Wymiana myśli w służbie kaznodziejskiej
„Idźcie więc i pozyskujcie uczniów wśród ludzi ze wszystkich narodów” (MATEUSZA 28:19).
1. Jakie zlecenie dane przez Chrystusa nakłada na nas obowiązek nawiązywania kontaktu z bliźnimi?
POWYŻSZY nakaz Jezusa nakłada na nas powinność nawiązywania kontaktu z ludźmi w ramach naszej służby kaznodziejskiej — gdy głosimy od domu do domu, dokonujemy odwiedzin ponownych i bierzemy udział we wszystkich innych gałęziach działalności ewangelizacyjnej. W zakres tego obowiązku wchodzi zaznajamianie ludzi z prawdą o Jehowie Bogu, Jezusie Chrystusie i mesjańskim Królestwie, w którym Jezus już sprawuje władzę (Mateusza 25:31-33).
2. Od czego zależy prowadzenie owocnej wymiany myśli?
2 Jak możemy skutecznie przekazywać ludziom te informacje? Przede wszystkim musimy być przekonani o prawdziwości tego, co chcemy im powiedzieć. Musimy głęboko wierzyć, że Jehowa jest jedynym prawdziwym Bogiem, Biblia — Jego Słowem, a Królestwo Boże — jedyną nadzieją dla ludzkości. Wtedy będziemy wkładać w nauczanie całe serce i usłuchamy rady udzielonej Tymoteuszowi: „Staraj się usilnie o to, abyś mógł stanąć przed Bogiem jako wypróbowany i nienaganny pracownik, który wykłada należycie słowo prawdy” (2 Tymoteusza 2:15, Bw).
Kontakt bez słów
3-5. (a) Jak możemy bez słowa przekazywać drugim informacje? (b) Jakie przeżycia to potwierdzają?
3 Wymiana myśli często wiąże się z wymianą słów. Ale właściwie zanim jeszcze się odezwiemy, już przekazujemy ludziom pewne informacje. Jak? Swoim zachowaniem, ubiorem i uczesaniem. Szereg lat temu pewien misjonarz, będący absolwentem Biblijnej Szkoły Strażnicy — Gilead, płynął statkiem transoceanicznym na przydzielony mu teren pracy. Po kilku dniach podróży podszedł do niego nieznajomy i zapytał, dlaczego tak się różni od reszty pasażerów. Ów misjonarz samym wyglądem i postępowaniem komunikował coś godnego uwagi — że jest inny niż wszyscy i że warto z nim porozmawiać. Mógł dzięki temu dać wspaniałe świadectwo.
4 Innym razem nasza siostra, która na ulicy proponowała przechodniom literaturę biblijną, uśmiechnęła się przyjaźnie do mijającej ją niewiasty. Pani ta już zaczynała schodzić do stacji metra, ale rozmyśliwszy się, podeszła do głosicielki i poprosiła o domowe studium Biblii. Dlaczego? Chociaż siostra nie proponowała jej publikacji, życzliwie się do niej uśmiechnęła.
5 A oto trzeci przykład. Grupa młodych Świadków Jehowy spożywała posiłek w restauracji. Jakże byli zaskoczeni, gdy do stolika, przy którym siedzieli, podszedł nieznajomy mężczyzna i zapłacił za nich rachunek. Dlaczego to uczynił? Był pod wrażeniem ich zachowania. Ci młodzi chrześcijanie nie musieli do niego nic mówić, żeby dać poznać, iż są bogobojni. Istotnie, możemy bez słowa dużo powiedzieć swoim postępowaniem, wyglądem i życzliwym nastawieniem (por. 1 Piotra 3:1, 2).
