-
RokWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
stała się znana jako cykl Metona, od imienia greckiego astronoma żyjącego w V w. p.n.e.
Hebrajczycy. Biblia nie wyjaśnia, czy Hebrajczycy pierwotnie harmonizowali rok księżycowy ze słonecznym w ten właśnie sposób. Zapewne jednak stosowali jakąś metodę, gdyż zachowane nazwy ich miesięcy nawiązują do pór roku. Dwa razy w roku Słońce znajduje się wprost nad równikiem, a wtedy dzień i noc wszędzie mają jednakową długość (po 12 godzin). Te dwa momenty nazywane są równonocą wiosenną i jesienną. W używanych obecnie kalendarzach występują ok. 21 marca i 23 września. Zrównanie dnia z nocą pozwalało sprawdzić, czy miesiące księżycowe zbytnio nie wyprzedzają związanych z nimi pór roku i czy nie zachodzi potrzeba dodania 13 miesiąca.
W starożytności rok liczono od jesieni do jesieni, a pierwszy miesiąc zaczynał się mniej więcej w połowie dzisiejszego września. Pokrywa się to z tradycją żydowską, według której człowiek został stworzony jesienią. Ponieważ Biblia podaje wiek Adama w latach (Rdz 5:3-5), rozsądny jest wniosek, że liczono je od jego stworzenia, a jeśli istotnie nastąpiło ono jesienią, poniekąd wyjaśniałoby to starożytny zwyczaj rozpoczynania o tej porze nowego roku. Prócz tego taki początek roku pokrywał się z cyklem prac rolnych, zwłaszcza w tej części ziemi, która była najbardziej zasiedlona przed potopem i tuż po jego zakończeniu. Rok kończył się ostatnimi żniwami, a rozpoczynał od orki i siewu, do których przystępowano w pierwszej połowie naszego października.
Rok religijny a rok świecki. Kiedy Izraelici opuszczali Egipt, Bóg zmienił im kalendarz i ustalił początek roku na miesiąc Abib, inaczej Nisan, przypadający na wiosnę (Wj 12:1-14; 23:15). Jednakże rok świecki, rolniczy, w dalszym ciągu rozpoczynał się jesienią. Dlatego Święto Zbiorów, obchodzone na jesieni, w miesiącu Etanim — siódmym według kalendarza religijnego — umiejscowiono w Wyjścia 23:16 „przy końcu roku”, a w Wyjścia 34:22 „na początku roku”. Również przepisy dotyczące roku jubileuszowego wskazują, że rozpoczynał się on jesienią, w miesiącu Etanim (Kpł 25:8-18).
Historyk żydowski Józef Flawiusz (I w. n.e.) podaje, że rok religijny (zaczynający się wiosną) służył do „układania świąt i wszelkich spraw dotyczących służby Bożej”, natomiast dawny, świecki kalendarz (wg którego rok zaczynał się jesienią) został zachowany na potrzeby handlu i wszelkich innych spraw (Dawne dzieje Izraela, I, III, 3). Stosowanie podwójnego kalendarza — religijnego i świeckiego — uwidoczniło się zwłaszcza po uwolnieniu Żydów z niewoli babilońskiej. Rok religijny rozpoczynał się 1 Nisan (Abib), a rok świecki — 1 Tiszri (Etanim). Pierwszy miesiąc według jednego kalendarza był siódmym według drugiego (i na odwrót) (zob. KALENDARZ).
Powiązanie kalendarza ze świętami. Najważniejszymi dorocznymi wydarzeniami były trzy wielkie święta ustanowione przez Jehowę Boga: 14 Nisan przypadała Pascha (a zaraz po niej Święto Przaśników), 6 Siwan obchodzono Święto Tygodni, czyli Pięćdziesiątnicę, a od 15 do 21 Etanim trwało Święto Zbiorów (poprzedzone Dniem Przebłagania). Święto Przaśników zbiegało się ze żniwami jęczmienia, Pięćdziesiątnica ze zbiorem pszenicy, a Święto Zbiorów — z gromadzeniem pozostałych płodów na zakończenie sezonu rolniczego.
Rok sabatowy i rok jubileuszowy. Przymierze Prawa przewidywało, że co siódmy rok będzie rokiem sabatowym, w którym ziemia zazna całkowitego odpoczynku. Ów siedmioletni okres nazywano ‛sabatem [‛tygodniem’, Bg] lat’ (Kpł 25:2-8). Co 50 lat obchodzono rok odpoczynku zwany Jubileuszem, podczas którego przywracano wolność wszystkim niewolnikom hebrajskim i oddawano pierwotnym właścicielom wszelką ziemię będącą dziedziczną własnością (Kpł 25:10-41; zob. SABATOWY, ROK).
Obliczanie czasu panowania królów. W babilońskich kronikach historycznych przyjęło się liczenie rządów danego króla w pełnych latach, biegnących od 1 Nisan. Gdy objął on władzę kilka miesięcy wcześniej, okres ten podawano jako rok wstąpienia na tron, lecz zaliczano do lat panowania jego poprzednika. Jeżeli tego systemu trzymano się w Judzie (co sugeruje tradycja żydowska), oznaczałoby to, że np. rządy zarówno Dawida, jak i Salomona, którzy według Biblii panowali po „czterdzieści lat”, trwały pełne cztery dekady (1Kl 1:39; 2:1, 10, 11; 11:42).
W proroctwach. W proroctwach słowo „rok” często ma specjalne znaczenie i stanowi odpowiednik 360 dni (12 miesięcy po 30 dni) (Obj 11:2, 3). „Rok” bywa też nazywany „czasem” lub jest symbolicznie przedstawiany przez „dzień” (Obj 12:6, 14; Eze 4:5, 6).
-
-
RolnictwoWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
ROLNICTWO
Uprawa i hodowla roślin oraz chów i hodowla zwierząt gospodarskich. Początki rolnictwa sięgają ogrodu Eden, w którym Bóg umieścił Adama, „aby go uprawiał i o niego dbał” (Rdz 2:5, 15). Niestety, na skutek swej niewierności pierwsi ludzie nie powiększyli obszaru raju; przeciwnie — ziemia została przeklęta przez Boga.
-