za pomocą Urim i Tummim, zdaje się wynikać, że tak formułowano pytanie, by możliwa była bardzo krótka i bezpośrednia odpowiedź, najprawdopodobniej „tak” lub „nie”. W jednym wypadku (1Sm 28:6) wspomniano o samym Urim, ale najwidoczniej rozumiano, że towarzyszyło mu też Tummim.

Zdaniem wielu biblistów Urim i Tummim były losami. W przekładzie Jamesa Moffatta w Wyjścia 28:30 zostały nazwane „świętymi losami”. Niektórzy uważają, że składały się one z trzech elementów: na jednym było napisane „tak”, na drugim „nie”, a trzeci był czysty. Kiedy je ciągnięto, otrzymywano odpowiedź na zadane pytanie; wyciągnięcie niezapisanego elementu oznaczało brak odpowiedzi. Inni przypuszczają, że były to dwa płaskie kamienie, białe po jednej stronie, a czarne po drugiej, którymi rzucano. Dwie białe powierzchnie oznaczały „tak”, dwie czarne — „nie”, a biała z czarną — brak odpowiedzi. Gdy pewnego razu Saul pytał Jehowę za pośrednictwem kapłana, czy ma zaatakować Filistynów, nie otrzymał odpowiedzi. Domyślając się, że ktoś z jego ludzi zgrzeszył, błagał: „Boże Izraela, racz dać Tummim!” Spośród obecnych zostali wybrani Saul i Jonatan; potem rzucono losy pomiędzy nimi. W tej relacji prośba „racz dać Tummim” zdaje się nie dotyczyć bezpośrednio rzucania losów, choć może sugerować, że Tummim miało jakiś związek z losami (1Sm 14:36-42).

Wprowadzały zależność króla od kapłaństwa. Do kapłanów z rodu Aarona odnosi się wzmianka z Powtórzonego Prawa 33:8-10: „Twoje Tummim i twoje Urim należą do męża lojalnego wobec ciebie”. Wypowiedź, że Urim i Tummim należały do „męża lojalnego wobec ciebie [Jehowy]”, prawdopodobnie nawiązuje do lojalności, jaką plemię Lewiego (z którego wywodziło się kapłaństwo Aaronowe) okazało podczas zajścia ze złotym cielcem (Wj 32:25-29).

Jehowa w swej mądrości powierzył Urim i Tummim arcykapłanowi. Zapobiegało to skoncentrowaniu zbyt dużej władzy w rękach króla, który był w dużym stopniu uzależniony od kapłanów i musiał z nimi ściśle współpracować (Lb 27:18-21). Jehowa objawiał Izraelowi swą wolę przez spisane Słowo, a także przez proroków oraz sny. Wydaje się jednak, że prorokami i snami posługiwał się w szczególnych okolicznościach, natomiast arcykapłan z Urim i Tummim zawsze był do dyspozycji.

Nieużywane po 607 r. p.n.e. Jak głosi żydowska tradycja, z Urim i Tummim przestano korzystać, gdy w 607 r. p.n.e. wojska babilońskie pod wodzą króla Nebukadneccara spustoszyły Jerozolimę i zburzyły świątynię (Talmud Babiloński, Sota 48b). Pogląd ten popierają wzmianki zawarte w księgach Ezdrasza i Nehemiasza. Jest tam mowa o tym, że pewnych mężczyzn, którzy podawali się za członków rodu kapłańskiego, ale nie mogli znaleźć swych imion w oficjalnym spisie, poproszono, by nie jedli z rzeczy najświętszych przeznaczonych dla kapłanów, „dopóki się nie pojawi kapłan z Urim i Tummim”. Jednakże nie napisano, że te święte przedmioty zostały wówczas użyte, i Biblia już więcej o nich nie wspomina (Ezd 2:61-63; Neh 7:63-65).