Wymiana myśli wymaga prowadzenia rzeczowych rozmów
6. Podaj przykład ilustrujący ogromną wartość prowadzenia rzeczowych rozmów.
6 Jeżeli chcemy przekazywać ludziom dobrą nowinę za pomocą słów, musimy umieć rzeczowo z nimi rozmawiać, zamiast mówić do nich w sposób dogmatyczny. Wielokrotnie czytamy w Biblii, że apostoł Paweł prowadził rozmowy z ludźmi, których chciał zapoznać z prawdą (Dzieje 17:2, 17; 18:19). Jak możemy go naśladować? Z uwagi na pogarszające się warunki światowe wielu wątpi, czy istnieje wszechmocny i kochający Bóg, który troszczy się o rodzaj ludzki. Takim osobom możemy wykazać, że Bóg ma na wszystko odpowiedni czas (Kaznodziei 3:1-8). Na przykład w Liście do Galatów 4:4 wyjaśniono, że gdy nadeszła wyznaczona przez Niego pora, posłał na ziemię swego Syna, zgodnie z obietnicą złożoną tysiące lat wcześniej. Tak samo w odpowiednim czasie położy kres cierpieniom i niegodziwości. Co więcej, ze Słowa Bożego wynika, że istnieją bardzo ważne powody, dla których tak długo pozwala istnieć złu (por. Wyjścia 9:16). Tego typu argumentacja, poparta przykładami i niezbitymi dowodami biblijnymi, pomoże szczerym ludziom zrozumieć, iż szerzenie się bezprawia w żadnym wypadku nie świadczy o tym, jakoby Jehowa nie istniał lub się o nas nie troszczył (Rzymian 9:14-18).
7, 8. Jakie argumenty mogą nam pomóc w rozmowie z wyznawcą judaizmu?
7 Przypuśćmy, że w pracy od domu do domu spotkasz kogoś, kto oświadczy: „Jestem Żydem. Mnie to nie interesuje”. Jak mógłbyś podtrzymać rozmowę? Pewien brat osiąga w takich sytuacjach dobre wyniki, gdy mówi: „Na pewno zgodzi się pan ze mną, że Mojżesz był jednym z największych proroków Bożych. A czy pamięta pan jego wypowiedź zanotowaną w Księdze Powtórzonego Prawa 31:29? Czytamy tam: ‚Wiem, że po mojej śmierci (...) odstąpicie od drogi, którą wam przykazałem. Dosięgnie was nieszczęście’ (BT). Mojżesz był prawdziwym prorokiem, toteż jego słowa musiały się w końcu spełnić. Czy czasem nie stało się to wtedy, gdy Bóg posłał do Żydów Mesjasza, a oni go nie przyjęli? Nie można tego wykluczyć. Jeżeli zaś rzeczywiście tak było — jeśli Izraelici popełnili wówczas błąd — po cóż mielibyśmy ich w tym naśladować?”
8 Warto też pamiętać, że Żydzi wiele wycierpieli od wyznawców chrześcijaństwa, zwłaszcza w naszym stuleciu. Możesz więc zapewnić rozmówcę, iż nie mieliśmy z tym nic wspólnego. Mógłbyś na przykład powiedzieć: „Czy pan wie, że gdy Hitler był u władzy, Świadkowie Jehowy odmawiali bojkotowania Żydów? Nie chcieli też wołać ‚Heil Hitler!’ ani służyć w jego armii”.a
9, 10. Jak prowadzić rzeczową rozmowę z osobą wierzącą w ogień piekielny?
9 Gdybyś chciał podtrzymać wymianę myśli z osobą wierzącą w ogniste piekło, mógłbyś powiedzieć, że człowiek mający tam cierpieć wieczne męki musiałby mieć duszę nieśmiertelną. Rozmówca zapewne się z tym zgodzi. Wtedy przypomnij sprawozdanie o stworzeniu Adama i Ewy i uprzejmie zapytaj, czy w tej relacji dostrzegł jakąkolwiek wzmiankę o nieśmiertelnej duszy. Następnie spróbuj skierować jego uwagę na Księgę Rodzaju 2:7, gdzie podano, że Adam stał się duszą (Biblia gdańska). Kiedy potem zgrzeszył, został skazany na śmierć. Warto podkreślić, jakie konsekwencje miało to za sobą pociągnąć. Bóg mu zapowiedział: „W pocie więc oblicza twego będziesz musiał zdobywać pożywienie, póki nie wrócisz do ziemi, z której zostałeś wzięty; bo prochem jesteś i w proch się obrócisz!” (Rodzaju 3:19, BT). A zatem Adam, będący duszą, powrócił do prochu.
