TYKWA

Hebrajska nazwa kikajòn określa roślinę, która za sprawą Jehowy w cudowny sposób wyrosła w ciągu jednej nocy i dała cień Jonaszowi, gdy ten siedział w szałasie i czekał na rezultaty swego prorokowania przeciw Niniwie. Roślina ta przynosiła prorokowi wielką ulgę, dopóki Jehowa nie sprawił, że podgryzł ją robak, wskutek czego uschła. Nic już wtedy nie osłaniało proroka przed żarem słońca (Jon 4:5-11).

Jako odpowiedniki hebrajskiego wyrazu kikajòn zwykle podaje się nazwy dwóch roślin. W niektórych przekładach Biblii (np. BT) występuje „krzew rycynusowy” (lub „rycynowy”, Bw) (Ricinus communis), szybko rosnąca bylina, która osiąga wysokość co najmniej 3 m i ma duże liście. Takie tłumaczenie jest oparte na sugestii Hieronima, że kikajòn mógł oznaczać krzew rycynowy, oraz na podobieństwie między tym hebrajskim słowem a egipskim kiki. Inni bibliści i tłumacze opowiadają się za „banią” (Bg) lub „tykwą” (NŚ). W dziele A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament (red. F. Brown, S. R. Driver i C. A. Briggs, 1980, s. 884) zasugerowano, iż chodzi o „tykwę”, szerokolistną roślinę z gatunku Cucurbita lagenaria (inaczej Lagenaria vulgaris lub Lagenaria siceraria).

Tykwa szybko się rozwija. W dziele Dictionnaire de la Bible (red. F. Vigouroux, Paryż 1912, t. 5, szp. 1098) napisano: „Wiadomo, że w krajach tropikalnych tykwa rośnie bardzo szybko i że jest stosowana do osłaniania ścian domów i budek, do których się przyczepia jak winobluszcz, zapewniając dzięki swym splotom i dużym liściom ochronę przed upałem. (...) Na odkrytych w katakumbach symbolicznych malowidłach nawiązujących do historii Jonasza zawsze widnieje właśnie ta roślina”. Tak więc tykwa, która nawet w normalnych warunkach szybko rośnie, za sprawą Jehowy cudownie rozwinęła się w ciągu jednej nocy, by osłaniać Jonasza przed gorącymi promieniami słońca.