Co oznacza podporządkowanie w małżeństwie?
CHRZEŚCIJANKA wychodząca za mąż musi dokonać szeregu zmian. Chyba największe dotyczą swobody działania. Dopóki była w stanie wolnym, mogła jako osoba dorosła podejmować różne decyzje bez konieczności uwzględniania czyjejś opinii. Ale odkąd ma męża, musi się liczyć z jego zdaniem i prosić o zgodę na wiele rzeczy, o których przedtem decydowała sama. Dlaczego?
Kiedy Stwórca rodzaju ludzkiego połączył pierwszą parę węzłem małżeńskim, właśnie mężczyźnie powierzył pieczę nad żoną i przyszłym potomstwem. Było to rozsądne. W każdej zorganizowanej grupie ludzi ktoś musi przewodzić i podejmować ostateczne decyzje. Z woli Jehowy w małżeństwie ‛głową żony jest mąż’ (Efezjan 5:23).
Tę samą zasadę odzwierciedla inny Boski nakaz: „Żony niech będą podporządkowane mężom” (Efezjan 5:22). Sposób, w jaki się to odbija na żonie, zależy od dwóch czynników: od jej gotowości do podporządkowania się oraz od tego, jak jej partner sprawuje zwierzchnictwo. Jeżeli oboje zapatrują się właściwie na omawiane postanowienie, to sami się przekonują, jakim dobrodziejstwem jest ono dla żony, męża i dzieci.
Mąż nie ma być despotą
Jak mąż ma sprawować władzę? Powinien naśladować Syna Bożego. Biblia mówi: „Mąż jest głową żony, jak i Chrystus jest głową zboru, będąc zbawicielem tego ciała. Mężowie, stale miłujcie żony, tak jak też Chrystus umiłował zbór i za niego dał samego siebie” (Efezjan 5:23, 25). Takie przewodnictwo jest dla zboru błogosławieństwem. Jezus nie był despotą. Nie ograniczał swobody swych uczniów ani ich nie gnębił. Przeciwnie, odnosił się do nich z miłością i współczuciem, czym zjednał sobie szacunek wszystkich. Mężowie powinni tak samo traktować swoje żony.
Ale nie wszyscy mężowie naśladują ten piękny przykład. Niejeden powierzoną mu przez Boga rolę głowy domu pełni w sposób egoistyczny, nie dbając o dobro żony. Tyranizuje ją, wymagając bezwzględnego posłuszeństwa i nie pozwalając na samodzielne podjęcie żadnej decyzji. Przez to czyni jej życie pasmem udręk, a w pewnym sensie sam też na tym cierpi, gdyż nie zaskarbia sobie głębokiego szacunku żony.
To prawda, że zgodnie z wymaganiem Bożym mężowi należy się respekt jako głowie rodziny. Ale jeśli mężczyzna pragnie, by żona szczerze go szanowała jako osobę, musi na to zasłużyć. Musi wykonywać swoje zadanie w sposób odpowiedzialny, pamiętając o pielęgnowaniu cennych przymiotów świadczących o bogobojności.
Względne podporządkowanie
Zwierzchnictwo mężów nie jest absolutne. Podporządkowanie żon pod pewnymi względami przypomina stosunek chrześcijan do władców politycznych. To prawda, że Bóg życzy sobie, abyśmy ‛byli podporządkowani władzom zwierzchnim’ (Rzymian 13:1). Nigdy jednak nie wolno nam przy tym zapomnieć o naszych obowiązkach wobec Najwyższego. Jezus powiedział: „Cezarowi spłacajcie, co należy do Cezara, lecz co jest Boże — Bogu” (Marka 12:17). Jeżeli Cezar (rząd świecki) żąda od nas czegoś, co przysługuje Bogu, postępujemy w myśl słów apostoła Piotra: „Słuchać jako władcy musimy Boga bardziej niż ludzi” (Dzieje 5:29).
Podobnie choćby mąż chrześcijanki nie znał albo nie respektował zasad biblijnych, musi ona być mu uległa. Zamiast się buntować przeciwko porządkowi ustanowionemu przez Boga, powinna okazywać współmałżonkowi miłość i szacunek, starając się zaskarbić sobie jego zaufanie. Niewykluczone, że stosownym zachowaniem zdoła go zmienić, a nawet pozyskać dla prawdy (1 Piotra 3:1, 2). Gdyby wymagał czegoś sprzecznego z prawem Bożym, powinna pamiętać, że najwyższym Władcą jest Bóg. Jeżeli na przykład mąż żąda, by brała udział w niemoralnych praktykach seksualnych, takich jak wymiana partnerów małżeńskich, chrześcijanka ma obowiązek odmówić (1 Koryntian 6:9, 10). Granice podporządkowania się mężowi wyznacza jej sumienie oraz uznawanie zwierzchniej władzy Boga.
W czasach króla Dawida żyła niewiasta imieniem Abigail, żona Nabala — człowieka, który nie przestrzegał zasad Bożych i potraktował bezdusznie Dawida oraz jego ludzi. Chronili oni tysiące owiec i kóz Nabala, ale gdy go poprosili o żywność, spotkali się z odmową.
Kiedy Abigail zorientowała się, że skąpstwo męża ściągnie na jej dom nieszczęście, postanowiła sama dać Dawidowi żywność. „Abigail wzięła więc śpiesznie dwieście chlebów, dwie łagwie wina, pięć owiec już oprawionych, pięć korców prażonego ziarna, sto pęczków rodzynków i dwieście placków figowych, załadowała to na osły i rzekła do swoich sług: Idźcie przede mną, a ja pójdę za wami. Lecz mężowi swemu Nabalowi o tym nie powiedziała” (1 Samuela 25:18, 19, Bw).
