BITYNIA
Prowincja rzymska w pn. części Azji Mniejszej. Leżała na terenie dzisiejszej pn.-zach. Turcji, na wsch. od Stambułu, na pd. wybrzeżu Morza Czarnego. Gdy podczas drugiej podróży misjonarskiej w Listrze do Pawła i Sylasa dołączył Tymoteusz, chcieli oni udać się razem do Bitynii, ale „duch Jezusa im nie pozwolił” (Dz 16:7). Biblia nie donosi o tym, by apostołowie głosili na terenie Bitynii, ale z pewnością ok. 62-64 r. n.e., gdy Piotr pisał swój pierwszy natchniony list, mieszkali tam jacyś chrześcijanie (1Pt 1:1). Kiedy na początku II w. Pliniusz Młodszy jako specjalny wysłannik pisał z Bitynii do cesarza Trajana, wspomniał o wielu chrześcijanach żyjących w tej prowincji i nadmienił, że chrześcijaństwo dotarło ‛nie tylko do miast, ale nawet do wiosek i osiedli’ (Antologia listu antycznego, oprac. i tłum. J. Schnayder, Wrocław 1959, s. 39).