Wierność w korzystaniu z „nieprawej mamony”

„Czyńcie sobie przyjaciół przez tę nieprawą mamonę, aby oni was przyjęli do wiecznych przybytków, gdy mamona straci już wszelkie znaczenie. Kto wierny jest w najdrobniejszej rzeczy, i w większej wierny będzie; a kto nieprawy jest w najdrobniejszej rzeczy, ten i w większej nieprawy bywa. Jeżeli nie wykazaliście wierności w rozporządzaniu nieprawą mamoną, to któż powierzy wam prawdziwe dobro?” — Łuk. 16:9-11, Kow.

1. Jak i dlaczego pewien zarządca pozyskał sobie przyjaciół według Łukasza 16:1-7?

NA STANOWISKU rządcy pewien człowiek cieszył się wielkim zaufaniem, mając powierzone zawiadywanie sprawami swojego pana. Ale ponieważ dopuścił się poważnych nadużyć, miał zostać zwolniony z urzędu i odprawiony z domu swego pana bez żadnych środków do życia. Dopóki jeszcze mógł wydawać zarządzenia, szybko poczynił pewne kroki, aby wkupić się w łaski dłużników pana, mianowicie poważnie obniżył ich długi. W ten sposób pozyskał sobie przyjaciół, którzy mieli zapewnić mu utrzymanie, gdy zostanie wyrzucony na ulicę. — Łuk. 16:1-7.

2. (a) O jaką ważną rzecz chodziło w przypowieści Jezusa o nieuczciwym rządcy? (b) Jakie pytania może to nasunąć?

² Jezus Chrystus posłużył się tym przykładem przebiegłości, aby udzielić ważnej lekcji: „Czyńcie sobie przyjaciół przez tę nieprawą mamonę, aby oni was przyjęli do wiecznych przybytków, gdy mamona straci już wszelkie znaczenie” (Łuk. 16:9, Kow). Nasuwa się kilka pytań: Czym jest ta „nieprawa mamona”? Kim są właściciele „wiecznych przybytków”? I w jaki sposób możemy uczynić ich swymi przyjaciółmi za pomocą „nieprawej mamony”?

3. Czym jest „nieprawa mamona”? Jak można to wykazać na podstawie Biblii?

³ Rzecz pewna, że bogactwa duchowe nie są w żadnym wypadku niesprawiedliwe. Nie można tego jednak powiedzieć o dobrach materialnych. Zarówno posiadanie, jak i pragnienie takich majętności może doprowadzić ludzi do popełnienia różnych niegodziwości. Osoby zamożne niekiedy stają się przykre i gruboskórne w obejściu albo wręcz tyranizują otoczenie. Zamiast miłosiernie reagować na widok ludzi będących w potrzebie, potrafią nieuczciwie ich wyzyskiwać. Chrześcijański uczeń Jakub przypomniał współwyznawcom: „Czy to nie bogaci uciskają was bezwzględnie i nie oni ciągną was do sądów? Czy nie oni bluźnią zaszczytnemu Imieniu, które wypowiedziano nad wami”? (Jak. 2:6, 7). Niektórzy tacy bogacze folgowali swojej żądzy uciech, jednocześnie odmawiając uiszczenia pracownikom należnej zapłaty (Jak. 5:4, 5). Inni ludzie kierowani pragnieniem zdobycia bogactwa uciekali się do kłamstwa i oszustwa, byleby osiągnąć swój cel. Sprawdziło się na nich przysłowie biblijne: „Kto się prędko chce wzbogacić, nie będzie bez winy” (Prz. 28:20, Wk). Z uwagi na tego rodzaju niepożądane czynniki, które tak często wiążą się z bogactwami materialnymi, Jezus Chrystus mógł słusznie zastosować w odniesieniu do nich termin „nieprawe”.

4. Co powiedział Jezus na temat trwałości „nieprawej mamony”? Jak można to wykazać w oparciu o fakty historyczne?

⁴ Warto też zauważyć, że Syn Boży wskazał, iż „nieprawa mamona” może zawieść. Na przykład pieniądze mogą szybko stracić na wartości wskutek inflacji lub po ogłoszeniu przez rząd dewaluacji. Również wojny, rewolucje, powodzie, trzęsienia ziemi i inne klęski nieraz wtrącają ludzi w ubóstwo. Jakże głupio postępuje każdy, kto pokłada ufność w rzeczach materialnych, a zabieganie o majątek uznaje za najważniejszą sprawę w życiu!