Większy Arcykapłan zwraca się bezpośrednio do Jehowy. W Liście do Hebrajczyków Paweł przedstawia Jezusa Chrystusa jako wielkiego Króla i Kapłana na sposób Melchizedeka (Heb 6:19, 20; 7:1-3). Jezus dzierży zatem władzę królewską, a zarazem jest kapłanem. Jego służbę kapłańską zapowiadało usługiwanie arcykapłana w starożytnym Izraelu (Heb 8:3-5; 9:6-12). Jezusowi jako Arcykapłanowi zostało powierzone wszelkie sądzenie ludzi (Jn 5:22). Jednakże on sam, będąc na ziemi, oświadczył: „Tego, co do was mówię, nie mówię sam z siebie; lecz Ojciec, który pozostaje w jedności ze mną, dokonuje swych dzieł” (Jn 14:10) oraz „Nic nie czynię z własnej inicjatywy, ale wszystko mówię tak, jak mnie nauczył Ojciec” (Jn 8:28). Powiedział też: „Jeśli już osądzam, to mój sąd jest prawdziwy, ponieważ nie jestem sam, lecz jest ze mną Ojciec, który mnie posłał” (Jn 8:16). Jako wywyższony, wydoskonalony na wieki Arcykapłan przebywający w niebie niewątpliwie nadal jest podporządkowany Ojcu i podczas sądzenia uwzględnia Jego kierownictwo (Heb 7:28; por. 1Ko 11:3; 15:27, 28).

Rocznica dnia, w którym się ktoś urodził; po hebrajsku jom hullédet (Rdz 40:20), a po grecku genésia (Mt 14:6; Mk 6:21).

Biblijne rodowody oraz wzmianki o wieku różnych ludzi wskazują na to, że Hebrajczycy mieli zwyczaj zapisywać, kiedy ktoś się urodził (Lb 1:2, 3; Joz 14:10; 2Kn 31:16, 17). Dokładnie wiadomo było, ile lat mają lewici, kapłani i królowie (Lb 4:3; 8:23-25; 2Kl 11:21; 15:2; 18:2). Znany był też wiek Jezusa (Łk 2:21, 22, 42; 3:23).

Z Pisma Świętego wynika, że narodziny dziecka budziły w rodzicach ogromną radość oraz wdzięczność — i całkiem słusznie, gdyż „synowie są dziedzictwem od Jehowy; owoc łona jest nagrodą” (Ps 127:3; Jer 20:15; Łk 1:57, 58). Jednakże nigdzie w Biblii nie wspomniano, by wierni chwalcy Jehowy kiedykolwiek praktykowali pogański zwyczaj corocznego obchodzenia urodzin.

Biblia donosi jedynie o dwóch ludziach, którzy świętowali swe urodziny — byli nimi egipski faraon (XVIII w. p.n.e.) i Herod Antypas (I w. n.e.). Obaj urządzili z tej okazji wystawną ucztę i rozdawali zaszczyty, obaj też w czasie jej trwania wydali wyrok śmierci: pierwszy rozkazał ściąć głowę przełożonemu piekarzy, a drugi — Janowi Chrzcicielowi (Rdz 40:18-22; 41:13; Mt 14:6-11; Mk 6:21-28).

Wyrażenie „w dniu naszego króla”, występujące w Ozeasza 7:5, może nawiązywać do przyjęcia z okazji urodzin odstępczego króla izraelskiego — kiedy to „książęta nabawili się choroby (...) z powodu wina”. Ale równie dobrze może chodzić o uroczyste obchody rocznicy wstąpienia na tron.

Synowie Hioba „urządzali ucztę w domu każdego w jego dniu”, co jednak nie oznacza, że obchodzili urodziny (Hi 1:4). Słowo „dzień” w tym wersecie jest tłumaczeniem hebrajskiego jom i odnosi się do okresu od wschodu do zachodu słońca. Natomiast określenie „urodziny” po hebrajsku składa się z dwóch wyrazów: jom hullédet (dosł. „dzień narodzin”). Różnicę między zwykłym „dniem” a „dniem narodzin” (czyli ich rocznicą) można dostrzec w Rodzaju 40:20, gdzie pojawiają się oba określenia: „A trzeciego dnia [jom] były urodziny [jom hullédet] faraona”. Fragment ten z całą pewnością mówi więc o obchodzeniu urodzin, natomiast zdecydowanie nie o taką uroczystość chodzi w Hioba 1:4. Siedmiu synów Hioba najprawdopodobniej urządziło siedmiodniowe spotkanie rodzinne (być może z okazji jakiegoś wiosennego święta lub po zebraniu plonów) i każdy z nich przygotowywał u siebie ucztę ‛w swoim dniu’, czyli w kolejnym dniu tygodnia.

