Bóg, Ojciec, z którego jest wszystko, (...) i jeden jest Pan, Jezus Chrystus, przez którego jest wszystko” (1Ko 8:6). Syn Boży, Słowo, to „początek stworzenia Bożego”, przedstawiony też jako „pierworodny wszelkiego stworzenia; bo za jego pośrednictwem zostało stworzone wszystko inne w niebiosach i na ziemi” (Obj 3:14; Kol 1:15, 16).

Służba na ziemi i wyniesienie do chwały niebiańskiej. W stosownym czasie dokonała się pewna zmiana. Jan wyjaśnia: „A Słowo stał się ciałem i przebywał wśród nas [jako Pan Jezus Chrystus], i widzieliśmy chwałę jego, chwałę, jaka się od ojca należy jednorodzonemu synowi” (Jn 1:14). Kiedy się stał ciałem, naoczni świadkowie na ziemi mogli go widzieć, słyszeć i dotykać. W ten sposób ludzie z krwi i kości uzyskali możliwość bezpośredniego obcowania ze „słowem życia”, opisanym przez Jana następująco: „To, co było od początku, co usłyszeliśmy, co ujrzeliśmy na własne oczy, czemu się uważnie przypatrywaliśmy i czego dotykały nasze ręce” (1Jn 1:1-3).

Z Objawienia 19:11-16 wynika, iż wyniesiony do chwały Pan Jezus Chrystus w dalszym ciągu nosi tytuł „Słowo”. Jan mówi tam, że w wizji nieba ujrzał białego konia i siedzącego na nim jeźdźca, którego nazwano „Wiernym i Prawdziwym” oraz „Słowem Boga”. „A na swej szacie wierzchniej, mianowicie na udzie, ma napisane imię: Król królów i Pan panów”.

Dlaczego Syn Boży jest nazywany „Słowem”. Tytuł często nawiązuje do funkcji bądź zadań danej osoby. Na przykład w dawnej Abisynii istniał urząd zwany kal-hacé, co znaczyło „głos lub słowo króla”. James Bruce w relacji ze swych podróży z lat 1768-1773 tak opisywał obowiązki takiej osoby: kal-hacé stał pod zasłoniętym oknem, przez które mówił do niego niewidoczny z zewnątrz król. Urzędnik przekazywał usłyszane polecenia odpowiednim ludziom bądź grupom osób. W ten sposób był niejako słowem albo głosem władcy Abisynii (Travels to Discover the Source of the Nile, Londyn 1790, t. III, s. 265; t. IV, s. 76).

Warto też pamiętać, że Bóg uczynił Aarona „słowem”, inaczej „ustami” Mojżesza; powiedział: „On będzie za ciebie mówił do ludu; i będzie ci służył za usta, ty zaś będziesz mu służył za Boga” (Wj 4:16).

Podobnie pierworodny Syn Boży najwyraźniej był „ustami”, czyli rzecznikiem swego Ojca, wielkiego Króla Wieczności. Był Słowem Bożym, za którego pośrednictwem Stwórca przekazywał informacje i polecenia swym pozostałym synom — duchowym i człowieczym. Rozsądny wydaje się wniosek, że zanim Słowo przyszedł na ziemię jako Jezus, Bóg wielokrotnie posługiwał się nim jako anielskim narzędziem mówczym, gdy chciał się skontaktować z ludźmi (Rdz 16:7-11; 22:11; 31:11; Wj 3:2-5; Sdz 2:1-4; 6:11, 12; 13:3). Ponieważ o aniele, który prowadził Izraelitów przez pustkowie, Jehowa powiedział: „W nim jest moje imię”, również w tym wypadku mogło chodzić o Syna Bożego, czyli o Słowo (Wj 23:20-23; zob. JEZUS CHRYSTUS [Byt przedludzki]).

Podczas swej ziemskiej służby Jezus dalej usługiwał jako Słowo, a więc rzecznik swego Ojca, o czym świadczy jego wypowiedź: „Nie mówiłem sam z siebie, ale to Ojciec, który mnie posłał, dał mi przykazanie dotyczące wszystkiego, co mam powiedzieć i co mówić. (...) Dlatego wszystko, co mówię, mówię tak, jak mi powiedział Ojciec” (Jn 7:16, 17; 12:49, 50; 14:10).

Zobacz POSŁUSZEŃSTWO; UCHO.

