terytorium Dana, przydzielonego Kehatytom (Joz 21:20, 23, 24). Skoro Obed-Edomowi powierzono opiekę nad Arką Przymierza, musiał być Lewitą, a więc raczej pochodził z Gat-Rimmon niż z filistyńskiego Gat.

Imię Obed-Edom występuje szereg razy w spisach lewickich muzyków i odźwiernych z czasów Dawida. Wzmianki te dotyczą co najmniej dwóch mężczyzn (1Kn 15:21, 24; 16:38). Nie sposób jednak ustalić, czy pozostałe wersety także mówią o którymś z nich, czy też o innych współczesnych im osobach. Obed-Edom Gittyta mógł zatem być tożsamy z postacią przedstawioną w poz. 2 lub 3.

2. Muzyk i odźwierny idący w pochodzie podczas sprowadzania do Jerozolimy Arki Przymierza (1Kn 15:18, 21). Prawdopodobnie potem usługiwał jako muzyk przed namiotem, w którym ją umieszczono (1Kn 16:4, 5, 37, 38a). Być może tożsamy z opisanym w poz. 1.

3. Odźwierny, uczestnik tego samego pochodu (1Kn 15:24). Mógł być też „synem Jedutuna” (1Kn 16:38b). Przypuszczalnie tożsamy z Obed-Edomem z poz. 1 lub 4.

4. Korachita ze stałego oddziału odźwiernych; wraz z 62 krewnymi został przydzielony do pilnowania terenów po pd. stronie sanktuarium w Jerozolimie (1Kn 26:1, 4-8, 13, 15; zob. poz. 3).

5. Opiekun złota, srebra i innych przedmiotów, które się znajdowały w domu Jehowy za panowania Amacjasza. Gdy między 858 a 844 r. p.n.e. do Jerozolimy wtargnął izraelski król Jehoasz, zabrał do Samarii wszystkie te rzeczy — i być może samego Obed-Edoma (2Kn 25:23, 24).

Zniewaga, obraźliwe słowa.

W Izraelu złorzeczenie rodzicom lub obrzucanie ich obelgami karano śmiercią (Wj 21:17; Mt 15:4; Mk 7:10). Tę samą karę pociągało za sobą stosowanie wobec nich przemocy, gdyż wynikało z tego samego nikczemnego nastawienia (Wj 21:15). Rodzice byli dla dzieci przedstawicielami Jehowy, toteż kto lżył swych rodziców, w gruncie rzeczy znieważał Boga (por. Wj 20:12).

Stosowny szacunek należało okazywać również osobom sprawującym władzę w Izraelu. Właśnie dlatego apostoł Paweł, choć potraktowany niesprawiedliwie, wyraził ubolewanie, że zwrócił się do arcykapłana w sposób, który uznano za obelgę (Wj 22:28; Dz 23:1-5).

Świadome rzucanie obelg było wśród pierwszych chrześcijan nie do przyjęcia (1Ko 6:9, 10; 1Pt 3:8, 9). Kogoś, kto często i rozmyślnie ubliżał innym, należało wydalić ze zboru (1Ko 5:11-13).

Z powodu swej działalności i głoszonego orędzia naśladowcy Chrystusa nie cieszyli się popularnością i uchodzili za osoby mało znaczące, dlatego wielokrotnie obrzucano ich obelgami (por. Jn 9:28, 29; 17:14; 1Ko 1:18; 4:11-13). Oni jednak nie mieli odpłacać przeciwnikom tym samym. Dobry przykład dał pod tym względem Chrystus Jezus (1Pt 2:21, 23). Chociaż oskarżano go o to, że oddaje się piciu wina, jest żarłokiem, wysłannikiem Diabła, że nie przestrzega sabatu i bluźni przeciw Bogu, nie odwzajemniał się obelgami (Mt 11:19; 26:65; Łk 11:15; Jn 9:16). A gdy w obecności Piłata podniesiono przeciwko niemu fałszywe zarzuty — po prostu milczał (Mt 27:12-14). Jeżeli chrześcijanin zachowuje się podobnie, może to wywrzeć pozytywny wpływ na niektórych przeciwników i uzmysłowić im, że ich obelżywe słowa są bezpodstawne. Dzięki temu z czasem mogą nawet zostać chwalcami Boga (por. Rz 12:17-21; 1Pt 2:12).