Po powstaniu chrystianizmu pogląd na uroczystości urodzinowe ani trochę się nie zmienił. Nakazując uczniom: „Czyńcie to na moją pamiątkę”, Jezus ustanowił obchody rocznicy swej śmierci, a nie narodzin (Łk 22:19). Skoro pierwsi chrześcijanie nie świętowali urodzin swego Wybawcy, tym bardziej nie obchodzili własnych. Historyk August Neander napisał: „W tym okresie wszelka myśl o świętowaniu urodzin była chrześcijanom zupełnie obca” (Allgemeine Geschichte der christlichen Religion und Kirche, 1842, t. 1, s. 518). „Orygenes [III w. n.e.] (...) twierdzi, że ‚żadna ze świętych osób wymienionych w Piśmie Świętym nie urządzała uczty ani przyjęcia z okazji swych urodzin. Tylko grzesznicy (tacy jak faraon i Herod) hucznie święcili dzień, w którym pojawili się na tym padole’” (The Catholic Encyclopedia, 1913, t. X, s. 709).

Nie ulega zatem wątpliwości, że zwyczaj obchodzenia urodzin nie wywodzi się ani z Pism Hebrajskich, ani z Greckich. Co więcej, w dziele Cyclopædia (red. J. M’Clintock, J. Strong, 1882, t. I, s. 817) powiedziano, że Żydzi „uważali uroczystości urodzinowe za element pogańskiej religii (...) prawdopodobnie ze względu na towarzyszące im bałwochwalcze obrzędy ku czci boga uchodzącego za patrona dnia, w którym urodził się solenizant”.

W imperium babilońskim cywilnymi przedstawicielami władzy w poszczególnych prowincjach byli wyżsi urzędnicy policji, którzy znali prawo i dysponowali ograniczoną władzą sądowniczą. Znaleźli się oni wśród innych dostojników zebranych w celu oddania pokłonu złotemu posągowi postawionemu przez Nebukadneccara (Dn 3:2, 3).

Administracją kolonii rzymskich zajmowali się wysocy urzędnicy określani w greckich miastach mianem strategoí. Radę miejską tworzyło zazwyczaj 5 takich urzędników — choć czasem było ich 3 lub 4, a niekiedy nawet 10 czy 12. Mieli za zadanie utrzymywać porządek, zarządzać finansami, sądzić przestępców i nakazywać wymierzenie kary. Czasami imiona i tytuły tych urzędników umieszczano na monetach bitych przez dane miasto. Do wykonywania rozkazów przydzielano im liktorów (zob. LIKTOR).

Urzędnicy miejscy z rzymskiej kolonii Filippi (Dz 16:12) polecili bez rozprawy zakuć Pawła i Sylasa w dyby. Następnego dnia kazali liktorom ich uwolnić. Ale Paweł zażądał, żeby uczynili to osobiście. Chciał w ten sposób publicznie oczyścić z zarzutów dobrą nowinę, którą głosił. W obawie przed kłopotami z powodu wychłostania obywateli rzymskich urzędnicy miejscy zwolnili Pawła i Sylasa i usilnie ich prosili, by stamtąd odeszli (Dz 16:19-39).

Hebrajski wyraz ʼaddéret opisuje coś „majestatycznego” (Eze 17:8; Za 11:3), a gdy chodzi o ubiór, najwyraźniej określa szeroką szatę (lub płaszcz), prawdopodobnie nakładaną na ramiona, wykonaną ze skóry albo tkaniny z włosia lub wełny.

Na to, że wyraz ten może oznaczać szatę z włosia, wskazuje opis pierworodnego syna Izaaka, Ezawa. Urodził się on „cały czerwony jak urzędowa szata włosiana; toteż nazwano go imieniem Ezaw” (Rdz 25:25). Podobieństwo do szaty urzędowej zapewne wynikało nie z tego, że był czerwony, lecz z tego, że był owłosiony.

Tam, gdzie ʼaddéret opisuje urzędową szatę Eliasza i Elizeusza, zostało w Septuagincie oddane