POWYŻSZE słowa Szekspira korespondują z wypowiedzią mądrego izraelskiego króla Salomona, który 3000 lat temu stwierdził: „Niemądry wierzy we wszystko, mądry na każdy krok zważa” (Przysłów 14:15, Biblia Warszawsko-Praska). Tylko głupiec bezkrytycznie daje wiarę wszystkiemu, co słyszy, i opiera swe decyzje i poczynania na nierozsądnych radach lub niesprawdzonych informacjach. Źle ulokowane zaufanie — podobnie jak stąpanie po przegniłych belkach — często prowadzi do katastrofy. Ale może się zastanawiasz: „Czy istnieje jakiekolwiek źródło wskazówek, na których rzeczywiście można polegać?”

Miliony ludzi na całym świecie bez reszty zaufało pewnej starożytnej księdze — Biblii Świętej. Pozwalają, by wpływała na ich codzienne życie. Uwzględniają jej rady, gdy podejmują decyzje, i dostosowują się do jej nauk. Czy takie osoby stąpają po „przegniłych belkach”? Odpowiedź w znacznej mierze zależy od rozstrzygnięcia kwestii: Czy istnieją solidne podstawy, by ufać Biblii? W tym specjalnym wydaniu Przebudźcie się! przeanalizujemy, co mówią fakty.

Celem tych rozważań nie jest narzucenie ci określonych przekonań religijnych. Chodzi raczej o przedstawienie niezbitych dowodów, które przekonały miliony ludzi, że Biblia jest godna zaufania. Po przeczytaniu kolejnych artykułów możesz sam zdecydować, czy zawierzyć tej Księdze.

Sprawa ta zasługuje na poważne zainteresowanie. Jeżeli bowiem Biblia rzeczywiście zawiera wiarygodne wskazówki pochodzące od naszego Stwórcy, to dla dobra własnego i swych bliskich powinieneś rozważyć, co ma do powiedzenia.

Na początek zapoznajmy się z pewnymi szczególnymi faktami dotyczącymi Biblii. Gdyż nie da się zaprzeczyć, że jest to wyjątkowa Księga.

PRZESZŁO 550 lat temu niemiecki wynalazca Jan Gutenberg zapoczątkował drukowanie za pomocą ruchomych czcionek. Pierwszym większym dziełem, które wyszło spod jego prasy, była Biblia.a Od tego czasu wydrukowano miliardy książek na wszelkie możliwe tematy. Żadna z nich jednak nie dorównuje Biblii.

• Ocenia się, że do tej pory wydrukowano ponad 4,7 miliarda egzemplarzy Pisma Świętego (całego lub jakiejś części). To z górą pięć razy więcej niż wynosi nakład książki Cytaty z dzieł Mao Tse-tunga, która pod tym względem plasuje się na drugim miejscu.

• W ciągu jednego z ostatnich lat rozpowszechniono przeszło 50 milionów egzemplarzy Biblii lub jakiejś jej części. „Każdego roku Biblia jest bestsellerem roku” — donosi czasopismo The New Yorker.

• Całą Biblię albo niektóre jej księgi przetłumaczono na ponad 2400 języków. A zatem jest ona dostępna w językach, którymi łącznie mówi przeszło 90 procent rodziny ludzkiej.

• Mniej więcej połowa pisarzy biblijnych ukończyła swą pracę przed narodzinami Konfucjusza, znanego chińskiego myśliciela, oraz Siddharthy Gautamy, założyciela buddyzmu.

• Biblia wywarła ogromny wpływ na sztukę — motywy z tej Księgi pojawiają się w najsłynniejszych dziełach malarskich, muzycznych i literackich.

• Biblia przetrwała, choć zaliczano ją do ksiąg zakazanych, palono i podważano jej wiarygodność. Była atakowana jak żadna inna książka w dziejach — a jednak ocalała.

Czyż nie są to wymowne fakty? Oczywiście takie informacje oraz imponujące statystyki same w sobie nie dowodzą, że Biblia jest godna zaufania. Przeanalizujmy więc teraz pięć grup dowodów, które przekonują miliony ludzi, że na tej Księdze można polegać.

NIKOMU nie udało się dowieść, że Biblia jest nieścisła pod względem historycznym. Księga ta mówi o autentycznych ludziach i autentycznych wydarzeniach.

Ludzie.