5. Kim są właściciele „wiecznych przybytków”? Dlaczego?

⁵ Prawdziwi uczniowie Jezusa powinni dążyć do spożytkowania „nieprawej mamony” celem zdobycia przyjaźni właścicieli „wiecznych przybytków”. O żadnym przybytku (czyli mieszkaniu) na ziemi nie da się powiedzieć, że jest wieczny, stąd oczywisty wniosek, iż „wieczne przybytki” muszą znajdować się w niebie. Należą one do wiekuistego Boga Jehowy oraz Jego Syna. Jezus Chrystus oznajmił swoim uczniom: „W domu Ojca mego jest mieszkań wiele. Gdyby tak nie było, to bym wam powiedział. Idę przecież przygotować wam miejsce”. — Jana 14:2.

6. (a) Dlaczego Bóg i Chrystus nie potrzebują od nas rzeczy materialnych? (b) W jaki sposób możemy pozyskać przyjaźń Boga i Chrystusa za pomocą „nieprawej mamony”?

⁶ Do Jehowy Boga należy wszystko, ponieważ to stworzył, a Jego pierworodny Syn jako dziedzic ma udział w tym prawie własności (Ps. 50:10-12; 2 Kor. 8:9; Hebr. 1:1, 2). Oznacza to, że nie istnieją takie rzeczy materialne, które my będąc ludźmi moglibyśmy Im podarować. Toteż zdobycie przyjaźni Najwyższego Boga i Jego Syna będzie po prostu polegać na szafowaniu tymi bogactwami w sposób, który nam zapewni Ich uznanie. Obejmuje to także właściwe pobudki w posługiwaniu się mieniem materialnym dla dobra drugich. Jezus Chrystus radził: „Niech nie wie lewa twoja ręka, co czyni prawa, aby twoja jałmużna pozostała w ukryciu” (Mat. 6:3, 4). A apostoł Paweł napisał do Koryntian: „Każdy niech tak postąpi, jak postanowił, nie z żalem lub z konieczności, ponieważ chętnego dawcę Bóg miłuje”. — 2 Kor. 9:7, Poz.

POMAGANIE BĘDĄCYM W POTRZEBIE

7. Jak Bóg Jehowa i Jezus Chrystus zapatrują się na naszą niesamolubną szczodrość wobec ludzi będących w potrzebie?

⁷ Kiedy ochoczo i niesamolubnie przychodzimy z pomocą osobom naprawdę będącym w potrzebie, Jehowa Bóg i Jego Syn zapatruje się na nasze działanie tak, jakbyśmy zrobili to dla Nich. W Piśmie Świętym czytamy: „Kto ciemięży ubogiego, lży jego Stwórcę, czci Go ten, kto się nad biednym lituje” (Prz. 14:31). „Pożycza samemu Jahwe — kto dla biednych życzliwy, za dobrodziejstwo On mu nagrodzi” (Prz. 19:17). Podobnie Jezus Chrystus, wskazując na różnicę między uznanymi owcami, a potępionymi kozłami, oświadczył: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mat. 25:40). „Czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tegoście i Mnie nie uczynili”. — Mat. 25:45.

8. (a) Jak ważna jest troska o biednych i potrzebujących? (b) Jaki obowiązek mają dzieci w stosunku do rodziców i dziadków, którzy są w potrzebie? Jak należy traktować niewywiązanie się z niego? (c) Jak przedstawiają się powinności chrześcijanina wobec współwyznawców w porównaniu z tym, co ma czynić dla ludzi spoza zboru?

⁸ Zatem gotowość pospieszenia z pomocą ludziom ubogim i dotkniętym nieszczęściem jest niezbędna, jeżeli chce się być prawdziwym czcicielem Jehowy (Joba 29:16; 31:19-22). Uczeń Jakub napisał: „Religijność czysta i bez skazy wobec Boga i Ojca wyraża się w opiece nad sierotami i wdowami w ich utrapieniach i w zachowaniu siebie samego nieskalanym od wpływów świata” (Jak. 1:27). Taka czynna troska o osoby znajdujące się w trudnych warunkach lub niekorzystnym położeniu powinna zacząć się od naszych bliskich. Na przykład Pismo Święte nakłada na dzieci i wnuków obowiązek troszczenia się o rodziców i dziadków, którzy są w potrzebie (1 Tym. 5:4). Umyślne zaniedbywanie tych powinności jest równoznaczne z zaparciem się wiary chrześcijańskiej (1 Tym. 5:8). Ponadto skoro prawdziwi chrześcijanie tworzą wspólnotę braterską, muszą najpierw zadbać o potrzeby członków tego grona, zanim podejmą starania, by udzielić pomocy ludziom spoza zboru. Harmonizuje to z zasadą: „A zatem, dopóki mamy czas, czyńmy dobrze wszystkim, a zwłaszcza naszym braciom w wierze”. — Gal. 6:10.

