Rady dla Kolosan na temat prawdy i właściwego postępowania

WŚRÓD natchnionych listów, które apostoł Paweł napisał podczas uwięzienia w Rzymie, znajduje się list do chrześcijan w Kolosach. Chociaż prawdopodobnie nigdy nie był w Kolosach, to jednak leżało mu na sercu duchowe dobro tamtejszego zboru.

Możliwe, że zbór ten założył lub pomagał w założeniu go — współpracownik Pawła, Epafras. Najwidoczniej też wiadomości przyniesione przez Epafrasa pobudziły Pawła do pisania. Z jego listu wynika, że sprawy zboru układały się dość dobrze. Ale jednocześnie jego członkowie byli wystawieni na wpływ niektórych fałszywych nauk; Paweł chciał na to uodpornić swoich braci chrześcijańskich.

List do Kolosan w dużym stopniu przypomina list Pawła do Efezjan. W gruncie rzeczy żadne inne dwa listy Pawła nie wykazują takiego podobieństwa. Nie tylko 78 wersetów spośród 155 zawartych w Liście do Efezjan ma treść bardzo bliską tego lub nawet identyczną z tym, co znajduje się w Liście do Kolosan, lecz także uporządkowanie materiału jest analogiczne. Typowym przykładem może być rada Pawła, aby śpiewać chwałę; w obu listach brzmi niemal jednakowo, a ponadto takiej zachęty nie znajdujemy w żadnym innym jego piśmie (Efez. 5:19; Kol. 3:16). Podobnie tylko w Efezjan 4:25 i Kolosan 3:9 Paweł wypowiada się tak energicznie przeciw kłamstwu w zborze.

Paweł stałym swoim zwyczajem rozpoczyna List do Kolosan słowami serdecznej pochwały. Wspomina o ich wierze, nadziei i miłości, co przywodzi na myśl List 1. do Koryntian 13:13, gdzie występują razem te trzy przymioty. Paweł i Tymoteusz ‛nie przestawali modlić się za nich, żeby byli napełnieni dokładną wiedzą, mądrością i duchowym pojmowaniem ku zupełnemu upodobaniu Jehowy’. Paweł raduje się też z powodu ich stałości i niewzruszoności w wierze. — Kol. 1:3-12, 23, NW.

PIERWSZEŃSTWO CHRYSTUSA

Mieć pierwszeństwo znaczy iść na przedzie, a Paweł wykazuje dalej, że istotnie tak jest w wypadku Chrystusa. Co się tyczy egzystencji, jest pierworodnym wszelkiego stworzenia. Co do osoby, jest obrazem niewidzialnego Boga. Jedynie on był stworzony bezpośrednio przez Boga; bo wszystko inne — widzialne i niewidzialne — zostało powołane do istnienia już za jego pośrednictwem. — Kol. 1:15-18.

Ponadto nikt inny nie oswobodził chrześcijan z ciemności świata szatańskiego do duchowego Królestwa Chrystusa. Jakim sposobem mógł to uczynić? Na podstawie swojej ofiary okupu, która zjednuje chrześcijanom przebaczenie grzechów (Kol. 1:13, 14). Paweł jeszcze dwukrotnie podkreśla ważność tej roli Chrystusa. Bóg uznał za stosowne posłużyć się Chrystusem, żeby „pojednać znowu ze sobą wszystko (...) wprowadzając pokój mocą krwi przelanej na palu męki”. I dalej: ‛Was, którzyście byli kiedyś odstręczeni i nieprzyjaciółmi Bożymi, ponieważ wasze umysły były przy dziełach złych, Bóg teraz pojednał za pośrednictwem Chrystusa przez śmierć jego fizycznego ciała’. — Kol. 1:19-22, NW.

Pierwszeństwo Chrystusa przejawia się też w tym, że jest głową zboru Bożego, tak jak był pierworodnym z umarłych; faktycznie, Chrystus we wszystkim jest pierwszy. Czytamy, iż mieszka w nim cała pełnia, w tym sensie, że dostarcza wszystkiego, czego potrzeba; zbyteczne jest szukanie kierownictwa i pomocy u kogoś innego. Na podstawie tego, kim jest i co uczynił, wszystko — czy to w niebie, czy na ziemi — będzie pojednane z Bogiem. Dzięki jego ofierze została teraz objawiona długo zakryta święta tajemnica, obejmująca nadzieję, że poganie uzyskają dostęp do chwały niebiańskiej z Chrystusem. Ponadto w Chrystusie są zawarte wszystkie skarby mądrości i wiedzy. — Kol. 1:24 do 2:5.