Krytycy Biblii podawali w wątpliwość istnienie Poncjusza Piłata, rzymskiego namiestnika Judei, który wydał Jezusa na stracenie (Mateusza 27:1-26). Tymczasem w roku 1961 w Cezarei nad Morzem Śródziemnym odnaleziono kamień z inskrypcją, która głosi, że Piłat sprawował władzę w Judei.

Przed rokiem 1993 brakowało pozabiblijnych doniesień potwierdzających historyczność Dawida, dzielnego młodego pasterza, który z czasem został królem Izraela. Ale właśnie w tym roku archeolodzy odkryli w północnym Izraelu bazaltową płytę datowaną na IX wiek p.n.e. Według ekspertów widnieją na niej słowa „dom Dawida” i „król Izraela”.

Wydarzenia.

Do niedawna liczni uczeni powątpiewali w dokładność biblijnej relacji o walkach Edomitów z Izraelitami w czasach Dawida (2 Samuela 8:13, 14). Twierdzili, że w tamtym okresie Edomici byli prostym ludem pasterskim i dopiero znacznie później osiągnęli taki stopień rozwoju, by móc zagrozić Izraelowi. Jednakże ostatnie wykopaliska dostarczyły dowodów, iż „cywilizacja edomska rozwinęła się wcześniej [niż kiedyś myślano], co harmonizuje z Biblią” — czytamy w czasopiśmie Biblical Archaeology Review.

Poprawne tytuły.

W ciągu 16 stuleci spisywania Biblii na arenie światowej pojawiło się wielu władców. Kiedy Biblia wspomina o którymś z nich, zawsze używa odpowiedniego tytułu. Na przykład Heroda Antypasa poprawnie nazywa „władcą okręgu”, a Galliona — „prokonsulem” (Łukasza 3:1; Dzieje 18:12). W Ezdrasza 5:6 wspomniano o Tattenaju, namiestniku perskiej prowincji „za Rzeką”, czyli za Eufratem. Podobną informację zawiera napis na monecie z IV wieku p.n.e., wspominający o Mazajosie (Mazaeusie), perskim namiestniku prowincji „Za Rzeką”.

Dokładność w na pozór pomniejszych sprawach jest ważna. Skoro możemy zawierzyć pisarzom Biblii nawet w tak drobnych szczegółach, czyż nie powinniśmy ufać też innym ich wypowiedziom?

PISARZE biblijni byli uczciwymi, prostolinijnymi ludźmi. Szczerość stanowi dodatkowe potwierdzenie prawdziwości ich wypowiedzi.

Błędy i słabości.

Mężczyźni spisujący Biblię nie tuszowali własnych potknięć ani słabości. Mojżesz wspomniał o błędzie, który go drogo kosztował (Liczb 20:7-13). Asaf wyjawił, że przez pewien czas zazdrościł powodzenia niegodziwym (Psalm 73:1-14). Jonasz opisał swe nieposłuszeństwo, a także niezadowolenie, jakiemu początkowo dał wyraz, gdy Bóg okazał miłosierdzie skruszonym grzesznikom (Jonasza 1:1-3; 3:10; 4:1-3). Mateusz szczerze przyznał, że opuścił pojmanego Jezusa (Mateusza 26:56).

Pisarze Pism Hebrajskich nie ukrywali, że ich lud przejawiał ducha narzekania i buntu (2 Kronik 36:15, 16). Nie starali się nikogo wybielić — nawet przywódców narodu (Ezechiela 34:1-10). W I wieku n.e. apostołowie z podobną szczerością informowali w listach o poważnych niedociągnięciach niektórych zborów, jak również poszczególnych chrześcijan, także tych pełniących odpowiedzialne funkcje (1 Koryntian 1:10-13; 2 Tymoteusza 2:16-18; 4:10).

Bez koloryzowania faktów.

Ludzie spisujący Biblię nie przemilczali faktów, które ktoś mógłby uważać za niepochlebne. Pierwsi chrześcijanie otwarcie przyznawali, że nie cieszyli się powszechnym poważaniem, lecz byli uznawani za osoby niskiego stanu i ograniczone (1 Koryntian 1:26-29). W Biblii odnotowano, iż apostołowie Jezusa byli postrzegani jako „ludzie niewykształceni i prości” (Dzieje 4:13).

Ewangeliści nie koloryzowali faktów, by przedstawić Jezusa w lepszym świetle. Uczciwie wspomnieli, że urodził się w niezamożnej rodzinie, utrzymującej się z pracy rąk, że nie studiował w ówczesnych prestiżowych szkołach oraz że większość słuchaczy odrzuciła jego orędzie (Mateusza 27:25; Łukasza 2:4-7; Jana 7:15).