Czy Abigail zrobiła źle, działając wbrew woli męża? W tym wypadku nie. Podporządkowanie wobec Nabala nie oznaczało, iż tak jak on ma być niemiłosierna, zwłaszcza że wskutek jego niemądrego postępowania nad całym domem zawisło niebezpieczeństwo. Dlatego Dawid oświadczył: „Błogosławiony Pan, Bóg Izraela, który cię wysłał dzisiaj na spotkanie ze mną, i błogosławiona twoja roztropność” (1 Samuela 25:32, 33, Bw). Podobnie chrześcijańska żona nie powinna się burzyć ani buntować przeciwko zwierzchnictwu męża, ale nie musi go naśladować, jeśli postąpi on wbrew prawu Bożemu.
W Liście do Efezjan apostoł Paweł wzywa: „Jak zbór jest podporządkowany Chrystusowi, tak też niech będą żony swym mężom we wszystkim” (Efezjan 5:24). Użyciem sformułowania „we wszystkim” nie sugerował, jakoby podporządkowanie żon nie miało granic. Zwrot „jak zbór jest podporządkowany Chrystusowi” pozwala się zorientować, co Paweł miał na myśli. Wszystko, czego wymaga Chrystus, jest sprawiedliwe i zgodne z wolą Bożą. Dlatego zbór może bez trudu i z radością podporządkować się w każdej sprawie. Żona chrześcijanina, który gorliwie stara się wzorować na Jezusie, również zazna szczęścia, gdy będzie mu uległa we wszystkim. Wie, że mężowi bardzo zależy na jej pomyślności i że nigdy świadomie nie poprosi jej o coś sprzecznego z wolą Boga.
Mąż zachowa miłość i szacunek żony, gdy będzie odzwierciedlał przymioty swojej Głowy, Jezusa Chrystusa, który nakazał chrześcijanom miłować się wzajemnie (Jana 13:34). Jeżeli mężczyzna sprawuje przewodnictwo w sposób harmonizujący ze zwierzchnią władzą Chrystusa, to chociaż jest omylny i niedoskonały, ułatwia żonie chętne podporządkowanie się (1 Koryntian 11:3). A żona, która pielęgnuje takie zalety, jak skromność i serdeczna życzliwość, bez trudu podporządkuje się mężowi.
Pokorni i rozsądni
Mężowie i żony są w zborze duchowymi braćmi i siostrami, zajmującymi przed Bogiem jednakową pozycję (por. Galatów 3:28). Jednakże sprawowanie nadzoru w zborze Jehowa powierzył mężczyznom. Właściwie usposobione kobiety chętnie i z całą uległością uznają ten fakt. A dojrzali duchowo chrześcijanie pokornie wystrzegają się wynoszenia nad resztę trzody (1 Piotra 5:2, 3).
Skoro między mężczyznami i kobietami w zborze panują takie stosunki, czymże chrześcijański mąż mógłby usprawiedliwiać tyranizowanie swej żony, a zarazem duchowej siostry? I jak żona mogłaby usprawiedliwić to, że rywalizuje z mężem o przewodnictwo? Oboje powinni traktować siebie zgodnie z radą, której apostoł Piotr udzielił całej społeczności chrześcijańskiej: „Bądźcie wszyscy jednomyślni, okazując współczucie, żywiąc braterskie przywiązanie, przejawiając tkliwe zmiłowanie oraz pokorę umysłu” (1 Piotra 3:8). A Paweł nawołuje: „Przyodziejcie się tkliwymi uczuciami: zmiłowaniem, życzliwością, kornością umysłu, łagodnością i wielkodusznością. Znoście jedni drugich i ochoczo przebaczajcie sobie nawzajem, jeśli ktoś ma przyczynę do uskarżania się na innego. Jak wam Jehowa ochoczo przebaczył, tak czyńcie i wy” (Kolosan 3:12, 13).
Nastawienie takie powinni pielęgnować wszyscy członkowie zboru, zwłaszcza chrześcijańscy współmałżonkowie. Mąż da wyraz tkliwym uczuciom i łagodności, gdy wysłucha sugestii żony. Powinien uwzględnić jej punkt widzenia, zanim podejmie decyzję dotyczącą całej rodziny. Chrześcijanki to kobiety rozsądne. Mogą podsuwać mężom cenne myśli, jak niegdyś Sara Abrahamowi (Rodzaju 21:12). Jednakże bogobojna żona nie będzie stawiać mężowi wygórowanych wymagań. Da dowód życzliwości i korności umysłu uległym poddawaniem się zwierzchnictwu męża i popieraniem jego decyzji, choćby czasem była odmiennego zdania.
Rozsądny mąż, podobnie jak rozsądny nadzorca, jest przystępny i życzliwy. A kochająca żona odwzajemnia się wyrazami współczucia i wielkoduszności oraz docenianiem wysiłków, na które on się zdobywa, by mimo niedoskonałości i kłopotów życiowych spełniać swe obowiązki. Jeżeli oboje pielęgnują takie nastawienie, podporządkowanie w małżeństwie nie będzie stanowić problemu. Okaże się raczej źródłem radości, poczucia bezpieczeństwa i trwałego zadowolenia.