Mnóstwo religii — ich wpływ na dzisiejszy świat

OD MEDYTACJI buddysty odłamu zen w Japonii do zadającego sobie tortury „świętego” hinduisty w Indii, od monotonnego śpiewu islamskiego muezzina na Bliskim Wschodzie do ekstatycznego wołania zielonoświątkowca w Ameryce Środkowej, od zbiorowego samobójstwa w Jonestown (Gujana) do masowego ślubu w Seulu (Korea) — jakże zdumiewająca jest różnorodność poglądów i praktyk religijnych na całym świecie! Bez względu na to, kim jesteś lub gdzie mieszkasz, religia w taki czy inny sposób oddziałuje na twoje życie.

Właściwie ile jest religii? Na to pytanie zdaje się być tyle odpowiedzi, ilu jest badaczy i statystyków zajmujących się tym problemem. Jeżeli uwzględnić wszystkie wyznania, religijne grupy i podgrupy oraz wspólnoty, to ogólna ich liczba sięgnie chyba dziesiątków tysięcy.

Czy mieszkasz w kraju uważanym za chrześcijański? Niektórzy są zdania, że w skład chrześcijaństwa wchodzi 10 000 wyznań i sekt. Jednakże wydana niedawno World Christian Encyclopedia podaje, że w samych tylko Stanach Zjednoczonych jest 2050 sekt chrześcijańskich, a na całym świecie ich liczba sięga 20 000. Licząc łącznie blisko półtora miliarda członków, czyli około jednej trzeciej ludności świata, chrześcijaństwo stanowi największą grupę wyznań.

A może w twoim kraju przeważa islam, hinduizm lub buddyzm? Liczne odłamy i kierunki tych religii również mają setki milionów członków. Ponadto są jeszcze takie religie, jak sintoizm, sikhizm, dżinizm, zaratustryzm, taoizm, konfucjanizm i bahaizm — żeby wymienić tylko kilka bardziej znanych. Według wyżej wspomnianej encyklopedii wszyscy — z wyjątkiem około 20 procent ludności świata — przyznają, że należą do jakiejś religii. (Zobacz wykres na następnej stronie).

UPADEK CZY ROZKWIT?

Może myślisz sobie, że w życiu współczesnego społeczeństwa naszego XX wieku religia nie odgrywa już żadnej istotnej roli. W niektórych rejonach świata rzeczywiście tak jest. Ludzie zdają się być ciągle zajęci usilnym dążeniem do celów materialistycznych. Sprawy religijne nie interesują ich zbytnio albo nawet są im całkiem obojętne. Może znasz ludzi tego pokroju. Zapewne słyszałeś o tym, że w szeregu krajów niejeden duży, wielowiekowy, zabytkowy kościół zamknięto lub przebudowano na teatr, salę taneczną bądź halę targową. Odnosi się wrażenie, jakby religia chyliła się ku upadkowi.

Z drugiej strony może w twoim kraju, dużo się mówi o przebudzeniu religijnym. Na przykład w pewnym doniesieniu z Nairobi (Kenia) na temat rozwoju kościołów w Afryce powiedziano: „Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że chrześcijaństwo przeżywa tu najwyższy rozkwit. Każdego roku 6 milionów nowych wierzących przyłącza się do chrześcijan, których jest na tym kontynencie przeszło 180 milionów, to znaczy około 40 procent całej ludności. Chrześcijanie, wyprzedzając swych muzułmańskich rywali, nawracają tyle ludzi i wychowują tyle dzieci, że kościół za 20 lat w Afryce może mieć najwięcej wyznawców na świecie”.

Nawet w takich krajach, jak Związek Radziecki i Chińska Republika Ludowa, po dziesiątkach lat oficjalnego ateizmu religia w dalszym ciągu wywiera silny wpływ na ludność. „Ocenia się, że na 267 milionów mieszkańców Związku Radzieckiego blisko 77 milionów uważa się za wierzących — w większości są to wyznawcy kościoła prawosławnego, muzułmanie, katolicy, baptyści, żydzi i luteranie” — czytamy w U.S. News and World Report.

W Chińskiej Republice Ludowej oprócz oficjalnie podawanej liczby około 4 milionów ludzi, którzy przepełniają nieliczne kościoły ponownie otwarte w końcu lat siedemdziesiątych, „jeszcze od 25 do 50 milionów wierzących chodzi do kościołów działających po domach” — podaje Ośrodek Badań nad Kościołami w Chinach (Hongkong). A w doniesieniu z Pekinu, zamieszczonym w nowozelandzkiej gazecie The Auckland Star, czytamy: „Oficjalna prasa chińska opisuje obszary rolnicze zamieszkane przez 800 milionów chłopów jako makabryczny, średniowieczny świat, w którym mimo 30 lat istnienia komunizmu wierzenia ludowe przetrwały prawie bez uszczerbku”.

A zatem nawet w ostatnim ćwierćwieczu XX stulecia jest jeszcze na świecie wiele religii, które w dalszym ciągu wywierają niemały wpływ na życie milionów ludzi. Siłą rzeczy nasuwają się pytania: Dlaczego jest tyle religii? Jakie owoce wydają na całym świecie? I co najważniejsze, w jakiej mierze wszystko to dotyczy każdego z nas?

[Wykres i mapa na stronie 3]

[Patrz publikacja]

Religie świata

(Liczby w milionach)

Chrześcijanie (1433)

Buddyści (274)

Konfucjaniści i taoiści (198)

Innia (252)

Niewierzący (911)

Hinduiści (583)

Muzułmanie (723)

[Przypis]