9. Kto ma decydować, czy poszczególnym osobom należy udzielić pomocy ze strony zboru? Według czego określa się, kto zasługuje na taką pomoc?

⁹ W dziedzinie chrześcijańskiej szczodrobliwości wiele można zdziałać na płaszczyźnie indywidualnej. Jednakże w niektórych wypadkach miejscowy zbór może uznać za wskazane, aby dla finansowego wsparcia pewnych członków sięgnąć do funduszy pochodzących ze składek. Starsi podejmą decyzję, komu należałoby przyjść z pomocą pieniężną i w jakich rozmiarach. Z Listu 2 do Tesaloniczan 3:10 oraz Listu 1 do Tymoteusza 5:9, 10 wynika, że takie zapomogi ze strony zboru — zwłaszcza regularne — powinno się przyznawać tylko tym potrzebującym, którzy prowadzą wzorowe życie chrześcijańskie.

AKCJE POMOCY ZAKROJONE NA SZEROKĄ SKALĘ

10. Jakim przykładem powinniśmy się kierować w prowadzeniu szeroko zakrojonych akcji niesienia pomocy?

¹⁰ Co więcej, zdarza się czasem, że trzeba podjąć wielkich rozmiarów akcję pomocy dla współwyznawców w innych zborach, a niekiedy nawet w innych częściach świata. Jak należy w takich wypadkach postępować, o tym informuje nas bliższe zapoznanie się z szeroko zakrojoną akcją pomocy w zborach chrześcijańskich z pierwszego stulecia.

11. (a) Kto pierwotnie czuwał nad akcją niesienia pomocy w zborze z pierwszego stulecia? (b) Jakim ludziom powierzono później tego rodzaju obowiązki?

¹¹ Początkowo sami apostołowie przyjmowali dobrowolne datki i następnie czuwali nad rozdzielaniem tych funduszy między osoby znajdujące się w potrzebie (Dzieje 4:34, 35). W miarę rozrastania się zboru liczebnie, metoda ta traciła przydatność w praktyce. Wyznaczono później siedmiu mężczyzn „pełnych Ducha i mądrości” do pilnowania, żeby przy rozdawaniu codziennych przydziałów nie przeoczono żadnej zasługującej na to wdowy. Siódemka ta cieszyła się zaufaniem współwyznawców (Dzieje 6:1-6). Usilnie troszczono się o to, by datki zebrane w ramach pomocy dla drugich były powierzane ludziom godnym zaufania. Na temat osób, które miały przekazać zgromadzone fundusze z Koryntu do Jeruzalem, apostoł Paweł napisał do zboru korynckiego: „Dla kogokolwiek wyrazicie uznanie w listach, tych poślę, aby dostarczyli wasz życzliwy dar do Jeruzalem”. — 1 Kor. 16:3, NW.

12. (a) W jaki sposób powinno się dzisiaj finansować akcje niesienia pomocy? (b) Jak organizuje się je wśród Świadków Jehowy?

¹² Zgodnie ze wzorem z pierwszego stulecia również obecnie akcje niesienia pomocy powinny być finansowane z dobrowolnych składek. Tak samo kierować nimi i koordynować je powinny osoby godne zaufania. W trosce o to, żeby potrzebna pomoc była udzielana w sposób uporządkowany zbory Świadków Jehowy przesyłają datki na adres głównej siedziby Towarzystwa Strażnica (Watch Tower Society, 124 Columbia Heights, Brooklyn, New York, USA) albo do któregoś z jego oddziałów. W razie jakiejś klęski żywiołowej lub innego kataklizmu Towarzystwo bądź miejscowe biuro oddziału kontaktuje się ze starszymi reprezentującymi poszkodowane zbory i zasięga wiadomości co do zaistniałych potrzeb. Potem bezzwłocznie udostępnia się niezbędne środki, artykuły spożywcze i fundusze przeznaczone na akcję pomocy, którą zwykle przeprowadza się za pośrednictwem starszych działających na miejscu.

