-
SenirWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
SENIR
Nazwa góry Hermon używana przez Amorytów (Pwt 3:9). Ponieważ w 1 Kronik 5:23 wymieniono „Senir i górę Hermon”, wydaje się, że owa nazwa mogła też być odnoszona do jakiejś części Hermonu albo pasma Antylibanu. Senir słynął z drewna jałowcowego (Eze 27:5); był też siedliskiem lwów i lampartów (PnP 4:8). W pewnej inskrypcji asyryjskiej opisano Senir (Sa-ni-ru) jako „górę naprzeciw Libanu” (Ancient Near Eastern Texts, red. J. B. Pritchard, 1974, s. 280; zob. HERMON).
-
-
SerWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
SER
Gdy Hiob poetycko opisywał, jak był kształtowany w łonie matki, powiedział do Stwórcy: „Czyż nie wylałeś mnie jak mleko i nie sprawiłeś, że stężałem jak ser?” (Hi 10:10).
Ser wyrabiano inaczej niż masło, które uzyskiwano przez ubijanie mleka. Do wyrobu sera używano w starożytności podpuszczki z żołądka zwierzęcego lub wyciągu z pewnych liści czy korzeni, powodujących szybkie ścinanie się mleka. Następnie serwatkę odlewano, a świeży ser nadawał się do spożycia.
Dawidowi polecono zanieść „dziesięć porcji mleka” dla przełożonego nad tysiącem, któremu podlegali jego bracia w wojsku Saula (1Sm 17:17, 18). Fragment ten dosłownie brzmi: „dziesięć ukrojonych porcji mleka”, co mogło oznaczać „dziesięć kawałków świeżego sera”. W Wulgacie użyto sformułowania „dziesięć foremek [gomółek] sera”, a w Biblii Tysiąclecia — „dziesięć krążków sera”. Podczas wojny domowej wywołanej przez Absaloma przyjaciele przysłali Dawidowi żywność, m.in. „sery krowie”; prawdopodobnie tu też chodziło o miękki ser (2Sm 17:29).
-
-
SerafowieWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
SERAFOWIE
Stworzenia duchowe, które według Izajasza 6:2, 6 przebywają w pobliżu niebiańskiego tronu Jehowy. Hebrajski rzeczownik serafím (lm.) wywodzi się od czasownika saráf — „palić (się); płonąć” (Kpł 4:12). A zatem dosłownie znaczy „ogniści; płonący”. W innych miejscach rzeczownik ten, użyty w lp. (hebr. saráf) lub lm., odnosi się do stworzeń ziemskich. W takich wypadkach może znaczyć: „jadowity”, „ognisty [powodujący zapalenie]”, „ognisty wąż” (Lb 21:6, 8, przyp. w NW).
Prorok Izajasz tak opisał otrzymaną wizję: „W roku śmierci króla Uzzjasza ujrzałem Jehowę, siedzącego na tronie wyniosłym i wywyższonym, a poły jego szat wypełniały świątynię. Nad nim stali serafowie. Każdy z nich miał sześć skrzydeł. Dwoma zakrywał swe oblicze i dwoma zakrywał swe stopy, a na dwóch latał. I wołał jeden do drugiego, mówiąc: ‚Święty, święty, święty jest Jehowa Zastępów. Cała ziemia pełna jest jego chwały’. (...) I powiedziałem: ‚Biada mi! Bo jestem wprost zmuszony do milczenia, gdyż jestem człowiekiem o nieczystych wargach i mieszkam pośród ludu o wargach nieczystych; bo oczy moje ujrzały Króla, Jehowę Zastępów!’ Wtedy przyleciał do mnie jeden z serafów, a w jego ręku był rozżarzony węgielek, który on szczypcami wziął z ołtarza. I dotykając moich ust, rzekł: ‚Oto dotknęło to twoich warg i odeszła twa wina, dokonano też zadośćuczynienia za twój grzech’” (Iz 6:1-7).