10 Możesz też podkreślić, że w Księdze Rodzaju Bóg nigdzie nie wspomniał o wiecznych mękach w ogniu piekielnym. Ostrzegając pierwszego człowieka przed zjedzeniem zakazanego owocu, Stwórca oświadczył: „Gdy z niego spożyjesz, niechybnie umrzesz” (Rodzaju 2:17, BT). Nie powiedział nic o piekle. Gdyby karą za grzech w rzeczywistości nie była śmierć — ‛powrót do prochu’ — lecz wieczne cierpienia, to czyż sama sprawiedliwość nie wymagałaby, żeby Bóg o tym wyraźnie powiedział? W rzeczowej, przyjaznej rozmowie możemy pomóc szczerej osobie dostrzec sprzeczności w jej przekonaniach. Obyśmy nigdy nie zapominali o tym, że podczas dzielenia się z drugimi prawdą ze Słowa Bożego trzeba im przemawiać do rozsądku (por. 2 Tymoteusza 2:24-26; 1 Jana 4:8, 16).
Przymioty warunkujące skuteczną wymianę myśli
11-13. Jakie chrześcijańskie przymioty ułatwiają nam wymianę myśli z drugimi?
11 Jakie przymioty powinniśmy rozwijać, by skuteczniej głosić o Królestwie? A czego można się nauczyć z przykładu Jezusa? W Ewangelii według Mateusza 11:28-30 czytamy jego słowa: „Przyjdźcie do mnie wszyscy, którzy się trudzicie i jesteście obciążeni, a ja was pokrzepię. Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode mnie, bo jestem łagodnie usposobiony i uniżony w sercu, a znajdziecie pokrzepienie dla dusz swoich. Bo moje jarzmo jest miłe, a brzemię moje lekkie”. Oto jeden z czynników pomagających Jezusowi w wymianie myśli z drugimi. Był łagodnie usposobiony i uniżony w sercu, a ludzie prawi znajdowali u niego pokrzepienie. Wspaniały przykład pozostawił też apostoł Paweł, który powiedział starszym z Efezu, że od dnia, gdy do nich przybył, służył jak niewolnik Pana „z największą kornością umysłu” (Dzieje 20:19).
12 Jeżeli zawsze będziemy skromni i pokorni, to i w nas drudzy znajdą pokrzepienie. Ułatwi to wzajemną wymianę myśli. Gdybyśmy przejawiali inne usposobienie, najprawdopodobniej wznieślibyśmy barierę między nami a tymi, do których staramy się dotrzeć. Tak, „u ludzi skromnych jest mądrość” (Przysłów 11:2, BT).
13 Chcąc skutecznie przekazywać informacje, musimy też być cierpliwi i taktowni. Apostoł Paweł bezsprzecznie wykazał się taktem, gdy dawał świadectwo filozofom zgromadzonym na Wzgórzu Marsa. Przedstawił dobrą nowinę w sposób dla nich zrozumiały (Dzieje 17:18, 22-31). Jeżeli pragniemy, żeby nasze wypowiedzi trafiały drugim do przekonania, musimy skorzystać z rady apostoła Pawła udzielonej Kolosanom: „Mowa wasza zawsze niech będzie uprzejma, a nie mdła; szukajcie najlepszego sposobu rozmawiania z każdą napotkaną osobą” (Kolosan 4:6, The New English Bible). Niech nasze wypowiedzi zawsze będą w dobrym smaku. Taka mowa skłoni słuchaczy do otwarcia umysłów, natomiast nierozważne uwagi mogą je zamknąć.
