(Jak 4:4, 9, 10). Takie wywyższenie przysparza prawdziwego szczęścia.

Jako wyraz drwiny. W Piśmie Świętym śmiech często ma związek z drwiną. Hebrajski czasownik cachák („śmiać się”) oznacza również „stroić sobie żarty; wystawiać na pośmiewisko” (Rdz 21:9; 39:14).

Nawet o zwierzętach powiedziano, że mogą się pogardliwie śmiać. Strusica (która potrafi szybko biegać) śmieje się ze ścigającego ją konia i jego jeźdźca, a koń wyruszający do bitwy (który jest silny i odważny) „wyśmiewa strach” (Hi 39:13, 18, 19, 22). Lewiatan zaś, czyli krokodyl (którego chroni mocny pancerz), śmieje się z potrząsania oszczepem (Hi 41:1, 29).

Słudzy Boży często są obiektem drwiącego śmiechu. Hiob przyznał: „Pośmiewiskiem się staję dla swego bliźniego” (Hi 12:4; 30:1). Jeremiasz przez cały dzień był wystawiony na kpiny otoczenia (Jer 20:7). Również z Jezusa Chrystusa ludzie pogardliwie się śmiali, gdy zamierzał wskrzesić córkę Jaira (Mt 9:24; Mk 5:40; Łk 8:41-53). Jednak wszyscy, którzy polegali na mocy i mądrości Boga oraz okazywali Mu posłuszeństwo, mieli powody czuć się szczęśliwi (Mt 5:11, 12).

O Jehowie Bogu napisano, że naigrawa się z narodów, z ich pustych przechwałek i z zamieszania, jakie wywołują swymi głupimi działaniami przeciw Niemu (Ps 59:8). Zna On swą moc i swe zamierzenia, śmieje się więc z ich mizernych, daremnych prób sprzeciwienia się Jemu i Jego ludowi (Ps 2:1-4). Człowiek mądry z pewnością nie chce się narazić na śmiech Jehowy (Prz 1:26). Co prawda Bóg nie ma upodobania w śmierci niegodziwych (Eze 18:23, 32), ale nie czuje niepokoju, widząc ich knowania przeciwko Jego ludowi; śmieje się, bo wie, że nadejdzie dzień wyzwolenia prawych, kiedy to intrygi niegodziwych zostaną udaremnione, a zło usunięte raz na zawsze (Ps 37:12, 13, 20).

Zanik wszelkich funkcji życiowych, a więc przeciwieństwo życia (Pwt 30:15, 19). Hebrajskie i greckie słowa oznaczające „śmierć” lub „umieranie” są w Piśmie Świętym odnoszone zarówno do ludzi, jak i do zwierząt i roślin (Kzn 3:19; 9:5; Jn 12:24; Judy 12; Obj 16:3). Ale o ludziach i zwierzętach powiedziano: „Dusza ciała jest we krwi”, co podkreśla istotną rolę krwi w podtrzymywaniu ich życia (Kpł 17:11, 14; Rdz 4:8-11; 9:3, 4). O jednych i o drugich mówi się, że ‛giną’, dosłownie: ‛oddają ostatnie tchnienie’, tzn. tracą dech życia (hebr. niszmát chajjím) (Rdz 7:21, 22; por. 2:7). Biblia mówi też, że człowiek lub zwierzę umiera, gdy utraci ducha (czynną siłę) życia (hebr. rúach chajjím) (Rdz 6:17, przyp. w NW; Rdz 7:15, 22; Kzn 3:19; zob. DUCH).

Czym jest śmierć według Biblii?

Co ciekawe, powyższe wypowiedzi biblijne pokrywają się z faktami stwierdzonymi przez naukę. Na przykład po ustaniu akcji serca krew przestaje przenosić substancje odżywcze oraz tlen (pozyskiwany dzięki oddychaniu) do miliardów komórek, z których składa się ciało. Niemniej w dziele The World Book Encyclopedia (wyd. 1987, t. 5, s. 52b) zaznaczono: „Ustanie pracy serca i płuc można uznać za śmierć kliniczną, która nie jest jednak równoznaczna ze śmiercią biologiczną. Poszczególne komórki ciała żyją jeszcze przez kilka do kilkunastu minut. Kogoś takiego można reanimować, jeśli uda się pobudzić serce i płuca do podjęcia pracy i dostarczenia komórkom potrzebnego im tlenu. Mniej więcej po trzech minutach zaczynają obumierać komórki mózgu, najbardziej wrażliwe na brak tlenu. Wkrótce potem reanimacja przestaje być możliwa i człowiek definitywnie umiera. Kolejno obumierają pozostałe komórki. Ostatnie giną komórki kości, włosów i skóry, które żyją jeszcze przez kilka godzin”. A zatem chociaż podtrzymywanie czynnej siły życiowej (rúach chajjím) w komórkach organizmu jest wyraźnie zależne od oddychania i krążenia krwi, to śmierć nie następuje wskutek samego ustania czynności płuc i serca, lecz wskutek wygaśnięcia w komórkach ciała owej siły życiowej, czyli ducha, tak jak mówi Pismo Święte (Ps 104:29; 146:4; Kzn 8:8).

Dlaczego ludzie umierają. Pierwsza biblijna wzmianka o kresie życia pojawia się w Rodzaju 2:16, 17, gdzie Bóg pod groźbą śmierci zakazał pierwszemu człowiekowi jedzenia owocu z drzewa poznania dobra i zła (zob. przyp. w NW). Najwyraźniej jednak już wtedy było czymś naturalnym, że umierają zwierzęta, skoro ich nie uwzględniono w biblijnej relacji o tym, jak śmierć zapanowała nad rodem ludzkim (por. 2Pt 2:12). A zatem Adam, człowieczy syn Boży, dobrze rozumiał powagę udzielonego mu ostrzeżenia, że nieposłuszeństwo oznacza śmierć. I właśnie taką karę poniósł za bunt przeciw swemu Stwórcy (Rdz 3:19; Jak 1:14, 15). Potem grzech i będąca jego konsekwencją śmierć rozprzestrzeniły się na wszystkich ludzi (Rz 5:12; 6:23).

Niektórzy twierdzą, iż nie tylko zwierzęta, ale również ludzie byli od początku skazani na śmierć fizyczną. Powołują się przy tym np. na wzmiankę,