Chrześcijanie musieli również zwracać baczną uwagę na swe postępowanie, by niepotrzebnie nie dawać przeciwnikom podstaw do rzucania obelg. Podkreślił to apostoł Paweł, pisząc o młodszych wdowach w zborze. Ponieważ miały one skłonność do plotkowania i mieszania się w cudze sprawy, zachęcił je, by wychodziły za mąż i zajęły się wychowywaniem dzieci oraz prowadzeniem domu. Jako pracowite żony, nie dawałyby przeciwnikom żadnych podstaw do rzucania obelg na chrześcijan i posądzania ich o plotki lub wtrącanie się w cudze sprawy (1Tm 5:13, 14).

Pewni ludzie, choć nie towarzyszyli Jezusowi Chrystusowi podczas jego ziemskiej służby, swymi czynami pokazywali, że stoją po jego stronie i nie są skłonni przyłączyć się do urągających mu przeciwników. Można tak np. powiedzieć o człowieku, który w imieniu Jezusa wypędzał demony, najwidoczniej dzięki mocy otrzymanej od Boga. Jan i inni uczniowie uważali, że należy mu tego zabronić, gdyż im nie towarzyszył. Ale Jezus rzekł: „Nie próbujcie go powstrzymać, bo nikt, kto powołując się na moje imię, dokona potężnego dzieła, nie będzie szybko mógł obrzucić mnie obelgami [dosł. „źle o mnie mówić”]” (Mk 9:38-40). Gdy wypowiadał te słowa, zbór żydowski wciąż jeszcze cieszył się przychylnością Boga, a zbór chrześcijański dopiero miał powstać (por. Mt 16:18; 18:15-17). Poza tym Jezus nie wymagał, by wszyscy, którzy w niego uwierzyli, przebywali razem z nim (Mk 5:18-20). A zatem dokonywanie wielkich dzieł w jego imieniu przez jakiegoś Żyda, członka wybranego ludu Bożego, było dowodem, że człowiek ten zaskarbił sobie szczególne uznanie w oczach Jehowy. Jednak po ustanowieniu zboru chrześcijańskiego każdy, kto chciał podobać się Bogu, musiał się związać ze społecznością wiernych uczniów Jezusa Chrystusa (por. Dz 2:40, 41). Samo dokonywanie wielkich dzieł w imieniu Jezusa nie stanowiło już dowodu, iż dana osoba jest po jego stronie, ani nie dawało pewności, że ktoś taki nie znieważy Syna Bożego (Mt 7:21-23; zob. BLUŹNIERSTWO; OBELŻYWA MOWA).

Greckie słowo blasfemía i czasownik blasfeméo odnoszą się na ogół do wypowiadania zniewag, oszczerstw i obelg, chociaż mogą też oznaczać bluźnierstwo (zob. BLUŹNIERSTWO).

Jak widać z poniższych wersetów i ich kontekstu, obelżywych słów używali ludzie przechodzący obok Chrystusa zawieszonego na palu, gdy wołali: „Hej, ty, który miałeś zburzyć świątynię i w trzy dni ją zbudować, wybaw samego siebie, schodząc z pala męki”. Podobnie mówił jeden z wiszących obok złoczyńców (Mk 15:29, 30; Mt 27:39, 40; Łk 23:39). Pewne osoby, które błędnie oceniały chrześcijańskie sumienie, zamiary i orędzie Pawła i jego współbraci, wypowiadały się o nich obelżywie (Dz 18:6; Rz 3:8; 14:16; 1Ko 10:30; 1Pt 4:4), ale chrześcijanom nie wolno ‛o nikim mówić krzywdząco’ ani swym zachowaniem dawać uzasadnionych powodów, by inni wypowiadali się obelżywie o ich działalności lub orędziu (Ef 4:31; Kol 3:8; 1Tm 6:1; Tyt 2:5; 3:2; por. 2Pt 2:2). Nawet aniołowie „nie wnoszą (...) oskarżenia w sposób obelżywy, a to z respektu dla Jehowy” (2Pt 2:11). Takiej mowy można się jednak spodziewać po tych, którzy lubują się w rozpasaniu, są nadęci pychą, pod względem umysłowym chorują na dociekania i spory oraz z lekceważeniem i pogardą odnoszą się do zamianowanych sług Bożych (1Tm 6:4; 2Pt 2:10-12; Judy 8-10).

