EBER

(od rdzenia oznaczającego: „przejść [przekroczyć]” albo „druga [przeciwna] strona”).

Określenie „Eber” występuje w Biblii jako imię pięciu osób oraz pojawia się w Liczb 24:24, gdzie oznacza Hebrajczyków albo jakiś region. W greckiej Septuagincie, syryjskiej Peszitcie i łacińskiej Wulgacie słowo „Eber” przetłumaczono w tym wersecie na „Hebrajczycy”. Określenie „Eber” może jednak w tym wypadku odnosić się do jakiegoś regionu lub ludu ‛po drugiej stronie’ Eufratu (oprócz Asyrii, wymienionej w tym samym wersecie). W języku hebrajskim wyrażenie „za Rzeką” (hebr. ʽéwer hannahár) odnosi się niekiedy do terenów położonych na zach. od Eufratu (Neh 2:7, 9; 3:7). W 1 Królów 4:24 to samo hebrajskie wyrażenie przetłumaczono na „po tej stronie Rzeki” (NŚ) lub „na zachód od Eufratu” (RS). Jego aramejski odpowiednik na ogół odnosi się do obszaru Syrii i Palestyny (Ezd 4:10, 11, 16, 17, 20; 5:3, 6; 6:6, 13).

1. Przodek Abrahama; syn Szelacha, ojciec Pelega, Joktana i innych dzieci. Za dni jego syna Pelega, którego przeżył o jakieś 191 lat, „ziemia została podzielona”. Może to odnosić się do pomieszania przez Jehowę języka tym, którzy pod kierownictwem Nimroda budowali Babel i tamtejszą wieżę (Rdz 10:25; 11:14-19, 26).

W Rodzaju 10:21 wspomniano o „Semie, praojcu wszystkich synów Ebera [„praojcu wszystkich Hebrajczyków”, BT], bracie Jafeta, najstarszego”. Ebera wymieniono tutaj obok Sema najwyraźniej z tego względu, że Biblia przypisuje duże znaczenie jego potomkom, zwłaszcza począwszy od Abrahama. Werset ten nie oznacza jednak, iż Sem był przodkiem tylko Hebrajczyków, co zresztą wyjaśniają dalsze wersety. Wydaje się, że potomkowie Ebera pochodzący od Joktana osiedlili się na Półwyspie Arabskim, natomiast tych, którzy wywodzili się od Pelega, należy łączyć z Mezopotamią.

2. Gadyta mieszkający w Baszanie, potomek Abichaila (1Kn 5:11, 13, 14).

3. Beniaminita, syn Elpaala (1Kn 8:12).

4. Naczelnik z plemienia Beniamina; wymieniony wśród synów Szaszaka (1Kn 8:22-25, 28).

5. Kapłan z plemienia Lewiego; głowa domu patriarchalnego Amoka. Najwyraźniej żył współcześnie z arcykapłanem Jojakimem, namiestnikiem Nehemiaszem oraz kapłanem i przepisywaczem Ezdraszem (Neh 12:12, 20, 26).