14. Jak spokój i swobodny sposób rozmawiania mogą nam pomóc utrzymać kontakt z bliźnimi?
14 Starajmy się być spokojni i opanowani, gdyż to usposobi życzliwie naszych rozmówców. Oznacza to między innymi, że nie będziemy chcieli cały czas mówić sami, nie dopuszczając nikogo do słowa. Zamiast tego będziemy wytwarzać pogodną atmosferę i uprzejmie zadawać pytania, umożliwiając drugim zabranie głosu. Warto do tego zachęcać zwłaszcza wtedy, gdy świadczymy nieoficjalnie. Pewnego razu Świadek Jehowy siedział w samolocie obok księdza. Przeszło godzinę tylko zadawał mu pytania, toteż większą część rozmowy stanowiły odpowiedzi duchownego. Kiedy jednak mieli się rozstać, ksiądz przyjął kilka publikacji biblijnych. Takie cierpliwe podejście pomoże nam w przejawianiu innego niezbędnego przymiotu — umiejętności wczuwania się w czyjeś położenie.
15, 16. Jak może nam pomóc umiejętność wczuwania się w cudze położenie?
15 Wczuwanie się to zdolność spojrzenia na sprawy z cudzego punktu widzenia. Apostoł Paweł w pełni rozumiał doniosłą rolę tej cechy, o czym świadczą jego słowa skierowane do Koryntian: „Tak więc nie zależąc od nikogo, stałem się niewolnikiem wszystkich, aby tym liczniejsi byli ci, których pozyskam. Dla Żydów stałem się jak Żyd, aby pozyskać Żydów. Dla tych, co są pod Prawem, byłem jak ten, który jest pod Prawem — choć w rzeczywistości nie byłem pod Prawem — by pozyskać tych, co pozostawali pod Prawem. Dla nie podlegających Prawu byłem jak nie podlegający Prawu — nie będąc zresztą wolnym od prawa Bożego, lecz podlegając prawu Chrystusowemu — by pozyskać tych, którzy nie są pod Prawem. Dla słabych stałem się jak słaby, by pozyskać słabych. Stałem się wszystkim dla wszystkich, żeby w ogóle ocalić przynajmniej niektórych” (1 Koryntian 9:19-22, BT).
16 Chcąc naśladować Pawła, musimy być taktowni, wnikliwi i spostrzegawczy. Wczuwanie się w położenie rozmówców pomoże nam dostosować metodę przekazywania im prawdy do ich uczuć i sposobu myślenia. Nieocenioną pomoc pod tym względem stanowi publikacja Reasoning From the Scriptures (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism). W służbie kaznodziejskiej zawsze miej ją przy sobie.
Miłość pomocą w wymianie myśli
17. Który przymiot chrześcijański najbardziej sprzyja skutecznej wymianie myśli? Jak możemy okazywać tę cechę?
17 Skromność, korność umysłu, cierpliwość i umiejętność wczuwania się pomagają w skutecznym przekazywaniu informacji. Jednakże przymiotem, który najbardziej ułatwia trafianie ludziom do serc, jest niesamolubna miłość. Jezus litował się nad ludźmi, gdyż byli ‛złupieni i sponiewierani jak owce bez pasterza’. Pobudzony miłością powiedział: „Przyjdźcie do mnie wszyscy, którzy się trudzicie i jesteście obciążeni, a ja was pokrzepię” (Mateusza 9:36; 11:28). My też kierujemy się tym uczuciem i dlatego pragniemy pokrzepiać drugich oraz pomagać im w wejściu na drogę prowadzącą do życia. Głosimy orędzie miłości, uzewnętrzniajmy więc ten przymiot w kontaktach z ludźmi. Możemy to czynić przyjaznym uśmiechem, życzliwością, delikatnością, pogodnym usposobieniem i serdecznością.
18. Pod jakim względem możemy naśladować Pawła, tak jak on brał wzór ze swego Mistrza?
18 Pod tym względem apostoł Paweł wspaniale naśladował swojego Mistrza, Jezusa Chrystusa. Czemu zawdzięczał takie powodzenie w zakładaniu coraz to nowych zborów? Czy gorliwości? Owszem, ale nie można pominąć znaczenia miłości, którą okazywał. Zwróćmy uwagę na to, jak wyraził swoje uczucia wobec członków nowego zboru w Tesalonice: „Zachowywaliśmy się pośród was delikatnie jak matka karmiąca, gdy pielęgnuje swe dzieci. Zatem przywiązawszy się do was tkliwym uczuciem, radzi byliśmy użyczyć wam nie tylko dobrej nowiny Bożej, ale również własnych dusz, ponieważ staliście się nam tak mili”. Branie przykładu z Pawła ułatwi nam wymianę myśli z bliźnimi (1 Tesaloniczan 2:7, 8).