Określenia te są tłumaczeniem hebrajskiego wyrazu meszarét i greckiego diákonos. Hebrajski wyraz jest imiesłowową formą czasownika szarát, który znaczy „usługiwać” lub „służyć” komuś wyższemu, i bywa używany nie tylko w kontekście religijnym (Rdz 39:4; Pwt 10:8). Na temat słowa diákonos D. E. Hiebert napisał w dziele Bibliotheca Sacra (1983, t. 140, s. 153): „Przyjęło się uważać, że określenie to składa się z przyimka [diá], oznaczającego ‚poprzez’, oraz rzeczownika [kònis]: ‚kurz; pył’ i opisuje kogoś, kto poprzez kurz śpieszy wykonać swe zadanie. Jednakże takie wyjaśnienie nie jest obecnie powszechnie akceptowane. Przypuszcza się raczej, że słowo to wywodzi się od czasownika [diéko]: ‚docierać z jednego miejsca do drugiego’, pokrewnego czasownikowi [diòko]: ‚ścigać; gonić’. Taki rdzeń wskazywałby na kogoś, kto pilnie i wytrwale stara się pełnić służbę na rzecz innych”.

W języku hebrajskim i greckim wyrazy te występują w różnych formach zarówno w odniesieniu do mężczyzn, jak i do kobiet (2Sm 13:17, 18; 1Kl 1:4, 15; Rz 16:1; 2Ko 3:6). Jozue „od wieku młodzieńczego” usługiwał Mojżeszowi (Lb 11:28; Joz 1:1). Również Elizeusz miał sługę (2Kl 4:43; 6:15). Ludzie tacy osobiście usługiwali królom i książętom (2Kn 22:8; Est 2:2; 6:3), a niektórzy też podawali do stołu (1Kl 10:4, 5; 2Kn 9:3, 4).

Anielscy słudzy Jehowy. Jehowa Bóg stworzył dziesiątki milionów aniołów, sprawuje nad nimi władzę i z pewnością zna ich wszystkich po imieniu, tak samo jak niezliczone gwiazdy (Ps 147:4). Są oni Jego sługami i spełniają Jego wolę w całym wszechświecie (Ps 103:20, 21). Psalmista powiedział o Jehowie, że „aniołów swoich czyni duchami, swoich sług — ogniem trawiącym” (Ps 104:4). Nazwano ich także „duchami do publicznej służby, posyłanymi w celu usługiwania tym, którzy mają odziedziczyć wybawienie” (Heb 1:13, 14). Aniołowie usługiwali na pustkowiu Jezusowi, który dał odpór pokusom ze strony Szatana, usiłującego nakłonić go do nieposłuszeństwa wobec Jehowy (Mt 4:11); anioł wzmocnił też Jezusa podczas modlitwy w ogrodzie Getsemani (Łk 22:43). W wizji proroka Daniela, w której „ktoś podobny do syna człowieczego” otrzymał wiecznotrwałe panowanie nad wszystkimi ludami i językami, miliony aniołów usługiwały wokół tronu Istniejącego od Dni Pradawnych (Dn 7:9-14).

Plemię Lewiego. Kiedy Izraelici zostali wyzwoleni z Egiptu i zorganizowani w naród na podstawie przymierza Prawa, Jehowa wybrał mężczyzn z plemienia Lewiego do szczególnego rodzaju usługiwania (Lb 3:6; 1Kn 16:4). Niektórzy z nich, wywodzący się od Aarona, zostali kapłanami (Pwt 17:12; 21:5; 1Kl 8:11; Jer 33:21). Służba innych Lewitów obejmowała różne obowiązki, m.in. dbanie o przybytek i wszystkie jego sprzęty oraz usługiwanie śpiewem (Lb 3:7, 8; 1Kn 6:32).

Prorocy. Oprócz mężczyzn z plemienia Lewiego Jehowa wyznaczył jeszcze innych ludzi, by w wyjątkowy sposób usługiwali narodowi izraelskiemu. Byli to prorocy, indywidualnie wybierani i powoływani przez Jehowę. Niektórzy z nich pochodzili z rodów lewickich, ale wielu należało do pozostałych plemion izraelskich (zob. PROROK). Jako posłańcy Jehowy ostrzegali naród, gdy ten odstępował od Prawa Mojżeszowego, i usilnie nawoływali królów i lud do przywrócenia czystego wielbienia Boga (2Kn 36:15, 16; Jer 7:25, 26). Ich proroctwa zachęcały i umacniały osoby o szczerych sercach, zwłaszcza w czasach duchowego i moralnego upadku oraz wtedy, gdy Izraelowi zagrażali okoliczni wrogowie (2Kl 7; Iz 37:21-38).

