(1Tm 3:15). Jakuba, Kefasa i Jana ‛uważano za filary’ zboru, ponieważ byli ugruntowani w wierze i wiele dla niego robili (Gal 2:9). Chrześcijanin, który zwycięży, stanie się „filarem w świątyni Boga”, zaskarbiając sobie stałe miejsce w tej duchowej budowli (Obj 3:12). Przyrównanie nóg pewnego silnego anioła do słupów nawiązuje do faktu, że słupy były elementami bardzo solidnymi i wytrzymałymi (Obj 10:1). Nogi ukochanego pasterza Szulamitki przypominały „marmurowe kolumny” — były piękne i mocne (PnP 5:15).

Jak długo cudowny słup obłoku i ognia towarzyszył obozowi Izraelitów?

Izraelitów, którzy opuścili Egipt, Jehowa w cudowny sposób prowadził przez pustkowie: „Szedł przed nimi za dnia w słupie obłoku, (...) nocą zaś w słupie ognia, aby im świecić” (Wj 13:21). Nie były to dwa różne słupy, ale jeden „słup ognia i obłoku”, który w ciągu dnia na ogół miał postać obłoku, a w nocy — ognia (Wj 14:24). Gdy Egipcjanie ścigali Izraelitów, słup przesunął się na tyły i prawdopodobnie szeroko się rozpostarł, tworząc swego rodzaju ścianę (Ps 105:38, 39). Sprawił, że po stronie Egipcjan zapanowała ciemność, a wśród Izraelitów było jasno (Wj 14:19, 20). Kiedy zbudowano przybytek, unoszący się nad nim słup oznaczał, że Jehowa symbolicznie przebywa w tym świętym miejscu (Wj 40:35). Słup obłoku reprezentował Jehowę, który spośród niego przemawiał (Lb 12:5;14:14; Ps 99:7). Ostatnia wzmianka o tym słupie pojawia się tuż przed wkroczeniem Izraelitów do Ziemi Obiecanej (Pwt 31:15). Gdy osiedlili się w swej ziemi, taki słup zapewniający przewodnictwo nie był im już potrzebny (por. Wj 40:38; Iz 4:5).

Zobacz SŁUŻBA PRZYMUSOWA; ŚWIĘTA SŁUŻBA.

Wyrażenie to jest odpowiednikiem hebrajskiego słowa séwel, które odnosi się do jakiegoś ciężaru (w znaczeniu dosłownym lub przenośnym), dokuczliwego brzemienia albo uciążliwej pracy. Podobnie jak hebrajskie słowo mas (tłumaczone na „praca przymusowa”, „roboty przymusowe”), może ono dotyczyć niepłatnej bądź częściowo płatnej pracy zlecanej przez władze, np. ludziom mieszkającym na określonym terenie.

Psalmista zanotował wypowiedź Jehowy nawiązującą do wyzwolenia Izraela z Egiptu: „Odsunąłem jego ramię od brzemienia”, czyli służby przymusowej (Ps 81:6; Wj 1:11). Król Salomon przy różnych przedsięwzięciach budowlanych powoływał ludzi do takiej pracy i ustanawiał nad nimi przełożonych (1Kl 5:13; 9:15, 23). Gdy zobaczył, jak młody Jeroboam ciężko pracuje, „powierzył mu nadzór nad całą służbą przymusową domu Józefa”, tzn. nad robotnikami z plemion Efraima i Manassesa (1Kl 11:26-28).

Z hebrajskim słowem séwel spokrewniony jest wyraz sabbál, oznaczający „tragarza”. Po dokonaniu spisu mężczyzn, którzy byli w Izraelu osiadłymi przybyszami, Salomon przydzielił im pracę, a 70 000 z nich wyznaczył właśnie na tragarzy (2Kn 2:2, 17, 18). Wiele lat później tragarzy zatrudnił również król Jozjasz, gdy dokonywał napraw w świątyni (2Kn 34:12, 13).

Hebrajski termin cawáʼ, który często odnosi się do służby w wojsku lub na wojnie, może też oznaczać pracę przymusową stanowiącą spłatę długu albo odszkodowanie za przewinienie. Dlatego o Jerozolimie powiedziano, że jej „służba wojskowa” się dopełniła, a jej przewinienie zostało spłacone (Iz 40:1, 2, przyp. w NW). Do ciężkiej, męczącej służby udręczony próbami i zbolały Hiob przyrównał życie. „Czyż śmiertelnika na ziemi nie czeka praca przymusowa i czyż dni jego nie są jak dni najemnika?” — zapytał (Hi 7:1). Później zwrócił się do Boga w podobnym duchu: „Spotęgujesz swoje oburzenie na mnie; mam utrapienie za utrapieniem”, inaczej: „jedną pracę przymusową za drugą” (Hi 10:17, przyp. w NW). Najwyraźniej wydawało mu się, że Bóg przysparza mu udręk, sprowadzając na niego coraz to nowe utrapienia. Do ciężkiej pracy przymusowej Hiob przyrównał też pobyt zmarłych w Szeolu; wyraził jednak nadzieję na zmartwychwstanie (Hi 14:14).

Zobacz też hasło PRACA PRZYMUSOWA.

Praca wykonywana przez sługę podlegającego jakiemuś zwierzchnikowi. W starożytnym Izraelu Jehowa wybrał do usługiwania Lewitów (Pwt 10:8; 21:5). Szczególną służbę pełnili też prorocy (zob. KAPŁAN; LEWICI; SŁUGA, USŁUGUJĄCY). Jednakże gdy na ziemię przyszedł Jezus Chrystus, zapoczątkował zupełnie nowy rodzaj służby — nakazał swym naśladowcom czynić uczniów z ludzi ze wszystkich narodów (Mt 28:19, 20). Chrześcijanie zaczęli zanosić światu oddalonemu od Boga orędzie o pojednaniu się z Nim za pośrednictwem Chrystusa (2Ko 5:18-20).

Tych, którzy zareagowali pozytywnie na tę „służbę pojednania” (2Ko 5:18), należało szkolić, nauczać, wspierać oraz odpowiednio ukierunkowywać, by zdobyli mocną wiarę i w niej trwali,