TYTUSA, LIST DO
List napisany przez Pawła do współpracownika imieniem Tytus, którego zostawił na Krecie, by w tamtejszych zborach „skorygował to, co wadliwe, i mianował starszych” (Tyt 1:1, 4, 5). Autentyczność listu potwierdzają wszystkie znaczące starożytne katalogi Chrześcijańskich Pism Greckich, począwszy od kanonu Muratoriego z II w. n.e.
Czas i miejsce spisania. Skoro nie ma żadnych doniesień, by Paweł prowadził działalność chrześcijańską na Krecie przed pierwszym uwięzieniem w Rzymie, to musiał się tam udać z Tytusem po wyjściu na wolność, lecz jeszcze przed ostatnim uwięzieniem. A zatem napisał ten list mniej więcej w latach 61—64 n.e. Wysłał go zapewne z Macedonii, gdzie najprawdopodobniej w tym samym okresie napisał List 1 do Tymoteusza (1Tm 1:3).
Cel listu. Jak widać, w liście tym Paweł przekazał Tytusowi ważne wytyczne oraz udzielił swego apostolskiego poparcia w sprawach, które polecił mu uporządkować w zborach na Krecie. Tytus miał do wykonania niełatwe zadanie, gdyż musiał stawić czoła buntowniczo usposobionym jednostkom. Paweł napisał: „Wiele jest bowiem ludzi krnąbrnych, czczych gadułów i zwodzicieli umysłu — zwłaszcza tych, którzy obstają przy obrzezaniu. Tym koniecznie trzeba zamknąć usta, oni to bowiem wciąż burzą całe domy, nauczając rzeczy, których nie powinni, dla nieuczciwego zysku” (Tyt 1:10, 11). Poza tym wśród mieszkańców Krety nie brakowało kłamców, żarłoków i leni. Takie postawy najwyraźniej udzieliły się niektórym chrześcijanom. Dlatego Tytus miał ich surowo upominać, wykazując, czego się wymaga od chrześcijan — młodych i starych, mężczyzn i kobiet, niewolników i wolnych. Sam zaś miał ‛dawać przykład szlachetnych uczynków i odznaczać się nieskażonością w nauczaniu’ (1:12 do 3:2).
[Ramka na stronie 990]
GŁÓWNE MYŚLI LISTU DO TYTUSA
List do starszego zboru z radami, jak ma wykonać pewne niezwykle trudne zadanie
Napisany przez apostoła Pawła, prawdopodobnie po pierwszym uwięzieniu w Rzymie
Mianowanie starszych i rozwiązywanie poważnych problemów
Tytus ma skorygować to, co wadliwe, i w różnych miastach na Krecie mianować starszych (1:5)
Mężczyzna wyznaczony na starszego powinien być wolny od oskarżenia, stanowić wzór w życiu osobistym i rodzinnym, ma być gościnny, zrównoważony i opanowany; podczas nauczania musi wiernie przedstawiać prawdę, tak by potrafił usilnie zachęcać i upominać tych, którzy się sprzeciwiają (1:6-9)
Krnąbrnym jednostkom w zborach należy zamknąć usta, zwłaszcza obstającym przy obrzezaniu, gdyż burzą całe domy; niezbędne są surowe upomnienia, aby wszyscy byli zdrowi w wierze (1:10-16)
Należy unikać głupich dociekań, rodowodów i sporów dotyczących Prawa; człowieka popierającego sektę odrzuć po drugim napomnieniu (3:9-11)
Zdrowe rady dla różnych grup chrześcijan
Starsi mężczyźni powinni być wzorem umiaru, powagi, trzeźwości umysłu, wiary, miłości i wytrwałości (2:1, 2)
Podobnie starsze kobiety mają świecić przykładem; niech będą nauczycielkami tego, co dobre, i pomagają młodszym kobietom wyrobić sobie właściwy pogląd na obowiązki żon i matek, aby nie przynosić ujmy słowu Bożemu (2:3-5)
Młodsi mężczyźni muszą przejawiać trzeźwość umysłu (2:6-8)
Niewolnicy mają się podporządkowywać swym właścicielom w taki sposób, by zdobić naukę Boga (2:9, 10)
Ze względu na niezasłużoną życzliwość Bożą chrześcijanie powinni się wyrzec bezbożności i żyć w tym systemie rzeczy w trzeźwości umysłu, cierpliwie oczekując chwalebnego ujawnienia się Boga i Jezusa Chrystusa (2:11-15)
Należy okazywać stosowne podporządkowanie władcom, nie być wojowniczym, przejawiać rozsądek i łagodność (3:1, 2)
Paweł i inni chrześcijanie też niegdyś dopuszczali się tego, co złe; jednakże dzięki niezasłużonej życzliwości Bożej zostali wybawieni i teraz mają niezachwianą nadzieję na życie wieczne; Tytus ma wciąż przypominać o tych sprawach, by zachęcać wierzących do skupiania umysłu na szlachetnych uczynkach (3:3-8)