OBALENIE BŁĘDÓW RELIGIJNYCH

Chociaż tyle wersetów w Liście do Kolosan przypomina słowa skierowane do Efezjan, to jednak istnieje też między nimi wyraźna różnica, świadcząca o tym, że w każdym wypadku Paweł miał na uwadze określone sytuacje i okoliczności. Jeden list nie jest po prostu kopią drugiego. W Liście do Efezjan Paweł przytacza bezpośrednio cytaty z Pism Hebrajskich, ale nie robi tego w Liście do Kolosan, tak samo zresztą, jak w Liście do Filipian. Z drugiej strony w swoim Liście do Kolosan obala pewne fałszywe nauki, czego nie uznał za konieczne w listach, które napisał z więzienia do tamtych dwóch zborów.

W starożytnych Kolosach występowali prawdopodobnie filozofowie greccy szczycący się świecką mądrością, zwolennicy judaizmu i pewni fanatycy religijni. Paweł ostrzega przed każdą z tych trzech grup. Przede wszystkim po cóż zwracać uwagę na tych po świecku mądrych filozofów greckich, skoro w Chrystusie „są ukryte wszystkie skarby mądrości i poznania”? Radzi im więc: „Baczcie, aby was kto nie sprowadził na manowce filozofią i czczym urojeniem, opartym na podaniach ludzkich i na żywiołach świata, a nie na Chrystusie”. — Kol. 2:3, 8, NP.

Następnie ostrzegając przed zwolennikami judaizmu, Paweł wyjaśnia, że Bóg na podstawie ofiary Chrystusa usunął z drogi Prawo pisane ręką Mojżesza. „Niechaj więc”, oświadcza, „nikt o was nie wydaje sądu”. W jakiej kwestii? „Co do jedzenia i picia, bądź w sprawie święta czy nowiu, czy szabatu. Są to tylko cienie spraw przyszłych, a rzeczywistość należy do Chrystusa”. — Kol. 2:13-17.

W końcu dla przeciwstawienia się fanatycznemu spirytyzmowi starożytnych Frygijczyków ostrzega Paweł przed tymi, którzy się lubują w upozorowanej pokorze i kulcie aniołów — niezależnie od tego, czy chodziło o rzekome wielbienie na wzór aniołów, czy o wielbienie samych aniołów. Taka obłudna pokora prowadzi do ustanawiania surowych reguł dotyczących rzeczy materialnych: „Nie dotykaj, nie kosztuj, nie ruszaj”. Wszystko to może obejmować rygorystyczne traktowanie ciała, ale nie posiada „żadnej wartości, gdy chodzi o opanowanie zmysłów” (Kol. 2:18-23, NP). Prawdziwość tych słów potwierdzają doniesienia o homoseksualizmie rozpowszechnionym w pewnych instytucjach religijnych, których członkowie oddawali się ascezie, podczas gdy ich moralność płciowa pozostawiała wiele do życzenia. Przywodzi to na myśl słowa Jezusa o przecedzaniu komara, a połykaniu wielbłąda! — Mat. 23:24.

RADY DOTYCZĄCE POSTĘPOWANIA

Zatem Paweł zajął się najpierw sprawami o charakterze doktrynalnym; tym sposobem wyposażył ówczesnych chrześcijan w Kolosach, jak również nas obecnie, do dawania odporu błędom i zwalczania ich. Następnie udzielił rady — im i nam — jak postępować i jaki powinien być stan serca. Właściwe prowadzenie się wymaga przywiązania do spraw duchowych, spraw Chrystusa, i uśmiercania upadłych skłonności do rozpasania, nieczystości moralnej, nieokiełznanej żądzy seksualnej i innych szkodliwych pragnień, które w rzeczywistości są pewną formą bałwochwalstwa, gdyż odgradzają chrześcijanina od Boga. Wielokrotne wzmianki Pawła o niemoralności cielesnej zdają się wskazywać, że ówczesne Kolosy były równie zdeprawowane, jak świat nowożytny. — Kol. 3:1-5.