Jak zatem wyraźnie widać, Biblia wyszła spod pióra sumiennych pisarzy. Czy ich uczciwość nie budzi twego zaufania?

WŁAŚNIE taką książką jest Biblia.a Powstała nawet w jeszcze bardziej niezwykłych okolicznościach, a odznacza się wyjątkową wewnętrzną spójnością.

Wyjątkowe okoliczności.

Biblię spisywano jakieś 1600 lat, od roku 1513 p.n.e. mniej więcej do 98 n.e. Wielu jej pisarzy — a było ich około 40 — dzieliły stulecia. Poza tym mężczyźni ci różnili się statusem społecznym. Byli wśród nich rybacy, pasterze i królowie, a także lekarz.

Spójne orędzie.

Pisarze biblijni rozwinęli jeden główny temat: za pośrednictwem niebiańskiego Królestwa, czyli ogólnoświatowego rządu, Bóg dowiedzie prawowitości swego panowania nad ludzkością oraz zrealizuje swe zamierzenie. Temat ten pojawia się już w Księdze Rodzaju i jest szerzej omawiany w kolejnych księgach, a w Objawieniu opisano, jak wydarzenia osiągną punkt kulminacyjny. (Zobacz artykuł „Co zawiera Biblia?”, zamieszczony na stronie 19).

Zgodność szczegółów.

Pisarze biblijni są zgodni nawet w drobnych szczegółach, choć często zbieżność ta najwyraźniej nie została zaplanowana. Rozważmy przykład. Jan podaje, że pewnego razu Jezus, w trosce o podążający za nim wielki tłum, zapytał Filipa, gdzie można by kupić chlebów (Jana 6:1-5). Opisując to samo wydarzenie, Łukasz wspomniał, że działo się to niedaleko miasta zwanego Betsaidą. Wcześniej w swym sprawozdaniu Jan nadmienił, że Filip był z Betsaidy (Łukasza 9:10; Jana 1:44). Tak więc Jezus zadał to pytanie człowiekowi, który pochodził z tamtych stron. Zgodność szczegółów jest uderzająca, choć ewidentnie nie była zaplanowana.b

Rozsądne różnice.

Niektóre relacje różnią się między sobą, ale czyż nie powinniśmy się tego spodziewać? Wyobraźmy sobie, że kilku ludzi było świadkami przestępstwa. Gdyby każdy z nich opisał te same szczegóły, używając identycznych słów, niewątpliwie podejrzewalibyśmy ich o zmowę. Rozsądek podpowiada, że każdy opowiedziałby to zdarzenie nieco inaczej, ze swojego punktu widzenia. Właśnie tak jest w wypadku pisarzy biblijnych.

Oto przykład: Czy Jezus w dniu śmierci został ubrany w purpurową szatę, tak jak to opisują Marek i Jan? (Marka 15:17; Jana 19:2). A może zgodnie z relacją Mateusza była ona szkarłatna? (Mateusza 27:28). W gruncie rzeczy obie informacje mogą być prawdziwe. Purpura to czerwień z domieszką fioletu. W zależności od miejsca, z którego patrzono, oświetlenia oraz tła szata mogła mienić się nieco innym odcieniem.c

Wewnętrzna spójność Biblii, między innymi niezaplanowana zbieżność doniesień, utwierdza nas w przekonaniu, że Księga ta jest godna zaufania.

BIBLIA nie jest podręcznikiem naukowym. Ale jeśli chodzi o kwestie naukowe, godne uwagi jest nie tylko to, co można w niej wyczytać, lecz także to, czego na próżno by w niej szukać.

Wolna od nienaukowych poglądów.

W starożytności popularnych było wiele błędnych przekonań. Na przykład o Ziemi mówiono, że jest płaska i wspiera się na jakichś podporach. Zanim zdobyto rzetelną wiedzę na temat rozprzestrzeniania się chorób i zapobiegania im, lekarze nieraz stosowali kuracje, które w najlepszym wypadku były nieskuteczne, w najgorszym zaś — śmiertelne. Jednakże Biblia w swych przeszło 1100 rozdziałach nie propaguje żadnych nienaukowych poglądów ani szkodliwych praktyk.

Wypowiedzi zgodne z nauką.

