(np. „Sumeryjska lista królów”) to jawne fałszerstwa. Tymczasem Biblia przedstawia doniosłe orędzie zasługujące na głębokie zainteresowanie, co zdecydowanie wyróżnia ją spośród wszystkich innych starożytnych dzieł.

W Chrześcijańskich Pismach Greckich słowo grafé („pisanie; pismo”) odnosi się tylko do świętych pism zawartych w Słowie Bożym, Biblii. Pisarze zarówno jej hebrajskiej, jak i greckiej części korzystali z innych dokumentów, takich jak oficjalne rodowody, kroniki itd., ale nie uważano ich za natchnione ani za dorównujące pismom kanonicznym. Nawet apostołowie przypuszczalnie wystosowali jeszcze inne listy do niektórych zborów. Na przykład w 1 Koryntian 5:9 Paweł nadmienił: „Napisałem wam w liście”, z czego wynika, że już wcześniej skierował do tego zboru list, który nie przetrwał do naszych czasów. Pisma te najwyraźniej były przeznaczone tylko dla bezpośrednich adresatów, a nie dla całego zboru chrześcijańskiego, i zapewne dlatego nie zostały objęte ochroną świętego ducha Bożego.

Grecki wyraz grámma, pochodzący od czasownika gráfo, oznacza zasadniczo literę alfabetu. Niekiedy używany jest też w znaczeniu „dokument” i bywa tłumaczony na „pismo”. W Jana 5:47 oraz 2 Tymoteusza 3:15 odnosi się do natchnionych „pism” spisanych po hebrajsku (zob. CHRZEŚCIJAŃSKIE PISMA GRECKIE; HEBRAJSKIE, PISMA).

Przytaczane przez Chrystusa i apostołów. Kiedy Jezus Chrystus oraz pisarze Pism Chrześcijańskich uzasadniali swe nauki lub czyny cytatami z pism Mojżesza i proroków, które uznawano za natchnione przez Boga, często posługiwali się słowem grafé. „Pismami” nazywali nieraz całą hebrajską część Biblii (Mt 21:42; 22:29; Mk 14:49; Jn 5:39; Dz 17:11; 18:24, 28). Czasami, gdy przytaczano konkretny werset jako fragment ogółu Pism Hebrajskich, używano lp.: „Pismo” (Rz 9:17; Gal 3:8). O jednym wersecie mówiono „Pismo” lub „fragment Pisma” także dla podkreślenia, że chodzi o miarodajną wypowiedź (Mk 12:10; Łk 4:21; Jn 19:24, 36, 37). W 2 Tymoteusza 3:16 oraz 2 Piotra 1:20 Paweł i Piotr najwyraźniej nazywają „Pismem” zarówno hebrajską, jak i grecką część Biblii. W 2 Piotra 3:15, 16 apostoł zalicza do „Pism” listy Pawła.

Wyrażenie „prorocze pisma” (Rz 16:26) może nawiązywać do profetycznego charakteru całych Pism Hebrajskich (por. Obj 19:10).

Personifikacja Pism. Ponieważ Pisma uważano za natchnione przez Boga, za Jego Słowo, Jego wypowiedzi, czasami przypisywano im cechy osoby przemawiającej z upoważnienia Bożego (podobnie Jezus użył personifikacji w odniesieniu do ducha świętego, czyli czynnej siły Bożej, gdy oznajmił, że duch ‛uczy’ i ‛świadczy’; Jn 14:26; 15:26) (Jn 7:42; 19:37; Rz 4:3; 9:17). Z tego samego powodu mówi się o Pismach, jak gdyby posiadały zdolność przewidywania i głoszenia (Gal 3:8; por. Mt 11:13; Gal 3:22).

Żywotne znaczenie dla chrześcijan. Jezus Chrystus nieustannie popierał swe nauki powoływaniem się na Pisma Hebrajskie, a zatem również jego naśladowcy koniecznie muszą się ściśle trzymać Pism. Ich wartość i zasadnicze znaczenie uwypuklił apostoł Paweł, oświadczając: „Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne do nauczania, do upominania, do prostowania, do karcenia w prawości, aby człowiek Boży był w pełni umiejętny, całkowicie wyposażony do wszelkiego dobrego dzieła” (2Tm 3:16, 17).

Jeden z czołowych Aszerytów; syn Jetera (1Kn 7:38, 40).

(hebr. botnáh).

Owoc drzewa pistacjowego (Pistacia vera), które dobrze rośnie na suchych glebach i osiąga wysokość do 9 m. Orzeszki mają 1,5 do 2 cm długości i tworzą duże grona. Jasna i cienka, choć twarda, skorupka orzecha pistacjowego otoczona jest pomarszczoną łupiną. Każdy orzech zawiera jedno żółtozielone nasienie okryte czerwonawą łuską. Orzeszki te mają łagodny, słodki smak i można je jeść na surowo lub prażone. Niekiedy wytłacza się z nich olej albo się je miele i dodaje do wyrobów cukierniczych.

Pistacje należały do „najlepszych płodów ziemi” Kanaan, które synowie Jakuba zanieśli w darze zarządcy Egiptu (Rdz 43:11). Nawet w dzisiejszych czasach niektóre kraje Bliskiego Wschodu eksportują duże ilości orzeszków pistacjowych.

Jak się wydaje, nazwa miasta Betonim, położonego po wsch. stronie Jordanu na terytorium plemienia Gada, wywodzi się od pistacji (Joz 13:24, 26).

Dęty instrument muzyczny w kształcie rurki (Rdz 4:21).

Nie do końca wiadomo, jaki instrument zwano po hebrajsku ʽugáw, ponieważ Biblia go nie opisuje, niemniej we współczesnych przekładach słowo to jest na ogół tłumaczone na „piszczałka” lub „flet” (Hi 21:12; 30:31; Ps 150:4; Bp, BT, Bw, NŚ). Piszczałka byłaby więc pierwszym instrumentem