AGGEUSZA, KSIĘGA

Natchniona księga Pism Hebrajskich, zaliczana do tzw. proroków mniejszych. Zawiera cztery orędzia Jehowy do Żydów, którzy powrócili z wygnania w Babilonie — usilnie ich zachęca do ukończenia odbudowy świątyni jerozolimskiej. Ma też charakter proroczy: przepowiada m.in. napełnienie domu Jehowy chwałą oraz obalenie człowieczych królestw (Ag 2:6, 7, 21, 22).

Pisarz i kanoniczność. Księgę tę spisał prorok Aggeusz, który osobiście przekazał każde z zawartych w niej orędzi (Ag 1:1; 2:1, 10, 20; zob. AGGEUSZ). Chociaż większość starożytnych katalogów Pism nie wymienia nazwy Księgi Aggeusza, to pojawiające się w nich wzmianki o 12 tzw. prorokach mniejszych niewątpliwie ją również obejmują (w przeciwnym razie proroków nie byłoby 12). Żydzi nigdy nie kwestionowali jej miejsca wśród Pism Hebrajskich, a kanoniczność tej księgi ostatecznie potwierdza przytoczenie w Hebrajczyków 12:26 słów z Aggeusza 2:6 (por. Ag 2:21).

Styl. Księgę spisano prostym i jednoznacznym językiem, a jej treść jest całkowicie zrozumiała. Czasami postawiono pytania zmuszające do myślenia (Ag 1:4, 9; 2:3, 12, 13, 19). Księga Aggeusza zawiera dobitne napomnienia, zachęty oraz tchnące nadzieją proroctwa. W jej 38 wersetach aż 35 razy pojawia się imię Boże, Jehowa, wyraźnie też wykazano, że to Bóg zlecił Aggeuszowi jako swemu posłańcowi przekazanie tych orędzi (1:13).

Czas i okoliczności spisania. Cztery orędzia spisane przez Aggeusza zostały przekazane w Jerozolimie w ciągu ok. czterech miesięcy drugiego roku rządów króla perskiego Dariusza I Wielkiego (520 p.n.e.), a zatem spisywanie tej księgi ukończono zapewne w 520 r. p.n.e. (Ag 1:1; 2:1, 10, 20). W tym samym czasie i w podobnym celu co Aggeusz został pobudzony do prorokowania Zachariasz (Ezd 5:1, 2; 6:14).

Orędzia służące trwałemu pożytkowi. Księga Aggeusza m.in. napawa wiarą w Jehowę, tak niezbędną sługom Bożym. Nie tylko ukazuje, że Bóg jest ze swym ludem (Ag 1:13; 2:4, 5), ale też usilnie zachęca do stawiania Jego spraw na pierwszym miejscu w życiu (Ag 1:2-8; Mt 6:33). Dobitnie wyjaśnia, iż Jehowie nie podoba się oddawanie Mu czci w sposób formalistyczny (Ag 2:10-17; por. Iz 29:13, 14; Mt 15:7-9), za to wierne działanie zgodne z Jego wolą niezawodnie spotka się z błogosławieństwem Bożym (Ag 2:18, 19; por. Prz 10:22). Pisarz biblijnego Listu do Hebrajczyków wskazał, że Aggeusza 2:6 spełni się w większym zakresie w związku z Królestwem Bożym pod rządami Jezusa Chrystusa (Heb 12:26-29).

[Ramka na stronie 52]

GŁÓWNE MYŚLI KSIĘGI AGGEUSZA

Cztery orędzia mające pobudzić Żydów do kontynuowania odbudowy świątyni Jehowy

Spisana w Jerozolimie 17 lat po powrocie Żydów z wygnania, gdy świątynia nie została jeszcze ukończona

Orędzie do ludzi mieszkających w domach wyłożonych boazerią, gdy dom Jehowy leży w gruzach (1:1-15)

Tym, którzy sądzą, że nie nadszedł czas na odbudowę świątyni, Jehowa wyjaśnia, iż zaniedbywanie tego dzieła doprowadziło do utraty Jego błogosławieństwa, skutkiem czego są marne plony i gorsze zarobki najemnych robotników

Zerubbabel, Jozue i wszyscy pozostali z ludu dają posłuch zachęcie; otrzymują obietnicę, że Jehowa będzie z nimi podczas odbudowy świątyni; prace zostają rozpoczęte

Obwieszczenie, że Jehowa napełni swój dom chwałą (2:1-9)

W oczach starców, którzy widzieli chwałę świątyni Salomona, nowa budowla wydaje się niczym

Jehowa usilnie zachęca Zerubbabela, Jozuego oraz pozostałych z ludu, żeby byli silni, nie tracili otuchy i kontynuowali to dzieło; zapewnia, że chwała odbudowanej świątyni będzie większa niż poprzedniej

Wykazanie ludowi, że wskutek zaniedbywania odbudowy świątyni stał się wraz z całym swym dziełem nieczysty w oczach Bożych (2:10-19)

Kapłani odpowiadają na pytania prowadzące do wniosku, że sam kontakt z czymś świętym nie uświęca, ale zetknięcie z nieczystością powoduje skalanie

Jehowa daje ludowi pokrzepiające zapewnienie, że od dnia, w którym zostanie położony fundament świątyni, będzie udzielał błogosławieństwa i skończą się złe plony

Orędzie do Zerubbabela zapowiadające, że Jehowa zakołysze niebiosami i ziemią (2:20-23)

Kiedy Jehowa zakołysze niebiosami i ziemią, wywróci nawet tron królestw, a wrogowie skierują swą broń przeciwko sobie; żadna siła nie zdoła więc powstrzymać odbudowy świątyni

Jehowa uczyni Zerubbabela jakby własnym sygnetem, zaręczając mu tym samym, że bez względu na przebieg wydarzeń nic nie zagrozi jego pozycji