Już 3500 lat temu napisano w Biblii, że Ziemia jest zawieszona „na niczym” (Hioba 26:7). A w VIII wieku p.n.e. Izajasz wyraźnie wspomniał o „okręgu [„kulistej”] ziemi” (Izajasza 40:22). Kulista Ziemia utrzymująca się w przestrzeni bez żadnej widzialnej podpory — czy opis ten nie brzmi zdumiewająco współcześnie?

Prawo Mojżeszowe (zawarte w pierwszych pięciu księgach Biblii), spisane około roku 1500 p.n.e., podawało mądre przepisy dotyczące kwarantanny, obchodzenia się ze zwłokami i usuwania odchodów (Kapłańska 13:1-5; Liczb 19:1-13; Powtórzonego Prawa 23:13, 14).

Między innymi dzięki obserwowaniu nieba za pośrednictwem potężnych teleskopów naukowcy doszli do wniosku, że wszechświat miał „nagłe narodziny”. Ale wielu z nich nie może się pogodzić z implikacjami tego odkrycia. Pewien uczony zauważył: „Wszechświat, który miał początek, wymaga istnienia praprzyczyny; bo któż mógłby sobie wyobrazić taki efekt bez odpowiedniej przyczyny?” Tymczasem na długo przed wynalezieniem teleskopów pierwszy werset Biblii wyjaśniał: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię” (Rodzaju 1:1).

Mimo że Biblia jest księgą bardzo starą i porusza wiele tematów, nie zawiera informacji naukowo nieścisłych. Czyż taka książka nie zasługuje na nasze zainteresowanie?a

W BIBLII jest bardzo wiele przepowiedni, czyli proroctw.a A historia jednoznacznie potwierdza, że zawsze się one sprawdzają.

Cechy charakterystyczne.

Proroctwa biblijne często były bardzo konkretne i spełniały się w najdrobniejszych szczegółach. Zwykle dotyczyły spraw wielkiej wagi i zapowiadały coś niespodziewanego.

Wyjątkowy przykład.

Starożytny Babilon został zbudowany w strategicznym miejscu, po dwóch stronach rzeki Eufrat. Nazwano go „politycznym, religijnym i kulturalnym centrum starożytnego Bliskiego Wschodu”. Około roku 732 p.n.e. prorok Izajasz zapisał złowieszczą zapowiedź: Babilon upadnie. Poza tym podał okoliczności tego wydarzenia — zdobywcą będzie wódz imieniem Cyrus, wody ochraniające miasto zostaną ‛wysuszone’, a bramy „nie będą zamknięte” (Izajasza 44:27 do 45:3). Jakieś 200 lat później, 5 października 539 roku p.n.e., spełniły się wszystkie szczegóły tego proroctwa. Grecki historyk Herodot (żyjący w V wieku p.n.e.) potwierdził, że właśnie tak wyglądało zdobycie Babilonu.b

Śmiałe oświadczenie.

Izajasz złożył jeszcze jedno zaskakujące oświadczenie dotyczące Babilonu: „Nigdy nie będzie zamieszkany” (Izajasza 13:19, 20). Trzeba było niemałej odwagi, by zapowiedzieć trwałe spustoszenie tej wielkiej metropolii, leżącej w strategicznym miejscu. Logicznie rzecz biorąc, należałoby się spodziewać, że takie miasto w razie zburzenia zostanie odbudowane. Ale chociaż Babilon przez jakiś czas po zdobyciu jeszcze istniał, słowa Izajasza w końcu się spełniły. Teraz miejsce, gdzie znajdował się starożytny Babilon, „jest gorącym, opuszczonym i pokrytym pyłem rumowiskiem” — donosi czasopismo Smithsonian.

Niesamowite proroctwo Izajasza budzi respekt. To tak, jak gdyby ktoś obecnie dokładnie zapowiedział sposób, w jaki za 200 lat zostanie zniszczona któraś ze współczesnych metropolii, na przykład Nowy Jork czy Londyn, a potem jeszcze stanowczo oznajmił, że nigdy więcej nie będzie zamieszkana. Oczywiście najbardziej niezwykłe jest to, że proroctwo Izajasza się urzeczywistniło!c

W tej serii artykułów rozważyliśmy tylko część dowodów, które przekonują miliony ludzi, że Biblia jest godna zaufania. Dla takich osób Księga ta stanowi wiarygodny przewodnik życiowy. Dlaczego nie miałbyś się dowiedzieć jeszcze czegoś więcej o Biblii? Wtedy będziesz mógł sam zdecydować, czy jej zaufać.