„Jaki ojciec, taki syn” — ale nie u Asy!

JAKIM człowiekiem był twój ojciec? Albo — jeśli jesteś kobietą — jaka była twoja matka?

Stare przysłowie powiada: „Jaki ojciec, taki syn”; tę samą myśl zresztą wyraża powiedzenie: „Niedaleko pada jabłko od jabłoni”. Takie przysłowia biorą się stąd, że dziecko często przejawia te same cechy charakteru i zajmuje takie postawy, jakie kiedyś występowały u rodziców.

Czy tak jest również u ciebie? Może nawet ktoś ci już mówił, że postępujesz lub myślisz jak jedno z twoich rodziców? Czy jesteś z tego zadowolony? Czy chcesz robić coś tak samo, jak twój ojciec lub twoja matka?

Może ci przychodzi na myśl niejedna godna podziwu cecha rodziców, którą pragnąłbyś przejawiać. Ale co ma zrobić ten, kto uczciwie stwierdzi, że droga życiowa któregoś z rodziców rozmija się z pewnymi zasadami biblijnymi? Oczywiście nie wystąpi otwarcie przeciw ojcu czy matce. Ale ze względu na to, że wpływ rodziców bywa bardzo silny, dzieci znajdujące się w takiej sytuacji muszą się zdobyć na szczere, wytrwałe wysiłki, żeby rozwinąć w sobie cechy i w ogóle usposobienie nie wzorowane na przykładzie rodziców. Warto jednak tak postąpić, zwłaszcza wtedy, gdy dane dzieci będą dzięki temu mogły przybliżyć się do Boga, naszego niebiańskiego Ojca. Możemy to prześledzić na interesującym przykładzie biblijnym, jakim jest opis życia króla Asy.

JAK POSTĄPIŁ ASA

Asa wstąpił na tron judzki w X wieku p.n.e. Jego ojciec Abijam (Abijah) zostawił po sobie zły przykład: zamiast gorliwie służyć i ufać Jehowie Bogu, tolerował bałwochwalstwo uprawiane na „wzgórzach” poświęconych fałszywemu kultowi. Pod tym względem Abijam „popełniał wszystkie grzechy swojego ojca”, Rechoboama (1 Król. 14:22-24; 15:3, Nowy Przekład). Jak myślisz, czy synowi Abijama, Asie, udało się wyłamać spod wpływu niewiernych przodków? Czy raczej sprawdziła się reguła: „Jaki ojciec, taki syn”?

Biblijny opis wyjawia, że Asa nie poszedł śladami swojego ojca ani dziadka. „Asa czynił to, co prawe w oczach Pana, tak jak Dawid, jego praojciec”. Nie chciał być podobny ani do ojca, ani do dziadka. Za wzór gorliwości w prawdziwym wielbieniu Boga wziął sobie prapradziada — Dawida. W Biblii czytamy jeszcze o Asie: „Uprawiających nierząd kultowy wypędził z kraju i usunął wszystkie bałwany, które sporządzili jego ojcowie” (1 Król. 15:11, 12, NP; 2 Kron. 14:2-5a). Przeprowadził energiczną kampanię zwalczania bałwochwalstwa.

NAGRODZONY PRZEZ JEHOWĘ

Asa otrzymał wspaniałą nagrodę za swą wiarę w Jehowę. Co to była za nagroda? Otóż po pewnym czasie wyruszyły przeciwko królestwu Judy siły zbrojne liczące około miliona ludzi, pod dowództwem Zeracha Etiopczyka. Król zwrócił się wtedy do Najwyższego ze słowami: „Jehowo, gdy udzielasz pomocy, dla ciebie przecież nie ma znaczenia, czy chodzi o wielu, czy o bezsilnych. Pomóż nam, Jehowo, nasz Boże, gdyż na tobie polegamy i w twoim imieniu wyszliśmy naprzeciw temu mnóstwu. Jehowo, ty jesteś naszym Bogiem” (2 Kron. 14:9-11).

Bóg wysłuchał króla, który dowiódł, że jest inny niż jego ojciec. Dzięki pomocy Bożej poddani Asy zadali upokarzającą klęskę wrogim Etiopczykom (2 Kron. 14:12, 13).

Po tych wypadkach przybył do Asy prorok Azariasz i zachęcił go, aby wraz ze swoimi poddanymi zachowywał wierność wobec Jehowy. Powiedział: „Pan jest z wami, jeżeli wy jesteście z nim, a jeżeli go szukacie, pozwoli wam się znaleźć, lecz jeżeli go opuścicie, i On was opuści”. Być może nawiązując do burzliwego okresu niewierności Izraela jeszcze przed ustanowieniem monarchii, Azariasz powiedział następnie: „Przez długi czas był Izrael bez prawdziwego Boga, (...) nastały wielkie zamieszki dla wszystkich mieszkańców ziem. Jeden naród pokonywał drugi naród, jedno miasto drugie miasto, gdyż Bóg niepokoił ich różną udręką”. Ale tak wcale nie musiało być. Skoro zarówno lud, jak i król udowodnią, że nie są tacy sami, jak ich niewierni przodkowie, to według słów proroka otrzymają ‛nagrodę za swe uczynki’ (2 Kron. 15:1-7, NP).