Nie znajdujemy tu opisu wyglądu samego Boga, ale dowiadujemy się, że poły Jego okazałych szat wypełniały całą świątynię, tak iż nikt nie mógłby tam stanąć. Boży tron nie stał na posadzce — był „wywyższony” i „wyniosły”. Chociaż o serafach powiedziano, że „stali”, może to oznaczać, iż unosili się za pomocą jednej pary skrzydeł, podobnie jak na pustkowiu słup obłoku ‛stojący’ u wejścia do namiotu Jehowy po prostu się tam unosił (Pwt 31:15). Na temat miejsc, w których „stali” serafowie, prof. F. Delitzsch napisał: „Serafim w gruncie rzeczy nie wzbijali się ponad głowę Zasiadającego na tronie, lecz unosili się nad Jego szatą wypełniającą gmach” (Biblischer Commentar über das Alte Testament: Jesaja, wyd. 3, Lipsk 1879, s. 96). Z łacińskiej Wulgaty wynika, że serafowie stali nie nad kimś, lecz nad czymś (Iz 6:1, 2).
Wysoka pozycja. Te potężne stworzenia niebiańskie są aniołami najwyraźniej zajmującymi bardzo wysoką pozycję w organizacji Boga, gdyż ukazano je tuż przy Jego tronie. Z kolei cherubowie z wizji Ezechiela towarzyszyli niebiańskiemu rydwanowi Bożemu (Eze 10:9-13). To, że aniołowie mogą się różnić stanowiskami lub miarą władzy, potwierdza Kolosan 1:16, gdzie wspomniano o ‛tronach, zwierzchnictwach, rządach i władzach’ w niebie.
Obowiązki. W Biblii nie podano liczby serafów. Ale skoro „wołał jeden do drugiego”, najwyraźniej znajdowali się po przeciwnych stronach tronu i ogłaszali świętość oraz chwałę Jehowy śpiewem antyfonalnym. Oznaczałoby to, że jeden (albo jedna grupa) powtarzał za drugim lub odpowiadał częścią pieśni: „Święty, święty, święty jest Jehowa Zastępów. Cała ziemia pełna jest jego chwały”. (Dla porównania zob. Pwt 27:11-26, gdzie opisano, jak lud odpowiadał podczas odczytywania Prawa). Serafowie w obecności Najwyższego pokornie i skromnie zasłaniali swe twarze jedną z trzech par skrzydeł, a ponieważ byli w świętym miejscu, inną parą zakrywali stopy — z szacunku dla niebiańskiego Króla (Iz 6:2, 3).
Okoliczność, że serafowie obwieszczali świętość Jehowy, wskazuje, iż mają za zadanie czuwać, by Jego świętość była rozgłaszana, a Jego chwała uznawana w całym wszechświecie, łącznie z ziemią. Jeden z serafów wziął z ołtarza rozżarzony węgielek i dotknął nim ust Izajasza, by oczyścić go z grzechu i winy. Może to oznaczać, iż obowiązki serafów są w jakiś sposób związane z usuwaniem grzechu spośród ludu Bożego, co jest możliwe dzięki ofierze Jezusa Chrystusa, złożonej na ołtarzu Bożym (Iz 6:3, 6, 7).
Jak ukazano ich w wizji. Wzmianki o stopach serafów, ich skrzydłach itp. należy rozumieć symbolicznie — podobieństwo do ziemskich stworzeń wskazuje tylko na pewne umiejętności lub zadania. Przecież Bóg też często mówi o sobie obrazowo, jakby miał oczy, uszy bądź w inny sposób przypominał człowieka, a jednak ludzie nie znają Jego wyglądu, jak to podkreślił Jan: „Umiłowani, teraz jesteśmy dziećmi Bożymi, ale jeszcze nie zostało ujawnione, czym będziemy. Wiemy, że gdy on się ujawni, będziemy do niego podobni, ponieważ ujrzymy go właśnie takim, jakim jest” (1Jn 3:2).
-
-
SerajaszWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
SERAJASZ
(„walczył Jehowa”).
1. Syn Kenaza z plemienia Judy, brat sędziego Otniela i bratanek zwiadowcy Kaleba. Potomkowie syna Serajasza, Joaba, zostali rzemieślnikami (1Kn 4:13, 14).
