NATAN

(„[Bóg] dał”).

1. Potomek Judy. Syn Attaja i ojciec Zabada. Dziadkiem Natana był egipski sługa imieniem Jarcha (1Kn 2:3, 34-36).

2. Prorok Jehowy za panowania Dawida, pochodzący przypuszczalnie z plemienia Lewiego. Kiedy król mu wyjawił, że pragnie zbudować świątynię służącą wielbieniu Boga, prorok odrzekł: „Idź, czyń wszystko, co masz w sercu” (2Sm 7:1-3; 1Kn 17:1, 2). Ale tej samej nocy oznajmiono mu, że to nie Dawid wybuduje dom Jehowie, lecz Jehowa zbuduje trwały dom Dawidowi, świątynię zaś wzniesie później jego potomek. Tak więc za pośrednictwem Natana Bóg ogłosił zawarcie z Dawidem przymierza, na mocy którego królowanie jego rodu miało trwać „po czas niezmierzony” (2Sm 7:4-17; 1Kn 17:3-15).

Potem Jehowa wysłał Natana, by wykazał Dawidowi, jak ciężko zgrzeszył wobec Uriasza Hetyty w związku z Batszebą i jak Bóg go ukarze. Natan zrobił to taktownie, lecz dobitnie. Posłużył się przykładem, pod wpływem którego Dawid bezwiednie i bezstronnie sam osądził taki postępek. Wówczas Natan rzekł: „Ty jesteś tym mężem!” i obwieścił wyrok Jehowy wydany na niego i jego dom (2Sm 12:1-18; zob. też Ps 51, nagł.).

Po pewnym czasie Dawidowi i Batszebie urodził się drugi syn, Salomon. Jehowa go umiłował, toteż posłał proroka Natana, który „ze względu na Jehowę” nadał chłopcu imię Jedidiasz, co znaczy „umiłowany przez Jah” (2Sm 12:24, 25). Gdy pod koniec życia Dawida Adoniasz usiłował przejąć władzę, Natan poczynił stosowne kroki, by zwrócić na to uwagę króla. Następnie wziął udział w namaszczeniu oraz intronizowaniu Salomona (1Kl 1:5-40).

Prawdopodobnie właśnie ten Natan (wspólnie z Gadem) powiedział Dawidowi, jak rozmieścić instrumenty muzyczne w sanktuarium (2Kn 29:25). Najwyraźniej też on i Gad zostali użyci do spisania końcowych rozdziałów Księgi 1 Samuela i całej 2 Samuela (1Kn 29:29). „Wśród słów proroka Natana” były również opisane „sprawy Salomona” (2Kn 9:29).

Ten Natan mógł być ojcem Azariasza i Zabuda, którzy za panowania Salomona pełnili ważne funkcje. Książę Azariasz sprawował nadzór nad pełnomocnikami, a Zabud był kapłanem oraz bliskim przyjacielem i doradcą króla (1Kl 4:1, 5).

3. Ojciec Jigala i brat Joela, dwóch mocarzy w wojsku Dawida (2Sm 23:8, 36; 1Kn 11:26, 38).

4. Syn Dawida i jego żony Batszeby, urodzony w Jerozolimie (2Sm 5:13, 14; 1Kn 3:5). Przez Natana i jego potomków biegła mesjańska linia rodowa prowadząca od Dawida do Jezusa, najwyraźniej poprzez jego matkę, Marię (Łk 3:23, 31). Proroctwo Zachariasza — mówiące o czasie, gdy „spoglądać będą ku Temu, którego przebili” — zapowiadało gorzki lament i zawodzenie w całym kraju, w jednej rodzinie po drugiej. Dotyczyło to zwłaszcza rodziny Dawida, rodziny Lewiego, rodziny Szimeitów oraz „rodziny domu Natana” (Za 12:10-14). Jeśli ta ostatnia rodzina wywodziła się od syna Dawida, to zaliczała się także do rodzin samego Dawida. A zatem lament miał się rozlegać w rodzinach w obrębie rodów.

5. Jeden z dziewięciu naczelników, których Ezdrasz wysłał z obozu nad rzeką Ahawa, żeby sprowadzili sług mogących usługiwać w domu Bożym w Jerozolimie (Ezd 8:15-17).

6. Repatriant z Babilonu, jeden z 13 synów Binnuja, którzy usłuchali Ezdrasza i odprawili swe cudzoziemskie żony (Ezd 10:10, 11, 38-42, 44).