19. Dlaczego nie powinniśmy popadać w zniechęcenie z powodu ludzkiej obojętności?
19 Czy mamy się czuć zniechęceni, jeśli zrobimy wszystko, na co nas stać, a mimo to nie uda nam się nawiązać wymiany myśli? Wcale nie. Badacze Pisma Świętego (jak dawniej nazywano Świadków Jehowy) mawiali, że prawdę przyjmie tylko ten, kto się odznacza trzema cechami: uczciwością, pokorą i głodem (duchowym). Nie spodziewajmy się, iż przychylnie zareagują na prawdę osoby nieszczere, nierzetelne. Dobrej nowiny nie usłuchają też jednostki dumne ani wyniosłe. A nawet jeśli ktoś jest do pewnego stopnia uczciwy i pokorny, lecz nie odczuwa głodu duchowego, to i tak prawdopodobnie nie przyjmie prawdy.
20. Dlaczego można powiedzieć, że nasze wysiłki nigdy nie są daremne?
20 Wielu osobom, z którymi się spotkasz, na pewno będzie brakowało co najmniej jednego z tych przymiotów. Przekonał się o tym już prorok Jeremiasz (Jeremiasza 1:17-19; por. Mateusza 5:3). Mimo to nasze wysiłki nigdy nie są daremne. Dlaczego? Ponieważ obwieszczamy imię i Królestwo Jehowy. Głoszonym orędziem, a nawet samą obecnością na przydzielonym nam terenie, ostrzegamy niegodziwców (Ezechiela 33:33). I nigdy nie zapominajmy, że nasze wysiłki mające na celu zapoznanie drugich z prawdą przynoszą korzyść także nam samym (1 Tymoteusza 4:16). Umacniamy swą wiarę i podtrzymujemy nadzieję na Królestwo Boże. A zachowując prawość, uświęcamy imię Boga Jehowy i sprawiamy Mu radość (Przysłów 27:11).
21. Jakie wnioski płyną z powyższych rozważań?
21 Podsumujmy powyższe rozważania: Wymiana myśli polega na skutecznym dzieleniu się wiadomościami. Umiejętność ta ma ogromne znaczenie, a jej brak może wyrządzić wiele szkód. Dowiedzieliśmy się, że Jehowa Bóg i Jezus Chrystus są niedościgli w przekazywaniu informacji i że w dobie obecnej Jezus posługuje się ustanowionym przez siebie kanałem łączności. Zrozumieliśmy, że komunikujemy coś drugim nawet samym wyglądem zewnętrznym i zachowaniem. Pojęliśmy, jak ważną rolę w wymianie myśli odgrywa prowadzenie rzeczowych rozmów. Uświadomiliśmy sobie również, że jeśli chcemy skutecznie nawiązywać kontakt z ludźmi, to musimy być skromni i pokorni, umieć wczuwać się w ich położenie, okazywać cierpliwość, a co najważniejsze, kierować się miłością wypływającą ze szczerego serca. Jeżeli będziemy pielęgnować te przymioty oraz naśladować przykłady biblijne, to okażemy się chrześcijanami umiejącymi przekazywać życiodajne informacje (Rzymian 12:8-11).
[Przypis]
a Więcej wskazówek co do prowadzenia rozmów z wyznawcami judaizmu i innych religii można znaleźć w książce Reasoning From the Scriptures (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism) na stronach 21 do 24.
Jak byś odpowiedział?
◻ W jaki sposób dochodzi do przekazania informacji jeszcze przed wypowiedzeniem słowa?
◻ Podaj przykłady skutecznej wymiany myśli przez prowadzenie rzeczowych rozmów.
◻ Jakie przymioty pomagały Jezusowi oraz Pawłowi skutecznie nawiązywać kontakt z ludźmi?
◻ Dlaczego nie powinniśmy się zniechęcać skromnymi wynikami?