Asa i jego poddani zareagowali pozytywnie na słowa Azariasza. Po zrobieniu dobrego początku dalej oczyszczali kraj z bałwochwalstwa. W świątyni Jehowy doprowadzono ołtarz do właściwego stanu, bo widocznie został poprzednio sprofanowany. W czasie zgromadzenia zwołanego w piętnastym roku panowania Asy lud ślubował służyć Jehowie i zgodził się z postanowieniem, że każdy, kto się będzie rozmyślnie od tego uchylał, poniesie śmierć. Wśród zebranych było też wielu Izraelitów z królestwa 10-pokoleniowego, którzy „widząc, że ich Bóg, Jahwe [Jehowa], był z nim”, przeszli na obszary pod władzą Asy (2 Kron. 15:8-15, Biblia Tysiąclecia).

Sam Asa nie zawahał się nawet przed wystąpieniem przeciwko swej bałwochwalczej babce imieniem Maaka, która uchodziła za pierwszą damę w królestwie. „Za to, że kazała sporządzić obrzydliwego bałwana” dla bogini Aszery, Asa pozbawił ją dotychczas zajmowanej pozycji (1 Król. 15:13; 2 Kron. 15:16, NP).

SKŁONNOŚĆ DO ROBIENIA BŁĘDÓW

Każdy, kto postanowił różnić się pod jakimś względem od swych bezbożnych rodziców, przekona się łatwo, że pielęgnowanie chrześcijańskiej osobowości wymaga ciągłych wysiłków. Przez jakiś czas może mu się zdawać, że odniósł sukces i jest całkiem inny, ale później, gdy się zrobi starszy lub znajdzie się pod naporem szczególnych okoliczności, gotów będzie powtórzyć błędy swoich rodziców. Niebezpieczeństwo to możemy sobie uświadomić na przykładzie z życia Asy.

W „trzydziestym szóstym roku panowania Asy”b izraelski król Baasza wyruszył na południe przeciw królestwu Judy. Chcąc zapobiec dalszemu przechodzeniu swych poddanych na stronę Asy, Baasza przystąpił do obwarowywania granicznego miasta Ramy. Natomiast Asa, zamiast dalej ufać opiece Jehowy, uciekł się do intrygi. Przekupił syryjskiego króla Ben-hadada, aby ten złamał przymierze z 10-pokoleniowym królestwem izraelskim. Syryjczycy najechali miasta izraelskie od północy, co zmusiło Baaszę do zaniechania prac budowlanych w Ramie i wycofania stamtąd swych sił. Asa zebrał swoich poddanych i również wkroczył na terytorium 10-pokoleniowego królestwa. Pozabierał z Ramy materiały budowlane i użył ich do robót prowadzonych w miastach Geba i Mispa (2 Kron. 16:1-6, NP).

Jednakże to postępowanie Asy, zdradzające brak wiary, nie uszło uwagi Jehowy. Za pośrednictwem proroka Chananiego oświadczył Asie: „Oparłeś się na królu aramejskim [syryjskim], a nie oparłeś się na Panu, Bogu swoim (...). Czy Kuszyci i Libijczycy nie stanowili wielkiej siły z ogromnym mnóstwem wozów wojennych i jeźdźców? A jednak ponieważ oparłeś się na Panu, wydał ich w twoją rękę. Gdyż Pan wodzi oczyma swymi po całej ziemi, aby wzmacniać tych, którzy szczerym sercem są przy nim; lecz w tym postąpiłeś głupio, toteż odtąd będziesz miał ciągłe wojny” (2 Kron. 16:7-9, NP).

Czy po wysłuchaniu tych słów Asa się upokorzył? Nie. Oburzył się i nawet kazał Chananiego uwięzić. Zaczął też ciemiężyć innych poddanych. Ostatnie trzy lata życia Asy nie należały do szczęśliwych. Cierpiał na skutek choroby nóg, prawdopodobnie była to podagra. Ale i w tym wypadku nie zwrócił się do Jehowy Boga, lecz szukał pomocy uzdrowicieli, którzy być może uciekali w swoich wysiłkach do metod okultystycznych. Asa zmarł, mając za sobą około 41 lat panowania (1 Król. 15:23, 24; 2 Kron. 16:10, 12-14).

Życie Asy wyraźnie świadczy o tym, że nie wolno sobie lekceważyć rodzicielskiego wpływu, który skłania albo ku dobremu, albo ku złemu. Asa dowiódł jednak, że reguła: „Jaki ojciec, taki syn”, nie musi mieć zastosowania w każdym wypadku.

[Przypisy]