BIBLIOTEKA INTERNETOWA Strażnicy
BIBLIOTEKA INTERNETOWA
Strażnicy
polski
  • BIBLIA
  • PUBLIKACJE
  • ZEBRANIA
  • Jawan
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • Jawana i jego czterech synów osiedlili się na wyspach i wybrzeżach Morza Śródziemnego — od Cypru (Kittim) po zach. rejony tego morza (zob. DODANIM; ELISZA; KITTIM; TARSZISZ 1).

      Jawan (hebr. Jawán) utożsamiany jest z protoplastą dawnych Jonów, nazywanych niekiedy „praplemieniem Greków” (C. F. Keil, Biblischer Commentar über das Alte Testament: Genesis und Exodus, Lipsk 1878, s. 133). Określenia Iáones używał Homer (żyjący przypuszczalnie w VIII w. p.n.e.), mówiąc o starożytnych Grekach, a od czasów Sargona II (VIII w. p.n.e.) w inskrypcjach asyryjskich pojawia się nazwa Jawanu.

      Z czasem nazwy Jonia zaczęto używać wyłącznie w odniesieniu do Attyki (krainy wokół Aten) i do zach. wybrzeży Azji Mniejszej (należących później do prowincji Lidii oraz Karii) wraz z przyległymi wyspami Morza Egejskiego. Akwen oddzielający pd. Grecję od Włoch dalej nosi nazwę Morze Jońskie, którą uznaje się za bardzo starą, co stanowi potwierdzenie poglądu, iż ta forma określenia Jawan odnosiła się kiedyś nie tylko do niewielkiego regionu nazywanego później Jonią, lecz także do Grecji kontynentalnej.

      Po Księdze Rodzaju pierwszym pisarzem biblijnym, który wspomniał o potomkach Jawana, był prorok Joel, żyjący ok. drugiej połowy IX w. p.n.e. Potępił on Tyryjczyków, Sydończyków i Filistynów, uprawiających handel niewolnikami, za sprzedawanie synów Judy i Jerozolimy „synom Greków” (dosł. „Jawanitom” lub „Jonom”) (Jl 3:4-6). W VIII w. p.n.e. Izajasz przepowiadał, że część Żydów, którzy przeżyją wylanie gniewu Bożego, wyruszy opowiadać o chwale Jehowy do wielu krajów, m.in. do „Jawanu” (Iz 66:19).

      Pod koniec VII lub na początku VI w. p.n.e. wspomniano, że „Jawan, Tubal i Meszech [te dwie ostatnie krainy leżały najwyraźniej we wsch. lub pn. Azji Mniejszej]” wysyłały do bogatego ośrodka handlowego, jakim był Tyr, niewolników oraz wyroby z miedzi (Eze 27:13). W wersecie 19 tego samego proroctwa ponownie pojawia się Jawan, ale ponieważ inne wymienione miejsca znajdują się w Syrii, Palestynie i Arabii, niektórzy sądzą, że mamy tu do czynienia z błędem kopisty. Grecka Septuaginta oddaje w tym fragmencie Jawan przez „wino”; toteż zamiast „i Jawan z Uzalu” czytamy: „i winem. Z Aselu [Uzalu]” (LXX, Thomson). W Revised Standard Version napisano: „i winem z Uzalu”. Inni jednak sugerują, że Jawan może się tu odnosić do greckiej kolonii w Arabii lub że było to plemię bądź miasto arabskie.

      W Księdze Daniela „Jawan” często jest tłumaczony na „Grecja”, co jest oczywiste w świetle faktów historycznych stanowiących spełnienie spisanych w niej proroctw (Dn 8:21; 10:20; 11:2). Podobnie uczyniono w proroctwie Zachariasza (520-518 p.n.e.), zapowiadającym zwycięską wyprawę wojenną ‛synów Syjonu’ przeciw Jawanowi (Grecji) (Za 9:13).

  • Jazer
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • JAZER

      („oby [Bóg] pomógł”).

      Amoryckie miasto z miejscowościami zależnymi, położone na wsch. od Jordanu. Za czasów Mojżesza Jazer i jego okolice zdobyli Izraelici (Lb 21:25, 32). Początkowo dostał się potomkom Gada, którzy go obwarowali, później przeszedł w ręce Lewitów (Lb 32:1, 3-5, 34, 35; Joz 13:24, 25; 21:34, 38, 39; 1Kn 6:77, 81). Jazer wymieniono wśród miejscowości, do których dotarł Joab z dowódcami wojsk, gdy na rozkaz Dawida — wydany bez upoważnienia Bożego — przeprowadzano spis ludności (2Sm 24:4, 5). Pod koniec rządów Dawida pewni mocarze spośród Hebronitów zamieszkujących Jazer otrzymali funkcje administracyjne dotyczące całego terytorium Izraela po wsch. stronie Jordanu (1Kn 26:31, 32).

      W VIII w. p.n.e. Jazer znajdował się w rękach Moabitów. Tamtejsze ziemie przypuszczalnie słynęły wtedy, jeśli nawet nie wcześniej, z uprawy winorośli. W myśl przepowiedni zarówno Jazer, jak i inne miasta moabskie czekała klęska (Iz 16:8-10; Jer 48:32, 33).

      Jeżeli chodzi o położenie starożytnego Jazeru, sugerowano już różne możliwości, ale dotąd nie udało się go precyzyjnie zlokalizować.

  • Jaziz
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • JAZIZ

      Hagryta; zwierzchnik czuwający nad trzodami króla Dawida (1Kn 27:31).

  • Jazon
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • JAZON

      (prawdopodobnie od rdzenia oznaczającego: „uzdrowić”).

      Chrześcijanin z Tesaloniki, który ‛przyjął gościnnie Pawła i Sylasa’, przebywających po raz pierwszy w Macedonii. Żydzi, ‛uniesieni zazdrością’, gromadnie przyszli do jego domu, by wywlec stamtąd Pawła i Sylasa, ale ponieważ ich nie znaleźli, zabrali Jazona i oskarżyli go o działalność wywrotową przeciw Cezarowi. Jazon i inni bracia zostali zwolnieni dopiero po złożeniu „wystarczającego zabezpieczenia” — być może po zapłaceniu jakiejś kaucji (Dz 17:5-10).

      W czasie następnej podróży do Macedonii i Grecji Paweł napisał z Koryntu list do Rzymian, w którym przesłał pozdrowienia również od Jazona (Rz 16:21). Jeśli był to Jazon z Tesaloniki, najwyraźniej znajdował się wtedy w Koryncie — niewykluczone, że dotarł tam razem z Pawłem.

Publikacje w języku polskim (1960-2026)
Wyloguj
Zaloguj
  • polski
  • Udostępnij
  • Ustawienia
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Warunki użytkowania
  • Polityka prywatności
  • Ustawienia prywatności
  • JW.ORG
  • Zaloguj
Udostępnij