2. Sekretarz w administracji państwowej króla Dawida (2Sm 8:15, 17). O ile nie było kilku zmian w obsadzie tego stanowiska, gdzie indziej nazwano go Szewą (2Sm 20:25), Szawszą (1Kn 18:16), a także Sziszą, o którym powiedziano, że jego dwaj synowie pełnili później, za panowania Salomona, podobne obowiązki (1Kl 4:3). Imiona większości innych urzędników państwowych w trzech spisach z czasów Dawida są jednakowe.
3. Syn Asjela z plemienia Symeona. Jego potomkowie za dni Ezechiasza wspólnymi siłami wytępili z pewnego obszaru Chamitów i Meunitów, po czym przeznaczyli te tereny na własne pastwiska (1Kn 4:24, 35, 38-41).
4. Jeden z trzech wysłanników, którym król Jehojakim pod koniec 624 r. p.n.e. kazał przyprowadzić Jeremiasza i Barucha — w związku z proroctwem przeciw Jerozolimie i Judzie spisanym przez Barucha pod dyktando Jeremiasza. Serajasz był synem Azriela (Jer 36:9, 26).
5. Kwatermistrz króla Sedekiasza; syn Neriasza i brat Barucha (Jer 32:12; 51:59). W czwartym roku panowania Sedekiasza (614 p.n.e.) Serajasz udał się z królem do Babilonu. Otrzymał wtedy od Jeremiasza zwój ze słowami potępiającymi Babilon. Miał go przeczytać nad rzeką Eufrat, przywiązać do niego kamień i wrzucić do rzeki, by pokazać, jak nieodwracalna będzie klęska Babilonu (Jer 51:59-64). Serajasz najprawdopodobniej przekazał pewne myśli z tego proroctwa izraelskim wygnańcom, którzy już tam przebywali. Rzecz ciekawa, że archeolodzy odkryli pieczęć z napisem: „Własność Serajasza (ben) Neriasza” (Israel Exploration Journal, Jerozolima 1978, t. 28, s. 56).
6. Naczelny kapłan w okresie zburzenia Jerozolimy przez Babilończyków (607 p.n.e.). Chociaż z rozkazu Nebukadneccara poniósł śmierć, jego syn Jehocadak nie zginął, lecz został zabrany do niewoli w Babilonie (2Kl 25:18-21; Jer 52:24-27). Poprzez niego przetrwał ród arcykapłanów wywodzących się od Aarona. W czasie wyzwolenia Żydów oraz ich powrotu do ojczyzny urząd arcykapłana sprawował syn Jehocadaka, Jeszua (1Kn 6:14, 15; Ezd 3:2). O Serajaszu powiedziano też, że był ojcem Ezdrasza. Ponieważ jednak od śmierci Serajasza do powrotu Ezdrasza do kraju upłynęło 139 lat, zapewne były między nimi przynajmniej dwa niewymienione pokolenia. W rodowodach biblijnych takie opuszczenia stosowano powszechnie (Ezd 7:1).
7. Syn Tanchumeta, jeden z dowódców wojskowych, którzy pozostali w Judzie, gdy większość mieszkańców zabrano do Babilonu. Serajasz oraz inni dowódcy popierali namiestnika Gedaliasza, ostrzegali go też, że Ismael chce go zabić, a potem starali się pomścić jego śmierć. W obawie przed Babilończykami zaprowadzili resztę Żydów do Egiptu (2Kl 25:23, 26; Jer 40:8, 13-16; 41:11-18; 43:4-7).
8. Jeden z mężczyzn — najwyraźniej przywódców — którzy powrócili z wygnania w 537 r. p.n.e. i zostali wymienieni razem z Zerubbabelem (Ezd 2:1, 2). W analogicznym spisie w Nehemiasza 7:7 nazwano go Azariaszem.
9. Kapłan, który wrócił z niewoli z Zerubbabelem. W następnym pokoleniu jego dom patriarchalny reprezentował Merajasz (Neh 12:1, 12). Przedstawicielem owej rodziny lub innym kapłanem o tym imieniu mógł też być Serajasz
-