miejscu na skrzyżowaniu drogi biegnącej z Chacoru w kierunku pn. z drogą wsch.-zach. łączącą Damaszek z Tyrem.

Ludzie Dawida pod wodzą Joaba oblegli to miasto, gdy schronił się w nim buntownik Szeba. Wtedy pewna mądra kobieta występująca w imieniu „pokojowo usposobionych i wiernych spośród Izraela” prosiła Joaba, by nie niszczył Abel — miasta, gdzie od dawna pytano o dobrą radę, a więc będącego „matką w Izraelu”; mogło to też oznaczać, że było ważnym miastem w okolicy lub miało swoje zależne miejscowości. Zgodnie z radą tej kobiety oblężeni przerzucili głowę Szeby ponad murem i miasto zostało oszczędzone (2Sm 20:14-22).

Pod wpływem judzkiego króla Asy władca Syrii Ben-Hadad I zaatakował Abel-Bet-Maakę, aby odciągnąć króla izraelskiego Baaszę od budowy Ramy (1Kl 15:20; zob. RAMA 2). Za panowania Pekacha Abel-Bet-Maakę zdobył król asyryjski Tiglat-Pileser III, a jego mieszkańców zesłano na wygnanie (2Kl 15:29). Miasto to, znane w tekstach asyryjskich jako Abilakka, występuje w inskrypcjach wymieniających miejscowości zdobyte przez Tiglat-Pilesera III. Od okolicznych żyznych i dobrze nawodnionych pól zapewne pochodzi inna trafna nazwa tego miasta: Abel-Maim („potok wód”). Dzięki swemu położeniu było dobrym spichlerzem (2Kn 16:4).

(„potok winnic”).

Najdalszy punkt, do którego Jefte ścigał pokonanych Ammonitów (Sdz 11:33). Na ogół uważa się, że było to miejsce między Cheszbonem a Rabbą (Rabbat Ammon, dzisiejszy Amman). Utożsamia się je zwykle z Chirbat as-Suk, które leży ok. 8 km na pd. od Rabby (Ammanu) i chyba odpowiada opisowi podanemu przez Euzebiusza z Cezarei (Onomastikon, 32, 15-16). Niektórzy sugerują, że może chodzić o Naʽur, położone ok. 14 km na pd. zach. od Rabbat Ammon.

Zobacz ABEL-BET-MAAKA.

(„potok tańca”).

Miejsce, gdzie mieszkał Elizeusz, gdy Eliasz odnalazł go zajętego orką i namaścił na swego następcę w roli proroka (1Kl 19:16-19).

Wcześniej wspomniano o Abel-Mechola w opisie rozgromienia Midianitów przez niewielki oddział wojowników Gedeona. Rozproszeni Midianici uciekali „aż do granic Abel-Mechola obok Tabbat” (Sdz 7:22).

Ponieważ Tabbat leży na wsch. od Jordanu, od 1951 r. próbuje się utożsamić Abel-Mechola z Tall al-Maklub, leżącym nad Wadi al-Jabis. Dodatkowym argumentem wysuwanym na poparcie tej lokalizacji jest okoliczność, że Eliasz po opuszczeniu Horebu zatrzymał się w Abel-Mechola, by namaścić Elizeusza, po czym udał się w dalszą drogę „na pustkowie Damaszku”, by namaścić Chazaela na króla Syrii (1Kl 19:15). W starożytności główna droga z Horebu do Damaszku biegła po wsch. stronie Jordanu, choć czasami znajdowała się pod kontrolą nomadów.

Relacja o pościgu Gedeona za Midianitami wskazuje jednak na to, iż w sytuacji opisanej w Sędziów 7:22 znajdowali się oni raczej na zach. (a nie na wsch.) od Jordanu (zob. Sdz 7:24). A jeśli chodzi o podróż na pustkowie Damaszku, z Biblii wynika, że w jakiś czas później uczynił to nie sam Eliasz, lecz jego następca, Elizeusz (1Kl 19:15-19; 2Kl 8:7-13). Biorąc to pod uwagę, niektórzy autorzy książek geograficznych dalej opowiadają się za miejscem po zach., a nie wsch. stronie Jordanu (J. Simons, The Geographical and Topographical Texts of the Old Testament, Lejda 1959; D. Baly, The Geography of the Bible, 1957; L. H. Grollenberg, Atlas of the Bible, 1956). Zarówno Hieronim, jak i Euzebiusz z Cezarei, żyjący w pierwszych wiekach naszej ery, utożsamiali Abel-Mechola z miejscem położonym 10 mil rzymskich (15 km) na pd. od Bet-Szean (na zach. od Jordanu). Archeolog Y. Aharoni napisał w książce The Land of the Bible (red. i tłum. na ang. A. Rainey, 1979, s. 313): „Obecnie z dużą dozą prawdopodobieństwa można powiedzieć, że Abel-Mechola to Tall Abu Sus na [zachodnim] brzegu Jordanu, 15 km na południe od Bet-Szean”. Pobliska równina Bet-Szean dobrze nadaje się do uprawy ziemi (por. 1Kl 19:19).

Dodatkowym potwierdzeniem lokalizacji po zach. stronie Jordanu jest okoliczność, iż Abel-Mechola należało później do piątego okręgu administracyjnego Salomona i zostało wymienione razem z innymi miejscami leżącymi na zach. od Jordanu (1Kl 4:12). Stamtąd zapewne pochodził Adriel Mecholatyta, zięć Saula (1Sm 18:19; 2Sm 21:8). Nazwa być może nawiązuje do tańców towarzyszących uroczystościom z okazji żniw.

Zobacz ATAD.

Zobacz SZITTIM 1.

Zobacz ABIJA 2.

Znakomity wojownik z plemienia Beniamina, wymieniony wśród 37 najwaleczniejszych żołnierzy Dawida (2Sm 23:31). W równoległym wersecie z 1 Kronik 11:32 najwyraźniej występuje pod imieniem Abiel. Nazwany jest Arbatczykiem, więc mógł pochodzić z miasta