Izraelitów powracających z niewoli babilońskiej pod przewodnictwem Zerubbabela było 345 „synów Jerycha”, którzy najwyraźniej osiedlili się w tym mieście (Ezd 2:1, 2, 34; Neh 7:36). Później niektórzy „mężowie z Jerycha” pomagali w odbudowie muru Jerozolimy (Neh 3:2).

Na przełomie 32 i 33 r. n.e. w Jerychu pełnił swą służbę Jezus Chrystus. Niedaleko tego miasta przywrócił wzrok ślepemu Bartymeuszowi i jego towarzyszowi (Mt 20:29; Mk 10:46; Łk 18:35; zob. BARTYMEUSZ). W Jerychu spotkał też Zacheusza, w którego domu później się zatrzymał (Łk 19:1-7). Kiedy wcześniej w Judei opowiedział przypowieść o miłosiernym Samarytaninie, wspomniał o drodze prowadzącej z Jerozolimy do Jerycha (Łk 10:30). Według starożytnych źródeł historycznych często grasowali tam rozbójnicy.

Czy archeolodzy odnaleźli dowody zagłady Jerycha za czasów Jozuego?

Profesor John Garstang, który w latach 1929-1936 przewodniczył angielskiej ekspedycji prowadzącej wykopaliska na wzgórzu Tall as-Sultan, uważał, że jedno z miast zbudowanych na tym miejscu zostało strawione przez pożar, a jego mury się rozpadły. Uznał, iż było to Jerycho z czasów Jozuego, zburzone ok. 1400 r. p.n.e. Chociaż niektórzy uczeni dalej popierają wnioski Garstanga, inni opowiadają się za odmienną interpretacją istniejących dowodów. Archeolog G. E. Wright napisał: „Dwa mury okalające szczyt starego miasta, które według Garstanga (...) zostały zniszczone przez ogień i trzęsienie ziemi w czasach Jozuego, pochodziły — jak się okazało — z III tysiąclecia, a oprócz nich zbudowano w tej epoce jeszcze jakieś dwanaście murów lub ich fragmentów” (Biblical Archaeology, 1962, ss. 79, 80). Dość powszechny jest pogląd, że z Jerycha współczesnego Jozuemu nie pozostało nic lub prawie nic, gdyż wszelkie szczątki ocalałe z jego zagłady zostały usunięte podczas wcześniejszych wykopalisk prowadzonych w tym miejscu. Profesor Jack Finegan tak to ujął: „Obecnie nie ma tam więc dosłownie żadnych dowodów, które by pozwalały podjąć próbę ustalenia daty zdobycia Jerycha przez Jozuego” (Light From the Ancient Past, 1959, s. 159).

Z tego powodu wielu uczonych datuje upadek Jerycha na podstawie dowodów pośrednich, a różnice w ich ocenach sięgają ok. 200 lat. Tego rodzaju wahania trafnie skomentował prof. Merrill F. Unger: „Uczeni muszą też nader ostrożnie podchodzić do oświadczeń archeologów w sprawie datowania i interpretacji znalezisk. Ogromne rozbieżności pomiędzy wybitnymi specjalistami w tej dziedzinie aż nazbyt jasno dowodzą, że ustalanie dat oraz wnioski wyciągane z odkryć archeologicznych często zależą od względów subiektywnych” (Archaeology and the Old Testament, 1964, s. 164).

Nie powinna więc niepokoić okoliczność, że interpretacje prezentowane przez archeologów nie pokrywają się z chronologią biblijną, według której Jerycho zostało zburzone w 1473 r. p.n.e. Różnice w sprawie Jerycha między Garstangiem a innymi archeologami dobitnie ilustrują, z jaką ostrożnością należy się odnosić do znalezisk archeologicznych, i to niezależnie od tego, czy zdają się potwierdzać, czy podważać relację i chronologię biblijną.

(hebr. sis).

Jeden z najszybciej latających ptaków, normalnie osiągający prędkość ponad 100 km/h, ale prawdopodobnie zdolny przekroczyć nawet 200 km/h. Energicznie i niestrudzenie machając długimi, wąskimi, sierpowatymi skrzydełkami, pikuje i wykonuje gwałtowne skręty w pogoni za owadami, które połyka w powietrzu. Z czterech gatunków tego ptaka widywanych w Izraelu największy jest jerzyk alpejski (Tachymarptis [Apus] melba), wyróżniający się białym spodem ciała. Pojawia się w Palestynie na wiosnę jako pierwszy z migrujących jerzyków, a zaraz po nim długimi sznurami nadlatują jerzyki zwyczajne (Apus apus). Jerzyki zakładają gniazda w ciemnych miejscach, często pod okapami dachów, niekiedy w dziuplach lub szczelinach skał, a jako budulca używają źdźbeł i piór, które spajają lepką wydzieliną gruczołów ślinowych. Budowa stóp jerzyka nie pozwala mu chodzić ani przysiąść na gałęzi, dlatego pokarm i materiały na gniazdo zdobywa w locie i nawet pije, prześlizgując się nad wodą; odpoczywa, przywarty do pionowej powierzchni. Jego głos brzmi nieco żałośnie.

O tym, że hebrajskie sis oznacza jerzyka, świadczy użycie identycznej nazwy na określenie tego ptaka w języku arabskim. Zdaniem niektórych uczonych sugeruje ona świst jerzyka, a według innych — jego przenikliwe „si-si-si”.

W refleksyjnym utworze napisanym po odzyskaniu zdrowia Ezechiasz wspomniał, że ‛kwili jak jerzyk’, czyli najwyraźniej melancholijnie, a prorok Jeremiasz posłużył się przykładem wędrownego jerzyka, gdy ganił mieszkańców Judy za to, iż nie rozpoznali czasu sądu Bożego (Iz 38:14; Jer 8:7).