Chrześcijański tryb życia wymaga też odrzucenia wszelkiego gniewu, obraźliwej mowy, sprośnych żartów. Oczywiście jako chrześcijanie także nie możemy okłamywać jedni drugich. Pracując nad ulepszeniem swego postępowania, będziemy zrzucać naszą starą osobowość i przyodziewać nową, która dzięki dokładnej wiedzy o woli Bożej i Jego zamierzeniu odnawia się według obrazu Boga i Chrystusa. — Kol. 3:6-11.

Prowadzenie się chrześcijanina ma również pozytywną stronę. Oznacza ono przyobleczenie się we współczucie, pokorę, cierpliwość, łagodność i czułe przywiązanie oraz okazywanie gotowości do ochoczego przebaczania sobie nawzajem, jak Bóg nam ochoczo przebaczył. Mamy się też przyoblec w miłość, gdyż jest doskonałą więzią jedności, i pozwolić, aby pokój kierował naszymi sercami, a także pozostawać zawsze wdzięczni Bogu. — Kol. 3:12-17.

OBOWIĄZKI W RODZINIE I INNE

Następnie Paweł wylicza obowiązki członków rodzin. Żony mają być podporządkowane swoim mężom. Z kolei mężowie mają miłować swoje żony, a nie być „na nie gorzko zagniewani”. Dzieci mają słuchać swoich rodziców „we wszystkim”. Jednocześnie ojcom udzielono rady: „Nie rozjątrzajcie swych dzieci, żeby się nie zniechęciły”. — Kol. 3:18-21, NW.

Co się tyczy niewolników albo pracowników, mają być posłuszni swoim panom lub pracodawcom, jak gdyby się starali o upodobanie Jehowy. „Cokolwiek czynicie, z serca wykonujcie jak dla Pana, a nie dla ludzi”. Dlaczego? Ponieważ w słusznym czasie Bóg Jehowa nagrodzi taką szczerą służbę. Z drugiej strony panowie bądź pracodawcy mają sprawiedliwie traktować swoich niewolników czy też pracowników, gdyż i oni będą musieli zdać rachunek Panu, mianowicie Chrystusowi w niebiosach. — Kol. 3:22 do 4:1.

Zmierzając do zakończenia swego listu, Paweł przestrzega nas, abyśmy trwali w modlitwie, „czuwając na niej wśród dziękczynienia”. Prosi też Kolosan, żeby pamiętali o nim w modlitwach, aby Bóg dał mu okazje do oznajmiania świętej tajemnicy w taki sposób, jak to jest jego powinnością. — Kol. 4:2-4.

Podobnie jak w Liście do Efezjan daje Paweł radę: „Wobec obcych postępujcie mądrze, wyzyskując każdą chwilę sposobną”. Mamy się postarać, aby nasza mowa była miła, „zaprawiona solą” — to znaczy do smaku — byśmy „wiedzieli, jak należy każdemu odpowiadać”. — Kol. 4:5, 6.

Po wszystkich tych przestrogach i pouczeniach Paweł przystępuje do bardziej osobistych spraw, wymieniając po imieniu niektórych chrześcijan. Tychik z Onezymem zawiozą zborowi ten list i opowiedzą, jak się Pawłowi powodzi. Kilku spośród towarzyszy Pawła dołącza też pozdrowienia. Zwłaszcza Epafras modli się za nich, żeby „stali mocno, doskonali w pełnieniu (...) woli Bożej”. Z pewnością każdy z nas powinien tak samo chętnie modlić się za drugich. — Kol. 4:7-17.

Jakże wspaniałe rady i wskazówki Pawła zawiera List do Kolosan! Chociaż pod wieloma względami listy do Kolosan i do Efezjan są łudząco podobne, to jednak nie ma żadnej wątpliwości co do tego, że każdy jest inny i skierowany do określonego zboru, mającego własne warunki i problemy. Chociaż niektórzy uczeni bibliści lubią spekulować, który z tych listów Paweł napisał najpierw, nie ma to jednak większego znaczenia. Ważna jest okoliczność, że Bóg Jehowa natchnął Pawła do napisania ich obu. Okażmy swe docenianie przez zapoznanie się z nimi, a potem postępowanie w harmonii z zawartymi w nich wspaniałymi radami!