(Wj 36:37, 38; 38:17; 1Kl 7:16), a także do szczytu góry (Rdz 8:5), wierzchołka krzewu (lub drzewa) (1Kn 14:15) czy drabiny (Rdz 28:12) oraz do końcowej części berła (Est 5:2). Określano nim też początek czegoś, np. rzeki bądź drogi (Rdz 2:10; Eze 21:21), jak również pierwszy miesiąc, zwany „początkiem [dosł. „głową”] miesięcy” (Wj 12:2). Żydzi nazywają pierwszy dzień roku Rosz Haszana, co znaczy „głowa roku”

Zobacz GESTY I POZYCJA CIAŁA.

Wieńcząca część kolumny, bogato zdobiona. Ogromne głowice wieńczyły dwie kolumny, Jachin i Boaz, stojące u wejścia do świątyni Salomona (2Kn 3:15-17). Kolumny te i ich głowice zostały wykonane pod kierownictwem rzemieślnika Chirama podczas budowy świątyni (1034-1027 p.n.e.) i przetrwały ponad 400 lat aż do złupienia Jerozolimy przez Babilończyków w 607 r. p.n.e. (2Kn 4:11-13; Jer 52:17, 22). Z wyjątkiem jednego miejsca we wszystkich wzmiankach o tych głowicach użyto hebrajskiego słowa kotéret. Pochodzi ono od rdzenia katár („otoczyć”; Sdz 20:43) i jest spokrewnione z wyrazem kéter („nakrycie głowy”; Est 1:11). Hebrajski odpowiednik słowa „głowica” występujący w 2 Kronik 3:15 (céfet) wywodzi się od czasownika cafáh, który znaczy „pokryć” (Wj 25:11).

Wspomniane kolumny były odlane z miedzi i miały ok. 1,7 m średnicy i 18 łokci (8 m) wysokości. Głowice miały dodatkowo 5 łokci (2,2 m) wysokości (1Kl 7:15, 16). Ze względu na wersety mówiące, że wysokość głowic wynosiła właśnie 5 łokci, niektórzy uczeni wzmiankę o „trzech łokciach” z 2 Królów 25:17 uznają za błąd przepisywaczy. Dlatego w pewnych przekładach Biblii (np. BT, BWP) wyrażenie „trzy łokcie” zastąpiono tu przez „pięć łokci”. Ponieważ kolumny miały ściany o grubości ok. 7,5 cm i były w środku puste, logiczny wydaje się wniosek, że również głowice skonstruowano podobnie i odlano w glinianych formach „w Okręgu Jordanu” (2Kn 4:17; Jer 52:21).

Opis tych głowic w kształcie czasz zawiera zbyt mało szczegółów, by można było precyzyjnie odtworzyć ich wygląd i budowę. Wokół dolnej części każdej głowicy umieszczono siedem splecionych miedzianych siatek, do których przymocowano na miedzianych łańcuszkach dwa rzędy miedzianych jabłek granatu, po 100 w każdym rzędzie. Zawieszone wokół głowic wyglądały jak naszyjniki (1Kl 7:17, 18, 20, 42; 2Kn 3:16). Cztery jabłka granatu po tej stronie głowicy, która stykała się ze świątynią, prawdopodobnie były niewidoczne, gdyż Jeremiasz napisał, że było ich „po bokach [dosł. „od strony wiatru”; „od strony zewnętrznej”, Bp; „w zasięgu wzroku”, BWP] dziewięćdziesiąt sześć” (Jer 52:23). Ponad tymi ozdobami w formie granatów znajdował się „ornament w kształcie lilii” wielkości 4 łokci (1,8 m) (1Kl 7:19, 22).

Inne głowice wspomniane w Biblii to ‛głowice kolumn’ (hebr. kaftorím) Niniwy, wśród których zgodnie z proroctwem miał się pojawiać „zarówno pelikan, jak i jeżozwierz” (Sof 2:13, 14).

Dotkliwy niedobór żywności; także głód duchowy, czyli niezaspokojone pragnienie słuchania słów Jehowy (Am 8:11). Klęska głodu była jedną z plag, które miały spaść na symboliczny Babilon Wielki (Obj 18:8).

Przyczyny i skutki klęsk głodu. W czasach biblijnych do najczęstszych przyczyn głodu należały: susza, niszczycielskie burze gradowe (Wj 9:23-25), szkodniki, spiekota, rdza (choroba roślin) i wojny (Am 4:7-10; Ag 2:17). Szczególnie wielkie straty w uprawach powodowała szarańcza, która mogła nadciągnąć ogromnymi chmarami (Wj 10:15). Niekiedy problemem nie był brak deszczu, lecz raczej ulewy w niewłaściwej porze, np. w trakcie żniw pszenicy lub jęczmienia (por. Kpł 26:4; 1Sm 12:17, 18).

Chwilowy głód to normalne odczucie, ale głód przedłużający się na skutek niedoboru żywności jest bardzo szkodliwy dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Powoduje stan apatii, otępienia umysłowego i uczuciowego. Umysł zostaje zdominowany przez pragnienie zdobycia pokarmu (por. Wj 16:3). Dochodzi do obniżenia norm moralnych (por. Iz 8:21). Skrajny głód może wywołać zanik ludzkich uczuć i prowadzić do kradzieży, morderstwa, a nawet kanibalizmu. Poza tym osłabia odporność organizmu, dlatego klęskom głodu często towarzyszą choroby i epidemie (por. Pwt 32:24).

Klęski głodu w starożytności. Pierwsza historyczna wzmianka o klęsce głodu pochodzi z czasów Abrama (Abrahama). Właśnie z jej powodu musiał on opuścić Kanaan i zamieszkać jako osiadły przybysz w Egipcie (Rdz 12:10). Kolejna wystąpiła za życia Izaaka, ale jemu Jehowa nie pozwolił udać się do Egiptu (Rdz 26:1, 2). Siedmioletnia klęska głodu, która nawiedziła Egipt, gdy zarządcą żywności był Józef, najwyraźniej sięgała daleko poza granice tego kraju, ponieważ „ludzie z całej ziemi przychodzili do Egiptu, by kupować od Józefa” zboże (Rdz 41:54-57).

Chociaż dokumenty egipskie nic nie mówią na temat pobytu Izraelitów w tym kraju, niektóre donoszą o klęskach głodu spowodowanych niskim poziomem wody w Nilu. Pewien tekst wspomina