proroka Amosa: „Powstanę z mieczem przeciwko domowi Jeroboama” (Am 7:9).

Kiedy Jeroboam umarł, na tron wstąpił jego syn Zachariasz (2Kl 14:29). Panowanie tego ostatniego króla z dynastii Jehu trwało sześć miesięcy, lecz rozpoczęło się 11 lat po śmierci Jeroboama. Być może z powodu bardzo młodego wieku lub z jakichś innych względów Zachariasz objął pełnię władzy dopiero w 792 r. p.n.e.

(„oby mu okazano miłosierdzie”).

1. Ojciec Elkany, dziadek Samuela, potomek Lewity Kehata (1Sm 1:1, 19, 20; 1Kn 6:22, 27, 34, 38).

2. Beniaminita z Gedoru; jego dwaj „synowie” zostali wymienieni wśród „pomocnych w boju” towarzyszy Dawida, gdy ten przebywał w Ciklag i „jeszcze podlegał ograniczeniom z powodu Saula” (1Kn 12:1, 2, 7).

3. Ojciec Azarela, księcia plemienia Dana za panowania Dawida (1Kn 27:1, 22).

4. Ojciec Azariasza, jednego z dowódców, którzy pomogli Jehojadzie wprowadzić na tron Jehoasza (2Kn 23:1, 11).

5. Potomek Beniamina; jego sześciu „synów” było głowami rodzin mieszkających w Jerozolimie (1Kn 8:1, 26-28). Przypuszczalnie tożsamy z omówionym poniżej (poz. 6).

6. Przodek Beniaminity Jibnejasza, który mieszkał w Jerozolimie po niewoli babilońskiej (1Kn 9:7, 8). Prawdopodobnie można go utożsamić z wymienionym w poz. 5.

7. Ojciec lub przodek Adajasza, kapłana mieszkającego w Jerozolimie po niewoli babilońskiej (1Kn 9:3, 10, 12; Neh 11:4, 12).

(„posiadłość [podwalina] podwójnego pokoju”).

Od 1070 r. p.n.e. stolica starożytnego Izraela, a po podziale państwa na dwa królestwa (997 p.n.e.) — południowego królestwa Judy. W Piśmie Świętym wspomniano o niej przeszło 800 razy.

Nazwa. Najwcześniejszym utrwalonym na piśmie określeniem tego miasta jest „Salem” (Rdz 14:18). Nazwę „Jerozolima” niektórzy próbują łączyć z zachodniosemickim bogiem Szalemem, niemniej apostoł Paweł wykazał, że jej drugi człon w rzeczywistości znaczy „pokój” (Heb 7:2). Zapis hebrajski wskazuje na liczbę podwójną, chodziłoby więc o „podwójny pokój”. W tekstach akadyjskich (asyryjsko-babilońskich) występuje nazwa Urusalim (lub Ur-sa-li-im-mu). Na tej podstawie część uczonych opowiada się za znaczeniem „miasto pokoju”. Jednakże hebrajska forma tego słowa, której siłą rzeczy powinno się dawać pierwszeństwo, najwyraźniej oznacza „posiadłość (podwalina) podwójnego pokoju”.

Pismo Święte używa w odniesieniu do tego miasta wielu innych określeń. W jednym z psalmów pojawia się wcześniejsza nazwa „Salem” (Ps 76:2). Gdzie indziej Jerozolima jest zwana „miastem Jehowy” (Iz 60:14), „grodem Wspaniałego Króla” (Ps 48:2; por. Mt 5:35), „Miastem Prawości” i „Grodem Wiernym” (Iz 1:26), „Syjonem” (Iz 33:20) oraz „świętym miastem” (Neh 11:1; Iz 48:2; 52:1; Mt 4:5). Po arabsku po dziś dzień nosi nazwę Al-Kuds, czyli „święte [miasto]”. Na współczesnych mapach Izraela występuje jako Yerushalayim (Jeruszalaim).

Położenie. Jerozolima jest usytuowana stosunkowo daleko od głównych międzynarodowych szlaków handlowych, na skraju jałowego Pustkowia Judzkiego (i dlatego ma ograniczone zasoby wody). Niemniej w pobliżu przecinały się dwa krajowe trakty. Jeden wiódł z pn. na pd., po płaskowyżu stanowiącym „kręgosłup” starożytnej Palestyny, i łączył ze sobą takie miasta, jak Dotan, Szechem, Betel, Betlejem, Hebron i Beer-Szeba. Drugi prowadził ze wsch. na zach. i biegł z Rabby (dzisiejszy Amman) przez doliny potoków nad Jordan, następnie wspinał się stromymi stokami wzgórz judzkich, po czym opadał kręto ich zach. zboczami w kierunku Morza Śródziemnego i w końcu docierał do portowej Joppy. Prócz tego Jerozolima znajdowała się w centrum Ziemi Obiecanej, toteż znakomicie nadawała się na ośrodek administracji państwowej.

Jerozolima leży ok. 55 km na wsch. od Morza Śródziemnego i ok. 25 km na zach. od pn. krańca Morza Martwego, w centralnym paśmie górskim Palestyny (por. Ps 125:2), na wysokości 750 m n.p.m. W starożytności była jedną z najwyżej położonych stolic świata. Pismo Święte mówi o jej „wzniosłości” i wspomina, że wędrowcy idący z nadbrzeżnych równin musieli do niej ‛podchodzić’ (Ps 48:2; 122:3, 4). Panuje tam przyjemny klimat — przeciętna roczna temperatura wynosi 17°C, noce są chłodne, a w ciągu roku spada ok. 630 mm deszczu, głównie między listopadem a kwietniem.

Choć Jerozolima jest położona wysoko, nie góruje nad okolicą. Podróżny widzi ją w pełnej krasie dopiero z całkiem bliskiej odległości. Na wsch. od niej wznosi się Góra Oliwna (ok. 800 m wysokości), na pn. — góra Skopus (ok. 820 m), a od pd. i zach. otaczają miasto wzgórza osiągające wysokość 835 m. Daje to pewne wyobrażenie o tym,