W podobny sposób używa się w Pismach Hebrajskich słowa gadáf. Najwyraźniej pierwotnie odnosiło się ono do stosowania przemocy i wyrządzania komuś krzywdy fizycznej, lecz w sensie przenośnym oznacza „wyrażać się obelżywie”, czyli krzywdzić kogoś zniewagami (Lb 15:30; 2Kl 19:6; Eze 20:27). Hebrajskie słowo nakáw przede wszystkim znaczy „przebić; przewiercić” (2Kl 12:9; 18:21), ale w relacji o synu Izraelitki, który „lżył” imię Jehowy, odnosi się do bluźnierstwa (Kpł 24:11, 16). W tych wypadkach chodzi o ostre, szorstkie słowa skierowane przeciw Jehowie Bogu lub Jego sługom. Analiza kontekstu pozwala ustalić charakter takiej „obelżywej mowy” (zob. OBELGA; PRZEKLEŃSTWO; ZŁORZECZENIE, PRZEKLINANIE).

Ismaelita sprawujący pieczę nad wielbłądami Dawida (1Kn 27:30).

Odpowiednik greckiego słowa apokálypsis, które oznacza „odsłonięcie” albo „odkrycie” i jest często używane w odniesieniu do objawiania spraw duchowych bądź też woli i zamierzeń Boga (Łk 2:32; 1Ko 14:6, 26; 2Ko 12:1, 7; Gal 1:12; 2:2; Ef 1:17; Obj 1:1; NTint). Zasadniczą rolę odgrywa przy tym oddziaływanie ducha Bożego. Apostoł Paweł tak napisał o objawieniu „świętej tajemnicy”: „Za innych pokoleń tajemnica ta nie była oznajmiona synom ludzkim, tak jak została teraz przez ducha objawiona Jego świętym apostołom i prorokom, mianowicie że ludzie z narodów mają być współdziedzicami i współczłonkami ciała, i współuczestnikami obietnicy w jedności z Chrystusem Jezusem przez dobrą nowinę” (Ef 3:1-6; Rz 16:25).

Dzieje Apostolskie dobitnie potwierdzają, że ta święta tajemnica została objawiona dzięki oddziaływaniu ducha Bożego. To pod jego kierownictwem Piotr, Paweł i Barnabas głosili nie-Żydom. Kiedy owi „ludzie z narodów” okazali wiarę, otrzymali ducha świętego i choć nie byli obrzezani, zostali przyłączeni do ludu nazwanego od imienia Bożego (Dz 10:9-48; 13:2-4). W ten sposób za sprawą ducha Bożego spełniła się w I w. n.e. natchniona zapowiedź proroka Amosa (Dz 15:7-20; por. Am 9:11, 12, LXX).

Biblia mówi też o „objawieniu prawego sądu Bożego” (Rz 2:5), „objawieniu synów Bożych” (Rz 8:19) oraz o „objawieniu Jezusa Chrystusa” i „jego chwały” (1Pt 1:13; 4:13). W ustaleniu pory poszczególnych objawień pomaga kontekst oraz treść pokrewnych wersetów. Każde z nich oznacza udzielenie nagrody i błogosławieństw prawym lub sprowadzenie zagłady na niegodziwych.

Objawienie synów Bożych. W Liście do Rzymian apostoł Paweł wykazał, że chrześcijanie, którzy otrzymali ducha usynowienia, są „synami Bożymi” i że jako współdziedzice Chrystusa zostaną otoczeni chwałą (Rz 8:14-18). Pan Jezus Chrystus „przekształci (...) [ich] upokorzone ciało, żeby je dostosować do swojego chwalebnego ciała” (Flp 3:20, 21), i uczyni ich swymi współkrólami (2Tm 2:12). A zatem „objawienie synów Bożych” nastąpi wtedy, gdy stanie się oczywiste, że naprawdę zostali wyniesieni do chwały i panują razem z Chrystusem Jezusem. Objawiona w nich chwała będzie tak zachwycająca, że usunie w cień wszystkie cierpienia, jakich przedtem zaznawali na ziemi (Rz 8:18, 19). Objawienie to przyniesie niezwykłe błogosławieństwa, gdyż apostoł Paweł