Kiedy dziecko nie chce już dłużej żyć

W ostatnich latach liczba samobójstw wśród nastolatków w niektórych krajach gwałtownie wzrosła. Dlaczego tak się dzieje? Czy ten problem może też dotyczyć twojego dziecka?

W tym artykule:

• Samobójstwo wśród dzieci — dlaczego rodzice nie powinni tego ignorować?

• Jak rozpoznać, czy ten problem dotyczy twojego dziecka?

• Co, jeśli twoje dziecko ma myśli samobójcze?

Samobójstwo wśród dzieci — dlaczego rodzice nie powinni tego ignorować?

W latach 2009-2019 w Stanach Zjednoczonych odnotowano 40-procentowy wzrost liczby uczniów szkół średnich z objawami depresji. W tym czasie wzrosła też liczba samobójstwa.

„Wyzwania, przed jakimi staje dzisiejsze pokolenie młodych ludzi, są bezprecedensowe (...). Wpływ tych wyzwań na ich zdrowie psychiczne jest druzgocący” (Vivek Murthy, lekarz naczelny USA).

Zasada biblijna: „Zdruzgotany duch pozbawia sił” (Przysłów 17:22).

Jak rozpoznać, czy ten problem dotyczy twojego dziecka?

Weź pod uwagę poniższe czynniki.

• Wydarzenia. Czy twoje dziecko przeżyło ostatnio jakąś tragedię — odrzucenie, zerwanie, jakąś porażkę lub śmierć bliskiej osoby? Jeśli tak, czy nie wpływa to na nie bardziej, niż myślisz?

• Zachowanie. Czy twoje dziecko wycofało się z relacji z przyjaciółmi lub członkami rodziny albo przestało interesować się zajęciami, które kiedyś sprawiały mu przyjemność? Czy pozbyło się ulubionych rzeczy?

• Wypowiedzi. Czy twoje dziecko wspomina o śmierci albo mówi coś w stylu: „Byłoby lepiej, gdybym nie żyłab”? Czy w rozmowach podkreśla, że nie chce być dla ciebie ciężarem?

  Oczywiście czasem może to być po prostu „mowa nieokiełznana” (Hioba 6:3). Ale może to być też wołanie o pomoc. Kiedy twoje dziecko mówi, że chce umrzeć, nigdy tego nie lekceważ.

Jeśli twoje dziecko mówi, że rozważało odebranie sobie życia, możesz zapytać: „Czy zastanawiałaś się, kiedy i jak byś to zrobiła?”. Odpowiedź pokaże, jak poważna jest sytuacja.

„Jako rodzice czasami nie chcemy pytać swoich dzieci, bo boimy się, co odpowiedzą. Ale jeśli to, co mówią, jest tym, co czują, czy nie lepiej byłoby o tym wiedzieć?” (Sandra).

Zasada biblijna: „Myśli serca człowieka są jak głębokie wody, ale ten, kto ma rozeznanie, potrafi ich naczerpać” (Przysłów 20:5).

Co, jeśli twoje dziecko ma myśli samobójcze?

• Cierpliwie staraj się dowiedzieć, co myśli i czuje twoje dziecko. Najpierw pochwal je za szczerość. Potem możesz powiedzieć: „Bardzo chcę zrozumieć, przez co przechodzisz. Proszę, opowiedz mi, co się ostatnio u ciebie działo” albo „Czy możesz opisać, co czujesz, kiedy masz takie myśli?”.

  

  Cierpliwie wysłuchaj tego, co mówi twoje dziecko. Oprzyj się pokusie do zbagatelizowania jego odczuć i podawania gotowych „rozwiązań”.

  Zasada biblijna: „Każdy powinien być chętny do słuchania, nieskłonny do mówienia i nieskłonny do gniewu” (Jakuba 1:19).

• Stwórz plan bezpieczeństwa. Omów z dzieckiem każdy z poniższych elementów i potem spiszcie swoje wnioski.

  Sygnały ostrzegawcze. Jakie sytuacje lub myśli zazwyczaj sprawiają, że twoje dziecko zaczyna myśleć o samobójstwie?

  Sposoby na odreagowanie. Jakie zajęcia najskuteczniej pomagają twojemu dziecku zredukować stres i przekierować myśli na inne tory?

  Grupa wsparcia. Czy twoje dziecko ma sieć wsparcia — ludzi, do których może się zwrócić o pomoc? Ta grupa może obejmować ciebie, inną zaufaną osobę dorosłą, specjalistę do spraw zdrowia psychicznego lub organizację, która pomaga osobom zmagającym się z myślami samobójczymi.

  

  Zasada biblijna: „Pilny człowiek planuje i z całą pewnością zmierza do sukcesu” (Przysłów 21:5).

• Bądź czujny. Dalej monitoruj sytuację, nawet jeśli wydaje się, że twoje dziecko czuje się już lepiej.

  „Kiedy mój syn powiedział mi, że nie ma już myśli samobójczych, stwierdziłem, że problem minął. Ale to był błąd. Nagle może zdarzyć się coś, co sprawi, że myśli samobójcze powrócą” (Daniel).

  

  Pomóż swojemu nastolatkowi zrozumieć ważną prawdę o uczuciach: one są tymczasowe. W pewnej książce napisano: „Można je porównać do pogody. Deszcz jest realny i głupotą byłoby stać w jego strugach, zachowując się, jak gdyby wcale nie padało. Ale nie mniejszą głupotą byłoby sądzić, że słońce nigdy nie wyjrzy ponownie” (Zintegrowany mózg — zintegrowane dziecko, D. J. Siegel, T. P. Bryson, tłum. N. Radomski).

• Zapewniaj wsparcie: Mów swojemu dziecku, że je kochasz i że może liczyć na twoją pomoc. Możesz na przykład powiedzieć: „Zrobię wszystko, co mogę, żeby pomóc ci przez to przejść”.

  Zasada biblijna: „Prawdziwy przyjaciel okazuje miłość przez cały czas i jest bratem, na którym można polegać w chwilach udręki” (Przysłów 17:17).