Tajemnica chorób

MAŁA OWMADJI MA BIEGUNKĘ. Matka dziewczynki, Hawa, obawia się, że może się ona odwodnić. Słyszała, iż niedawno z tego powodu zmarło dziecko jej kuzynki z głębi wioski. Teściowa Hawy chce wziąć wnuczkę do czarownika plemiennego. „To zły duch sprowadził na nią chorobę” — mówi. „Nie chciałaś, by dla ochrony nosiła amulet, i teraz zaczynają się kłopoty!”

W WIELU rejonach świata takie sceny nie należą do rzadkości. Setki milionów ludzi uważa, że ukrytą przyczyną chorób są złe duchy. Czy to prawda?

Tworzenie tajemnicy

Być może nie wierzysz, iż niewidzialne duchy powodują choroby. Niewykluczone, że zastanawiasz się, dlaczego niektórzy tak myślą, skoro jak wykazują naukowcy, większość schorzeń wywołują wirusy i bakterie. Pamiętaj jednak, iż ludzie nie zawsze byli świadomi istnienia mikroorganizmów chorobotwórczych. W ich świat mogli wejrzeć nie wcześniej niż w XVII wieku, gdy Antonie van Leeuwenhoek skonstruował odpowiedni mikroskop. Ale dopiero w XIX stuleciu dzięki odkryciom Ludwika Pasteura nauka zaczęła rozumieć związek między patogenami a chorobami.

Ponieważ większość ludzi nie wiedziała, skąd się one biorą, pojawiło się sporo przesądnych poglądów, w tym także teoria, że za wszelkimi niedomaganiami kryją się złe duchy. Dzieło The New Encyclopædia Britannica wyjaśnia, jak między innymi mogła się ona rozwinąć. Powiedziano tam, iż dawni uzdrawiacze próbowali leczyć chorych za pomocą rozmaitych korzeni, liści oraz wszystkich dostępnych im środków. Niekiedy coś okazywało się skuteczne. Wówczas uzdrowiciel uzupełniał terapię o mnóstwo przesądnych obrzędów i praktyk, aby ukryć rzeczywiste lekarstwo. Dzięki temu był pewien, że ludzie dalej będą korzystać z jego usług. W ten sposób medycynę okryła zasłona tajemniczości, a chorych zachęcano do szukania ratunku w siłach nadprzyrodzonych.

Te tradycyjne zabiegi lecznicze wciąż stosuje się w wielu krajach. Niejeden twierdzi, iż choroby są wywoływane przez duchy zmarłych przodków. Zdaniem innych sprowadza je Bóg, by ukarać nas za nasze grzechy. Niekiedy nawet osoby dobrze zorientowane, które znają biologiczne podłoże schorzeń, obawiają się nadprzyrodzonych wpływów.

Czarownicy oraz tradycyjni uzdrawiacze wyzyskują ten strach do żerowania na ludziach. W co jednak należy wierzyć? Czy warto zwracać się do duchów w sprawach zdrowia? Co na ten temat mówi Biblia?