Proroctwa kierowały też uwagę na Jezusa Chrystusa i mesjańskie Królestwo (Obj 19:10). Niezwykłą pracę wykonywał Jan Chrzciciel, zwracając „serce ojców ku synom, a serce synów ku ojcom”, by przygotować drogę przedstawicielowi Jehowy, Panu Jezusowi Chrystusowi (Mal 4:5, 6; Mt 11:13, 14; Łk 1:77-79). Ale prorocy usługiwali nie tylko współczesnym im ludziom. Apostoł Piotr napisał do chrześcijan: „Objawiono im, że nie sobie samym, lecz wam usługiwali rzeczami, które teraz wam zwiastowano przez oznajmiających wam dobrą nowinę za sprawą ducha świętego posłanego z nieba. W rzeczy te pragną wejrzeć aniołowie” (1Pt 1:10-12).

Jezus Chrystus. Głównym sługą (diákonos) Jehowy jest Jezus Chrystus. „Stał się sługą obrzezanych ze względu na prawdomówność Boga, aby potwierdzić obietnice, które On dał ich praojcom”, a także „aby narody wychwalały Boga za jego miłosierdzie”. Dlatego „na nim narody oprą nadzieję” (Rz 15:8-12).

Jezus został powołany przez samego Jehowę. Gdy dał się ochrzcić, „niebiosa się otwarły i on [Jan Chrzciciel] ujrzał przychodzącego nań [na Jezusa] ducha Bożego, zstępującego niczym gołąb. Oto też rozległ się głos z niebios, mówiący: ‚To jest mój Syn, umiłowany, którego darzę uznaniem’” (Mt 3:16, 17). W swym bycie przedludzkim Jezus służył Jehowie niezliczone wieki, ale w tym momencie rozpoczął nowy rodzaj służby. Okazał się prawdziwym sługą Bożym: służył Bogu i usługiwał ludziom. Dlatego będąc w synagodze rodzinnego Nazaretu, wziął zwój Izajasza i przeczytał fragment, który dziś stanowi 1 i 2 werset rozdziału 61: „Spoczywa na mnie duch Wszechwładnego Pana, Jehowy, bo Jehowa mnie namaścił, bym opowiadał dobrą nowinę potulnym. Posłał mnie, abym opatrywał mających złamane serce, obwieszczał oswobodzenie uprowadzonym do niewoli, a więźniom szerokie otwarcie oczu; abym ogłaszał rok dobrej woli Jehowy”. Następnie powiedział do zgromadzonych: „Dzisiaj spełnił się ten fragment Pisma, któryście właśnie usłyszeli” (Łk 4:16-21).

Na cel trzyipółletniej służby Jezusa na ziemi wskazał też Piotr, gdy dawał świadectwo Korneliuszowi (pierwszemu nawróconemu poganinowi); opowiedział mu „o Jezusie z Nazaretu, jak Bóg go namaścił duchem świętym i mocą, a on szedł przez kraj, czyniąc dobro i uzdrawiając wszystkich ciemiężonych przez Diabła; albowiem był z nim Bóg” (Dz 10:38). Jezus dosłownie przemierzał przydzielony mu teren, pełniąc służbę dla Jehowy i usługując ludziom. Co więcej, oddał własną duszę na okup za ludzi. Powiedział: „Syn Człowieczy nie przyszedł po to, by mu usługiwano, lecz by usługiwać i dać swoją duszę jako okup w zamian za wielu” (Mt 20:28).

Chrześcijańscy słudzy Boży. Pełniąc swą służbę, Jezus zaprosił do współpracy apostołów i innych uczniów, których szkolił do tego samego dzieła. Najpierw wysłał do służby 12 z nich, a potem 70. Oddziaływała na nich czynna siła Boża, dzięki czemu mogli dokonywać wielu cudów (Mt 10:1, 5-15, 27, 40; Łk 10:1-12, 16). Jednakże przede wszystkim mieli głosić dobrą nowinę o Królestwie Bożym i nauczać. Cuda miały w głównej mierze stanowić niepodważalny dowód,