia środowiska rzeczywiście odbija się na tobie? A czy oddychasz powietrzem, czy pijesz wodę i spożywasz pokarmy? Czy zależy ci na tym, żeby mieć radość z życia?

W takim razie problem ten dotyczy również ciebie bez względu na to, czy zdajesz sobie z tego sprawę. Miejsce zamieszkania nie ma tu większego znaczenia. Co prawda w mieście jest gorzej niż na wsi. Ale problem ten jest teraz tak powszechny, że w jakimś stopniu dotyczy każdego obszaru.

Zanieczyszczenie naturalnego środowiska stało się problemem o zasięgu światowym, ponieważ nie powstrzymują go granice państwowe, przez które z łatwością przenika. Z powietrza, którym my dzisiaj oddychamy, mogli tydzień lub miesiąc temu korzystać mieszkańcy innego państwa. Woda z rzek i jezior wpływa do mórz i przedostaje się do bardzo odległych rejonów.

W oświadczeniu wydanym przez Amerykańskie Stowarzyszenie Lekarzy czytamy: „Są niezbite dowody, iż wywołane przez człowieka zanieczyszczenia wody i powietrza, hałas, niewłaściwe gospodarowanie odpadami stałymi, środkami owadobójczymi oraz innymi materiałami toksycznymi wkrótce osiągnie taki stopień, że zagrozi życiu ludzkiemu oraz innym formom życia na ziemi”.

Potwierdził to ekolog dr Barry Commoner, który powiedział: „Istnienie na ziemi życia ludzkiego osiągnęło punkt krytyczny. Jestem przekonany, że jeżeli nie położy się tamy dalszemu zanieczyszczaniu ziemi, to w końcu nasza planeta przestanie się nadawać na mieszkanie dla człowieka.”

Kiedy to nastąpi?

Czy ci ludzie mówią o czymś, co może nastąpić dopiero za kilkaset lat?

W The Canadian Magazine z 4 kwietnia 1970 czytamy: „Nasza przepiękna Kanada będzie za 10 lat pustkowiem, jeżeli już teraz nie rozpoczniemy akcji ratunkowej”.

W angielskim czasopiśmie Guardian powiedziano: „W ciągu najbliższych dwudziestu lat pojawią się pierwsze oznaki ustępowania życia na naszej planecie pod naporem wzrastającego zanieczyszczenia, wywołanego przez przemysł. W powietrzu będzie więcej szkodliwych substancji, niż ludzie i zwierzęta potrafią znieść. Zaniknie wszelkie życie w rzekach i jeziorach; zatruta roślinność wyginie.” A były doradca prezydenta Stanów Zjednoczonych Daniel Moynihan oświadczył, że ludzkość ma mniej niż 50 procent szans utrzymania się przy życiu do roku 1980.

Czy ci ludzie są panikarzami? Bynajmniej. Wielu z nich jeszcze kilka lat temu było optymistami. Nie dawniej jak w roku 1962 część prasy i naukowców wyśmiała książkę Racheli Carson pt.: Silent Spring [Milcząca wiosna], w której autorka przepowiedziała straszne następstwa ciągłego zatruwania przez ludzi ich naturalnego środowiska.

Dzisiaj już się nie śmieją, gdyż większość jej przepowiedni się sprawdziła. Ponura, twarda rzeczywistość zmusiła naukowców i prasę do uznania prawdy o tym, co się dzieje. Człowiek niewątpliwie znalazł się na drodze, która może go doprowadzić do samounicestwienia.

Cienka strefa życia

Większość ludzi ciągle jeszcze uważa ziemię za bardzo dużą. Wzdłuż równika liczy ona ponad 40 000 km. a jej atmosfera sięga do wysokości około 1000 km. Z drugiej strony w oceanach istnieją rowy o głębokości do 11 000 m.

Wszystko to prawda, ale my, ludzie, jak również zwierzęta i rośliny żyjemy w bardzo cienkiej powłoce otaczającej ziemię. Tę powłokę nazywa się „biosferą”, ponieważ w jej obrębie znajduje się wszelkie znane nam życie ziemskie.

Wcale nie przesadzamy, nazywając tę strefę „bardzo cienką”. Wyjąwszy nieliczne unoszące się w powietrzu zarodniki i bakterie, życie występuje tylko w obrębie pierwszych 8000 m atmosfery ziemskiej, której grubość wynosi około 1000 km. W gruncie rzeczy przeważająca większość stworzeń oddychających — ludzi, zwierząt i roślin — żyje w obrębie pierwszych 3000 m nad poziomem morza.

Również na dnie oceanów na głębokości około 11 000 m występują nieliczne formy życia. Ale ogromna większość zwierząt i roślin morskich żyje w górnej 150-metrowej warstwie mórz i oceanów. Ponadto skupiają się one głównie wzdłuż szelfów, płytkich stref przybrzeżnych, oraz wokół wysp.

Biosfera jest to więc dwudziestokilometrowa strefa rozciągająca się wokół globu ziemskiego. Jest ona naprawdę cienka. Ale w rzeczywistości 95 procent całego życia ziemskiego skupia się w o wiele cieńszej warstwie, której grubość wynosi około 3000 m. W obrębie tej niezwykle cienkiej „powłoki” cyrkuluje powietrze i woda, z których stale korzysta wszystko, co żyje na ziemi. A teraz zwróćmy uwagę na to, co się dzieje z nieodzownym dla nas powietrzem, wodą i glebą.

[Diagram na stronie 4]

[Patrz publikacja]

Przeważająca liczba stworzeń oddychających żyje w obrębie pierwszych 3000 m nad poziomem morza. Większość stworzeń morskich żyje w górnej 150-metrowej warstwie mórz

3000 m

BIOSFERA

POZIOM MORZA

150 m p.p.m.