BUNT, BUNTOWNICZOŚĆ
Nieposłuszeństwo i sprzeciw wobec władzy zwierzchniej. Do głównych przyczyn buntu można zaliczyć pychę, samolubstwo, presję zewnętrzną, niezadowolenie z decyzji osoby, której się podlega, chęć uwolnienia się spod władzy albo ucisku — rzeczywistego bądź urojonego.
Początki. Bunt przeciwko Bogu narodził się w dziedzinie niewidzialnej. Istota duchowa — która później stała się znana jako Szatan Diabeł — posłużyła się wężem, by skłonić pierwszą kobietę, Ewę, do buntu przeciwko Stwórcy. Szatan ukazał bunt jako coś dobrego — jako drogę do oświecenia. Ewa uległa namowom, kierując się samolubną ambicją. Chciała się stać ‛podobna do Boga’ w tym sensie, że mogłaby sama decydować, co jest dobre, a co złe, i nie musiałaby w tej kwestii słuchać Boga (zob. DRZEWA [Znaczenie przenośne]). Ponieważ uznała, że jest pozbawiona czegoś, co jej się należy, postanowiła złamać przykazanie Boże. Później jej mąż, Adam, uległ jej naciskowi i przyłączył się do tego buntu. Postąpił tak nie dlatego, że został zwiedziony i uwierzył w prawdomówność węża, ale najwyraźniej dlatego, że samolubnie przedłożył towarzystwo swej grzesznej żony nad uznanie Boże (Rdz 3:1-6; 1Tm 2:14).
W późniejszych stuleciach większość ludzi nie chciała się podporządkować Bogu. Spośród wszystkich, którzy żyli w liczącym ponad 926 lat okresie od śmierci Abla do narodzin Noego, tylko o Henochu powiedziano, że chodził z Bogiem (Rdz 5:22). Bunt szerzył się także w dziedzinie duchowej. W czasach Noego nieposłuszni aniołowie zapragnęli przyjemności zmysłowych, toteż porzucili swe niebiańskie stanowiska, przybrali ludzkie ciała, żenili się z kobietami i płodzili dzieci (Rdz 6:4; 1Pt 3:19, 20; 2Pt 2:4, 5; Judy 6).
Za dni Noego ludzkość była tak przesiąknięta duchem buntu, że Jehowa Bóg postanowił zgładzić ją w potopie. Za godnych ocalenia uznał tylko Noego i jego najbliższą rodzinę, w sumie osiem osób (Rdz 6:5-8; 7:13, 23).
W Izraelu. Znacznie później Jehowa Bóg zaczął zwracać szczególną uwagę na naród izraelski. Ale w ciągu wieków Izraelici jako jednostki, grupy, a nawet cały naród wielokrotnie buntowali się przeciw Niemu i Jego przedstawicielom. W niektórych wypadkach osoby, które przybrały buntowniczą postawę, nie miały zawsze takiego nastawienia. Na przykład Mojżesz i Aaron wiernie służyli Jehowie Bogu przez wiele lat. Kiedy jednak w pewnej sytuacji znaleźli się pod presją kłócących się z nimi Izraelitów, stracili panowanie nad sobą i ‛zbuntowali się przeciw rozkazowi Bożemu’, gdyż nie oddali Jehowie chwały za cudowne dostarczenie wody (Lb 20:12, 24; 27:13, 14). Dom Izraela buntował się tak często, że w Ezechiela 44:6 użyto w odniesieniu do niego nazwy „Buntowniczość”, jak gdyby naród izraelski był uosobieniem tej cechy.
Jehowa Bóg nie puszczał płazem buntowniczej postawy (1Sm 12:15; 15:23; 1Kl 13:21, 22, 26; Ps 5:10; Iz 1:20; 63:10; Jer 4:16-18; Eze 20:21; Oz 13:16). Jego prawo przewidywało karę śmierci dla osób uporczywie buntujących się przeciw rodzicom (Pwt 21:18-21). Bóg wykonał wyrok na owładniętych dumą i ambicjami Korachu, Datanie i Abiramie oraz ich wspólnikach w buncie przeciwko ustanowionym przez Niego przedstawicielom. A gdy Izraelici zaczęli kwestionować słuszność tego wyroku i dalej okazywali buntownicze nastawienie wobec Mojżesza i Aarona, Jehowa zesłał plagę, od której zginęło jeszcze 14 700 osób (Lb 16:1-3, 25-50). Kiedy Izraelici ulegali presji, by się upodobnić do sąsiednich ludów, i buntowniczo porzucali prawdziwe wielbienie, Jehowa często posługiwał się innymi narodami jako narzędziami do wymierzenia im kary (Sdz 2:3, 11-16; 3:4, 5; Neh 9:26, 27).
Król Sedekiasz łamie przymierze i wszczyna bunt. Gdy król Nebukadneccar podporządkował sobie króla judzkiego Sedekiasza, kazał mu zawrzeć przymierze i potwierdzić je przysięgą na imię Jehowy. Kiedy więc Sedekiasz wymówił Nebukadneccarowi posłuszeństwo, chcąc się uniezależnić od obcego mocarstwa, tym samym zbuntował się przeciw Jehowie, na którego imię przysięgał lojalność. Z powodu tego buntu Jehowa postanowił, że Sedekiasz umrze jako jeniec w Babilonie (2Kl 24:17-20; 2Kn 36:11-21; Eze 17:12-18).
Wśród chrześcijan. Buntownicy pojawiali się również wśród chrześcijan. Apostoł Paweł przepowiedział odstępstwo, czyli bunt, rzekomych chrześcijan (2Ts 2:3), a pojedynczy odstępcy pojawili się już za jego życia (1Tm 1:19, 20; 2Tm 2:16-19). Uczeń Juda wspomniał o tych, którzy mówią obelżywie o „chwalebnych” w zborze chrześcijańskim. Ponieważ zagłada takich buntowników była pewna, Juda napisał o niej tak, jakby już nastąpiła: „Poginęli w buntowniczej mowie Koracha!” (Judy 8, 11; zob. ODSTĘPSTWO).
Podporządkowanie władzom świeckim. Kto chce zyskać uznanie Boga jako naśladowca Chrystusa, nie może się buntować, ale ma być posłuszny zarówno tym, którzy przewodzą w zborze (Heb 13:17), jak i władzom świeckim, działającym poza zborem (Tyt 3:1, 2). Buntowanie się przeciwko świeckim zwierzchnościom oznacza bunt wobec Boga, gdyż władze te istnieją za Jego przyzwoleniem, a On życzy sobie, by chrześcijanie byli im podporządkowani, jeśli tylko stawiane przez nie wymagania nie są sprzeczne z Jego prawem (Dz 5:29; Rz 13:1-7).