13. Jak powinni postąpić starsi, gdy otrzymają wiarogodną wiadomość o potrzebie pomocy materialnej?

¹³ Natychmiast po uzyskaniu wiarogodnych informacji o braciach, którzy znaleźli się w krytycznej sytuacji, starsi we wszystkich pobliskich zborach podają do wiadomości, że otworzyła się możliwość udziału w akcji pomocy. Wówczas każdy sam zadecyduje, co będzie w stanie ofiarować. Biblijny przykład takiego postępowania znajdujemy w Księdze Dziejów Apostolskich 11:27-29, gdzie czytamy: „W tym czasie właśnie przybyli z Jerozolimy do Antiochii prorocy. Jeden z nich imieniem Agabos przepowiedział z natchnienia Ducha, że na całej ziemi nastanie wielki głód. Nastał on za Klaudiusza. Uczniowie postanowili więc, że każdy według możności pospieszy z pomocą braciom, mieszkającym w Judei”. Podobnie w obecnych czasach wiele zborów i poszczególnych osób systematycznie przesyła datki do głównego biura Towarzystwa Strażnica w Brooklynie lub do jednego z jego oddziałów, żeby w razie wyłonienia się nagłej potrzeby fundusze były dostępne dla natychmiastowego użytku.

PRZYCZYNIANIE SIĘ DO ROZWOJU SPRAW DUCHOWYCH

14. (a) Co jest pierwszoplanowym zadaniem sług Bożych w dobie dzisiejszej? (b) Jaką pomocą okazało się słowo drukowane w spełnianiu tego obowiązku? (c) Skąd pochodzą pieniądze na budowę i utrzymanie drukarni? (d) Na jakie jeszcze cele przeznacza się fundusze pochodzące ze składek?

¹⁴ Chociaż zapewnienie pomocy materialnej ludziom naprawdę tego potrzebującym jest bardzo ważne, to jednak głównym obowiązkiem sług Bożych pozostaje niesienie pomocy duchowej członkom zboru i osobom postronnym. W dobie obecnej dzięki słowu drukowanemu o wiele łatwiej wykonywać to zadanie. Dobrowolne datki oraz pożyczki bezprocentowe udzielane Towarzystwu Strażnica lub jego oddziałom umożliwiły budowę drukarń i produkowanie w nich Biblii, a także literatury biblijnej przy znacznie niższym nakładzie kosztów niż w przedsiębiorstwach nastawionych na zarobek. Dzięki temu ludzie bardzo biedni nawet mogą otrzymać literaturę bezpłatnie albo za symboliczną opłatę. Ponadto z funduszy pochodzących ze składek korzysta się w celu popierania działalności misjonarskiej oraz dla dopomożenia innym pracownikom pełnoczasowym, w tym starszym podróżującym, aby mogli zaspokoić swe podstawowe potrzeby.

15. Co mówi Pismo Święte o słuszności pomagania pod względem finansowym tym, którzy całkowicie zajęli się troszczeniem o dobro duchowe drugich? (1 Kor. 9:6-18; Gal. 6:6; Filip. 4:14-18).

¹⁵ W Liście 1 do Tymoteusza 5:17, 18, wyraźnie wskazano, że pieniądze pochodzące z datków można słusznie asygnować na pomoc dla troszczących się o duchowe dobro innych. Czytamy tam: „Presbiterzy [starsi, NW], którzy dobrze przewodniczą, niech będą uważani za godnych podwójnej czci, najbardziej ci, którzy trudzą się głoszeniem słowa i nauczaniem. Mówi bowiem Pismo: ‛Nie zawiążesz pyska wołowi młócącemu’ oraz: ‛Godzien jest robotnik zapłaty swojej’”. Nie znaczy to, jakoby starsi mieli otrzymywać pensję za swoją pracę. Ale w myśl zasad biblijnych jest rzeczą stosowną, by Ciało Kierownicze Świadków Jehowy oraz biura oddziałów przeznaczały część funduszy ze składek na pomoc materialną dla tych, którzy dzięki niej mogą w pełniejszej mierze oddawać się działalności na niwie duchowej.

