JEHOSZAFAT

(„Jehowa jest Sędzią”).

1. Syn Achiluda, będący kronikarzem za rządów Dawida i Salomona (2Sm 8:16; 20:24; 1Kl 4:3; 1Kn 18:15).

2. Jeden z 12 pełnomocników króla Salomona. Był „synem Paruacha” i co roku przez miesiąc dostarczał królowi oraz jego domownikom żywność z terytorium Issachara (1Kl 4:7, 17).

3. Syn króla judzkiego Asy oraz Azuby, córki Szilchiego. W 936 r. p.n.e., gdy miał 35 lat, objął po ojcu tron, na którym zasiadał 25 lat (1Kl 22:42; 2Kn 20:31). W tym samym okresie władzę nad Izraelem sprawowali królowie: Achab, Achazjasz i Jehoram (1Kl 22:41, 51; 2Kl 3:1, 2; 2Kn 17:3, 4). W czasie jego stabilnych rządów państwo zaznawało dobrobytu i chwały i utrzymywało dość pokojowe stosunki z sąsiadami. Jehoszafat otrzymywał podarunki od swych poddanych oraz daninę od Filistynów i Arabów (2Kn 17:5, 10, 11).

Osiągnięcia. Jehoszafat umocnił swą pozycję przez rozmieszczenie wojsk w warownych miastach Judy oraz załóg zarówno w Judzie, jak i na części terytorium Izraela zdobytej przez jego ojca, Asę. W Jerozolimie miał do dyspozycji liczny zastęp dzielnych wojowników, a w Judzie wybudował warownie i miasta-spichlerze (2Kn 17:1, 2, 12-19).

W przeciwieństwie do władców północnego królestwa izraelskiego Jehoszafat żywo się interesował religią prawdziwą (2Kn 17:4). Polecił pewnym książętom, lewitom i kapłanom, żeby nauczali w miastach judzkich prawa Jehowy (2Kn 17:7-9). Prócz tego poświęcił święte dary ofiarne (2Kl 12:18) i osobiście przemierzał swoje państwo, zachęcając poddanych, by nawrócili się do Jehowy i dochowywali Mu wierności (2Kn 19:4). Odważnie kontynuował kampanię przeciw bałwochwalstwu zapoczątkowaną przez Asę (1Kl 22:46; 2Kn 17:6). Jednakże fałszywy kult praktykowany na wyżynach był tak zakorzeniony wśród Izraelitów, że mimo wysiłków Jehoszafata nie udało się go trwale wykorzenić (1Kl 22:43; 2Kn 20:33).

Za panowania Jehoszafata wprowadzono też ulepszony system sądowniczy. Król osobiście uprzytomnił sędziom, że koniecznie muszą być bezstronni i wystrzegać się łapówek, ponieważ sądzą nie dla człowieka, lecz dla Jehowy (2Kn 19:5-11).

Jako władca Jehoszafat dowiódł, że polega na Jehowie. Kiedy Judzie zagroziły połączone armie Ammonitów, Moabitów i mieszkańców górzystego Seiru, pokornie przyznał, iż naród jest za słaby, by stawić im czoło, i modlił się do Jehowy o pomoc. Wtedy Jehowa walczył za Judę i wywołał zamieszanie w szeregach nieprzyjaciół, którzy powybijali się wzajemnie. Wzbudziło to strach w okolicznych narodach, dzięki czemu Juda cieszyła się pokojem (2Kn 20:1-30).

Kontakty z królestwem dziesięcioplemiennym. Jehoszafat utrzymywał pokojowe stosunki z północnym królestwem, lecz nierozważnie spowinowacił się z Achabem (1Kl 22:44; 2Kn 18:1). Z tego powodu kilkakrotnie został wciągnięty w różne sojusze z królestwem izraelskim.

Jakiś czas po tym, jak jego pierworodny syn, Jehoram, wziął za żonę Atalię, córkę Achaba, Jehoszafat podczas wizyty w królestwie północnym zgodził się przyłączyć do wyprawy wojennej podjętej przez Achaba w celu odbicia Syryjczykom Ramot-Gilead. Przed wyruszeniem poprosił jednak Achaba, aby zapytał w tej sprawie Jehowę. Czterystu proroków zapewniało Achaba, że odniesie zwycięstwo. Na usilną prośbę Jehoszafata wezwano też Michajasza, znienawidzonego przez Achaba prawdziwego proroka Jehowy, a ten przepowiedział niechybną klęskę. Mimo to Jehoszafat — być może nie chcąc złamać obietnicy złożonej wcześniej Achabowi — ruszył do bitwy odziany w królewskie szaty. Ponieważ Achab przezornie zmienił strój, Syryjczycy mylnie wzięli Jehoszafata za króla Izraela i skierowali przeciw niemu główne uderzenie. Jehoszafat ledwie uszedł z życiem, a Achab pomimo przebrania został śmiertelnie ranny (1Kl 22:2-37; 2Kn 18). Po powrocie do Jerozolimy Jehoszafat został skarcony za nierozsądne zadawanie się z nikczemnym Achabem; wizjoner Jehu oznajmił mu: „Czy należy wspomagać niegodziwego i czy powinieneś miłować tych, którzy nienawidzą Jehowy? I przez to zwraca się przeciwko tobie oburzenie od osoby Jehowy” (2Kn 19:2).

Później Jehoszafat wspólnie z królem Achazjaszem, następcą Achaba, przystąpił do budowy okrętów w Ecjon-Geber nad zatoką Akaba. Jehowie jednak nie podobały się takie wspólne przedsięwzięcia z niegodziwym Achazjaszem. Dlatego zgodnie z proroctwem okręty te się rozbiły (1Kl 22:48, 49; 2Kn 20:35-37; zob. ACHAZJASZ 1).

Jakiś czas po tych wydarzeniach Jehoszafat przyłączył się do następcy Achazjasza, Jehorama, i razem z władcą Edomu podjęli wyprawę wojenną w celu stłumienia buntu moabskiego króla Meszy, który wyłamał się spod panowania dziesięcioplemiennego królestwa. Jednakże wojskom sprzymierzonych zagroziła zagłada na pustkowiu pozbawionym wody. Wtedy Jehoszafat spytał o jakiegoś proroka Jehowy. Jedynie ze względu na niego prorok Elizeusz zaczął szukać natchnienia Bożego, a jego rada uratowała od klęski trzech królów oraz ich armie (2Kl 3:4-25).

Przekazanie władzy Jehoramowi. Jeszcze za swego życia Jehoszafat przekazał królestwo swemu pierworodnemu, Jehoramowi, pozostałym zaś synom dał cenne dary i warowne miasta w Judzie (2Kl 8:16; 2Kn 21:3). Po śmierci Jehoszafata, którego pogrzebano w Mieście Dawidowym, wyraźnie się okazało, jak zgubne dla królestwa Judy było spowinowacenie się z domem Achaba. Pod wpływem Atalii Jehoram znowu wprowadził bałwochwalcze praktyki (1Kl 22:50; 2Kn 21:1-7, 11).

4. Ojciec izraelskiego króla Jehu (2Kl 9:2, 14).