SYMEON

(od rdzenia oznaczającego: „słyszeć; słuchać”).

1. Drugi z 12 synów Jakuba; otrzymał imię Symeon, gdyż Lea powiedziała: „Jehowa usłyszał; byłam bowiem znienawidzona, a on mi dał również tego” (Rdz 29:32, 33; 35:23-26; 48:5; Wj 1:1-4; 1Kn 2:1, 2).

Gdy Jakub obozował niedaleko Szechem, Symeon i jego młodszy brat Lewi, ogarnięci mściwym gniewem, postąpili niezwykle okrutnie. Bez wiedzy i zgody ojca postanowili pomścić hańbę Diny, swej młodszej siostry, i wymordowali mieszkańców Szechem, przez co ‛sprowadzili klątwę’ na całą rodzinę Jakuba (Rdz 34:1-31).

Później razem ze swymi braćmi Symeon planował zabić Józefa (Rdz 37:12-28, 36). Nie wiadomo, czy jako drugi z kolei pod względem wieku, należał do inicjatorów tego spisku. Gdy po latach Józef, będący już zarządcą żywności w Egipcie, poddawał swych braci próbie, kazał związać i uwięzić właśnie Symeona, dopóki pozostali nie przyprowadzą ze sobą Beniamina (Rdz 42:14-24, 34-36; 43:15, 23).

Kiedy Jakub na krótko przed śmiercią błogosławił swych synów, wypomniał Symeonowi i Lewiemu okrucieństwo, jakiego się dopuścili wobec Szechemitów. Powiedział: „Ich morderczy oręż to narzędzia przemocy. Do ich zaufanego grona nie wchodź, moja duszo. Z ich zborem nie jednocz się, moje usposobienie, gdyż w gniewie pozabijali mężów i w samowoli poprzecinali ścięgna bykom. Przeklęty ich gniew, gdyż jest okrutny, oraz ich furia, gdyż się sroży. Rozdzielę ich w Jakubie i rozproszę ich w Izraelu” (Rdz 49:5-7). W ten sposób Jakub rozwiał wszelkie ewentualne nadzieje Symeona na otrzymanie utraconego przez Rubena prawa pierworodnego. Symeon miał sześciu synów; jednego z nich urodziła mu Kananejka. Zgodnie z proroctwem dziedzictwa Symeona i Lewiego zostały rozdzielone, a każde z nich było też wewnętrznie ‛rozproszone’ — dział Symeona stanowiły pojedyncze miasta-enklawy na terytorium Judy (Rdz 46:10; Wj 6:15; Joz 19:1; 1Kn 4:24).

2. Plemię izraelskie wywodzące się od rodzin sześciu synów Symeona: Jemuela, Jamina, Ohada, Jachina, Cochara i Szaula (Rdz 46:10; Wj 6:15). W okresie wędrówki narodu po pustkowiu Symeon obozował razem z Rubenem i Gadem po pd. stronie przybytku, a temu trójplemiennemu oddziałowi przewodziło plemię Rubena. Podobny układ obowiązywał podczas marszu. Naczelnikiem plemienia Symeona, zarówno obozu, jak i wojska, był Szelumiel (Lb 1:4, 6; 2:10-15; 10:18-20).

Spadek liczebności plemienia. Według pierwszego spisu ludności, przeprowadzonego w rok po wyjściu Izraela z Egiptu, liczba mężczyzn w tym plemieniu mających powyżej 20 lat i zdolnych do służby wojskowej wynosiła 59 300 (Lb 1:1-3, 22, 23). Drugi spis, dokonany jakieś 39 lat później, wykazał, że liczebność tego plemienia znacznie spadła — było w nim już tylko 22 200 wojowników. Oznaczało to przeszło 62-procentowy spadek, o wiele większy niż w jakimkolwiek innym plemieniu (Lb 26:1, 2, 12-14).

Mojżesz nie wspomniał o Symeonie imiennie w swym pożegnalnym błogosławieństwie udzielonym Izraelowi. Nie znaczy to jednak, że nie pobłogosławił tego plemienia, gdyż końcowe ogólne słowa odnosiły się również do niego (Pwt 33:6-24, 29). Wśród plemion, które miały się ustawić u stóp góry Garizim w związku z odczytaniem błogosławieństw, zostało ono wymienione jako pierwsze (Pwt 27:11, 12).

Podczas podziału Ziemi Obiecanej niewątpliwie wzięto pod uwagę małą liczebność plemienia Symeona; nie przydzielono mu samodzielnego terytorium, lecz tylko pewne miasta na terytorium Judy. W ten sposób spełniło się proroctwo wypowiedziane ponad 200 lat wcześniej przez Jakuba, będącego już na łożu śmierci (Lb 34:16-20; Joz 19:1-9; por. Rdz 49:5-7). Symeonici razem z plemieniem Judy walczyli o odebranie tych terenów Kananejczykom (Sdz 1:1-3, 17). Niektóre spośród miast-enklaw należących do dziedzictwa Symeona przydzielono Lewitom (Joz 21:4, 9, 10; 1Kn 6:64, 65).

Późniejsze wzmianki. W późniejszych okresach historii Izraela od czasu do czasu pojawiają się jeszcze wzmianki o Symeonitach: za panowania Dawida (1Kn 4:24-31; 12:23, 25; 27:16), Asy (2Kn 15:8, 9) czy Jozjasza (2Kn 34:1-3, 6, 7). Ostatnia z nich, nawiązująca do reform Jozjasza, wskazuje, że chociaż geograficznie Symeonici znajdowali się na terytorium Judy, to pod względem politycznym i religijnym byli zjednoczeni z królestwem północnym. Jak się wydaje, w czasach Ezechiasza 500 Symeonitów wybiło resztę Amalekitów i zamieszkało na ich terenach (1Kn 4:41-43).

W proroczych księgach Ezechiela i Objawienia imię Symeona pojawia się wśród innych plemion izraelskich. W wizji Ezechiela przedstawiającej podział Ziemi Obiecanej terytorium Symeona leżało na pd. od „świętej daniny”, pomiędzy działami Beniamina i Issachara. A brama Symeona, usytuowana po pd. stronie świętego miasta, sąsiadowała z bramami Issachara i Zebulona (Eze 48:21-25, 28, 33). W wizji 144 000 opieczętowanych, opisanej w 7 rozdz. Objawienia, plemię Symeona wymieniono jako siódme (Obj 7:7).

3. Przodek Marii, matki Jezusa (Łk 3:30).

4. Prawy, bogobojny starzec, który przyszedł do świątyni, gdy Józef i Maria przynieśli tam małego Jezusa. Bóg wyjawił mu, że przed śmiercią zobaczy Chrystusa. Symeon wziął więc dziecko w ramiona, błogosławił Jehowę i pod wpływem ducha świętego rzekł do Marii: „Oto tego dano, by upadło i ponownie powstało wielu w Izraelu”. Przepowiedział też, że przeszyje ją miecz, czyli że z powodu męczeńskiej śmierci syna czeka ją ogromny ból (Łk 2:22, 25-35).

5. Inna forma imienia Szymon (Piotr), użyta raz przez Jakuba na spotkaniu w Jerozolimie (Dz 15:14).

6. Jeden z proroków i nauczycieli zboru w Antiochii (Syryjskiej), którzy włożyli ręce na Barnabasa i Pawła po tym, jak duch święty wyznaczył tych dwóch ewangelizatorów do służby misjonarskiej. Symeon miał łaciński przydomek Niger (Dz 13:1-3).