16. Jakie wydatki pokrywa lokalny zbór? Dlaczego jest ważne, by nie zaniedbywać tej sprawy?

¹⁶ Ponadto lokalne zbory Świadków Jehowy ponoszą wydatki związane z miejscami zebrań (Salami Królestwa). Oprócz uiszczania opłat za elektryczność i wodę, pokrywania kosztów opału, napraw i środków potrzebnych do utrzymania czystości, muszą w niektórych wypadkach dbać o niezaleganie z comiesięcznym czynszem lub spłacać dług hipoteczny. Potrzebne więc są składki, żeby zbór nie hańbił imienia Bożego przez nieregulowanie należności. Zarówno poszczególni członkowie, jak i całe zbory sług Jehowy, powinni przestrzegać nakazu: „Nikomu nie bądźcie nic dłużni poza wzajemną miłością”. — Rzym. 13:8.

POWINNOŚĆ ROZŁOŻONA NA WSZYSTKICH

17. Jak każdy chrześcijanin powinien się zapatrywać na składki przewidziane na rozwój spraw duchowych i pomoc dla potrzebujących?

¹⁷ Przyczynianie się „nieprawą mamoną” do rozwoju spraw duchowych i pomaganie osobom znajdującym się w potrzebie jest dla chrześcijanina sprawą zasadniczą. Każdy ma przywilej dać coś od siebie — bez względu na to, czy posiada dużo, czy też mało. Zwróćmy na przykład uwagę na wskazówkę, jakiej apostoł Paweł udzielił Koryntianom: „Pierwszego dnia w tygodniu niech każdy z was odkłada u siebie, zbierając według tego, jak mu się powodzi”. — 1 Kor. 16:2, NT.

18. (a) Jakie zalecenie biblijne może nam pomóc ku przyczynianiu się do pchnięcia naprzód spraw Królestwa? (b) Czy sprawą najważniejszą jest wysokość ofiarowanej sumy? Jak unaocznia to przykład biednej wdowy?

¹⁸ Zgodnie z tym natchnionym zaleceniem można na początku każdego tygodnia odkładać tyle, ile jest się w stanie ofiarować. Rzecz oczywista, iż ta suma będzie u każdego inna, ale nie to jest najważniejsze. Naprawdę istotną okolicznością jest gotowość, ochocze pragnienie wniesienia swego wkładu. Apostoł Paweł wyraził to następującymi słowami: „Gotowość uznaje się nie według tego, czego nie ma, lecz według tego, co się ma” (2 Kor. 8:12, BT, wyd. I). U Jehowy Boga liczy się właśnie gotowość do dawania zgodnie ze swoimi możliwościami. Na przykład uboga wdowa zauważona przez Jezusa Chrystusa ofiarowała w świątyni jeruzalemskiej zaledwie dwa leptony. Za tę drobną sumkę można było wówczas kupić pół wróbla, co nie wystarczyło nawet na jeden posiłek. Niemniej ten datek wdowy, będący wyrazem jej miłości do prawdziwego Boga czczonego w świątyni, był nader godny uznania. Co więcej, w porównaniu z jej możliwościami, przewyższał dary bogaczy, którzy dawali dużo, ale z tego, co im zbywało. — Marka 12:42-44.

19. Czego dajemy dowód, gdy właściwie szafujemy swoją „nieprawą mamoną”? Czego więc możemy być pewni?

¹⁹ Będziemy zatem szczerze pragnęli okazać się przyjaciółmi Boga i Chrystusa, korzystając z naszej „nieprawej mamony”, aby pomagać ludziom w potrzebie oraz popierać sprawy duchowe (Prz. 3:9; Gal. 2:10). Jeżeli zawsze będziemy właściwie szafować naszą „nieprawą mamoną”, damy tym dowód, że jesteśmy wierni w najdrobniejszej rzeczy. Wówczas Jehowa Bóg i Jego Syn będą nadal posługiwać się nami jako dobrymi rządcami do rozdawania innym daleko cenniejszych bogactw duchowych. Nasze konto dobrych czynów będzie w pewnym sensie skarbem złożonym w niebie, procentującym wysoko uznaniem i błogosławieństwem Bożym już teraz oraz w życiu wiecznym w nowym porządku, złożonym z „nowego nieba i ziemi nowej”. — Mat. 6:20; Łuk. 16:10-13; 2 Piotra 3:13.