Święta, haftowana kieszeń, którą izraelski arcykapłan nosił na piersi, gdy wchodził do Miejsca Świętego. Napierśnik (hebr. chòszen) miał stanowić „pamiątkę” i bywał też nazywany „napierśnikiem sądu”, ponieważ trzymano w nim Urim i Tummim, za pomocą których Jehowa powiadamiał o swych sądowniczych rozstrzygnięciach (Wj 28:15, 29, 30).

Napierśnik, tak jak efod, został wykonany z najlepszych materiałów: złota, niebieskiego włókna, wełny barwionej czerwonawą purpurą, przędzy barwionej szkarłatem z czerwców i z delikatnego skręcanego lnu (Wj 28:15). Z tych samych tkanin zrobiono dziesięć płócien namiotowych przybytku z wyhaftowanymi cherubami, zasłonę oddzielającą Miejsce Święte od Najświętszego oraz kotarę wiszącą u wejścia do namiotu; potrzebne materiały podarowali Izraelici, a prace wykonali osobiście lub nadzorowali Becalel i Oholiab (Wj 26:1, 31, 36; 31:2-6; 35:21-29).

Materiał na napierśnik miał zapewne łokieć długości i piędź szerokości. Po złożeniu go na pół powstawała kwadratowa kieszeń, do której można było włożyć Urim i Tummim. Przód napierśnika był ozdobiony 12 kamieniami szlachetnymi, osadzonymi w złotych oprawach i ułożonymi w czterech rzędach, po trzy w każdym. Na poszczególnych kamieniach wygrawerowano nazwy plemion izraelskich (Wj 28:15-21, 28; 39:8-14; Kpł 8:8). Kamienie mogły być ułożone w rzędach według opisu — od strony prawej do lewej (zgodnie z kierunkiem czytania w języku hebr.). Nie ma jednak pewności co do tego, który kamień odpowiadał któremu plemieniu (zob. hasła dotyczące poszczególnych kamieni).

Napierśnik był dobrze przymocowany do efodu. W górnych rogach napierśnika wykonano dwa złote pierścienie, w które włożono dwa splecione łańcuszki ze szczerego złota. Ich końce przewleczono przez dwie złote oprawy na szczytach naramienników efodu. Kolejne dwa złote pierścienie umieszczono od strony wewnętrznej, czyli od strony efodu, tuż przy dolnej krawędzi napierśnika. Były one połączone niebieskim sznurem z dwoma złotymi pierścieniami umocowanymi u podstawy naramienników efodu, nad jego przepaską (Wj 28:22-28; 39:15-21).

Zobacz też hasło BROŃ, ZBROJA.

Zobacz OBRZEZANIE.

Ojciec pewnej rodziny z Rzymu. Kiedy Paweł pisał do Rzymian, poprosił o pozdrowienie „tych z domu Narcyza, którzy są w Panu” (Rz 16:11).

Kosztowny „wonny olejek”, jaki Maria, siostra Łazarza, wylała na głowę i stopy Jezusa. Ponieważ nard (gr. nárdos) był bardzo drogi, często go fałszowano. Warto zatem zauważyć, że i Marek, i Jan używają sformułowania „prawdziwy nard” (Mk 14:3; Jn 12:3). W tamtych czasach zapieczętowane alabastrowe naczynie z tym cennym olejkiem stanowiło lokatę kapitału (Jn 12:5; zob. SZPIKANARD).

W sensie ogólnym naród składa się z ludzi mniej lub bardziej ze sobą spokrewnionych i posługujących się wspólnym językiem. Na ogół zamieszkują oni określone terytorium i podlegają jakiejś centralnej władzy. W dziele Theologisches Wörterbuch zum Alten Testament (red. G. J. Botterweck, H. Ringgren, 1973, t. 1, szp. 967) powiedziano: „W języku hebr. słowo גוי [goj] często opisuje jakiś lud z punktu widzenia przynależności politycznej i terytorialnej, a zatem jest dość bliskie współczesnemu pojęciu ‚naród’. Natomiast słowo עם [ʽam: „lud”] zawsze kładzie duży nacisk na pokrewieństwo jako na element jednoczący”. W podobny sposób używane są greckie określenia éthnos („naród”) i laòs („lud”). W Biblii słowa goj i éthnos w liczbie mnogiej zazwyczaj odnoszą się do narodów pogańskich.

Pochodzenie. Pierwsza biblijna wzmianka o powstaniu odrębnych narodów pojawia się po potopie, w związku z budową wieży Babel. Uczestnicy tego przedsięwzięcia zjednoczyli się w dziele sprzecznym z zamierzeniem Boga. Podstawowym czynnikiem umożliwiającym im wspólne działanie była okoliczność, iż „cała ziemia dalej miała jeden język i jedno słownictwo” (Rdz 11:1-4). Jehowa był tego świadom i dlatego pomieszał im język i „rozproszył ich stamtąd po całej powierzchni ziemi” (Rdz 11:5-9; MAPA, t. 1, s. 329).

Na skutek powstałych barier utrudniających porozumiewanie się każda grupa językowa rozwinęła własną kulturę, sztukę, zwyczaje, cechy charakterystyczne i religię — swój własny styl życia (Kpł 18:3). Ludy te, oddalone od Boga, wymyśliły sobie bóstwa i sporządzały ich wizerunki (Pwt 12:30; 2Kl 17:29, 33).

Narody wywodzące się i nazwane od synów oraz wnuków trzech synów Noego: Jafeta, Chama i Sema, tworzą trzy główne grupy. Zamieszczony w 10 rozdz. Księgi Rodzaju spis 70 ludów można więc nazwać najstarszą listą narodów. Czternaście z nich wywodziło się od Jafeta, 30 od Chama i 26 od Sema (Rdz 10:1-8, 13-32; 1Kn 1:4-25). Więcej informacji na temat tych grup narodowościowych można znaleźć w tomie 1 na stronie 329